Η σχέση εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας οφείλει να είναι διαλεκτική: Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποποιείται τις ευθύνες της για να εξέλθει από τα αδιέξοδά της…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Όταν το “κομμουνιστικό” ΑΚΕΛ διαδήλωνε εναντίον των βρετανικών βάσεων και συγχρόνως αποφάσιζε ότι, ως εξουσία, δεν θα ενοχλήσει τους Εγγλέζους ποτέ…

Κάθε βήμα και δώρο ζητά η Τουρκία, χωρίς να δίνει αντί-δωρα: «Πολιτικές αποζημιώσεις» ζητά από Ε.Ε. επειδή δεν έχει ενταχθεί, θέλει το ταμείο χωρίς αποδείξεις και ανταλλάγματα

Θυμωμένος ο Πρόεδρος της Κύπρου με τους κομματάρχες: Συμφωνούμε κάποια πράγματα και από κάποιους δεν τηρούνται, καταγγέλλει ο Νίκος Χριστοδουλίδης

Του ΝΙΚΟΥ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ, Λευκωσία

Στην  Κύπρο υπάρχει σαφέστατη διάκριση των τριών εξουσιών μέσω προνοιών του Συντάγματος.

Και εφόσον αυτό το Σύνταγμα διατηρείται σε ισχύ πρέπει και να εφαρμόζεται. Εκτελεστική, Νομοθετική και Δικαστική εξουσία οφείλουν να κινούνται και να δρουν στα πλαίσια του Συντάγματος.

Δυστυχώς αρκετές φορές υπεισέρχονται η μια στον χώρο διαδικασίας της άλλης. Δύο φορές δυστυχώς ορισμένες φορές αυτό γίνεται συνειδητά. Είτε από την Εκτελεστική εξουσία με την υπέρχρηση του δικαιώματος αναπομπής νόμων και αναφοράς στο Ανώτατο Δικαστήριο, είτε από τη Βουλή ψηφίζοντας σε γνώση της αντισυνταγματικές προτάσεις νόμου για να οδηγηθούν τελικά στο Δικαστήριο.

Συνειδητά δηλαδή η Βουλή των Αντιπροσώπων αποποιείται τις ευθύνες της και τις αναθέτει στο Ανώτατο Δικαστήριο για να εξέλθει, η Βουλή, από δικά της αδιέξοδα.

Ένα στοιχείο το οποίο επιτείνει αυτό το μπλέξιμο στις σχέσεις των τριών εξουσιών είναι η συνειδητή ή ασυνείδητη σύγχυση φορέων και ατόμων ως προς το πολίτευμα το οποίο έχουμε και το οποίο είναι Προεδρική και όχι Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.  Πολλές φορές ξεχωριστοί βουλευτές, Κόμματα ή και η Βουλή ολόκληρη, εγείρει θέματα ή νομοθετεί ξεχνώντας αυτό το γεγονός.  Ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι Προεδρική Δημοκρατία.

Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η απρόσεκτη μεταφορά διαδικασιών και αντιλήψεων οι οποίες προέρχονται από τη συμμετοχή μας στην Ε.Ε. και από παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών μελών της Ένωσης, οι οποίες όμως έχουν ως πολίτευμα τους την Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Το ίδιο ισχύει κατά τη γνώμη μου και σε ορισμένες περιπτώσεις άκριτης μεταφοράς διαδικασιών από διεθνείς οργανισμούς.

Διαδικασίες οι οποίες αντανακλούν πολλές φορές τον τρόπο λειτουργίας άλλων πολιτειακών συστημάτων αλλά και πολιτικές πρακτικές άσχετες ή ξένες προς την κυπριακή πραγματικότητα, πολιτειακό σύστημα και πολύχρονη πρακτική. Σε κάθε περίπτωση το Α και το Ω της μεταφοράς αντιλήψεων, πρακτικών και διαδικασιών απ΄ έξω, που είναι χρήσιμο, συνίσταται στην προσαρμογή τους στις συνθήκες ιστορία, παραδόσεις και αντιλήψεις του τόπου μας.

Η δημιουργική αυτή μεταφορά, χωρίς να ακυρώνεται η ουσία τους, αποτελεί και τον ακρογωνιαίο λίθο για την ομαλή και αποτελεσματική εφαρμογή τους.

Συχνό φαινόμενο, τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια, είναι η εντεινόμενη, κατά περιόδους, σχέση αντιπαράθεσης Εκτελεστικής και Νομοθετικής Εξουσίας. Εξού και το φαινόμενο των πάμπολλων αναπομπών αναφορών στο Δικαστήριο, αποφάσεων της Βουλής.  Εξ΄ ου και η κατά καιρούς απόδοση στη Βουλή, του όρου κυβερνώσα Βουλή.

Ένα πρόσφατο και σε εξέλιξη φαινόμενο, το οποίο επιτείνει αυτήν την  αντιπαράθεση, είναι διαδικασία μετάκλησης Υπουργών στις συνεδρίες των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών. Στο παρελθόν υπήρξα ενας από τους Βουλευτές που έδωσαν μάχη και συνυπέγραψαν προτάσεις νόμου, με στόχο την όσο γίνεται επαρκέστερη πληροφόρηση της Βουλής πάνω στα υπο εξέταση θέματα.

Αλλά, υπάρχουν κατά την άποψη μου ορισμένες προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να τηρούνται:

1. Το Σύνταγμα και η διάκριση των εξουσιών.
2. Ο αμοιβαίος σεβασμός, πέραν και έξω από νομοτυπικές υποχρεώσεις.
3. Η δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής της απαίτησης της Βουλής να ενημερώνεται, χωρίς αυτό να παρακωλύει την εύρυθμη λειτουργία του κράτους.

Εχοντας τα πιο πάνω υπόψη, λέω ότι δεν είναι πρακτικά εφαρμόσιμο να καλείται ένας υπουργός σε 3 και 4 συνεδρίες Κοινοβουλευτικών Επιτροπών, για το ίδιο (!) θέμα και μάλιστα την ίδια βδομάδα. Επίσης να πω ότι κατά την γνώμη μου η παρουσία  των Υπουργών στις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές, χρειάζεται και επιβάλλεται οσάκις κρίνονται θέματα πολιτικής απόφασης και όχι θέματα διεκπεραίωσης, πολιτικών αποφάσεων της κυβέρνησης ή του Υπουργείου.

Επιπρόσθετα, από τα 25 χρόνια της παρουσίας μου στη Βουλή, πολλές φορές αποδείχθηκε πιο επαρκής η πληροφόρηση και το υπογραμμίζω, από τον καθ΄ ύλην αρμόδιο δημόσιο λειτουργό, παρά από τον πολιτικό προϊστάμενο.Ο λόγος απλός. Για παράδειγμα ο ΥΠΕΣ δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να γνωρίζει, τις λεπτομέρειες όλων των τμημάτων του Υπουργείου του, ενός τόσο μεγάλου Υπουργείου.

Στις μέρες μας η εποχή του παντογνώστη έχει εκλείψει προ πολλού.  Να πω επίσης με όλο το σεβασμό ότι μερικές φορές η μετάκληση Υπουργού στην μια ή την άλλη επιτροπή της Βουλής, στα μάτια των τρίτων μοιάζει σαν μάχη γοήτρου και κύρους.

Να σημειώσω και τα εξής, τα οποία κατά την αντίληψη μου, δυσχεραίνουν την αμοιβαία καλή σχέση Βουλής και Εκτελεστικής εξουσίας που είναι αναγκαίο να υπάρχει.

1. Το γεγονός ότι κατά περιόδους στη Βουλή υπερισχύουν ως θέματα προς συζήτηση, τα θέματα που εγγράφονται από Βουλευτές, παρά η νομοθετική εργασία. Δηλαδή η συζήτηση, έγκριση νομοσχεδίων και προτάσεων νόμου, το οποίο είναι το κύριο έργο της Βουλής.
2. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος είναι απαραίτητος, χωρίς όμως να υποκαθιστά ουσιαστικά το νομοθετικό έργο.
3. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος καθίσταται αποτελεσματικός και δημιουργικός για τον τόπο και τους πολίτες, όποτε καταλήγει σε νομοθετική πράξη. ΄Οποτε δηλαδή ένα Κόμμα, μια Επιτροπή της Βουλής, μεταφράζουν ένα θέμα που έχει προκύψει από εγγραφέν θέμα, σε πρόταση νόμων.  ΄Η να καταφέρουν να πείσουν την Εκτελεστική Εξουσία και  ή ίδια να καταθέσει σχετικό νομοθέτημα, ακόμα καλύτερα.
4. Η αμοιβαία καλή και ανθρώπινη συμπεριφορά μεταξύ βουλευτών και των καλεσμένων τους άκρως απαραίτητη.

Υπάρχουν και άλλα τα οποία μπορούν να λεχθούν επι του θέματος. Θα κλείσω όμως με τα εξής: Οι μεν Υπουργοί και λοιποί αξιωματούχοι δεν πρέπει να αποφεύγουν τη Βουλή εκτός αν πραγματικά κωλύονται ή εκτός αν το θέμα δεν είναι της αρμοδιότητας τους. Οι δε Βουλευτές δεν είναι ορθό και φρόνιμο να καλούν τους Υπουργούς αν δεν είναι ουσιαστική ανάγκη.

Αυτά τα ελάχιστα απαιτούν κατά τη γνώμη μου, ο αμοιβαίος σεβασμός, η καλή και παραγωγική συνεργασία και η διάκριση των εξουσιών. Η σχέση Νομοθετικής και Εκτελεστικής εξουσίας δεν πρέπει να είναι αντιπαραθετική αλλά διαλεκτική και δημιουργική.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Άβυσσος χωρίζει πολλά από τα κράτη της «Ανατολής» με τη συλλογική Δύση: Το αίμα δεν εξασφαλίζει ασφάλεια και ευημερία