Ατυχές συμβάν ή συνωμοσία για να ενθρονιστεί ο Χίτλερ; Μια εκταφή δίνει απαντήσεις για τη φωτιά στο Ράϊχσταγκ 90 χρόνια μετά [videos]

Όταν οι φλόγες τύλιξαν το γερμανικό κοινοβούλιο το βράδυ της 27ης Φεβρουαρίου 1933, έξι ημέρες πριν από τις εθνικές εκλογές, ήταν ένα πολιτικό δώρο στον Αδόλφο Χίτλερ, τον πρόσφατα διορισμένο καγκελάριο. Η εμπρηστική επίθεση στο Ράιχσταγκ από έναν «εσωτερικό εχθρό» εξασφάλισε την επανεκλογή του και του έδωσε το πρόσχημα να αρπάξει τις δικτατορικές εξουσίες που λαχταρούσε.

Το αν αυτό το δώρο έπεσε στην αγκαλιά του ηγέτη των Ναζί τυχαία ή τοποθετήθηκε εκεί μέσω μιας μυστικής επιχείρησης αποτελεί αντικείμενο πικρών ιστορικών διαφωνιών από τότε. Τώρα, 90 χρόνια μετά, έγινε εκταφή του σώματος του νεαρού κομμουνιστή, τον οποίο οι ιστορικοί παραδοσιακά θεωρούσαν ως τον μοναδικό δράστη της επίθεσης, με την ελπίδα να βρεθεί μια οριστική απάντηση.

Ένας εκπρόσωπος της Paul Benndorf Society, μιας οργάνωσης πολιτιστικής κληρονομιάς που συντηρεί τα νεκροταφεία της Λειψίας, είπε στον Guardian ότι είχε επιβλέψει την εκταφή τον Ιανουάριο ενός πτώματος που έκτοτε είχε αναγνωριστεί “πέρα από κάθε αμφιβολία” ότι ανήκε στον Marinus van der Lubbe, τον Ολλανδό κομμουνιστή που ομολόγησε στην επίθεση στο δικαστήριο και καταδικάστηκε σε θάνατο, σε ηλικία 24 ετών.

Ο πρωταρχικός στόχος της εκταφής ήταν να διαπιστωθεί ότι ο Βαν ντερ Λούμπε ήταν πράγματι θαμμένος στον ασήμαντο τάφο στο Νότιο Νεκροταφείο της Λειψίας και να οριοθετηθεί κατάλληλα, είπε ο πρόεδρος της οργάνωσης  Άλφρεντ Ότο Πολ. Ωστόσο, επιβεβαίωσε ότι παθολόγος εξέταζε επίσης τα υπολείμματα για ίχνη τοξινών.

Η απαθής εμφάνιση του Van der Lubbe κατά τη διάρκεια της δίκης του τροφοδότησε συνεχείς εικασίες ότι είχε ναρκωθεί, είτε για να διευκολυνθεί μια αληθινή ομολογία είτε για να εξασφαλίσει τη σιωπή του για πιθανούς συν-συνωμότες. Κάποιοι ελπίζουν ότι η έκθεση παθολογίας, που θα ανακοινωθεί τον επόμενο μήνα, θα μπορούσε τουλάχιστον να παράσχει κάποιες περιστασιακές αποδείξεις ότι ο νεαρός κτίστης ήταν απλώς ένα τυφλό όργανο.

Μεταξύ των ιστορικών, οι υποστηρικτές της ναζιστικής θεωρίας της συνωμοσίας παραμένουν μειοψηφία, αν και έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Η συναίνεση έχει στηριχθεί γύρω από την υπόθεση του ενός δράστη από τη δεκαετία του 1960 όταν ο Fritz Tobias, πρώην αξιωματικός πληροφοριών και μέλος των σοσιαλδημοκρατών, δημοσίευσε ένα βιβλίο που παρουσίαζε την πυρκαγιά του Ράιχσταγκ ως μια «τυφλή σύμπτωση, ένα λάθος» που «εξαπέλυσε μια επανάσταση “.

Η έρευνά του εγκρίθηκε από μια σειρά αξιοσέβαστων ακαδημαϊκών, συμπεριλαμβανομένου του Richard J Evans, πρώην καθηγητή ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο οποίος το 2014 απέρριψε την ιδέα μιας ναζιστικής πλοκής ως «θεωρία συνωμοσίας».

Ο Tobias και οι υποστηρικτές του είχαν δύο ισχυρά επιχειρήματα υπέρ τους. Πρώτον, σύγχρονες αναφορές υποδηλώνουν ότι η ηγεσία του ναζιστικού κόμματος ήταν εξίσου έκπληκτη από την είδηση ​​της πυρκαγιάς όσο και άλλοι εκείνο το βράδυ, και μάλιστα ήταν τρομοκρατημένη ότι επρόκειτο για την αρχή μιας κομμουνιστικής εξέγερσης.

Δεύτερον, ο Van der Lubbe ομολόγησε. Ο 24χρονος, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει τρεις μικρές απόπειρες εμπρησμού δύο ημέρες νωρίτερα, ήταν το μόνο άτομο που συνελήφθη στο φλεγόμενο Ράιχσταγκ και ισχυρίστηκε επανειλημμένα μέχρι την εκτέλεσή του με γκιλοτίνα στις 10 Ιανουαρίου 1934 ότι μόνος του είχε βάλει τη φωτιά για να εμπνεύσει τους εργάτες να ξεσηκωθούν «εναντίον της καπιταλιστικής κυριαρχίας και της φασιστικής κατάληψης της εξουσίας».

Η χρήση πλαστών εγγράφων σε αναφορές που ισχυρίζονται ότι αποκαλύπτουν τη φωτιά του Ράιχσταγκ ως μυστική συνωμοσία των Ναζί ενίσχυσε περαιτέρω την υποστήριξη για τη θέση του μοναχικού εμπρηστή.

Αλλά το πώς ο Βαν ντερ Λούμπε με σοβαρά προβλήματα όρασης, ο οποίος δεν είχε καμία εσωτερική γνώση για τη διάταξη του Ράιχσταγκ και είχε στη διάθεσή του μόνο μερικούς απλούς αναπτήρες άνθρακα, κατάφερε ολόκληρη η αίθουσα της ολομέλειας να καταλήξει σε σε ερείπια, συνέχισε να προβληματίζει επιστήμονες και ιστορικούς. .

Πριν από μια δεκαετία, ένας καθηγητής ιστορίας των ΗΠΑ, ο Μπέντζαμιν Κάρτερ Χετ, ανακάλυψε μια επιστολή από έναν χημικό του δικαστηρίου που έλεγε ότι η πυρκαγιά του Ράιχσταγκ ήταν «ενδελεχώς προετοιμασμένος εμπρησμός με έναν επιταχυντή », τον οποίο ο Tobias είχε δει αλλά αμέλησε να αναφέρει στο βιβλίο-ορόσημό του.

«Όταν πρόκειται για το ερώτημα εάν ο Marinus van der Lubbe θα μπορούσε να έχει πραγματοποιήσει μόνος του την εμπρηστική επίθεση, τα στοιχεία είναι συντριπτικά», είπε ο Carter Hett στον Guardian. «Δεν υπάρχει περίπτωση να έβαλε φωτιά στην αίθουσα της ολομέλειας μέσα στα 15 με 20 λεπτά που είχε στη διάθεσή του. Θα χρειαζόταν έναν επιταχυντή υδρογονάνθρακα».

Ο Carter Hett είπε ότι η «ισορροπία των πιθανοτήτων» υποδεικνύει ότι η φωτιά είχε τεθεί από μια ομάδα ανδρών από την παραστρατιωτική πτέρυγα των Ναζί Sturmabteilung (SA), η οποία δεν ήταν πλήρως υπό τον έλεγχο της πολιτικής ηγεσίας το 1933. Πώς ακριβώς αυτοί οι άνδρες κατάφεραν να στρατολογήσουν έναν αφοσιωμένο κομμουνιστή για τον σκοπό τους, ωστόσο, παραμένει ασαφές.

«Είναι αλήθεια ότι μας λείπει κάποιο στοιχείο για το πώς θα μπορούσε να προκύψει μια σύνδεση μεταξύ του Van der Lubbe και της SA», είπε ο Carter Hett. «Ακόμα φαίνεται τρελό που θα είχαν επιλέξει αυτόν τον ασταθή, σχεδόν τυφλό νεαρό άνδρα ως τον κατάλληλο άνθρωπο».

Ενώ το βιβλίο του Carter Hett το 2014 Burning the Reichstag δεν ανατρέπει την γενικής αποδοχής άποψη, έχει ξεκινήσει μια πιο ανοιχτή συζήτηση γύρω από το ιστορικό παζλ από ό,τι ήταν δυνατό κατά τη διάρκεια της τεταμένης ιδεολογικής τοποθέτησης της εποχής του ψυχρού πολέμου.

«Συνήθιζα να συντάσσομαι με την κυρίαρχη άποψη ότι ο Βαν ντερ Λούμπε ήταν ο μοναδικός παράγων  πίσω από την επίθεση εμπρησμού, ακόμα κι αν κάποια από τα επιστημονικά στοιχεία με έκαναν λίγο επιφυλακτικό», είπε ο Sir Ian Kershaw, του οποίου η δίτομη βιογραφία του Χίτλερ τον καθιέρωσε ως μια από τις κορυφαίες μορφές του ναζιστικού κόμματος.

«Τα τελευταία χρόνια έχω γίνει πιο ανοιχτόμυαλος σχετικά με την πατρότητα της πυρκαγιάς, αν και το εναλλακτικό σενάριο δεν έχει ακόμη καθοριστεί», είπε, εκφράζοντας σκεπτικισμό ότι ακόμη και μια τοξικολογική εξέταση των λειψάνων του Van der Lubbe θα μπορούσε να οδηγήσει σε οριστικά συμπεράσματα.

Ο διοργανωτής της εκταφής, Alfred Otto Paul, είναι πιο αισιόδοξος. Αν και δεν μπορούσε να σχολιάσει το εύρημα μέχρι την ολοκλήρωση της παθολογικής έκθεσης, είπε, υποσχέθηκε ότι τα ευρήματα θα είναι σημαντικά. «Η ιστορία όπως την ξέρουμε θα πρέπει να ξαναγραφτεί».

Με πληροφορίες από theguardian.com
Ελλάδα Αθήνα 

Η Adele αρραβωνιάστηκε με τον σύντροφό της Ριτς Πολ: Σχέδια για γάμο το καλοκαίρι [βίντεο]