Η παράνομη συμπεριφορά της Άγκυρας και η καταπάτηση των κανόνων διεθνούς δικαίου




Με βάση τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ, ο πρέσβης Ανδρέας Ιακωβίδης, αναλύει την παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνοντας μια πρόσφατη δήλωση βετεράνου Τούρκου διπλωμάτη για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, γράφει ο Πανίκος Παναγιώτου στον Φιλελεύθερο.

  • Μιλώντας στον «Φ», ο κ. Ιακωβίδης, ο οποίος είχε εκπροσωπήσει την Κυπριακή Δημοκρατία στη διάσκεψη του διεθνούς οργανισμού, κατά την οποία υιοθετήθηκε η UNCLOS το 1982, ανέφερε ότι «ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της Τουρκίας επικαλούνται συνεχώς το «διεθνές δίκαιο» (πολύ πρόσφατα, σε υποβολή κειμένου της Τουρκίας προς την ΕΕ υπάρχουν τέσσερις αναφορές στο «διεθνές δίκαιο», σελ. 25), ζητώντας δικαιώματα για την Τουρκία και την “ΤΔΒΚ” στην Ανατολική Μεσόγειο. Εντούτοις, δεν διευκρινίζουν ποιούς κανόνες διεθνούς δικαίου επικαλούνται».

Στη συνέχεια, ο συμπατριώτης μας διπλωμάτης τόνισε ότι «οι εφαρμοστέοι κανόνες του διεθνούς δικαίου είναι το άρθρο 121 (βάσει του οποίου τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα επί των ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας), Καθεστώς των Νησιών, τα άρθρα 122 και 123 (Κλειστές και Ημίκλειστες θάλασσες, όπως η Μεσόγειος), τα σχετικά άρθρα της UNCLOS για τον θαλάσσιο χώρο, την Αποκλειστική Οικονομική ζώνη (ΑΟΖ), την υφαλοκρηπίδα, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων σχετικά με την οριοθέτηση αυτών των ζωνών μεταξύ κρατών με αντίθετες ή παρακείμενες ακτές, άρθρα 74 και 83 αντίστοιχα.

  • Οι διατάξεις της UNCLOS, οι οποίες έγιναν αποδεκτές από τη μεγάλη πλειοψηφία των κρατών (και της Ευρωπαϊκής Ένωσης), αναγνωρίζονται γενικά ότι έχουν αποκτήσει το καθεστώς του εθιμικού διεθνούς δικαίου και επομένως δεσμεύουν όλα τα κράτη».

Απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα, ο κ. Ιακωβίδης υπογράμμισε ότι «οι συμφωνίες περί οριοθέτησης της ΑΟΖ της Κύπρου με την Αίγυπτο (2004), με τον Λίβανο (2007, που δεν έχει επικυρωθεί ακόμη) και με το Ισραήλ (2010), οι οποίες είναι πρότυπες συμφωνίες με βάση τη μέση γραμμή και προβλέποντας διάταξη διαιτησίας εάν είναι αναγκαίο, αποτελούν επίσης ισχύοντες κανόνες του διεθνούς δικαίου μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Πρόκειται για ένα καλό προηγούμενο που πρέπει να ακολουθηθεί –ή τουλάχιστον να ληφθεί υπόψη– για συμφωνίες οριοθέτησης με τα άλλα κράτη της περιοχής, δηλαδή την Ελλάδα, τη Συρία και την Τουρκία.

  • Ωστόσο, η θέση της Τουρκίας είναι πολύ διαφορετική. Η Τουρκία έχοντας αποτύχει στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών (1973-82), επειδή δεν μπόρεσε να κατοχυρώσει τις θέσεις της όσον αφορά τα νησιά, τις ημίκλειστες θάλασσες, τις οριοθετήσεις κ.λπ., καταψήφισε τη Συνθήκη, αρνήθηκε να την υπογράψει ή να την αποδεχθεί και κάθε χρόνο είναι το μόνο κράτος-μέλος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που καταψηφίζει το σχέδιο ψηφίσματος για το Δίκαιο της Θάλασσας».

Μιλώντας για τους ισχυρισμούς της Τουρκίας περί δικαιωμάτων της λεγόμενης «ΤΔΒΚ», ο κ. Ιακωβίδης τόνισε ότι «η Τουρκία προτίμησε να συνάψει μια “συμφωνία διαχωρισμού της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας” με την “ΤΔΒΚ” (Σεπτέμβριος 2011), η οποία είναι ετεροβαρής υπέρ της Τουρκίας. Αυτή η “συμφωνία” μεταξύ της κατοχικής δύναμης και της νομικά άκυρης τουρκοκύπριας οντότητας (αποφάσεις 541, 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ) δεν έχει καμία ισχύ ή υπόσταση στο διεθνές δίκαιο».

  • Καταλήγοντας, ανέφερε ότι «η Τουρκία, αυθαίρετα και μονομερώς προσδιόρισε ένα σημείο βορειοανατολικά στη θάλασσα της Κύπρου, 32’16’18 E, και έσυρε μια γραμμή, παραβιάζοντας προκλητικά την κυπριακή ΑΟΖ και το διεθνές δίκαιο, διεκδικώντας μέρος της κυπριακής ΑΟΖ που δεν της ανήκει. Αυτός είναι ένας τομέας διαφοράς μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας και των άρθρων 74 και 83, καθώς και της σχετικής δικαστικής πρακτικής που χρησιμοποιείται η μέση γραμμή ως αφετηρία. Ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου έχει καλέσει επανειλημμένα και δημοσίως την Τουρκία να διαπραγματευτεί (όπως προβλέπεται στα Άρθρα 74/83) χωρίς αποτέλεσμα. Εάν υπάρξουν διαπραγματεύσεις και εάν δεν καταλήξουν σε συμφωνία, το επόμενο βήμα είναι η διευθέτηση από τρίτους, δηλαδή το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ή διαιτησία».

Όπως πρόσθεσε ο κ. Ιακωβίδης, «η Τουρκία, σε μια πρωτοφανή για τα διεθνή δεδομένα ενέργεια, προχωρεί επίσης σε έρευνες για υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της Κύπρου με “άδεια” της “ΤΔΒΚ”. Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση. Η “ΤΔΒΚ” είναι νομικά άκυρη (ψηφίσματα 541, 550) και η οποιαδήποτε μειοψηφία ή κοινότητα μιας χώρας δεν έχει τέτοιο δικαίωμα. Το αποκλειστικό δικαίωμα έχει μόνο η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση, δηλαδή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με βάση τη θέση που επικαλούνται οι Τούρκοι, μια εθνοτική μειονότητα ή κοινότητα, όπως οι Κούρδοι της Τουρκίας, θα είχε το δικαίωμα να κάνει το ίδιο στην ΑΟΖ και στα χωρικά ύδατα της Τουρκίας. Ο διεθνής νόμος γι’ αυτά τα ζητήματα είναι ξεκάθαρος και αναγνωρίζεται από όλες τις χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπό το πρίσμα αυτό, η πρόσφατη δήλωση του βετεράνου Τούρκου διπλωμάτη Selim Kuneralp αποκτά ιδιαίτερη σημασία».

  • Ο Kuneralp εξέφρασε την άποψη ότι η Τουρκία δεν θα μπορέσει με απειλές και αναλαμβάνοντας στρατιωτική δράση να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της, με δεδομένο τις χώρες που συμμετέχουν στις συνεργασίες στην περιοχή. Ενδεικτικά είπε ότι «η Τουρκία λέει ότι έχει δικαιώματα στην ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Άρα, πρέπει να παραπέμψει το ζήτημα στο Διεθνές Δικαστήριο».

ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

H Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982), η οποία επικυρώθηκε από 162 κράτη και οργανισμούς, ορίζει τις θαλάσσιες ζώνες και τα δικαιώματα και υποχρεώσεις των κρατών σε σχέση με αυτές. Αρκετές από τις αρχές τις οποίες προβλέπει η Σύμβαση αποτελούν εθιμικό δίκαιο και ως τέτοιο δεσμεύει και χώρες μη μέλη στη Σύμβαση.

ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΖΩΝΕΣ: Εσωτερικά ύδατα, Αιγιαλίτιδα Ζώνη (ή χωρικά ύδατα), Συνορεύουσα Ζώνη, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, Υφαλοκρηπίδα. Σε κάθε θαλάσσια ζώνη το παράκτιο κράτος είτε είναι κυρίαρχο είτε έχει κυριαρχικά δικαιώματα.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ: Το σύνολο των στάσιμων ή των ρεόντων επιφανειακών υδάτων και όλα τα υπόγεια ύδατα που βρίσκονται προς την πλευρά της ξηράς σε σχέση με τη γραμμή βάσης από την οποία μετράται το εύρος των χωρικών υδάτων. Κυρίαρχο το παράκτιο κράτος. Δεν υπάρχει δικαίωμα διέλευσης πλοίων άλλων χωρών από τα εσωτερικά ύδατα.

ΑΙΓΙΑΛΙΤΙΔΑ ΖΩΝΗ (ή χωρικά ύδατα): Το μέρος της θάλασσας το οποίο εφάπτεται των ακτών, θεωρείται τμήμα του εδάφους όπου το κράτος ασκεί κυριαρχία η οποία εκτείνεται σε πλάτος μέχρι 12 ν.μ. από τις γραμμές βάσης, στο βυθό, στο υπέδαφος και τον εναέριο χώρο. Επιτρέπεται η αβλαβής διέλευση σε όλα τα πλοία από τα χωρικά ύδατα. Διέλευση μέσα από τα χωρικά ύδατα σημαίνει ναυσιπλοΐα η οποία πρέπει να είναι 1) συνεχής και γρήγορη, και 2) να μην διαταράσσει την ειρήνη, τάξη ή την ασφάλεια του παράκτιου κράτους.

ΠΗΓΗ: ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, Πανίκος Παναγιώτου, Νέα Υόρκη

Ο Ερντογάν έχασε το δημοψήφισμα, όχι την εξουσία: Παραμένει εξαιρετικά επικίνδυνος…

 

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: