Φόρμουλα για την Ασφάλεια: Γεφυρωτικές ιδέες από ΟΗΕ, δεν φεύγει η Τουρκία από το νησί
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Ιδέες για το ακανθώδες κεφάλαιο της Ασφάλειας έχουν επεξεργασθεί τα Ηνωμένα Έθνη, έχοντας προηγουμένως εξασφαλίσει αναβάθμιση του ρόλου τους στη διαδικασία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι γεφυρωτικές προτάσεις του Διεθνούς Οργανισμού περιλαμβάνουν στοιχεία από θέσεις των εμπλεκομένων σε μια προσπάθεια προφανώς να πετύχουν τη «χρυσή τομή». Με βάση τις ιδέες που έχουν επεξεργαστεί, προβλέπονται και τα εξής:
Πρώτο, να υπάρξει ένα σύμφωνο φιλίας Ελλάδος, Τουρκίας και Κύπρου στη βάση και της πρότασης του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά. Σημειώνεται συναφώς πως το έγγραφο Κοτζιά δεν περιορίζεται μόνο σε αυτό το θέμα αλλά πρωτίστως καταλήγει στη θέση μηδενικές εγγυήσεις, μηδενικά στρατεύματα.
Δεύτερο, δεν θα υπάρχουν μονομερείς δικαιώματα επέμβασης.
Τρίτο, η Συνθήκη Εγγυήσεως θα μετατραπεί σε Συνθήκη εφαρμογής της συμφωνίας. Τα συμβαλλόμενα μέρη θα παρακολουθούν την εφαρμογή της συμφωνίας και θα εγγυώνται ότι θα υλοποιηθεί. Θα είναι μιας μορφής εγγυήσεων.
Τέταρτο, θα υπάρχει εσαεί παρουσία τουρκικών στρατευμάτων. Αναφέρεται πως ο στόχος θα είναι οι στρατιωτικές δυνάμεις να μειωθούν στα επίπεδα της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ. Δεν διευκρινίζεται πότε θα μειωθούν τα στρατεύματα στους αριθμούς του 1960. Είναι, όμως, σαφές πως η ουσία είναι πως θα υπάρχει τουρκικός στρατός και μετά τη συμφωνία.
Σε σχέση με την τουρκική παρουσία στο νησί, οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο κ. Άιντα θεωρεί πως αυτό θα πρέπει να διασφαλιστεί καθώς διαφορετικά η Τουρκία δεν θα συναινέσει σε συμφωνία. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού επιστρατεύει διάφορα επιχειρήματα για να πείσει προς αυτή την κατεύθυνση. Ισχυρίζεται πως με τα όσα διαδραματίζονται στην περιοχή και ευρύτερα στον κόσμο, η Τουρκία ως μεγάλη δύναμη μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά για την Κύπρο. Αυτό το επιχείρημα που δεν αναμένεται να πείσει κανένα στη Λευκωσία έχει προβληθεί στο παρελθόν και από Τούρκους αξιωματούχους. Οι τελευταίοι σημείωναν πως η τουρκική παρουσία στο νησί κρίνεται αναγκαία για να προστατευθεί η Κύπρος από τρομοκρατικές κι άλλες επιθέσεις.
Στο μεταξύ, σε μια άλλη εξέλιξη ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ θα επισκεφθεί την Κύπρο το Μάιο.