Οι καυγάδες πάντοτε χρησιμεύουν στον Ερντογάν: Γιατί σταματά η Τουρκία τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς το Βορρά;

Ο ισλαμιστής πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν με νέες και νέους στην Άγκυρα. Φωτογραφία Τουρκική Προεδρία




Το ενωμένο ΝΑΤΟ ως μήνυμα κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν (Wladimir Putin) και του πολέμου του στην Ουκρανία; Αυτό δεν μπορεί να γίνει με τη συναίνεση της Τουρκίας.

Τουλάχιστον όχι, στο βαθμό που η Άγκυρα καλείται να εγκαταλείψει μια βασική της ανησυχία στην Πολιτική Ασφαλείας. Και στην περίπτωση της Σουηδίας και της Φινλανδίας καλείται να το κάνει. Η Τουρκία κατηγορεί τις δύο χώρες του Βορρά ότι υποστηρίζουν τις πολιτοφυλακές του PKK, μιας επαναστατικής κουρδικής οργάνωσης.

Τα παραπάνω αναφέρει εκτενής ανάλυση της ανταποκρίτριας της ZEIT Online στην Κωνσταντινούπολη Marion Sendker.

Σημειώνει, μεταξύ άλλων:

«Αφήνουν μάλιστα τους αρχηγούς των τρομοκρατικών οργανώσεων να μιλήσουν στα Κοινοβούλιά τους», παραπονέθηκε ξανά αυτή την εβδομάδα ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν (Recep Tayyip Erdoğan) κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του στην Άγκυρα.

Στη συνέχεια επέκτεινε την κριτική του και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία. Για να υπογραμμίσει πόσο σοβαρό είναι το ζήτημα για τον ίδιο, ο Erdoğan ανακοίνωσε μάλιστα ότι σύντομα θα γίνει και πάλι εισβολή στη Βόρεια Συρία. «Θα καθαρίσουμε τις περιοχές εκεί από τους τρομοκράτες και θα δημιουργήσουμε μια ζώνη ασφαλείας».

Το πρωί της Πέμπτης, ο τουρκικός Στρατός φέρεται να βομβάρδισε περιοχές υπό τον έλεγχο των Κούρδων στη Βόρεια Συρία. Αυτό αναφέρει το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Συρία. Το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας δήλωσε: «Πρόκειται για επιχειρήσεις καθημερινής ρουτίνας. Δεν έχει ξεκινήσει ακόμη κάποια μεγάλης έκτασης επίθεση».

Για πολλούς παρατηρητές στη Δύση, τα επιχειρήματα του Erdogan αποτελούν απλώς πρόφαση, μία απόπειρα εκβιασμού από τον Τούρκο πολιτικό, ο οποίος κινείται κόντρα στο ρεύμα, προκειμένου να λάβει όπλα από τις ΗΠΑ, να αναγνωριστεί περισσότερο από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν (Joe Biden) ή οτιδήποτε άλλο.

Στην Τουρκία βλέπουν τα πράγματα αυτή τη φορά από διαφορετική οπτική γωνία. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και σχεδόν ολόκληρη η αντιπολίτευση στηρίζουν τον Erdoğan. Σχεδόν σε κανένα άλλο θέμα οι Τούρκοι δεν είναι τόσο ενωμένοι όσο στην αντιμετώπιση του PKK. Το ΡΚΚ είναι γι’ αυτούς εδώ και 40 χρόνια η τουρκική εκδοχή της 11ης Σεπτεμβρίου με περισσότερους από 40.000 νεκρούς και από τις δύο πλευρές. Σχεδόν τρεις ζωές χάνονται κάθε ημέρα εξαιτίας της σύγκρουσης αυτής.

Το PKK, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, το οποίο υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των Κούρδων και δήλωνε πως τάσσεται υπέρ της Δημοκρατίας, έχει πάψει να υπάρχει ως τέτοιο από πολύ καιρό. Στην Τουρκία, ακόμη και πολλοί Κούρδοι και η Αριστερά δεν το εμπιστεύονται πλέον.

  • Εδώ και χρόνια, μητέρες Κούρδων στο Diyarbakir της Νοτιοανατολικής Τουρκίας πραγματοποιούν τα Σάββατα εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για την εξαφάνιση των παιδιών τους –τα οποία πιθανότατα βρίσκονται στα βουνά στα τουρκο-ιρακινά σύνορα, όπου οι πολιτοφυλακές του PKK φέρονται να τα εκπαιδεύουν ιδεολογικά και στρατιωτικά.

Το PKK ομόφωνα πλέον δεν θεωρείται εκπρόσωπος του «Κουρδικού Ζητήματος» στην Τουρκία. Και στο σημείο αυτό εντοπίζεται η μεγαλύτερη παρεξήγηση. Όπως και στην Τουρκία πριν από μερικά χρόνια, δύο πτυχές που δεν συνδέονται μεταξύ τους εξακολουθούν να συγχέονται στην Ευρώπη: Τα πολιτιστικά δικαιώματα των Κούρδων από τη μία και οι στρατιωτικές και ιδεολογικές ανησυχίες του PKK και των πολυάριθμων υπο-οργανώσεων του από την άλλη.

