Σχέδιο για το χρέος από ΕΕ για να διασφαλιστεί η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Προθεσμία μέχρι τις 20 Μαΐου και εντολή για συνεχείς επαφές και συναντήσεις έλαβαν οι ειδικοί του euro working group στις Βρυξέλλες για να λύσουν το θέμα του χρέους με τρόπο που θα ικανοποιεί τόσο τα κράτη μέλη όσο και το ΔΝΤ, θα εξασφαλίζει τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα και θα διασφαλίζει ότι το ελληνικό πακέτο θα εγκριθεί από τα κοινοβούλια των εταίρων.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ, Κλάους Ρέγκλινγκ και Τόμας Βίζερ, έλαβαν εντολή να παρουσιάσουν ως τότε “ένα σχέδιο για το χρέος που να φέρνει στο ελληνικό πρόγραμμα το ΔΝΤ”.
Αν αυτό δεν συμβεί, το eurogroup της 24ης Μαΐου, προς το παρόν προσανατολίζεται στο λεγόμενο “σχέδιο Β” που προβλέπει δόση τώρα με πολιτική ευλογία από το ΔΝΤ και παραπομπή του θέματος του χρέους το Σεπτέμβριο.
H 20η Μαΐου έχει επιλεγεί ώστε να υπάρχει χρόνος για να διευκρινιστούν οι λεπτομέρειες του σχεδίου Β, εγκαίρως για το eurogroup στις 24.
Σε κάθε περίπτωση, ο Ιούνιος δεν μπορεί να αποτελεί μήνα αντιπαραθέσεων των εταίρων για την Ελλάδα, όχι μόνο του Βρετανικού δημοψηφίσματος, αλλά και λόγω της άμεσης χρηματοδοτική πίεσης που υφίσταται η χώρα – με τους 19 να έχουν αποφασίσει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αφεθεί να καταρρεύσει.
“Η συμμετοχή του Ταμείου είναι κάτι που μπορεί να έχει πολλές εκφάνσεις. Μπορεί να έρθει τώρα, ή αργότερα. Θα είναι σαφώς μέσα και στον έλεγχο και στα λεφτά, αλλά έτσι κι αλλιώς δεν μπορεί να πάει στο ΔΣ του ως τις 24 του μήνα. Αυτό το ξέρουν τα κοινοβούλια. Έτσι όλα θα εξαρτηθούν από το τι μπορεί να πει η Κρ.Λαγκάρντ στις 24. Αν θα ευλογήσει και θα δεσμευθεί ρητά. Εξάλλου αυτό έγινε και το καλοκαίρι του 2015. Έχουμε εκταμιεύσει δόση με αυτή τη λογική”, λέει στo KYΠΕ κοινοτικός αξιωματούχος. Βεβαίως τότε τα κοινοβούλια είχαν προειδοποιήσει πως “αυτή είναι η τελευταία φορά”, και ως εκ τούτου το eurogroup πρέπει να βρει δείξει πως το 2016 δεν είναι 2016.
Μετά τη συμφωνία για τα μέτρα, τις μεταρρυθμίσεις και τον εφεδρικό μηχανισμό για τις αποκλίσεις, η διαπραγματευτική πίεση έχει ουσιαστικά φύγει από την Αθήνα και αφορά τις σχέσεις των 19 μεταξύ τους και με το Ταμείο. Η Αθήνα προς το παρόν χρειάζεται να ανησυχεί μόνο για μια από τις παραμέτρους της λύσης για το χρέος: το για πόσα χρόνια θα της ζητηθεί να διατηρήσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5%. Το πρωτογενές πλεόνασμα αυτής της τάξης επηρεάζει άμεσα τη δυνατότητα της χώρας να ασκεί δημοσιονομική πολιτική και η βασική ένσταση εταίρων και ΔΝΤ έχει να κάνει με την ευρωπαϊκή εμπειρία της Ιταλίας, του Βελγίου και της Φιλανδίας που κράτησαν για μια δεκαετία πλεονάσματα αρκετά μεγαλύτερα (εως και 6%). Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν είναι Ιταλία, δεν έχει εμπιστοσύνη στου ελληνικούς θεσμούς, εκτιμά ότι και η ανάπτυξη θα είναι χαμηλότερη και ζητά από την ΕΕ και άλλα μέτρα για να καλύψει τη διαφορά με ελάφρυνση του χρέους.
