Πώς να διαπραγματευόμαστε με τις ΗΠΑ για όλα; Ζητούν συμμάχους, όχι τσαμπουκάδες και επαίτες…

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μιλά σε οπαδούς του σε προεκλογική συγκέντρωση. Φωτογραφία via Twitter, @realDonaldTrump




Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ (*)

 Οι ελληνο-αμερικανικές σχέσεις είναι πράγματι καλές. Για να είμαστε ακριβέστεροι απέναντι στην αλήθεια, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών εντάσσονται σε ένα ευνοϊκό κλίμα το οποίο καλλιεργείται από την Αραβική Άνοιξη και μετά.

Η αυξημένη πολυπλοκότητα της διεθνούς πολιτικής, καθιστά τις εκάστοτε διμερείς σχέσεις, υποταγμένες στην επιρροή της. Το διεθνές περιβάλλον και κυρίως το περιφερειακό, οδηγούν εκ του ασφαλούς τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις οι οποίες είχαν τελευταία χρόνια μεγάλη βοήθεια από ανθρώπους και ομάδες (πρέσβεις και των δύο χωρών, HALC, American Jewish Committee κ.α). Τα πρόσωπα παίζουν εξίσου ισχυρό ρόλο στη διεθνή πολιτική.

Αυτό συμβαίνει γιατί κάποιοι μπορούν και μιλούν καλύτερα τη γλώσσα αυτού με τον οποίον διαπραγματεύονται. Με άλλα λόγια, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα βελτιωθούν έτι περαιτέρω και θα αναβαθμιστούν σε επίπεδο ουσίας όταν Ελλάδα και Κύπρος μάθουν την αμερικανική γλώσσα. 

  • Ο αντιαμερικανισμός που πρέπει να σβήσει από τον χάρτη 

Η χώρα μας άφησε πολλές φορές το συναίσθημα να επικρατήσει της λογικής. Αν για κάτι καλό πρέπει να θυμόμαστε στην Ελλάδα και στην Κύπρο τον Kissinger ήταν για το οτι ήταν της σχολής του αντικειμενισμού αναφορικά με την εξωτερική πολιτική. Σύμφωνα με αυτήν την παράδοση, η εξωτερική πολιτική διαμορφώνεται από επαγγελματίες και πρέπει να χαράσσεται από λογικούς δρώντες. Από αρχαιοτάτων χρόνων, ένα άσβεστο μίσος κυριεύει πάντα τον ασθενέστερο για τον ισχυρότερο.

  • Σαν Έλληνες δεν χρειάζεται να αποκτήσουμε αυτό το σύμπλεγμα καθώς το έχουμε ζήσει, καθώς κάποτε, ήμασταν στη θέση που είναι σήμερα η Αμερική. Για κάποιους το συναίσθημα αυτό είναι ηρωικό όμως πιο ηρωϊκό θα ήταν να κοιτάς το εθνικό συμφέρον και ασφαλώς, δεν κάνουμε λόγο για τους οπαδούς της όποιας λύσης που ενδύονται και υποδύονται τους ρεαλιστές (πχ Κυπριακό και Σκοπιανό). Για να το θέσουμε αλλιώς, για να μη φτάνουμε στο σημείο να έχουμε δρώντες που στο τέλος θα δουν με καλό μάτι λύσεις σαν και αυτές που έχουμε δει στο τραπέζι για εθνικά μας θέματα, οφείλουμε να γίνουμε πραγματιστές. 

Ο αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα συνοδεύτηκε από τρία ζητήματα τα οποία συμπλήρωναν το ένστικτο φθόνου που έχει ο ασθενέστερος προς τον ισχυρότερο. Κύπρος, δικτατορία, Ίμια. Μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ανέκυψε και το Σκοπιανό κατά το οποίο τα Σκόπια όπως τότε ονομάζονταν, αναζητούσαν όνομα για το νεοσύστατο κρατίδιο. Ο αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα ήταν αξιοπρόσεκτος από την πλευρά των ΗΠΑ.

Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, πώς ένας λαός που μετά βίας έφτασε τα 11 εκατομμύρια και ήταν πολύ λιγότερα όταν ξεκίνησε ο αντιαμερικανισμός, ενδιέφερε τόσο την υπερδύναμη. Οι ΗΠΑ έχουν μάθει να ζουν με τον αντιαμερικανισμό από το 1947. Είναι παγκόσμιο ζήτημα την Ουάσινγκτον. Μάλιστα μπορούν να ”παίξουν” με αυτόν όποτε χρειαστεί. Στην Ελλάδα αναπτύχθηκε ένα αντιαμερικανικό κίνημα το οποίο γεννήθηκε μέσα από την αριστερά σε μια περίοδο που την αμερικανική εξωτερική πολιτική καθόριζαν ”ιεραπόστολοι” του αντικομουνισμού όπως ο Πωλ Νίτσε, ο Μακάρθι και ο Ντάλες. Πιο μετά, ο συνειρμός ήταν αντιαμερικανισμός και 17Ν.

Το ύψιστο σημείο αντιαμερικανικής ανοησίας, ήταν κατά την 11/9 στην οποία σε πολλά παράθυρα, έβγαιναν Έλληνες επίσημοι πολιτευτές οι οποίοι περισσότερο εξηγούσαν το πώς προκάλεσαν οι ΗΠΑ την τραγωδία και οτι ήταν μια τιμωρία, παρά καταδίκαζαν απερίφραστα…Πάλι από την αριστερά. Ο Συριζα κατάφερε να αποκόψει αυτήν την ταύτιση.

Οι ΗΠΑ δε θα ξεχάσουν πως ο πρώην πρωθυπουργός, κατάφερε να αποκόψει την αριστερά από τον αντιαμερικανισμό. Ο όποιος αντιαμερικανισμός έχει μείνει, -όπως αναφέρεται και ως τίτλος βιβλίου του καθηγητή Κουλουμπή- πρέπει να ξεπεραστεί… Τα κράτη πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κράτη και όχι ως πρόσωπα. Το σκεπτικό μας οφείλει να είναι εμπορικό. Πόσα μπορούμε να κερδίσουμε από τις ΗΠΑ; Πώς μπορούμε να πείσουμε την Ουάσινγκτον για όσα θεωρούμε δίκαιά μας; 

  • Ιστορική γλώσσα ή αλλιώς, αναποτελεσματική.  

Το πρόβλημά μας με τη Μακεδονία είναι ενδεικτικό για όσα αφορούν ένα μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας αναφορικά με την επιρροή της στις ΗΠΑ. Η σύγχρονη διπλωματία ασκείται με πολλούς τρόπους. Δεν είναι πλέον τα πρωτόκολλα και οι διαδικασίες που καθορίζουν τις εξελίξεις. Αν ήταν έτσι, η Τουρκία θα ήταν ήδη εκτός ΝΑΤΟ και ΟΗΕ. Η παρουσίαση είναι η βασική προϋπόθεση της αποτελεσματικής πειθούς.

  • Η Ιστορία ως πηγή επιχειρημάτων, δεν απασχολεί τους  Αμερικανούς. Δεν ενδιαφέρει η ιστορική προσέγγιση έναν λαό ο οποίος μετρά 250 χρόνια ύπαρξης και από τα μισά του χρόνια, είναι η μεγαλύτερη δύναμη του κόσμου. Η Ιστορία μπορεί να συγκινήσει ανατολικούς λαούς και ίσως κάποιους ευρωπαϊκούς, όμως στις ΗΠΑ η Ιστορία είναι απλώς παρελθόν και αν θέλουμε να την αναδείξουμε, οφείλουμε να την εκμεταλλευόμαστε πολιτιστικά και τουριστικά. Πράγματι, τα ιστορικά μας δίκαια είναι δεδομένα και στο Αιγαίο και στην Κύπρο και σε όλη τη Μακεδονία.

Ωστόσο, τα μέσα πρέπει να είναι πάντα διαφορετικά από τον σκοπό. Αυτό που ακούει η Ουάσινγκτον, είναι το μέλλον καθώς το DNA αυτής της δύναμης είναι κωδικοποιημένο από το ”καινούριο”. Τα σχέδια και οι προτάσεις υλοποίησης ενδιαφέρουν την Ουάσινγκτον που βέβαια, πρέπει να βρουν τα κέρδη τους εντός αυτών. Κατά τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990′, η εικόνα ιερωμένων σε παράθυρα να μιλούν για τη Μακεδονία, ήταν τρομακτική για τις ΗΠΑ.

  • Πρωτοβουλίες και σχέδια.  

Οι ΗΠΑ ιδρύθηκαν ως χώρα των ευκαιριών και της ελευθερίας. Ως εκ τούτου, ενδιαφέρονται για τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητα. Αξιολογούν ικανότητες και κυρίως, τη συνέπεια και την αξιοπιστία που αποδεικνύει ο εκάστοτε συνομιλητής τους.

Οι πρωτοβουλίες που ενδιαφέρουν τις ΗΠΑ, αφορούν τις γεωστρατηγικές τους επιταγές. Ο χάρτης για τις ΗΠΑ, είναι διαφορετικός. Τελευταία δεκαετία, έχουμε κάνει άλματα προόδου σε αυτό το κομμάτι και οφείλουμε να συνεχίσουμε να χτίζουμε γέφυρες με χώρες της γειτονιάς μας. Όταν αναβαθμιζόμαστε περιφερειακά, τότε οι ΗΠΑ θα έρχονται όλο και πιο κοντά στην Ελλάδα μέχρι οι ανησυχίες μας, να γίνουν και δικές τους. Όπως αναφέραμε, μιλάμε για κράτη και business. Τίποτε δε θα γίνει από αντιπάθεια ή συμπάθεια. Καλύτερος και ασφαλέστερος σύμβουλος, είναι το συμφέρον.

Τα σχέδιά μας οφείλουν επίσης να ακολουθούν μια άλλη φιλοσοφία. Τη φιλοσοφία SMART (Δηλαδή , Specific, Measurable, Attainable, Relevant, Time-Bound=Συγκεκριμένο, Μετρήσιμο, Εφικτό και χρονικά προσδιορισμένο). Με άλλα λόγια, όπως οι Αμερικανοί δεν καταλαβαίνουν τόσο την Ιστορία σαν πηγή επιχειρημάτων, έτσι δεν αρέσκονται σε προφορικές εξαγγελίες που στην Ελλάδα, έχουμε κάνει συνήθεια. 

Ζητούν συμμάχους. Όχι τσαμπουκάδες ούτε επαίτες.  

Όλα τα παραπάνω, δυστυχώς τα ακολούθησαν οι Τούρκοι. Εκτός από κάτι το οποίο θα τους πληγώσει και είναι κάτι παραπάνω από δεδομένο. Οι Τούρκοι εξαπάτησαν τις ΗΠΑ. Ο Αγγλο-σαξονικός κόσμος γενικά έχει ροπή προς την τιμωρία σε τέτοια πράγματα. Είναι η φιλοσοφία οτι η ατιμία αποτελεί βδέλυγμα.

Ειδικά στις ΗΠΑ όπου οι ανθρώπινες και αγνές αρετές του Τζων Λοκ γαλούχησαν και γαλουχούν γενεές ολόκληρες και που μεγάλο μέρος της αμερικανικής κοινωνίας σε Δύση και Νότο των ΗΠΑ, ασπάζεται τον πουριτανισμό. Τι μας απασχολεί η αμερικανική κοινωνία;

  • Πολύ απλά, εκλέγει αντιπροσώπους και πρόεδρο. Ο Henri Barkey από το Carnegie, είχε προειδοποιήσει από 2009 οτι η Τουρκία έχει υπερεκτιμήσει τις δυνάμεις της και οτι προσπαθεί να έχει αυτόνομη ατζέντα. Δυστυχώς δεν εισακούστηκε εγκαίρως όμως, όσο πιο μακροχρόνια είναι μια εξαπάτηση, τόση μεγαλύτερη οργή θα προκαλέσει. Τότε; Τι θα κάνουμε; Θα είμαστε ”υπάκουα” και ”καλά παιδία”;

Οι ΗΠΑ δε σέβονται επαίτες. Δε διαπραγματεύονται με ”ζητιάνους”, ούτε βέβαια με πολιτικά προσωπικά που φοβούνται. Ο ισχυρός σέβεται πάντα τον ισχυρό. Με άλλα λόγια, οφείλουμε έντιμα να έχουμε διαφωνίες με συμμάχους και να θέτουμε τα ζητήματα με τρόπο που όχι μόνο θα πληρεί τις παραπάνω προδιαγραφές, αλλά να προτείνουμε συνεχώς εναλλακτικές λύσεις στις οποίες θα βγαίνουν κερδισμένες και οι δύο χώρες, με φόντο πάντα το ελληνικό συμφέρον.

Ας θυμηθούμε πώς το HALC εκμεταλλεύτηκε την ελευθερία κινήσεων που επιτρέπει το αμερικανικό πολιτικό σύστημα και πώς τα F-35 μετατράπηκαν σε ένα θέμα σεισμογενές για όλη την αμερικανική κοινωνία η οποία από την 9/11 και μετά, επηρεάζει τους άρχοντές της στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Και να σκεφτούμε πως η εξωτερική πολιτική, δεν είναι και το αγαπημένο θέμα των Αμερικανών πολιτών, οι οποίοι επανενεργοποιήθηκαν από τις φήμες του Russian Gate και έπειτα. Όλη η Αμερική, έμαθε συλλήβδην οτι η Τουρκία εξαπατά τη χώρα τους η οποία έχει έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην ισχύ της Άγκυρας.

Ανάμεσα στο θάρρος και στο φόβο υπάρχει το θάρρος. Θάρρος που αντλείται από τις υφιστάμενες συμμαχικές σχέσεις. Οφείλουμε να δούμε σωστά πράγματα που έκανε η Τουρκία στο κομμάτι της πολιτικής επιρροής και επικοινωνίας των τουρκικών συμφερόντων στις ΗΠΑ ενώ ταυτόχρονα, να αποφύγουμε τα λάθη της. Στόχος μας; Να αποκόψουμε την εξάρτηση των ελληνο-αμερικανικών σχέσεων, από τις αντίστοιχες ελληνο-τουρκικές και αμερικανο-τουρκικές. Όταν καταφέρουμε αυτό, τότε αναπόφευκτα, τα εθνικά μας δίκαια αναφορικά με την Τουρκία (και όχι μόνο) θα γίνονται ταυτόχρονα και δίκαια του ισχυρού. Δηλαδή, των Αμερικανών.

(*ΔιεθνολόγοςΣυντονιστής Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου (Τομέας Ρωσίας-Ευρασίας και Ν/Α Ευρώπης) στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.

Οι ΗΠΑ έχουν αποφασίσει ουσιαστική και αργή λύση για την Τουρκία: Είναι σοβαρό πρόβλημα…

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: