Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν σε ομιλία στα μέλη του κόμματός του, στην Άγκυρα. Φωτογραφία Τουρκική Προεδρία
Απαραίτητο συστατικό μιας επιτυχημένης εξωτερικής πολιτικής, είναι η λεγόμενη εχθρογνωσία. Ως ”αντίπαλος” νοείται κάποιος (πρόσωπο σε μικροεπίπεδο ή κράτος σε μακροεπίπεδο) που επιβουλεύεται τα συμφέροντά μας με κάθε τρόπο, νόμιμο ή μη.
Η λέξη ”αντίπαλος” ή ”εχθρός”, στη στρατηγική δεν είναι ”ηθικός” όρος ούτε συναισθηματικός. Συναισθηματικοί όροι γίνονται κατά τη διάρκεια μιας μάχης όπου το ηθικό οφείλει να είναι ακμάιο. Πριν όμως το θέατρο επιχειρήσεων, όλα είναι περισσότερο απρόσωπα και τεχνικά.
Οφείλουμε να ξέρουμε καλά τον αντίπαλό μας και αυτό σημαίνει οτι πρέπει να γνωρίζουμε καλά τον τρόπο που λειτουργεί. Εν προκειμένω θα μιλήσουμε για την Τουρκία και για το πολιτικό της σύστημα σήμερα ώστε να γνωρίζουμε τι να περιμένουμε και που να επενδύσουμε εκτός από την αποτροπή.
Ο Ερντογάν κατάφερε να επηρεάσει βαθύτατα όλο το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας. Κάνει κάποιος πολλές μέρες να βρει μια μετριοπαθή φωνή στην Τουρκία, σε όλο το πολιτικό φάσμα και βέβαια, σε όλα τα πολιτικά κόμματα. Ο Ερντογάν κατάφερε να απενοχοποιήσει τις βαθιές σκέψεις της τουρκικής κοινωνίας η οποία δεν μπόρεσε ποτέ να κόψει τον ομφάλιο λώρο της ταύτισής της με τις κρατικές δομές.
Ο τουρκικός λαός, παραμένει σε μεγάλο βαθμό κρατιστής. Τα κόμματα που ασκούν αντιπολιτευτική κριτική στον Ταγίπ Ερντογάν, είτε συνεργάζονται με άλλους τρόπους με αυτόν και του παρέχουν τον απαραίτητο ”βατήρα” ώστε να δείχνει διαλλακτικός, (Ο Κιλιντσάρογλου έχει πολλές φορές αξιώσει ουσιαστικά ολόκληρη την Ελλάδα, χαρακτηρίζοντας αποτυχημένο τον Ερντογάν στην πολιτική ”Γαλάζιας Πατρίδας”) ή να αποδομήσουν το ισχυρό προφίλ του. Σε κάθε περίπτωση, πλειοδοτούν σε φανατισμό.
Είναι γνωστό σε πολλούς που ασχολούνται με τα ”βάθη” της Τουρκίας οτι ο Τούρκος πρόεδρος ψάχνει τρόπους να απαλλαχθεί σταδιακά από τον ”συνεργάτη” του και συμπλιτευτή του, που είναι ο πολιτικός εκφραστής των Γκρίζων Λύκων. Ο Ερντογάν γνωρίζει οτι αυτή η σύμπλευση θα τον οδηγήσει σε αμερικανικά βράχια και προσπαθεί να απεμπλακεί. Παρόλα αυτά, είναι αλυσοδεμένος στο εκλογικό του σώμα.
Οι μετριοπαθείς αντι-ερντογανικοί, δεν θα γυρίσουν στον Ερντογάν καθώς έχει ήδη κάνει πολλά εναντίον τους. Οι ερντογανικοί ψηφοφόροι, αν δουν οτι βάζει νερό στο κρασί του, θα τον παρατήσουν. Μέσα σε όλα αυτά, η οικονομική δυσπραγία, τα ανοικτά μέτωπα σε χώρες του εγγύς εξωτερικού της Τουρκίας και οι συγκεντρώσεις εναντίον του καθεστώτος, συνοδεύουν την τουρκική καθημερινότητα.
Ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τους Ακάρ, Καλίν, (ίσως ο άνθρωπους με τις πιο επικίνδυνες και σκοτεινές ιδέες σε όλο το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας) Τσαβούσογλου και Σοϊλού σε έναν πλειστηριασμό. Μέσα από αυτήν την κόντρα, ο Ερντογάν θεωρεί οτι θα τους κρατά μονίμως υπό την πλήρη υποταγή του.
Είναι πασίγνωστο οτι ο Ακάρ έχει αρχίσει να γίνεται ο αδύναμος κρίκος στην τετράδα αυτή. Καλίν και Σοϊλού, φαίνονται να είναι οι επικρατέστεροι ”βεζίρηδες” καθώς ο Τσαβούσογλου δεν μπορεί να ελέγχει το βαθύ κράτος της Τουρκίας. Ωστόσο ο Ακάρ είναι εκπαιδευμένος από το ΝΑΤΟ. Έχει διεθνείς γνωριμίες και αν απομακρυνθεί, έχει πολλά να πει σε πολλούς εκτός Τουρκίας.
Αυτές τις μέρες στην Τουρκία, αναζητούνται περίπου 130 δισεκατομμύρια δολάρια. Γνωρίζουμε καλά οτι οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, πάντα ψάχνουν σκάνδαλα άλλων χωρών, ειδικά όταν αυτές οι χώρες βρίσκονται στο επίκεντρο του τουρκικού ενδιαφέροντος.
Σαν Ελλάδα και σαν Κύπρος, οφείλουμε να γνωρίζουμε οτι έχει η Τουρκία τεράστια σκάνδαλα τα οποία αν χρειαστεί πρέπει να χρησιμοποιήσουμε προκειμένου να δείξουμε στη διεθνή κοινότητα το αυτονόητο: Οτι δεν γίνεται ένα κράτος σαν την Τουρκία σήμερα να έχει αξιώσεις εις βάρος χωρών άλλων. Tο πολιτικό υπέδαφος της Τουρκίας γεννά πάντοτε σεισμούς που οδηγούν σε εκτόνωση των κρίσεων στο εγγύς εξωτερικό.
Πάντα η Ελλάδα και η Κύπρος προσφέρονται, καθώς παρά τα όσα λένε πολλές φωνές στη χώρα μας, ο τουρκικός λαός με όσα έχει ακούσει για μας από ένα παραδοσιακά αυταρχικό κράτος, δε θεωρεί οτι είμαστε μια φιλική χώρα και σύσσωμο το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας δεν έχει κάποια θετική ατζέντα για την Ελλάδα και για την Κύπρο.
Η Τουρκία σύντομα θα έχει μια έντονη πολιτική ζωή στο εσωτερικό της και από τη δική μας την πλευρά, δε χρειάζεται να βιαζόμαστε όταν ο αντίπαλός μας βιάζεται. Ένας από τους δύο, πρέπει αναγκαστικά να είναι ψύχραιμος για να είναι ο άλλος βιαστικός.
* Αλέξανδρος Θ. Δρίβας
Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council) –Δημοσιεύθηκε στην Huffington Post