Το Προσφυγικό και η Τουρκία: Η κατάσταση θα καταστεί πιο τραγική, θύμα η Ελλάδα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Με κομμένη την ανάσα: Μετά από 10 χρόνια δουλειάς η Ευρώπη εκτοξεύει τον Ariane 6-Ενα μεγάλο στοίχημα για την ανεξαρτησία της ηπείρου στο διαστημικό τομέα [videos]
Στην κόψη του ξυραφιού οι σχέσεις της Αμερικής και της Τουρκίας: Ο Ερντογάν δεν ενημέρωσε ούτε τον Φιντάν για την απόφαση του να ακυρώσει την επίσκεψη του στις ΗΠΑ!
Του Νίκου Χρ. Χαραλάμπους
Στη Σύνοδο Κορυφής στις 7 Μαρτίου 2016 καταφάνηκε, όπως αναμενόταν, η αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) να δώσει μια σοβαρή λύση στο προσφυγικό πρόβλημα και η αποτυχία της να προστατεύσει τα σύνορά της λόγω του τεράστιου προβλήματος των προσφυγικών ροών.
Τούτο, αναμφίβολα, οφείλεται στην ελλιπή πολιτική ενοποίηση και στην ουσιαστική ανυπαρξία μιας ενιαίας εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Στις διαπραγματεύσεις που έλαβαν χώρα αποδείχθηκε κατά τον πιο περίτρανο τρόπο η μεγάλη διαπραγματευτική δεινότητα της Τουρκίας να εκμεταλλευθεί την τραγική κατάσταση στην οποία περιήλθε η Ευρώπη λόγω των ροών των προσφύγων και μεταναστών στα εδάφη της, τις οποίες ελέγχει πλήρως και στις οποίες επενδύει.
Όλα αυτά δεν θα είχαν συμβεί αν από την πρώτη στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετώπιζε το τεράστιο αυτό πρόβλημα ως πραγματική ένωση και υποχρέωνε την Τουρκία να πάψει να ανέχεται, αν όχι και να βοηθά, τους δουλεμπόρους και να λάβει άμεσα και σοβαρά μέτρα (θεωρήσεις διαβατηρίων και αυστηροί συνοριακοί έλεγχοι) που θα απέτρεπαν την είσοδο στην επικράτειά της παράτυπων μεταναστών και την πρόσβασή τους στην ΕΕ, κυρίως μέσω Ελλάδος. Αντί αυτού, όμως, βλέπουμε σήμερα μια Τουρκία να εκβιάζει και να ζητεί όλο και περισσότερα. Μάλιστα, σε ένα «παραλήρημά» του, πριν από μερικές εβδομάδες, ο Ερντογάν απείλησε ευθέως τους ηγέτες της ΕΕ ότι θα «πλημμυρίσει» τη Γηραιά Ήπειρο με πρόσφυγες. Γι’ αυτό και είναι σε θέση όχι μόνο να παζαρεύει το πόσο θα κοστίσει το να τις περιορίσει ή να τις σταματήσει, αλλά και το άνοιγμα των διαπραγματευτικών κεφαλαίων που έχει μπλοκάρει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Δεν μπορεί κανείς να προβλέψει πώς θα οριστικοποιηθεί τελικά το νέο σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας μέχρι την Σύνοδο Κορυφής στις 17-18 τρέχοντος. Πρώτα από όλα τίποτε δεν έχει τελειώσει ακόμα, καθώς οι νέες απαιτήσεις της Τουρκίας είναι αμφίβολο αν μπορούν να ικανοποιηθούν, παρά την αγωνία της Άνγκελα Μέρκελ να βρεθεί μια λύση που θα κατευνάσει τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της μέτωπο. Είναι επίσης αμφίβολο αν η Τουρκία θα τηρήσει αυτά που θα συμφωνηθούν για να λειτουργήσει σωστά αυτό το σύστημα ανταλλαγής προσφύγων από την Ελλάδα και μετεγκατάστασης από την Τουρκία στην Ευρώπη, λόγω του πρότερου μη έντιμου βίου της. Εξαιρετικά αμφίβολο είναι και αν θα χτυπηθούν τα κυκλώματα των δουλεμπόρων τα οποία λειτουργούν με την ανοχή, αν όχι και την αρωγή, της τουρκικής κυβέρνησης.
Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι η κατάσταση θα καταστεί πιο τραγική, με κύριο θύμα την Ελλάδα. Θα πρέπει να περιμένουμε, μέχρι τη λήψη τελικών αποφάσεων, μία έκρηξη ροών, ενώ θα ισχύει το κλείσιμο του διαδρόμου των δυτικών Βαλκανίων.
Αλλά, για την Ελλάδα, η προσφυγική κρίση έχει και μιαν άλλη, πιο σοβαρή παρενέργεια και αυτή αφορά στην εμπλοκή της Τουρκίας στο Αιγαίο σε σχέση με τις επιχειρησιακές δραστηριότητες για τον έλεγχο των ροών. Η Τουρκία, στριμωγμένη από την αδιέξοδη πολιτική της στον άγριο πόλεμο στη Συρία, άδραξε την ευκαιρία να αναζητήσει μια επιτυχία στις βλέψεις της στο Αιγαίο, λόγω της ανικανότητας της ΕΕ να προστατεύσει τα σύνορά της, αλλά και της πολιτικής και οικονομικής αδυναμίας της Ελλάδας να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην περιοχή.
Η Τουρκία, αφού πρώτα ενέπλεξε το ΝΑΤΟ, στη συνέχεια κατάφερε αυτή η πολυδιαφημισθείσα αποστολή του να εξελιχθεί σε φιάσκο πρώτου μεγέθους. «Ο ρόλος του ΝΑΤΟ δεν είναι να αναγκάζει πλεούμενα να γυρίζουν πίσω», ξεκαθάρισε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ. Είναι προφανές ότι η Τουρκία στοχεύει να αναλάβει αποκλειστικά η ίδια αυτόν τον ρόλο, χωρίς καν πλέον προσχήματα, για να προωθηθούν τα στρατηγικά της σχέδια στο Αιγαίο.
Ο Νταβούτογλου τόνισε, κατά την ολοκλήρωση του 4ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας που διεξήχθη στις 8/3/2016 στη Σμύρνη, ότι «η Τουρκία δεν έχει καμία φιλοδοξία να αλλάξει το status quo στο Αιγαίο». Όμως, το ζήτημα είναι ποιο είναι, κατά την Τουρκία, το status quo στο Αιγαίο. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι η τουρκική στρατιωτική ηγεσία θεωρεί «αυτό που εσείς αποκαλείτε δικό σας εναέριο χώρο, τουρκικό εναέριο χώρο». Επίσης, είναι γνωστή η εμμονή της Τουρκίας στις περιώνυμες γκρίζες ζώνες.
Η Άγκυρα προβάλλει τη θεωρία ότι δεν ανήκουν στην Ελλάδα όσα νησιά δεν αναφέρονται ονομαστικά στις συνθήκες που έχουν υπογραφεί. Τέλος, είναι το θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου που η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα νησιά δεν έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα και, κατά συνέπεια, η υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου πρέπει να οριοθετηθεί κάπου στη μέση του Αιγαίου, εγκλωβίζοντας έτσι τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα σε τουρκική υφαλοκρηπίδα.