Συγκεκριμένα σε σχέση με τη διάρκεια (3 , 5 ή 10 χρόνια ) του 3,5% με το Ταμείο να δέχεται μόνο τα 3: 2018 , 2019, 2020 και όχι τα έτη 2021 και 2022, που είναι εξάλλου τα δύο τελευταία χρόνια της περιόδου χάριτος.
Ο ESM πρότεινε ότι η διαφορά θα μπορούσε να καλυφθεί με την επιστροφή στην Ελλάδα κερδών από τα ελληνικά ομόλογα (ANFA και SMPs) που υπολογίζονται σε 10 δις. Έτσι στο διάστημα μετά το 2018 και ως τη λήξη της περιόδου χάριτος η Ελλάδα θα μπορέσει εγγυημένα να έχει λεφτά να αποπληρώσει το ΔΝΤ. Η λύση δεν βρίσκει σύμφωνους όλους τους εταίρους, αλλά δεν έχει απορριφθεί. Τα χρήματα θα μπορούσαν να μείνουν σε λογαριασμό στο Λουξεμβούργο και να αποδοθούν στην Ελλάδα μετά το 2018 σε δόσεις ή άπαξ.
Στο μαραθώνιο EWG της Πέμπτης που συνεχίσθηκε ατύπως και μέσα στο σαββατοκύριακο, κατατέθηκαν και άλλες 4 “τεχνικές ιδέες” για την ελάφρυνση του χρέους:
– επέκταση της ωρίμανσης των δανείων κατά 5 ακόμα έτη,
– εγγύηση από την ΕΕ “σταθερών επιτοκίων” και πληρωμή της διαφοράς μετά το τέλος του προγράμματος,
– διασφάλιση της σύνδεσης της αποπληρωμής κεφαλαίου στο 2% του ΑΕΠ ανά έτος και μεταφορά των υπολοίπων αργότερα,
– επέκταση της περιόδου χάριτος με διαφορετικά σενάρια.
Το ΔΝΤ δεν διαφώνησε με τα παραπάνω, αλλά επέμεινε ότι πρέπει να διευκρινιστεί τις θα συμβεί στα επόμενα 40 χρόνια. Οι εταίροι διαφώνησαν και η συζήτηση αναμένεται να συνεχιστεί με αμείωτη ένταση ως τις 24 του μήνα και το τακτικό eurogroup. Κοινοτικοί ειδικοί αναφέρουν πως η πρόβλεψη για τέτοια μεγέθη είναι αβέβαιη ακόμα και για 5 χρόνια πόσο μάλλον για 40.
Αν μη τι άλλο ΔΝΤ και ΕΕ συμφώνησαν ευτυχώς στα μακροοικονομικά δεδομένα ως το 2022.
Σημαντικό ρόλο σε όλα τα παραπάνω θα έχει το γεγονός ότι η Ελλάδα δε θα χρησιμοποιήσει το συνολικό πακέτο των 86 δις, αλλά μόνο κοντά στα 60 και πως ένα από τα τρία έτη του προγράμματος έχει κυλήσει χωρίς ακριβά δάνεια του ΔΝΤ. Τα δε 6 δις εσόδων από το ταμείο αποκρατικοποιήσεων ως το 2018 και η πώληση των τραπεζικών μετοχών σε 5 χρόνια σε πραγματικές τιμές αγοράς συνυπολογίζονται.
Αθ. Αθανασίου, ΚΥΠΕ, Βρυξέλλες, Βέλγιο