Η δύναμη των ξεριζωμένων από τη Μικρά Ασία Ελλήνων: Η τελευταία Πρωτοχρονιά της Σμύρνης…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Άκρατος λαϊκισμός και βαριές λεκτικές προκλήσεις κατά της Ελλάδας και πάλι ο Ερντογάν από τη Σμύρνη: «Διώξαμε τον εχθρό στη θάλασσα»

Κραυγή αγωνίας από τους εγκλωβισμένους της Κατεχόμενης Κύπρου: Καταγγελίες στη Βουλή για αδιαφορία από τις υπηρεσίες της Κυπριακής Δημοκρατίας

Ο Ερντογάν συνεχίζει να ξύνεται στη βέργα του βοσκού: Μετά την έγκριση της πώλησης των F-16, απειλεί ευθέως την Ελλάδα από τη Σμύρνη και αυτό έχει τη σημασία του… (video)

Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΗ

Ευχές στα αρμένικα, τα ιταλικά, τα αγγλικά, τα γαλλικά, αλλά κυρίως στα ελληνικά, αφού η πλειοψηφία των κατοίκων της ήταν Έλληνες, ακούγονταν σε κάθε δρόμο και σοκάκι στης πόλης την τελευταία εκείνη πρωτοχρονιά του ’22.

Η Σμύρνη με την Ευαγγελική Σχολή και τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά ιδρύματα, με τα νοσοκομεία, τα άσυλα, την κοινωνική πρόνοια, τους συλλόγους, τις λέσχες, την καλή κοινωνία, η Σμύρνη του πνεύματος, του πλούτου και του μεροκάματου, η Σμύρνη με τον απελευθερωτικό στρατό και τις δεκάξι ορθόδοξες εκκλησιές, έκανε όνειρα και την πρωτοχρονιά του 1922.

Οι καμπάνες της Αγίας Φωτεινής, της μητρόπολης της Σμύρνης, χτυπούν χαρμόσυνα, όταν το μεγάλο ρολόι δείχνει 12 ακριβώς συμπαρασύροντας σε ένα γαϊτανάκι ήχου όλα τα καμπαναριά των εκκλησιών στην πόλη και στα περίχωρα: το Κορδελλιό, το Καρατάσι, τα Πετρωτά, την Αγία Τριάδα, το Αλάμπεη και το Μερσικλί. Όλοι οι πιστοί ακολουθούσαν τον αρχιεπίσκοπο σα βασιλιά και εύχονταν μαζί του μια καλή χρονιά. Κανείς δεν ήξερε, κανείς δεν υποψιαζόταν!

Οι νοικοκυρές είχαν την τιμητική τους. Η πρωτοχρονιά ήταν μια ευκαιρία να αποδείξουν την τέχνη τους στην παρασκευή γλυκών και φαγητών. Η προετοιμασία και παρασκευή της βασιλόπιττας ήταν μια τελετουργία. Η νοικοκυρά τη διακοσμούσε με διάφορα αμύγδαλα, γαρύφαλλα και καρύδια.

• Η ίδια σχεδίαζε τους δικέφαλους αετούς στην επιφάνεια της, πατώντας μια σφραγίδα σαν αυτή, που έχουν οι ιερείς στις εκκλησίες και οι μοναχοί στα μοναστήρια. Η ίδια τη σταύρωνε και έβαζε μέσα το φλουρί. Η ίδια έπλαθε και διακοσμούσε με ζυμάρι την χρονολογία…1922…

Στο Γιαλμαντάρνταγ κάθε πρωί πρωτοχρονιάς ξυπνούσαν και κοιτούσαν το βουνό. Οι άσπρες κορφές του ήταν σημάδι μιας καλής χρονιάς. Στο Τσεσμέ, στο λιμάνι που έγινε συνώνυμο του διωγμού των Ελλήνων, έκοβαν τη βασιλόπιτα, την μοίραζαν αλλά δεν την έτρωγαν. Το γεύμα του Αϊ Βασίλη όπως το έλεγαν.

Στην Χίο της Βιθυνίας ο νοικοκύρης του σπιτιού στερέωνε πάνω στη βασιλόπιτα ένα κλαδί ελιάς. Στον Πόντο τοποθετούσαν σε κάθε εικονοστάσι έξι κλαδιά ελιάς και έξι δάφνης. Έρχεται η καλή χρονιά, στο καλό κακοχρονιά, ήταν η ευχή.

Στις Κυδωνιές η νοικοκυρά ζωγράφιζε πάνω στη βασιλόπιττα ένα σταυρό «τσιμπητό» για να βγαίνουν τα μάτια των εχθρών τους και να μην τους γλωσσοτρώνε.

Στην Κασταμονή οι νοικοκυρές, εκτός από τη βασιλόπιττα, ετοίμαζαν παραδοσιακά και τον αϊβαλιώτικο χαλβά. Η επιτυχία ή όχι του γλυκού εξασφάλιζε και την τύχη του σπιτιού. Παρόμοιες στιγμές παντού… σε όλα τα ελληνικά σπίτια.

Τι έγινε εκείνη τη μοιραία χρονιά; Μήπως δεν αποτύπωσαν σωστά τον αετό στη βασιλόπιτα; Μήπως δεν πέτυχε ο χαλβάς της Κασταμονίτισσας; Μήπως τα κλαδιά ελιάς δεν ήταν φρέσκα και χλωρά; Μήπως δεν έπιασαν τα ξόρκια της γλωσσοφαγιάς και η άνθηση του ελληνικού στοιχείου στη περιοχή πυροδότησε τη φθόνο των Τούρκων και τις κατάρες των Λεβαντίνων εμπόρων, που δεν μπορούσαν πια να θησαυρίζουν από τους Έλληνες;

Κανείς δεν ήξερε, κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει… υπήρχε αυτή η νηνεμία και η ευφορία, πριν την μεγάλη καταστροφή που κανείς όμως δεν έβλεπε ότι ερχόταν. Μόνο στο παρασκήνιο αυτού του θεάτρου , όλοι οι σκηνοθέτες της καταστροφής, που κινούσαν τα νήματα, σίγουρα κρυφογελούσαν πονηρά. Ήξεραν ότι θα ήταν η τελευταία πρωτοχρονιά των Ελλήνων στην Μικρά Ασία.

Ας ευχηθούμε να αντιμετωπίσουμε τη σημερινή πανδημική και οικονομική κρίση με τις αντοχές και την δύναμη των ξεριζωμένων από τη Μικρά Ασία Ελλήνων.

Καλή Χρονιά με υγεία!

Ο Γιάννης Μαντζουράνης είναι δικηγόρος και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Από το 1981 έως το 1985 υπήρξε αρχικά Γενικός Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου και μετέπειτα Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβέρνησης.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ

Ο πλανήτης πάει κατά διαόλου: Θέλουν έναν κόσμο που να μην κοιτάει πάνω (Don’t look up), προς την αλήθεια…