Ευρωεκλογές, μια δαπανηρή αλλά ακριβής δημοσκόπηση με πρωταγωνιστές χωρίς όραμα για την Ευρώπη:* Τι κρίνει η κάλπη του Ιουνίου για την Ελλάδα
Debate για τις ευρωεκλογές στη Γαλλία. EPA/TERESA SUAREZ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η δυσάρεστη πραγματικότητα των εκλογών για το Ευρωκοινοβούλιο στην περιφέρεια της ΕΕ είναι ότι έχουν ελάχιστη σχέση με το ίδιο το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Αντιθέτως, λειτουργούν είτε ως μια δαπανηρή αλλά ακριβής δημοσκόπηση είτε ως μια απλή διέξοδος για τους δυσαρεστημένους να εκφράσουν στιγμιαία τα παράπονά τους κατά των ηγετών τους, γράφει ο Paris Aslanidis στο Europblog του LSE.
Δεν αποτελεί επομένως έκπληξη ότι άνευροι πολιτικοί που κερδίζουν έδρες σε αυτές τις εκλογές δεν έχουν συγκεκριμένο όραμα για την Ευρώπη, βλέποντας τη θητεία τους στις Βρυξέλλες ως διάλειμμα και ευκαιρία δικτύωσης, συγκεντρώνοντας μια μικρή προσωπική περιουσία, χρήσιμη για όταν επιστρέψουν στην πιο συναρπαστική εγχώρια αρένα.
Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτή την τάση. Σημαντικές πολιτικές προτάσεις για το μέλλον της ΕΕ ή τον ρόλο του έθνους σε αυτήν απουσιάζουν επιδεικτικά από τις εκστρατείες τόσο των μεγάλων όσο και των μικρότερων κομμάτων. Αντ’ αυτού, το αποτέλεσμα των εκλογών του Ιουνίου θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την αξιολόγηση τριών ομάδων εγχώριων πολιτικών δυναμικών, ως εξής:
Α. Την εκλογική απήχηση του κυβερνώντος κόμματος. Το 40,56% που κέρδισε η ΝΔ στις εκλογές του Ιουνίου 2023 κατέστησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη έναν πραγματικό ηγεμόνα στην ελληνική πολιτική. Ωστόσο, μια σειρά από σημαντικά σκάνδαλα, όπως οι παράνομες υποκλοπές και, πιο πρόσφατα, ο φερόμενος ως κακός χειρισμός της έρευνας για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους, αναμένεται να έχουν κάμψει την υποστήριξη του κόμματος. Εάν η ΝΔ έχει χαμηλότερη απόδοση σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019 ή, ακόμη χειρότερα, εάν πέσει κάτω από το όριο του 30%, το αποτέλεσμα θα ενεργοποιήσει την κατακερματισμένη αντιπολίτευση και μπορεί να εκληφθεί ως μήνυμα για την αρχή μιας πολιτικής αποδιάρθρωσης.
Β. Οι επιδόσεις της ελληνικής ακροδεξιάς. Επί του παρόντος, τρία ακροδεξιά κόμματα (Ελληνική Λύση, Νίκη, Σπαρτιάτες) κατέχουν έδρες στο κοινοβούλιο, έχοντας κερδίσει συνολικά το 12,8% των ψήφων. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά λόγω του χαλαρού χαρακτήρα της ευρωπαϊκής ψήφου. Ειδικότερα, η Ελληνική Λύση είναι πιθανό να σημειώσει διψήφιο ποσοστό σε βόρειες περιοχές της χώρας, ασκώντας πίεση στην κυβέρνηση να μετατοπιστεί περισσότερο προς τα δεξιά. Μέχρι στιγμής, η ΝΔ ήταν αρκετά επιτυχής στο να συγκατοικήσει με την ακροδεξιά, αποσπώντας σημαντικά στελέχη ή υιοθετώντας τμήματα της πολιτικής της ατζέντας (ιδίως όσον αφορά τη μετανάστευση)… Η υποστήριξη του Μητσοτάκη προς την Ουκρανία έναντι της Ρωσίας και η πρόσφατη πρωτοβουλία του να νομιμοποιήσει τον γάμο μεταξύ ομοφύλων παρά την αντίθεση της πανίσχυρης Ορθόδοξης Εκκλησίας (αλλά και έναν αριθμό βουλευτών της ΝΔ) έχουν κάψει τις γέφυρες προς αυτές τις εκλογικές ομάδες.
Γ. Ο ανταγωνισμός στα αριστερά. Οι Σοσιαλιστές του ΠΑΣΟΚ, το κύριο πολιτικό θύμα της ελληνικής κρίσης, ελπίζουν να ανακτήσουν την πρώτη θέση στην αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ, από την άλλη, μετά την καταστροφική του επίδοση στις εκλογές του 2023, επιθυμεί απεγνωσμένα μια ισχυρή εμφάνιση για να εδραιώσει πλήρως την ηγεσία του νέου και αμφιλεγόμενου ηγέτη του, Στέφανου Κασσελάκη, βάζοντας τέλος στις εσωτερικές αναταράξεις που έχουν απομακρύνει ψηφοφόρους και στελέχη από το κόμμα. Το κύριο παρακλάδι του ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Αριστερά, που ιδρύθηκε τον Μάρτιο 2023, στοχεύει πάνω από το 3% για να διατηρήσει την εκλογική της σημασία και να αποφύγει τη διάλυση. Γενικότερα, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι κρίσιμο για τη διαμόρφωση μιας βιώσιμης στρατηγικής για την αριστερή αντιπολίτευση, ώστε να αμφισβητήσει αποτελεσματικά τη Νέα Δημοκρατία μέχρι τις επόμενες εκλογές…
Το πιθανότερο πάντως σενάριο είναι ότι η κυβέρνηση θα καταφέρει να ελέγξει τη ζημιά των ευρωεκλογών και να εκμεταλλευτεί τον άπλετο χρόνο που έχει στη διάθεσή της μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές για να επουλώσει τις πληγές της. Η ΝΔ υποστηρίζεται από ένα συντριπτικά φιλικό τοπίο στα ΜΜΕ, στενούς δεσμούς με εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα και το διεθνές κύρος που απολαμβάνει ο Μητσοτάκης από τότε που ανέλαβε την εξουσία. Η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου τον Φεβρουάριο που ανέδειξε σοβαρές ελλείψεις στο κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα στη χώρα είχε ελάχιστο εγχώριο αντίκτυπο λόγω αυτών των παραγόντων και της έλλειψης αξιόπιστης εναλλακτικής λύσης στην αριστερά. Επομένως, ενώ οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας δεν είναι αξιοσημείωτες και η κυβέρνηση εξακολουθεί να επιβαρύνεται με την υποχρέωση να διατηρεί πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της, οι καθημερινές δυσκολίες της κρίσης χρέους γίνονται όλο και περισσότερο μια μακρινή ανάμνηση για τον μέσο πολίτη. Ο επιδόσεις της τουριστικής βιομηχανίας στη μεταπανδημική εποχή, σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα που συνοδεύει την αδιαμφισβήτητη κυριαρχία της ΝΔ, έχει καταστήσει ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού επιφυλακτικό απέναντι σε πολιτικές αλλαγές.
- O Πάρης Ασλανίδης είναι Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο «MacMillan Center for International and Area Studies» του Πανεπιστημίου Yale.
ΠΗΓΗ: Euroblog του LSE/Greece and the 2024 European Parliament elections – a purely domestic affair
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE