Στα άδυτα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Κρύβουμε την Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη από τους Τούρκους; Τα θαλάσσια πάρκα στα ελληνικά πελάγη, έδωσαν στην Άγκυρα να το καταλάβει, αλλά δεν μιλά ποτέ για ΑΟΖ
Πρότζεκ-πρόκληση κοινών συμφερόντων, που με την εξέλιξη της τεχνολογίας τώρα είναι εφικτό, χαρακτήρισε ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας την ηλεκτρική διασύνδεση
«Διπλωματία και ίντριγκα» επιγράφεται το βιβλίο του διπλωμάτη Χάρη Δημητρίου, πληρεξούσιου υπουργού επί τιμή, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παπαζήση. Είναι η πορεία ενός νέου από τον Βόλο, ο οποίος σπούδασε στην Αθήνα και τη Γενεύη Νομικά και ανερχόμενος στη Διπλωματική Υπηρεσία βρέθηκε σε πρωτεύουσες της Δύσης και της Ανατολής και ανδρώθηκε με τα οράματα μιας νέας Ελλάδας και ενός καλύτερου κόσμου μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, προωθώντας τα δίκαια της χώρας του.
Σε 304 σελίδες, με αφηγηματικό ύφος, καταγράφει πρόσωπα του Υπουργείου Εξωτερικών φωτίζει τα μικρά των μεγάλων και τα μεγάλα των μικρών, βάζοντας τον αναγνώστη στον γοητευτικό αλλά και ανταγωνιστικό κόσμο της ελληνικής διπλωματίας. Παράλληλα, καταθέτει στοιχεία για το οικονομικό και πολιτιστικό υπόβαθρο των χωρών, όπου υπηρέτησε, και αποκαλύπτει τους άγραφους νόμους που ισχύουν στην άγνωστη ενδοχώρα του Υπουργείου Εξωτερικών. Όπως αναφέρει στον πρόλογό του, «πάντα με ενοχλούσε η θεοποίηση πολιτικών, αθλητών και ανθρώπων του πνεύματος».
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το πρώτο κεφάλαιο με τίτλο «Η δεύτερη ουκρανική επανάσταση και η αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου». Ο συγγραφέας, καθώς υπηρέτησε πρεσβευτής της Ελλάδας στο Κίεβο, δίνει στοιχεία για τις παραμέτρους της σύγκρουσης Ουκρανίας-Ρωσίας, επισημαίνοντας ότι εκτός από την ιστορική διαπάλη φιλο-ευρωπαϊστών και φιλορώσων, μήλο της έριδος ήταν η ναυτική βάση της Ρωσίας στην Κριμαία. Η σχετική συμφωνία έληγε το 2017 και ο ευρωπαϊστής Πρόεδρος Γιουστσέκνο δήλωνε κάθε τόσο ότι δεν πρόκειται να ανανεωθεί. Ταυτόχρονα, η ουκρανική κυβέρνηση επεδίωκε να εντάξει το ταχύτερο τη χώρα στην ευρωπαϊκή ένωση και να αποκτήσει καθεστώς συνδεδεμένου μέλους στο ΝΑΤΟ. Επιχειρώντας να ερμηνεύσει τη ρήξη, τονίζει ότι η σύγχρονη Ουκρανία είναι ένα τεχνητό κράτος, αφού σε αυτό διαπλέκονται δύο βαθύτατα εχθρικά έθνη: το πολωνικό και το ρωσικό. Και βέβαια, σήμερα, από τη θέση του παλαίμαχου διπλωμάτη, δεν χαρίζεται σε καμιά πλευρά τονίζοντας ότι ο μετέπειτα εκδιωχθείς φιλορώσος Πρόεδρος Γιανουκόβιτς, εξαιτίας της αιματηρής καταστολής των διαδηλώσεων στην πλατεία Μεϊντάν τον Φεβρουάριο του 2014, συμφώνησε σε πρόωρες εκλογές, αλλά ανατράπηκε την επόμενη, όταν 50 βουλευτές του κόμματός του μεταπήδησαν στην αντιπολίτευση ψηφίζοντας την καθαίρεσή του. Αποτέλεσμα; Να ανοίξουν τον δρόμο της εξουσίας στους φιλοδυτικούς ολιγάρχες. «Η απαράδεκτη για τα ευρωπαϊκά δεδομένα στήριξη των Ουκρανών εθνικιστών από την ευρωπαϊκή ένωση, ασφαλώς δικαιολόγησε για πολλούς την αντίδραση της Μόσχας που ήταν και αυτή αναμφίβολα μη νόμιμη, από πλευράς διεθνούς δικαίου».
Εξιστορώντας τη διαδρομή του θυμάται πως εκπόρθησε το Υπουργείο Εξωτερικών το 1976, αφού κάνοντας πάνω από 20 μικροδουλειές συμπλήρωσε 3 χρόνια μεταπτυχιακών στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και στο Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ανωτέρων Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών. Διηγείται ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο για τη νοοτροπία της υπαλληλίας: Πρότεινε στη Διεύθυνση Διεθνών Ευρωπαϊκών Σχέσεων τη μηχανοργάνωση του αρχείου, ώστε να καταπολεμηθεί η κατεστημένη γραφειοκρατία, όμως το υπηρεσιακό έγγραφο δεν διεκπεραιώθηκε ποτέ προς τους ανωτέρους του γιατί η αρχειοφύλακας μόλις το διάβασε… έχασε το χρώμα της και ψιθύρισε: «Και αν γίνουν αυτά, εμείς τι θα κάνουμε;».
Το αφηγηματικό ταξίδι συνεχίζεται με μνήμες από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στις Βρυξέλλες όπου… «ίσως επειδή δούλευα πολύ και είχα ελάχιστο ελεύθερο χρόνο, ίσως επειδή οι Βέλγοι είναι ξενόφοβοι, στα τέσσερα χρόνια που έμεινα εκεί, δεν έκανα κανέναν Βέλγο φίλο». Ακολουθούν όμως πολλές γνωριμίες στην μακρά πορεία του: διευθυντής του Γραφείου Τύπου στην Κύπρο, επικεφαλής της Υπηρεσίας Αποκατάστασης Παλιννοστούντων Ομογενών Ελλήνων, δεύτερη θητεία στις Βρυξέλλες, «εξορία» στον Καύκασο, διευθυντής της Διπλωματικής Ακαδημίας στην Αθήνα, διευθυντής της Διεύθυνσης του Οργανισμού Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου, πρέσβης της Ελλάδας στη Χιλή, πρέσβης στην Ουκρανία με διαπίστευση και στη Μολδαβία.
Το βιβλίο είναι μια μαρτυρία για το πώς μπορεί κανείς να υπηρετεί την εξωτερική πολιτική της πατρίδας του, αντιμετωπίζοντας τους κρυφούς και φανερούς εχθρούς της, αναγκαζόμενος να δίνει και μια άλλη εσωτερική μάχη. Τη μάχη κατά της αντίληψης των «δικών μας παιδιών», κατά των επιτήδειων που περιστοιχίζουν τις εκάστοτε ηγεσίες του υπουργείου εξωτερικών και τις κλίκες των «από κάτω» που προσκυνούν τους «από πάνω» ναρκισσισμούς πολιτικούς…
Κώστας Μαρδάς, ANA-MPA