«Το PKK δεν έχει ως αυτοσκοπό τη δημιουργία κουρδικού κράτους, αλλά ενός νέου, επαναστατικού ανθρώπου», προειδοποιεί ο τουρκολόγος Walter Posch από το Ινστιτούτο για τη Διασφάλιση της Ειρήνης και τη Διαχείριση των Συγκρούσεων στην Εθνική Ακαδημία Άμυνας στη Βιέννη. Ο ίδιος έχει ερευνήσει σε βάθος το ΡΚΚ και έχει διαπιστώσει πως δεν τάσσεται υπέρ της Δημοκρατίας, αλλά αντίθετα υπέρ ενός κομμουνισμού «που κάνει ακόμη και τη Σοβιετική Ένωση να φαίνεται μετριοπαθής».

Οι κουρδικές μονάδες χρηματοδοτούνται έμμεσα από χώρες της ΕΕ μέσω κεφαλαίων τρίτων, τα οποία φτάνουν στην περιοχή των συνόρων Τουρκίας-Συρίας-Ιράκ διά των κουρδικών πολιτιστικών ενώσεων και υπό το πρόσχημα της προώθησης της Δημοκρατίας. Εκεί, μονάδες του PKK και οι σύμμαχοι του ελέγχουν σημαντικές οδούς και συνοριακά περάσματα. Οι συνοριακοί σταθμοί τους είναι οι «κυριότερες πηγές εισοδήματός τους» δια της παροχής συνδρομής στην παράνομη Μετανάστευση, τη διακίνηση ναρκωτικών και ανθρώπων. Έκθεση της Europol συμφωνεί με τα όσα δηλώνει ο Posch.

Αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό παρακλάδι του PKK είναι το YPG στη Συρία. Σουηδοί πολιτικοί έχουν συναντηθεί με τους εκπροσώπους του. Για την κυβέρνηση στην Άγκυρα, αυτή είναι μία από τις πολλές υπερβάσεις της «κόκκινης γραμμής». Το YPG είναι απαγορευμένο στην Τουρκία, αλλά όχι στην ΕΕ και τις ΗΠΑ. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η Δύση χρειάζεται τις πολιτοφυλακές στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία.

Οι πολεμιστές του YPG είναι πολύ αποτελεσματικοί στον αγώνα κατά των ισλαμιστών, δήλωσε πρόσφατα στο περιθώριο της Διάσκεψης της Κωνσταντινούπολης για την Ασφάλεια του Ιδρύματος Konrad Adenauer ο πρώην Πρέσβης των ΗΠΑ στο Ιράκ και την Τουρκία, James Jeffrey. Στη συνέχεια παραδέχτηκε: «Το YPG συνδέεται με το PKK, είναι σε γενικές γραμμές το παράρτημά του στη Συρία εδώ και πολύ καιρό».

Για να βάλει τέλος σε αυτόν τον πολιτικό ρεαλισμό, η τουρκική κυβέρνηση απαιτεί από τη Σουηδία και τη Φινλανδία να απαγορεύσουν το YPG προκειμένου η ίδια να εγκρίνει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Αυτό θα δημιουργούσε ένα προηγούμενο που θα μείωνε τη διεθνή υποστήριξη για το YPG στη Συρία -και συνεπώς την επιρροή του εκεί- και θα αύξανε τις πιθανότητες για περισσότερη τουρκική επιρροή στα βορειοανατολικά της χώρας.

  • Ο James Jeffrey προειδοποιεί ότι εάν ο Erdoğan ξεκινήσει σύντομα μια νέα επιχείρηση κατά του YPG στη Bόρεια Συρία, η αντίδραση από την Ουάσιγκτον θα είναι «πάρα πολύ έντονη».

Πέραν αυτού, η Σουηδία ειδικά δεν έχει το προνόμιο να απαγορεύσει το YPG: Όπως η μάχη κατά των ριζοσπαστικών Κούρδων αποτελεί μέρος της Πολιτικής του τουρκικού κράτους, έτσι και η ενίσχυση των μειονοτήτων είναι μέρος της πολιτικής της Σουηδίας. Μια νέα πολιτική σε σχέση με το PKK και το YPG θα σήμαινε την πολύ ακραία και πολύ ξαφνική αλλαγή πορείας για τη χώρα.

Στη Στοκχόλμη, υποστηρικτές του PKK ύψωσαν πρόσφατα τις σημαίες τους στη διάρκεια διαδήλωσης και άναψαν φωτοβολίδες. Επρόκειτο για προειδοποίηση;

Ο πολιτικός επιστήμονας Posch αναμένει ταραχές και φαινόμενο ντόμινο σε άλλες χώρες όπως η Γερμανία, εάν οι Σουηδοί υποχωρήσουν στις απαιτήσεις του Erdoğan ή η Τουρκία εισβάλει στη Συρία. «Δεν θέλω να σκεφτώ τι θα συμβεί στις κατοικημένες κυρίως από μετανάστες συνοικίες των ευρωπαϊκών μητροπόλεων», λέει ο Posch.

