Πρόσκληση του Πομπέο στον Χριστοδουλίδη και τον Κοτζιά: Αναμένονται σοβαρές ανακοινώσεις
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Σημαντικό ραντεβού με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, θα έχει στην Ουάσινγκτον στις 8 Νοεμβρίου ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Η συνάντηση διευθετήθηκε τις τελευταίες ημέρες και το γεγονός ότι οι Αμερικανοί επέλεξαν να μην γίνει στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης, που γίνονται δεκάδες επαφές και προσκλήθηκε ο Κύπριος ΥΠΕΞ για συνομιλίες στην Ουάσινγκτον, αυτό θεωρείται κίνηση που στέλνει μηνύματα.
Η αμερικανική πλευρά έδωσε εναλλακτικές ημερομηνίες για την πραγματοποίηση της επίσκεψης, μεταξύ των οποίων και η 18η Οκτωβρίου, πλην όμως ο κ. Χριστοδουλίδης εκείνες τις ημέρες έχει προγραμματισμένη επίσκεψη στην Ιαπωνία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, από τις συνομιλίες των δύο ΥΠΕΞ θα προκύψουν ανακοινώσεις, που θα παραπέμπουν στην ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών.
Η ατζέντα των συζητήσεων θα περιλαμβάνει πολλά θέματα, είναι όμως προφανές πως θα επικεντρωθεί στα ενεργειακά, την περιφερειακή συνεργασία και ασφαλώς το Κυπριακό.
- Σημειώνεται συναφώς ότι τον Δεκέμβριο θα βρίσκεται στην Ουάσινγκτον ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Κοτζιάς. Είναι το δεύτερο ταξίδι Κοτζιά στην αμερικανική πρωτεύουσα, επί διακυβέρνησης Τραμπ, επιβεβαιώνοντας όπως σημειώνουν οι Αμερικανοί το πολύ καλό επίπεδο σχέσεων Ελλάδας και ΗΠΑ. Ο κ. Κοτζιάς είχε μεταβεί στην Ουάσιγκτον και επί προηγούμενης διακυβέρνησης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Υπενθυμίζεται ότι Κοτζιάς και Χριστοδουλίδης είχαν στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα χωριστές συναντήσεις με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ, ο οποίος θεωρείται κινητήριος δύναμη στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ό,τι αφορά την περιοχή μας.
Το μήνυμα, πάντως, που θέλουν να στείλουν οι Αμερικανοί είναι πως επενδύουν στη συνεργασία με Ελλάδα και Κύπρο καθώς και στην περιοχή.
Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών Χριστοδουλίδη στην Ουάσινγκτον αναμένεται να συζητηθούν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Πρώτο, οι έρευνες της ExxonMobil στην κυπριακή ΑΟΖ, η διασφάλισή τους και η διεύρυνση της συνεργασίας με την Κυπριακή Δημοκρατία σε αυτό το πεδίο. Είναι σαφές πως η αμερικανική εταιρεία ενδιαφέρεται να δραστηριοποιηθεί και σε άλλα θαλασσοτεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αντιπρόεδρος της εταιρείας θα βρίσκεται στην Κύπρο στο τέλος αυτής της εβδομάδας για συζητήσεις με την κυπριακή κυβέρνηση. Συζητήσεις, όπως είναι γνωστό, έγιναν ήδη στη Νέα Υόρκη με τους υπουργούς Εξωτερικών και Ενέργειας της Κύπρου. Σημειώνεται συναφώς ότι η αμερικανική κυβέρνηση δίνει μεγάλη σημασία στο θέμα της διαμόρφωσης μιας σοβαρής εναλλακτικής οδού μεταφοράς αερίου, θεωρώντας πως η ανατολική Μεσόγειος μπορεί να καταστεί τέτοια.
Δεύτερο, η διεύρυνση και αναβάθμιση της συνεργασίας με την Κυπριακή Δημοκρατία. Η Ουάσινγκτον θεωρεί πως μπορεί να διαμορφωθεί και ενισχυθεί ένας άξονας που ξεκινά από την Πολωνία, περνά από τα Βαλκάνια, Ελλάδα, Κύπρο και καταλήγει στο Ισραήλ. Αν και δεν θεωρούν «καμένο χαρτί» την Τουρκία, ωστόσο, επενδύουν σε εναλλακτικά σενάρια συνεργασίας με χώρες της περιοχής. Άλλωστε, όπως σημειώνουν, με τον Ερντογάν έχει ραγίσει το γυαλί και πως ακόμα και να τα βρουν, που δεν είναι ορατό αυτό σήμερα, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη.
Τρίτο, από πλευράς της Λευκωσίας θα τεθεί και το Κυπριακό καθώς και το θέμα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Πέραν από το ταξίδι αυτό στην Ουάσινγκτον, κινήσεις θα γίνουν από την Αθήνα και τη Λευκωσία και σε άλλα πεδία.
- Στις 10 Οκτωβρίου στην Κρήτη θα πραγματοποιηθεί τριμερής σύνοδος κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου. Σε αυτή αναμένεται να ανακοινωθεί και η θεματική συμμετοχή της Γαλλίας στον άξονα αυτό. Θα μετατρέπεται, δηλαδή, η τριμερής σε τετραμερή αναλόγως των θεμάτων που θα συζητούνται.
- Στις 20 Δεκεμβρίου, στην τριμερή σύνοδο κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, που θα φιλοξενηθεί από το Τελ Αβίβ, θα προσκληθεί και ο Ιταλός Πρωθυπουργός για να υπογραφεί η συμφωνία για τον αγωγό Eastmed.
Οι Αμερικανοί θα συμμετέχουν στην τριμερή με το Ισραήλ για θέματα τρομοκρατίας και ασφάλειας.
Όλα αυτά γίνονται και αναμένεται πως θα πραγματοποιηθούν, ενώ η προσοχή είναι στραμμένη και προς την Τουρκία και ειδικότερα στην αντίδρασή της ενόψει της υλοποίησης ενεργειακών προγραμμάτων εταιρειών στην κυπριακή ΑΟΖ. Ποια θα είναι η αντίδραση;
Αυτό που αναμένεται είναι η κάθοδος του «Πορθητή» στην περιοχή και η πρόκληση εντάσεων από μέρους της Τουρκίας. Θα τεντώσει το σχοινί μέχρι να σπάσει; Αυτό θα φανεί στη συνέχεια. Το σίγουρο είναι πως η Τουρκία δεν θέλει να είναι εκτός του ενεργειακού παιχνιδιού. Την ίδια ώρα, όμως, δεν θέλει ούτε να συνεργαστεί στο Κυπριακό.
ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ Ε.Ε. ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΕΙ ΔΝΤ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Η Τουρκία θέλει για προφανείς λόγους να αποφύγει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και στρέφεται προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ανοίγματα του καθεστώτος Ερντογάν προς την Ε.Ε. γίνονται μετά τη ρήξη στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και επειδή η Άγκυρα δεν θέλει η χώρα να μπει κάτω από τον μηχανισμό του ΔΝΤ.
Στα πλαίσια αυτά θα επιχειρηθεί από τουρκικής πλευράς αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης. Εγχείρημα που δεν θεωρείται και εύκολο γιατί προϋποθέτει και εκπλήρωση υποχρεώσεων, μεταξύ αυτών και κυπρογενών.
Αγγελιαφόρος του «καινούργιου» ο Μεβλούτ
Στο Κραν Μοντάνα, το καλοκαίρι του 2017, την ώρα των πολλών αδιεξόδων και της κατάρρευσης της Πενταμερούς, εμφανίσθηκε στην ατζέντα των άτυπων συζητήσεων το θέμα της αλλαγής της βάσης των διαπραγματεύσεων, της μορφής της λύσης.
Ο Τσαβούσογλου αναχώρησε από το ελβετικό θέρετρο με την εντύπωση ότι δεν μπορούσε πλέον να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και πως πλέον πιο… εφικτή είναι η συνομοσπονδία. Ισχυρίσθηκε πως το θέμα συζητείται από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Ότι, δηλαδή, υπήρχε έδαφος για συζήτηση. Την εντύπωση αυτή διαψεύδει η Λευκωσία, η οποία σπεύδει σε κάθε ευκαιρία να δηλώσει δημόσια πως παραμένει προσκολλημένη στις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
Είναι προφανές πως στα ψηλά δώματα της τουρκικής ηγεσίας έχει αποφασιστεί πως για να προχωρήσει το Κυπριακό, αυτό μπορεί να γίνει με βάση τη «νέα θεώρηση πραγμάτων», δηλαδή με στόχο τη συνομοσπονδιακή λύση. Αυτό διασφαλίζει για την Τουρκία νομιμοποιημένα πλέον τον στρατηγικό έλεγχο του νησιού: Πολιτικά, στρατιωτικά, οικονομικά και ενεργειακά. Είναι, δηλαδή, κατά τους Τούρκους η καλύτερη συνταγή για την εκπλήρωση των σχεδιασμών της Άγκυρας.
Η Τουρκία θα κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση και τον ρόλο του αγγελιαφόρου έχει αναλάβει ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ξένες διπλωματικές πηγές σημείωναν στον «Φ» ότι η Άγκυρα θα επιχειρήσει να στριμώξει τη Λευκωσία, ενώ παρουσιάζεται έτοιμη να συζητήσει την προοπτική αυτή, παρακάμπτοντας τους Τουρκοκύπριους. Δηλαδή, αφήνει να εννοηθεί πως μπορεί ακόμη και να συζητήσει απευθείας με τη Λευκωσία το ζήτημα αυτό.
Πώς αντιδρούν οι υπόλοιποι παίκτες;
Τα Ηνωμένα Έθνη, εάν υπάρξει συμφωνία των εμπλεκομένων, δεν θα προβάλουν εμπόδια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ενήμερη, προφανώς και κράτη-μέλη της δεν ευνοούν μια διευθέτηση στην Κύπρο με βάση την οποία αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας στην Κύπρο και από την πίσω πόρτα θα μπαίνει στην Ένωση.
Η Ελλάδα δεν είναι ενήμερη ούτε και συζήτησε αλλαγή της βάσης ή για οποιεσδήποτε σκέψεις αλλαγής.
Αισιόδοξος για άμεση επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό εμφανίζεται ο Χριστοδουλίδης