Το «ξεχασμένο» συνταγματικό άρθρο του αμερικανικού εμφυλίου που ανατινάσσει την υποψηφιότητα Τραμπ: Ποιά είναι τα επόμενα βήματα μετά το μπλόκο από Κολοράντο και Μέιν

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Διαλύστε τους καταυλισμούς, συντρίψτε τους ριζοσπάστες»: Σκληρή επίθεση Τραμπ στους φοιτητές που κάνουν καταλήψεις για τη Γάζα

Στις Πολιτείες οι αποφάσεις για τις αμβλώσεις, μαζικές απελάσεις και στρατός κατά των μεταναστών: Το πολιτικό πρόγραμμα Τραμπ εφόσον επανεκλεγεί

Συνήθως αυτοί που μου επιτίθενται είναι οι Τούρκοι… Τελευταία τους μιμούνται και μερικοί συμπατριώτες μου από την Κύπρο: Λογαριάσατε λάθος είναι η απάντηση μου… (Video, Photos)

Το Μέιν έγινε την Πέμπτη η δεύτερη πολιτεία των ΗΠΑ που απέκλεισε τον Ντόναλντ Τραμπ από τις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικάνων, βάζοντας ένα ακόμη νομικό πρόσκομμα στη προσπάθεια του να είναι εκ νέου υποψήφιος για τις εκλογές του 2024.

Οι προσφυγές κατά του Τραμπ έχουν κατατεθεί βάσει διάταξης του Συντάγματος των ΗΠΑ, το οποίο που απαγορεύει σε αξιωματούχους που έχουν συμμετάσχει σε εξέγερση/ανταρσία  να κατέχουν δημόσια αξιώματα.

Πρόκειται για το άρθρο [Ενότητα] 3 της 14ης Τροποποίησης.

Τι προβλέπει λοιπόν το συγκεκριμένο άρθρο;

Το άρθρο 3 ψηφίστηκε μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο των ΗΠΑ, και απαγορεύει σε οποιονδήποτε να κατέχει δημόσια αξιώματα εάν έχει συμμετάσχει σε «εξέγερση ή ανταρσία παρότι προηγουμένως είχε δώσει το όρκο υπέρ των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η διάταξη θεσπίστηκε το 1868 για να εμποδίσει τα πρώην μέλη της «Συνομοσπονδίας» (του αμερικανικού Νότου δηλαδή) που τάσσονταν υπέρ της διατήρησης της δουλείας να υπηρετήσουν στην κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Πατώντας πάνω σε αυτή τη διάταξη λοιπόν, διάφορες ομάδες αλλά και μεμονωμένοι ψηφοφόροι με ξεκάθαρα εχθρική στάση απέναντι στα (πρωτοφανή ούτως ή άλλως) πεπραγμένα του Τραμπ έχουν θέσει νομικά εμπόδια στην προεδρική εκστρατεία του Τραμπ για το 2024 σε πολλές πολιτείες. Με βάση ακριβώς αυτό το άρθρο 3. Υποστηρίζουν δηλαδή ότι ο πρώην πρόεδρος Τραμπ συμμετείχε σε εξέγερση όταν προέτρεψε τους υποστηρικτές του στις 6 Ιανουαρίου 2021 να μεταβούν στην Ουάσιγκτον και να διακόψουν στο Κογκρέσο την διαδικασία επικύρωσης των εκλογικών αποτελεσμάτων του Νοεμβρίου 2020. Η συνέχεια των οδηγιών Τραμπ, είναι γνωστή: Όχλος υποστηρικτών του εισέβαλε στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ καίτοι δεν μπόρεσε τελικά να εμποδίσει την επικύρωση.

Η κρίσιμη αυτή πρόβλεψη σπανίως έχει παραστεί ανάγκη να χρησιμοποιηθεί και οπυδέποτε σε τόσο σημαντική υπόθεση. Το 1919, το Κογκρέσο «μπλόκαρε» την είσοδο σε έναν σοσιαλιστή υποψήφιο, υποστηρίζοντας ότι πρόσφερε βοήθεια στους εχθρούς της χώρας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Και μόλις πέρυσι, κατεγράφη η δεύτερη χρήση της ρήτρας μετά το 1919, όταν στο Νιού Μέξικο αποφάσισε να απομακρύνει από το αξίωμά του αγροτικό επίτροπο κομητείας επειδή ήταν ανάμεσα στους εισβολείς του Καπιτωλίου.

Τι αποφάσισε η Πολιτεία του Μέιν;

Ανώτατος εκλογικός αξιωματούχος της πολιτείας είναι η Δημοκρατική Σένα Μπιλόους (Shenna Bellows). Στην Μπιλόους υπεβλήθη μία ένσταση από ομάδα πρώην βουλευτών της Πολιτείας που υποστήριξαν ότι ο Τραμπ, φαβορί για την προεδρική υποψηφιότητα των Ρεπουμπλικάνων, δεν είναι συνταγματικώς κατάλληλος για να υπηρετήσει ξανά ως Πρόεδρος σύμφωνα με το Αρθρο 3 της 14ης Τροποποίησης.

Ετσι η Μπιλόους απέκλεισε τον Τραμπ απο το να συμμετάσχει στις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών της 5ης Μαρτίου, του έδωσε το δικαίωμα να προσφύγει σε πολιτειακό δικαστήριο.

Που αλλού έχει αποκλειστεί ο Τραμπ

Η πρώτη Πολιτεία που απέκλεισε τον Τραμπ από τις προκριματικές εκλογές ήταν το Κολοράντο. Το ανώτατο δικαστήριο της εν λόγω Πολιτείας έκρινε στις 19 Δεκεμβρίου ότι τα όσα έπραξε ο Τραμπ προ των ταραχών στο Καπιτώλιο συνιστούσαν συμμετοχή σε εξέγερση.