Η κατάσταση είναι αδιέξοδη. Η Σουηδία το γνωρίζει αυτό, το ΝΑΤΟ το γνωρίζει και ο Erdoğan το γνωρίζει. Ωστόσο, η σχέση της Τουρκίας με τη Γερμανία δείχνει ότι μπορεί να συνεννοηθεί και με τους άλλους εταίρους στο ΝΑΤΟ.

Οι διαδηλώσεις του PKK και οι φερόμενοι ως συμπαθούντες που δεν εκδίδονται στην Τουρκία προκαλούν άλλες φορές περισσότερα και άλλες φορές λιγότερα προβλήματα με την τουρκική κυβέρνηση. Στις αρχές της εβδομάδας κλήθηκε γι’ αυτό το λόγο ο Γερμανός Πρέσβης στην Άγκυρα να δώσει εξηγήσεις. Αλλά εφόσον συνολικά τα πράγματα πηγαίνουν καλά και οι δύο πλευρές δεν το παρακάνουν, οι σχέσεις είναι ανεκτές.

Από αυτή την άποψη, όπως συμβαίνει συχνά στις διασυνοριακές διαπραγματεύσεις, αναμένεται να βρεθεί στο τέλος μια λύση που δεν θα έχει καμία σχέση με το πρόβλημα που τέθηκε. Η κυβέρνηση στην Άγκυρα έχει ήδη αφήσει να διαφανούν και άλλα αιτήματα:

Ο τερματισμός στους περιορισμούς εξαγωγών οπλικών συστημάτων από τη Σουηδία και τη Φινλανδία προς την Τουρκία, για παράδειγμα, θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την επιδιωκόμενη συναίνεση της Τουρκίας. Αυτή μπορεί επίσης να συνδέεται με μια συμφωνία για τα αμερικανικά αεροσκάφη F-16 ή τα F-35, από την παραγωγή των οποίων η Τουρκία εκδιώχθηκε λόγω αγοράς του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400.

Ίσως ακόμη και μία μεγάλη σε διάρκεια τηλεφωνική κλήση ή μια επίσκεψη από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Biden να αρκούσε. Ο Erdoğan τα περιμένει αυτά εδώ και καιρό. Ελπίζει ότι θα είναι το σήμα εκκίνησης για ισότιμη συνεργασία με τις ΗΠΑ και θα του εξασφαλίσει περισσότερο σεβασμό στον κόσμο. Προς μεγάλη δυσαρέσκεια του Erdoğan, οι ΗΠΑ εξοπλίζουν τη γείτονα των Τούρκων και αιώνιο ανταγωνιστή της Ελλάδα με αεροσκάφη F-16, τα οποία απειλούν να διαταράξουν την ελληνοτουρκική ισορροπία σε επίπεδο Πολεμικής Αεροπορίας.

Και φυσικά η επιμονή στο θέμα της ένταξης στο ΝΑΤΟ είναι χρήσιμο για τον Erdoğan και στο εσωτερικό, όπου εμφανίζεται αδύναμος. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, κατόρθωσε να κερδίσει μερικές ποσοστιαίες μονάδες απλώς τηρώντας σκληρή στάση έναντι της Σουηδίας και της Φινλανδίας, τις οποίες χαρακτήρισε «χώρες εκκόλαψης της τρομοκρατίας».

Αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει, ακόμα κι αν τελικά δεν υπάρξει απαγόρευση του YPG στις χώρες του Βορρά, αλλά μια διαφορετική συμφωνία. Η σαφής διπλωματική καταδίκη της κουρδικής τρομοκρατίας από την πλευρά της Σουηδίας και της Φινλανδίας θα ήταν αρκετή για να παρουσιαστεί ως νικητής στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Στην πραγματικότητα, η διαμάχη με το Βορρά έχει ένα πλεονέκτημα: Αφήνει χώρο για πιθανές αντιδικίες στο μέλλον. Και αυτές μπορούν πάντοτε να αποβούν χρήσιμες για τον Erdoğan.

Τίτλος: «Η Τουρκία για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς το Βορρά: Οι καυγάδες πάντοτε χρησιμεύουν στον Erdoğan»
Υπότιτλος: «Ο Τούρκος Πρόεδρος κατά κανόνα στρέφεται στην αντιδικία. Αυτό ισχύει και για το βέτο στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Όμως αυτή τη φορά οι ενστάσεις του είναι σοβαρές»

ΠΗΓΗ: ZEIT Online – Marion Sendker

Το μήνυμα στον Ερντογάν έρχεται από την Ιερουσαλήμ: Η Τουρκία εκβιάζει το ΝΑΤΟ για να δικαιολογήσει την εισβολή της στη Συρία

Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: