Το ιρανικό τάνκερ Grace 1 που μετονομάστηκε Adrian Darya 1 στο Γιβραλτάρ. EPA, A. CARRASCO RAGEL
Ο Adam Smith υποστήριζε πως δεν υπάρχουν προβλήματα, παρά μόνο ευκαιρίες μεταμφιεσμένες σε προβλήματα. Εδώ και κάποιες μέρες, ένας νέος απρόβλεπτος κομήτης πέφτει στην ανατολική Μεσόγειο η οποία συνεχίζει να οδεύει προς την αποσταθεροποίηση.
Δύο είναι οι κύριοι παράγοντες της αποσταθεροποίησης:
Το χρονολόγιο των εξελίξεων οι οποίες αφορούν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, τις αντίστοιχες ελληνοαμερικανικές και τελικά τις σχέσεις Δύσης-Μόσχας και Δύσης-Ιράν, είναι εντυπωσιακό. Το πιο σημαντικό είναι όλα αυτά να μπορούμε να τα θέσουμε εντός ενός ενιαίου συστήματος ανάλυσης που θα διέπεται από διαλεκτικές σχέσεις (αίτιο και αιτιατό) βγάζοντας εκτός συναισθηματισμούς και συνωμοσίες.
Η Τουρκία είναι κατοχική δύναμη και αυτό ορίζει το Διεθνές Δίκαιο. Είναι κράτος-ταραξίας και αυτό επίσης το ερμηνεύει το Διεθνές Δίκαιο και όχι κάποιος Έλληνας και κάποιος Ελληνοκύπριος. Η Ελλάδα με το ζήτημα του κατάπλου του ιρανικού τάνκερ, οφείλει να υπενθυμίσει στις ΗΠΑ ορισμένα πράγματα.
Να είμαστε σίγουροι οτι η δήλωση του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών για την Κύπρο, σίγουρα σχετίζεται με το ζήτημα του κατάπλου του ιρανικού τάνκερ προσπαθώντας να δείξει τη μέριμνα των ΗΠΑ για τα όσα αφορούν Ελλάδα και Κύπρο. Φαίνεται πως σταδιακά ακόμη και ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αρχίσει να καταλαβαίνει οτι κάθε μέρα υπομονής που κάνει, η ατζέντα διαφωνιών και διεκδικήσεων της Τουρκίας μεγαλώνει με γεωμετρική πρόοδο κάνοντάς τον να φαίνεται δέσμιος του Ερντογάν, όπως ανέλυσε ο Steve Cook λίγες μέρες πριν.
Το πολιτικό κόστος στο εσωτερικό και στο εξωτερικό για τον Αμερικανό πρόεδρο αυξάνεται όλο και πιο πολύ και αν προεκλογικά αντιμετωπίσει και την οικονομική ύφεση που φαίνεται να πλησιάζει στον ορίζοντα, τότε θα μείνει χωρίς συμμάχους στις επόμενες εκλογές που είναι να γίνουν σε 14 μήνες περίπου. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αρχίσει και χάνει σημαντικούς υποστηρικτές του στο Κογκρέσο και στο σύνολο της αμερικανικής γραφειοκρατίας για το ζήτημα της Τουρκίας.
Η Ελλάδα οφείλει να εκμεταλλευτεί την καλή συγκυρία. Οι συμμαχικές μας σχέσεις με τις ΗΠΑ είναι δεδομένες, ολοένα και στενότερες και θα έχουν περιθώρια βελτίωσης όσο έχουμε υπεύθυνα και καθαρά αιτήματα τα οποία είναι εντός του αμερικανικού στρατηγικού πλαισίου για τα αφορόντα την περιοχή.
Η υποστήριξη της Ελλάδας στο θέμα του κατάπλου του ιρανικού τάνκερ πρέπει να τονισθεί και να μπει στα προς εξαργύρωση ζητήματα του διαλόγου και οι ευχαριστίες από την Ουάσινγκτον πρέπει να είναι έμπρακτες. Γι’ αυτό άλλωστε και επιδιώκουμε στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ γιατί γνωρίζουν τον δρόμο του win-win και δεν απαιτούν θυσίες χωρίς ανταλλάγματα.
(*) Διεθνολόγος – Συντονιστής Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου (Τομέας Ρωσίας-Ευρασίας και Ν/Α Ευρώπης) στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.
Το παράδειγμα του HALC: Ο Ουϊλσονισμός των ΗΠΑ, η ανάγκη για επικοινωνία και lobbying