Το Κολοράντο θεωρείται μια σίγουρη Πολιτεία για τους Δημοκρατικύς στις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024, πράγμα που σημαίνει ότι ο Μπάιντεν αναμένεται να την διατηρήσει ανεξάρτητα από το αν ο Τραμπ θα είναι ή όχι στο ψηφοδέλτιο.

Το δικαστήριο έδωσε πάντως ανασταλτική ισχύ στην απόφασή του ώστε να επιτρέψει στον Τραμπ να ασκήσει έφεση στο Ανώτατο (Ομοσπονδιακό) Δικαστήριο των ΗΠΑ, κάτι που ο πρώην πρόεδρος δήλωσε ότι θα πράξει. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Κολοράντο κατέθεσε επίσης τη δική του έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο στις 27 Δεκεμβρίου, επιχειρώντας να παραμείνει ο Τραμπ στο προκριματικό ψηφοδέλτιο παρά την απόφαση του πολιτειακού δικαστηρίου.

Ποια είναι η άμυνα του πρώην Προέδρου

Ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του επικρίνουν τις ενστάσεις έκπτωσης από το αξίωμά του ως αντιδημοκρατικές και ως τμήμα «συνωμοσίας» των πολιτικών του αντιπάλων του για να τον κρατήσουν μακριά από τον Λευκό Οίκο.

Οι δικηγόροι του υποστήριξαν ότι μόνο το Κογκρέσο μπορεί να επιβάλει το Άρθρο 3 και ότι οι πρόεδροι δεν υπόκεινται σε αποκλεισμό. Ένας δικαστής κατώτερου δικαστηρίου στο Κολοράντο συμφώνησε ότι το τμήμα 3 δεν ισχύει για τους προέδρους προτού ανατραπεί αυτή η απόφαση από το ανώτατο δικαστήριο της πολιτείας.

Η νομική ομάδα του Τραμπ αμφισβητεί επίσης ότι ο Τραμπ συμμετείχε σε εξέγερση, υποστηρίζοντας ότι ασκούσε το δικαίωμά του για την ελευθερία του λόγου με την Πρώτη Τροποποίηση στις 6 Ιανουαρίου.

Ο Τραμπ έχει δηλώσει αθώος για ποινικές κατηγορίες που τον κατηγορούν για συνωμοσία για την ανατροπή των εκλογικών αποτελεσμάτων του 2020, αλλά δεν έχει κατηγορηθεί για εξέγερση.

Τι έπεται στη συνέχεια

Η απόφαση του Μέιν θα επανεξεταστεί από τα πολιτειακά δικαστήρια.

Ομως την υπόθεση του Κολοράντο είναι πιθανόν να επιληφθεί το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, δεδομένης της πολιτικής σημασίας της και των νομικών ζητημάτων που εγείρει.

Δεν είναι σαφές πώς θα αποφανθεί το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, αλλά γεγονός είναι ότι κυριαρχείται από μια συντηρητική πλειοψηφία που περιλαμβάνει τρεις δικαστές διορισμένους από τον Τραμπ. Το δικαστήριο ίσως δεν χρειαστεί να κρίνει εάν ο Τραμπ συμμετείχε όντως σε εξέγερση αλλά να αποφανθεί απλά ότι το Αρθρο 3 δεν ισχύει για τους προέδρους ή ότι δεν μπορεί να επιβληθεί από δικαστήρια.

Εξυπακούεται ότι πιθανή απόφαση ότι ο Τραμπ αποκλείεται από την κούρσα της προεδρίας θα είχε σεισμικές πολιτικές επιπτώσεις.

Έχουν απορριφθεί ανάλογες ενστάσεις; 

Υπάρχουν και αγωγές πάντως, σε πολλές άλλες Πολιτείες που επεδίωξαν να κόψουν τον Τραμπ από τις προκριματικές κάλπες, αλλά  απέτυχαν. Δικαστήρια στη Μινεσότα και στο Μίσιγκαν αποφάνθηκαν ότι ο Τραμπ δεν μπορεί να αποκλειστεί από τις προκριματικές εκλογές, αλλά επέτρεψαν στους ενιστάμενους να υποβάλουν εκ νέου τις ενστάσεις τους για τις εθνικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024, εφόσον ο Τραμπ είναι τελικά ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων.

Δικαστήρια και στις δύο Πολιτείες αποφάνθηκαν ότι η συνταγματική καταλληλότητα του Τραμπ για την προεδρία σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ δεν έχει σχέση με τις εσωκομματικές προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών.

Το Μίτσιγκαν πάντως θεωρείται μία από κρίσιμες Πολιτείες που μπορεί να καταλήξει είτε στους Δημοκρατικούς είτε στους Ρεπουμπλικάνους και πιθανόν να κρίνει και το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών.

Που αλλού εκκρεμούν ανάλογες υποθέσεις

Ενστάσεις για την «επιλεξιμότητα» του Τραμπ έχουν κατατεθεί σε τουλάχιστον 12 Πολιτείες. Μία από τις πιο κρίσιμες υποθέσεις εκδικάζεται στο Όρεγκον. Εκεί το Ανώτατο Δικαστήριο της Πολιτείας πρόκειται να αποφασίσει τις επόμενες ημέρες εάν θα εξετάσει μια αγωγή που αποσκοπεί επίσης στον αποκλεισμό του Τραμπ από το προκριματικό ψηφοδέλτιο.

Με πληροφορίες από Reuters μέσω Devdiscource

Νέος πολιτικός “σεισμός” στις ΗΠΑ: Και δεύτερη πολιτεία αποφάσισε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία