Στο Δόγμα του Μπάρακ Ομπάμα υπάρχουν απειλές και ευκαιρίες για την Ελλάδα




Γράφει ο Δημήτρης Σκουτέρης

Μονοπολικό ή πολυπολικό σήμερα το Παγκόσμιο σύστημα;  Ή μήπως απολικό; Γιατί αυτές οι ερωτήσεις; Μα για να προσδιορίσεις τη θέση σου στο Παγκόσμιο, στο ΕυρωπαΪκό, στο Περιφερειακό χώρο, που δραστηριοποιείσαι ως χώρα, οφείλεις να χρησιμοποιήσεις αντίστοιχα εργαλεία ανάλυσης.

Για να μην πνιγείς και άγεσαι και φέρεσαι μόνον από τη διαχείριση της καθημερινότητας. Μια καθημερινότητα, που απαιτεί τέτοιου είδους αντιμετώπιση, που θα συνάδει με τους στρατηγικούς και τακτικούς σου στόχους (αν έχεις).

Ο Ομπάμα,λοιπόν, και οι ΗΠΑ (που και στρατηγική 50ετίας έχουν) αξιοποιώντας το εργαλείο της λεγόμενης «έξυπνης ισχύος» επέβαλλαν ουσιαστικά (και επι του παρόντος) την απόλυτη κυριαρχία τους, είναι η μοναδική Υπερδύναμη, ο κόσμος μας έγινε μονοπολικός. Μας είχε προϊδεάσει, όταν κατά την τελετή ορκωμοσίας του, είχε χαρακτηριστικά αναφέρει:

«Η ισχύς μας μεγαλώνει μέσω της συνετής χρήσης της, η ασφάλειά μας απορρέει από το δίκαιο του αγώνα μας, τη δύναμη του παραδείγματός μας, τις αξίες της ταπεινότητας και της αυτοσυγκράτησης». Η Χίλαρυ Κλίντον (Υπουργός Εξωτερικών τότε των ΗΠΑ) εξηγεί τι είναι στην πράξη η «έξυπνη ισχύς»: «Οφείλουμε να χρησιμοποιήσουμε τη λεγόμενη Εξυπνη Ισχύ, δηλαδή όλα τα εργαλεία εξωτερικής πολιτικής, διπλωματικά, οικονομικά, στρατιωτικά, πολιτικά, νομικά και πολιτιστικά, διαλέγοντας τον κατάλληλο συνδυασμό για κάθε περίπτωση».

Όταν, μάλιστα, ρωτήθηκε ο Ομπάμα από τον δημοσιογράφο των NYT Thomas Friedman, ποιός είναι ο κοινός παρανομαστής των ενεργειών του, ποιό είναι το δόγμα του, μεταξύ των άλλων είπε: «θα κάνουμε ανοίγματα για την αποκατάσταση σχέσεων, αλλά και θα διατηρήσουμε όλες μας τις αποτρεπτικές μας δυνατότητες… Σήμερα, τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή δεν αφορούν το πετρέλαιο, ούτε τον έλεγχο εδαφών. Στρατηγικό μας συμφέρον είναι να ζουν όλοι οι λαοί σε ειρηνικές συνθήκες, να υπάρχει ασφάλεια, να μην αντιμετωπίζουν απειλή επίθεσης οι σύμμαχοί μας, να μην πέφτουν βόμβες πάνω στα παιδιά, να μην υπάρχουν μαζικές εκτοπίσεις. Πρόκειται για ένα μεγάλο σχέδιο, αλλά η πρόσφατη συμφωνία με το Ιράν αποτελεί, πιστεύω, ένα καλό σημείο εκκίνησης».

Τονίζει όμως ότι είναι αποφασισμένος να βοηθήσει το Ισραήλ «να διατηρήσει το στρατιωτικό του πλεονέκτημα».«Αλλά σε περίπτωση εξωτερικής απειλής, θα είμαστε εκεί για να βοηθήσουμε τους Αραβες φίλους μας», δηλώνει ο Αμερικανός πρόεδρος, σπεύδοντας ωστόσο να προσθέσει: «Οι μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζουν μπορεί να μην αφορούν μια ενδεχόμενη εισβολή του Ιράν. Η μεγαλύτερη απειλή θα προέλθει από τους δυσαρεστημένους πολίτες, στο εσωτερικό αυτών των χωρών. »( http://www.kathimerini.gr/811100/article/epikairothta/kosmos/to-neo-dogma-ompama-kai-h-symfwnia-me-to-iran).

Σε πρόσφατη παρέμβασή του κάλεσε τους υποψήφιους για το χρίσμα του υποψήφιου Προέδρου των ΗΠΑ, να ρίξουν τους τόνους της αντιπαράθεσης, επισημαίνοντας: «Η εχθρότητα γεννά την εχθρότητα….Αυτό πρέπει να σταματήσει. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με το πολιτικά ορθό. Πρόκειται για μία διαβρωτική συμπεριφορά που μπορεί να αποδυναμώσει τη δημοκρατία μας, την κοινωνία μας κι ακόμα και την οικονομία μας»( http://mignatiou.com/2016/03/o-proedros-ompama-epikrini-ton-chideo-tono-pou-iiothetite-stin-proeklogiki-ekstratia-gia-ton-lefko-iko/). Επισήμανση-παράκληση στους αναγνώστες: Μην επιχειρήσετε σύγκριση με τα τεκταινόμενα (σε αυτό το επίπεδο) σε Ελλάδα και Κύπρο.

Σε ομιλία του στους αποφοίτους του West Point παρουσιάζοντας την Εθνική Στρατηγικής Ασφάλειας των ΗΠΑ ανέφερε ότι η οικονομική και στρατιωτική δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών χρησιμεύει ως θεμέλιο ισχυρών, συμμετοχικών, και παγκόσμιων θεσμών που στηρίζονται σε κανόνες. Πρόκειται για μια έξυπνη πολυμέρεια -που εργάζεται στο πλαίσιο του διεθνούς συστήματος, ενώ είναι ταυτόχρονα διατεθειμένη να επωμιστεί το βάρος της υπεράσπισής του, αν και όχι πάντοτε με στρατιωτικές δυνάμεις. «Η Αμερική πρέπει πάντα να ηγείται στην παγκόσμια σκηνή. Αν δεν το κάνουμε εμείς, δεν θα το κάνει κανένας άλλος. Η στρατιωτική δράση των ΗΠΑ δεν μπορεί να είναι το μόνο –ούτε το βασικό- συστατικό της ηγεσίας μας σε κάθε περίπτωση. Κι επειδή οι δαπάνες που συνδέονται με την στρατιωτική δράση είναι τόσο υψηλές, θα πρέπει να περιμένετε κάθε πολιτικός ηγέτης -και ειδικότερα ο Αρχηγός σας [εννοεί τον πρόεδρο των ΗΠΑ]- να είναι σαφής σχετικά με το πώς θα πρέπει να χρησιμοποιείται η τρομερή αυτή δύναμη».

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι η Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική ισχύ και την ασφάλεια, την πηγή από την οποία μπορούν τελικά να ξεχυθούν οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις. Η Trans-Pacific Partnership (TPP) και η Transatlantic Trade and Investment Partnership (Τ-TIP) απολαμβάνουν η καθεμία εξέχουσας προσοχής. Το ίδιο συμβαίνει και στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και στις μελλοντικές αναπτυξιακές τάσεις. «Ο Αμερικανός καταναλωτής δεν μπορεί να υποστηρίξει την παγκόσμια ζήτηση». Είναι μια στοχαστική προσέγγιση που προσπαθεί να ρίξει μια ματιά πέρα από τις καθημερινές γεωπολιτικές διαμάχες, στον σχεδιασμό των μελλοντικών ετών ή ακόμα και δεκαετιών.

Η στρατηγική Ομπάμα και των ΗΠΑ (όσο ο Ομπάμα είναι Πρόεδρος) συνοψίζεται σε αυτό που ανέφερε στον Δημοσιογράφο του περιοδικού The Atlantic, Jeffrey Goldberg : appropriate equilibrium, δηλαδή η κατάλληλη ισορροπία (http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2016/04/the-obama-doctrine/471525/).

Αποδελτιώνοντας  το συγκεκριμένο κείμενο (και με κίνδυνο να παραλείψω ουσιώδη θέματα που θίγει) επισημαίνω τα Ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα, με τη σημείωση ότι επανατοποθετεί τη σχέση του με τους αποκαλούμενους κλασσικούς συμμάχους των ΗΠΑ, από τους οποίους απαιτεί συμμετοχή και εμπλοκή σε κοινού ενδιαφέροντος ζητήματα με την από μέρους τους ανάληψη του σχετικού κόστους. Έτσι :

  1. Θεωρεί τον Ερντογάν έναν αυταρχικό/απολυταρχικό (an authoritarian), έναν αποτυχημένο/χρεωκοπημένο (considers him a failure), που αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει τον στρατό του για να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της Συρίας.
  2. Κατηγορεί στην ουσία ότι οι «σύμμαχοι» των ΗΠΑ, Σαουδάραβες χρηματοδοτώντας τα θρησκευτικά σχολεία στρατολόγησης Ουχάμπι σε Μέση Ανατολή και Απω Ανατολή ενισχύουν τον φονταμενταλισμό. Μάλιστα, έφερε παραδείγματα για το πώς τα σεμινάρια που διοργανώνονται από αυτά τα μορφωτικά ινστιτούτα –και τα οποία χρηματοδοτούνται από το Ριάντ- επέφεραν πολιτιστικές και κοινωνικές αλλαγές μέχρι και στην Ινδονησία (την οποία γνωρίζει καλά δεδομένου ότι επι τετραετία έμεινε εκεί), όπου έχει παρατηρηθεί μεγάλη αύξηση στον γυναικείο πληθυσμό που φορά μαντήλα στο κεφάλι. Δεν λησμονεί, άλλωστε, ότι 15 από τους 19 καμικάζι, που συμμετείχαν στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου ήταν Σαουδάραβες.
  3. Κριτικάρει τον αρνητικό ρόλο κάποιων Σουνητών Αράβων δεδομένου ότι υποθάλπουν τον Αντιαμερικανισμό και την τρομοκρατία.
  4. Αναρωτιέται γιατί θα πρέπει οι ΗΠΑ να προμηθεύουν το Ισραήλ με τελευταίας τεχνολογίας στρατιωτικό υλικό τη στιγμή που δεν κάνουν το ίδιο και για τους Άραβες συμμάχους τους.
  5. Υποχρέωσε (απειλώντας) τον Κάμερον να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της Μεγάλης Βρετανίας στο 2% του ΑΕΠ.
  6. Μετά την ενεργειακή επανάσταση στις ΗΠΑ (λόγω «σχιστολιθικού αερίου») πιστεύει ότι η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική δεν πρέπει να είναι του άμεσου ενδιαφέροντος τους. Η «Ουάσινγκτον είναι κουρασμένη με τη Μέση Ανατολή».
  7. Αντίθετα, ο Ομπάμα, παιδί του Ειρηνικού (γεννήθηκε στη Χαβάη) θεωρεί ότι χρειάζεται να επενδυθεί χρόνος, ανθρώπινο κεφάλαιο, σκέψη, προγραμματισμός, χρήματα και διάθεση στα μέρη που αναπτύσσονται πιο γρήγορα από άλλα με πρώτο από όλα την Ασία. Στην Ασία για τον Ομπάμα είναι  το μέλλον (συνυπολογίζοντας και την παρουσία της Κίνας, ως επικίνδυνου για τα Αμερικάνικα συμφέροντα). Ακολουθεί η Λατινική Αμερική και στη συνέχεια η Αφρική.
  8. Η Ευρώπη δεν τον προσελκύει ιδιαίτερα. Την θεωρεί  πηγή παγκόσμιας σταθερότητας, που απαιτεί, όμως, περιστασιακή ενασχόληση.

Είναι ενθουσιασμένος με τους νέους από Ασία-Λατινική Αμερική-Αφρική επειδή:

«δεν ασχολούνται με το πώς θα σκοτώσουν Αμερικανούς αλλά με το πώς θα αποκτήσουν καλύτερη μόρφωση, πώς θα παράγουν κάτι το αξιόλογο». Αντίθετα είναι απόλυτα αρνητικός με κοινωνίες και ανθρώπους που χαρακτηρίζει κακόβουλους- μηδενιστικούς-βίαιους, ανθρωποειδή που έχασαν το πλοίο της ζωής.

Τα μεγαλύτερα παγκόσμια προβλήματα είναι κατά τον Ομπάμα:

  • Η κλιματική αλλαγή και
  • Η τρομοκρατία.

Εκτιμά ότι αν η Κίνα συνεχίσει την «ειρηνική της» ανάπτυξη, θα δομήσουν ισότιμες σχέσεις με τις ΗΠΑ ως μεγάλα Κράτη. Αντίθετα για τη Ρωσία εκτιμά, ότι τα δημογραφικά και τα δομικά οικονομικά προβλήματά της, εξασθένησαν τη θέση της, η οποία δεν ανακτάται με την πολιτική των στρατιωτικών παρεμβάσεων του Πούτιν. Παράλληλα εκτιμά ότι, η Ρωσία θα κλιμακώσει το ενδιαφέρον της για την Ουκρανία, η οποία ως χώρα μη μέλος του ΝΑΤΟ δεν προσελκύει το μέγιστη προσοχή των ΗΠΑ.

ΑΠΕΙΛΕΣ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

President Obama, Vice President Biden and Archbishop Demetrios. Φωτογραφία ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΣ
President Obama, Vice President Biden and Archbishop Demetrios. Φωτογραφία ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΣ

Η Ελλάδα διανύει ήδη το 7ο έτος ύφεσης-υψηλής ανεργίας-αποπληθωρισμού. Βιώνει τα αποτελέσματα της 20ετούς βίαιης μεταφοράς του πλούτου της, μέσα από τη διαδικασία της άνισης ανταλλαγής που έχει επιβληθεί από τον Νεοφιλελευθερισμό, μέσα από:

  • τους μηχανισμούς των μνημονίων,
  • την επιβολή εισαγωγής του ευρώ ως ενιαίου νομίσματος,
  • τα σκάνδαλα του χρηματιστηρίου- των μιζών για προμήθειες οπλικών συστημάτων  και λοιπών προμηθειών του Δημοσίου,
  • τις άκριτες ιδιωτικοποιήσεις
  • την μετατροπή του ιδιωτικού  και τραπεζικού σε δημόσιο χρέος κλπ.κλπ.

Μια κοινωνία, που σήμερα καλείται όχι να διαχειριστεί, αλλά να αντιμετωπίσει τον σκόπιμα επιβεβλημένο (από ξένα και ημεδαπά κέντρα) φόβο στους πολίτες της. Φόβο για τις συνέπειες από το προσφυγικό-τις συνέπειες από το νέο μνημόνιο και την πορεία της οικονομίας-τις συνέπειες από την αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής (είμαστε στην ευρύτερη γειτονιά).

Πως απαντάμε; Διαμορφώνουμε το δικό μας, το Ελληνικό Δόγμα «Έξυπνης Ισχύος», αξιοποιώντας αφενός τα πλεονεκτήματά μας (και είναι πολλά) και αφετέρου μετατρέπουμε το μειονέκτημα σε πλεονέκτημα. Με μέθοδο, αναλυτικά και συνθετικά παρεμβαίνουμε αποφασιστικά σε κάθε θέμα που μας αφορά. Πρέπει να αποκτήσουμε ως κράτος, ως έθνος αυτό που ο Σάιμον Άνχολντ ονομάζει «Nation Brand»(http://www.tovima.gr/vimagazino/interviews/article/?aid=442487).

Να αλλάξουμε τη θέση της Ελλάδας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και από «διακοσμητική» χώρα, να την καταστήσουμε «χρήσιμη» χώρα. Ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις δημιουργικά(θυμηθείτε τον ενθουσιασμό Ομπάμα με τους νέους Ασιάτες κλπ που επιδιώκουν να παράξουν κάτι νέο, κάτι αξιόλογο). . Ενδεικτικά:

  1. Προσφυγικό.

Το σαθρό οικοδόμημα της Ε.Ε. δείχνει έτοιμο να  καταρρεύσει μέσα σε ένα αντιδραστικό χάος, που ήδη αναπτύσσεται σε χώρες της κεντροβόρειας Ευρώπης. Το προσφυγικό ίσως γίνει η ταφόπλακα του ονείρου της «Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Αν αυτό συμβεί, τότε και το παγκόσμιο σύστημα θα πληγεί βάναυσα και οι ισορροπίες θα ανατραπούν, κάτι που οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν. Εδώ απαιτούνται οι Ελληνικές πρωτοβουλίες. Τα κόμματα συμφώνησαν ότι αντιμετωπίζουμε, λόγω προσφυγικού ανθρωπιστική κρίση. Την θεραπεία αυτής της κρίσης πρέπει να την αναλάβουν όλοι, δηλαδή η Παγκόσμια κοινότητα. Απαιτείται να τεθεί στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο Ασφαλείας (Σ.Α.), το οποίο και θα δεσμεύσει κατά το Διεθνές δίκαιο, το σύνολον των κρατών. Ούτε Βρυξέλλες, ούτε Ε.Ε.,ούτε παζάρια με τους Τούρκους. Η Ελληνική κοινωνία με μια απαράμιλλη κατάθεση ψυχής για μια ακόμα φορά ανέδειξε το υψηλό πολιτισμικό της επίπεδο. Οφείλουμε να αναδείξουμε το θέμα και Παγκοσμίως. Να καλέσουμε, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ να πρωταγωνιστήσουν, στην σύγκλιση του Σ.Α. για τις όποιες δεσμευτικές αποφάσεις. Να καλέσουμε την παγκόσμια κοινότητα να επισκεφθεί και να γνωρίσει τους Ανθρώπους, που πρώτοι αυτοί  στα Ελληνικά νησιά σώζουν και περιθάλπουν τους πρόσφυγες.

  1. Περιοχή Μέσης Ανατολής- Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Το ότι «η Ουάσινγκτον είναι κουρασμένη με τη Μέση Ανατολή» δημιουργεί από μόνο του την πρόκληση ετερόκλητων παρεμβάσεων για την κάλυψη αυτού του κενού. Η Ελλάδα αξιοποιώντας το δόγμα της «Έξυπνης Ισχύος» οφείλει να πρωταγωνιστήσει, να πάρει πολύπλευρες πρωτοβουλίες για την εμπέδωση της ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή αναβαθμίζοντας την πολιτική της ισχύ (Θυμηθείτε πρωτοβουλία Ανδρέα Παπανδρέου με Μιτεράν-Καντάφι και πως αντιμετώπισε την κρίση στο Τσαντ). Ιστορικά δεν βαρύνεται με κατακτητικούς-ιμπεριαλιστικούς πολέμους, έχει πολύ καλές σχέσεις πλέον με το Ισραήλ αλλά και μακροχρόνια καλές σχέσεις με τους Άραβες. Ταυτόχρονα κατέθεσε και καταθέτει τα διαπιστευτήρια της στην διαχείριση των προσφύγων.

Κατ αρχην οφείλει να επισπεύσει την εμβάθυνση των σχέσεων του τετραγώνου Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου-Ισραήλ ιδιαίτερα στους τομείς της Ασφάλειας-της Οικονομίας-της Πολιτικής-του Πολιτισμού. Τα μνημόνια συνεργασίας πρέπει να αναβαθμιστούν σε συμμαχία των χωρών της Νοτιανατολικής Μεσογείου, μια συμμαχία που θα διασφαλίζει την ασφάλεια-την σταθερότητα, αλλά και την οικονομική ανάπτυξη.

Παράλληλα  η ανάληψη πρωτοβουλιών για την απομυθοποίηση και αποδόμηση των τρομοκρατικών ισλαμιστικών κινημάτων που δρουν στην περιοχή (ISIS, ισλαμιστικό κίνημα του Μαγκρέμπ κλπ) κρίνεται ως αποτελεσματική ενέργεια, που αναβαθμίζει εξ αντικειμένου την πολιτική ισχύ της χώρας.

  1. Ενέργεια-Οικονομία-Πολιτική

Η ενεργειακή επανάσταση στις ΗΠΑ (εκμετάλλευση σχιστολιθικού αερίου), η αξιοποίηση των νέων κοιτασμάτων στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, η επανείσοδος του Ιράν στην παγκόσμια αγορά, η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης από εναλλακτικές πηγές μετά τον σχετικό αποκλεισμό της Ρωσίας, η πιλοτική έναρξη εκμετάλλευσης των υδριτών μεθανίου από την Ιαπωνία, δημιουργούν ένα νέο τοπίο. Αναμένουμε Ελληνικές πρωτοβουλίες χάραξης  και επαναπροσδιορισμού ασφαλών ενεργειακών οδών, συνεργασίας με εταιρείες σχιστολιθικού αερίου των ΗΠΑ, τόσο σε επίπεδο προμήθειας όσο και για την μεταφορά του (πεδίο δόξης για την Ελληνική ναυτιλία), συνεργασία με Ιαπωνία για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων των υδριτών μεθανίου (που βρίσκονται στο θαλάσσιο χώρο του Καστελλόριζου). Στην Ελλάδα μπορεί να στηθεί το Νταβός της ενέργειας αξιοποιώντας και τις συνεδριακές υποδομές.

Πρέπει να αναπτύξουμε ένα διεθνές (παγκόσμιο) κίνημα διαμόρφωσης της κοινής γνώμης για τις Γερμανικές οφειλές προς την χώρα μας. Παράλληλα να κινήσουμε το σύνολον των πολιτικών και νομικών ενεργειών για την άμεση αποπληρωμή. Σε ότι αφορά την ανάπτυξη της χώρας οφείλουμε να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες χωρίς να προσφεύγουμε και χρυσοπληρώνουμε πρωθύστερες  τεχνολογίες. Για παράδειγμα ακόμα και Αφρικανικές χώρες προτίμησαν τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες τελευταίας γεννιάς από αυτές του ενσύρματου τηλεφώνου, που ποτέ δεν είδαν.

Να αξιοποιήσουμε την Συμφωνία του Ειρηνικού (Trans-Pacific Partnership ) και να επιδιώξουμε την ανάληψη μέρους του νέου μεταφορικού έργου, που θα προκύψει (και πάλι οι Έλληνες εφοπλιστές) δεδομένου ότι τουλάχιστον 17000 φόροι που επιβάλλονταν σε εξαγώγιμα αμερικάνικα προϊόντα αίρονται, άρα απελευθερώνεται η διακίνησή τους σε τουλάχιστον 11 χώρες. Αναμένεται έκρηξη των εμπορικών συναλλαγών σε μια περιοχή που εκπροσωπεί πλέον του 40% παγκόσμιου ΑΕΠ.

Συγκροτούμε με τις χώρες του Νότου της Ευρώπης μια συμμαχία δυνάμεων, που πρέπει να αναλάβει τον επαναπροσδιορισμό των στόχων της Ευρώπης μακριά από Νεοφιλελεύθερες πολιτικές στη λογική της ανάπτυξης μέσω  της στήριξης της ζήτησης – της αύξησης των δημόσιων επενδύσεων και της μείωσης των φόρων ( σχετικές δηλώσεις Νράγκι: http://www.protothema.gr/politics/article/562481/dragi-apo-sunodo-korufis-i-eurozoni-hreiazetai-ependuseis-kai-meiosi-foron/). Επαναπροσδιορίζουμε το μοντέλο ανάπτυξης δεδομένου ότι η παγκόσμια οικονομία, αν δεν στραφεί στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας θα γνωρίσει άμεσα πολύ μεγαλύτερη κρίση από την πρόσφατη. Στη λογική αυτή απαιτείται ο πραγματικός έλεγχος του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Απαιτείται να επιστρέψει η πολιτική στην κοιτίδα της.

  • Ο Δημήτρης Σκουτέρης είναι Πολιτικός Επιστήμων, Πολιτικός Αναλυτής

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: