Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΕΣΙΔΗΣ
Ήταν το έτος 1947 όταν οι ΗΠΑ ασχολήθηκαν σοβαρά με το κράτος στο οποίο ”έπεσε η πρώτη πιστολιά του Ψυχρού Πολέμου”.
Τα πρώτα 300 εκ. $ που πήρε η Ελλάδα από την προσπάθεια του Harry Truman που συνοψίστηκε στο Δόγμα Τruman και μετά, στο συνολικό πακέτο βοήθειας του Σχεδίου Marshall.
Οι Βρετανοί είχαν προειδοποιήσει ότι δεν αντέχουν το κόστος των προ-Β’.Π.Π συμμάχων τους και έτσι οι Αμερικανοί έσπευσαν να αναλάβουν τις νέες τους υποχρεώσεις.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από τον αμερικανικό παράγοντα, μολονότι έδινε μια αίσθηση ασφάλειας, δεν επέτρεπε ομαλές σχέσεις με την υπερδύναμη. Σχέσεις δηλαδή, που θα στηρίζονταν σε ελιγμούς, επιλογές και σε προώθηση θετικής ατζέντας.
Οι Έλληνες πολιτικοί εκείνης της περιόδου, είχαν τον φόβο μην τυχόν και η υπερδύναμη αποσυρθεί από την Ελλάδα.
Η γεωστρατηγική του τρόμου της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου, υποχρέωνε τις ΗΠΑ να ατενίζουν την Ελλάδα και την Τουρκία ως ένα και αδιαίρετο κομμάτι. Μια τέτοια οπτική, αναπόφευκτα έδινε οφέλη στον ισχυρότερο του τριγώνου, που ήταν η Τουρκία.
Μια επιτυχημένη β’ φάση του Στρατηγικού Διαλόγου.
Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών ερμήνευσε με τον καλύτερο τρόπο το τι σημαίνει στρατηγικός διάλογος.
Ένωση ζητημάτων που αφορούν τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις που παλαιότερα, το ένα εξελισσόταν ανεξάρτητα και ξεχωριστά από το άλλο.
Ο Mike Pompeo μίλησε για την αξιοποίηση όλων των διπλωματικών μέσων από πλευράς ΗΠΑ για την αποθάρρυνση μονομερών ενεργειών.
Η φράση ”διπλωματικά μέσα” αποκλείει την στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ, αλλά όχι την απειλή χρήσης βίας και τη θέση κόκκινων γραμμών.
Στα ”όλα τα διπλωματικά μέσα” υπάρχουν και οι κυρώσεις κάθε τύπου. Όλα αυτά, αφορούν την Τουρκία.
Η μετάφραση της δήλωσης αυτής, είναι ότι η διμερής σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας, βαδίζει προς τη στρατηγική σχέση. Η άποψη ότι η Ελλάδα και οι ΗΠΑ οφείλουν να χτίσουν περισσότερα πράγματα από όσα επιτάσσουν οι τριγωνικές σχέσεις με Τουρκία (ΗΠΑ-Ελλάδα-Τουρκία) βαδίζει σε τροχιά στρατηγικών σχέσεων.
Και αυτό επίσης ήταν ορθό που αναφέρθηκε από τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών ότι ”δε στρεφόμαστε εναντίον κανενός”.
Η πιο σημαντική δήλωση του Mike Pompeo για το ρόλο της Ελλάδας στα αμερικανικά σχέδια.
Η αποδελτίωση της διπλωματικής γλώσσας είναι αρκετά δύσκολη και οφείλει να επιδέχεται προσεκτικής ερμηνείας.
Για να είμαστε ακριβολόγοι, ο Mike Pompeo μας είπε πώς βλέπει η Αμερική την Ελλάδα και οφείλουμε να το αξιοποιήσουμε στο έπακρον.
Σαφώς και ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών ήρθε ως φίλος καθώς πολλούς Έλληνες αξιωματούχους τους είδε για τρίτη φορά σε τρεις μήνες, όμως κυρίως, ήρθε στην Ελλάδα ως ένας επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, ως ένας επαγγελματίας τεχνοκράτης.
Ο πολιτικός ρεαλισμός οδηγεί τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και αυτό είναι πολύ καλό.
(*) Αλέξανδρος Δρίβας: Ph.D Cand στις Ελληνοαμερικανικές Σχέσεις, Συντονιστής Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου (ΤΟΡΕΝΕ-ΙΔΙΣ)
Θα βοηθήσουν οι Αμερικανοί; Η ώρα του Στρατηγικού Διαλόγου και της Αμυντικής Συμφωνίας