Κάποιες αλήθειες για το συνταξιοδοτικό: Οι μειώσεις είναι ένα γεγονός
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Με την έλευση του νέου έτους, το ασφαλιστικό βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, με αφορμή την κυβερνητική πρόταση για ένα θέμα που μέχρι τώρα μόνο εμβαλωματικές λύσεις δόθηκαν, μια και κανείς δεν τόλμησε να το αγγίξει, από τον φόβο των Ιουδαίων, που δεν ήταν άλλος από το εκτιμώμενο μεγάλο πολιτικό κόστος, που θα επέφερε μια σοβαρή αντιμετώπιση στην επίλυση του ακανθώδους αυτού προβλήματος.
Το καίριο ερώτημα που τίθεται είναι αν η κυβερνητική πρόταση απαντάει στο ερώτημα της βιωσιμότητας του καταρρέοντος ασφαλιστικού συστήματος.
Ο αρμόδιος υπουργός, που παρουσίασε ήδη το νομοσχέδιο των 170 σελίδων, υποστήριξε, ότι με την υλοποίηση του νομοσχεδίου, το ενιαίο πλέον ταμείο αποκτά βιωσιμότητα σε βάθος χρόνου.
Σε διευκρινιστική του συνέντευξη που ακολούθησε, υποστήριξε ότι οι άτοκες καταθέσεις του παρελθόντος και το PSI του 2012, έφεραν τα Ταμεία στην σημερινή τους κατάσταση.
Βεβαίως πέρα από αυτά παρέλειψε να αναφέρει και άλλα θέματα, όπως την εισφοροδιαφυγή, την ανεργία, το δημογραφικό, την αδήλωτη εργασία και τέλος το σημαντικότερο την σημερινή σχέση ένα προς ένα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, με αυτούς που συνταξιοδοτούνται.
Το οποιοδήποτε ασφαλιστικό σύστημα για να είναι βιώσιμο δηλ. για να μπορεί να πληρώνει τις συντάξεις και να έχει ταυτόχρονα την δυνατότητα να συνταξιοδοτήσει και τους επόμενους, που θα ακολουθήσουν, χρειάζεται αυτή η σχέση να έχει τρεις τουλάχιστον εργαζομένους, προς έναν συνταξιούχο.
Όλοι οι ασχολούμενοι με τα κοινά γνωρίζουν, ότι αυτή η υγιής σχέση έχει εδώ και χρόνια διαρραγεί, με αποτέλεσμα το κράτος να καλύπτει τα ελλείμματα των Ταμείων, προκειμένου να πληρωθούν οι συντάξεις κάθε μήνα.
Το σύστημα αυτό πήρε την ονομασία τριμερής χρηματοδότηση, δηλ. εισφορές εργαζομένων, εργοδοτών και κράτους. Όλα αυτά για να λειτουργήσουν ομαλά θα έπρεπε να βρίσκονται κάτω από ένα καθεστώς ανθούσας στον ιδιωτικό τομέα οικονομίας, που θα έδινε στο κράτος έσοδα ικανά να στηρίξουν τον τρίτο πυλώνα της χρηματοδότησης.
Η αποβιομηχάνιση της χώρας και η αποβιοτεχνοποίηση που ακολούθησε, με την παράλληλη είσοδο στο δημόσιο με το σύστημα των πελατειακών σχέσεων εκατοντάδων χιλιάδων υπαλλήλων, οδήγησαν στα δανεικά και όχι αγύριστα, όπως υποστήριζαν μέχρι προ τινός ορισμένοι «έξυπνοι» πολιτικοί.
Το αποτέλεσμα γνωστό, η χρεοκοπία του κράτους και η στήριξη της ελληνικής οικονομίας με τα δεκανίκια των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Εν μέσω αυτής της ζοφερής κατάστασης, το ασφαλιστικό κατέστη μείζον θέμα, μια και το κράτος δεν μπορούσε πλέον να διαθέσει τα ποσά που του αναλογούσαν, σε μια συνολική δαπάνη για συντάξεις που φτάνει τα 30 δις το χρόνο.
Με την κυβερνητική πρόταση που κατατέθηκε, τα Ταμεία της κύριας ασφάλισης ενοποιούνται σε ένα, με ένα δεύτερο, αυτό των επικουρικών συντάξεων. Με αυτή την ενέργεια, που στη βασική συλλογιστική της δεν είναι λάθος, μια και βασίζεται στο καθεστώς της ισονομίας, τίθενται κάποια θέματα, όπως αυτό που αναφέρεται σε κάποια μικρά ταμεία που έχουν σημαντικά αποθεματικά, ικανά να καλύψουν τις ανάγκες τους, σε ένα σημαντικό βάθος χρόνου.
Πόσο δίκαιο άραγε είναι τα αποθεματικά αυτά να πέσουν στον κουβά των ελλειμμάτων και να χαθούν; Από την άλλη πλευρά τίθεται το ερώτημα τι θα γίνει με την πληθώρα των υπαλλήλων των ασφαλιστικών Ταμείων που βαρύνουν κι αυτοί με την σειρά τους το κόστος της ασφάλισης;
Η Σουηδία των δέκα εκατομμυρίων, έχει ένα Ταμείο με 1.200 υπαλλήλους, που βγάζουν τις συντάξεις σε ένα μήνα. Στη χώρα μας με αντίστοιχο πληθυσμό, στην πληθώρα των Ταμείων εργάζονται περίπου 12.000 και οι συντάξεις βγαίνουν σε δύο χρόνια.
Θα τολμήσει άραγε η παρούσα κυβέρνηση να εκσυγχρονίσει το σύστημα και να περιορίσει τον αριθμό των εργαζομένων στα Ταμεία; Θα φτιάξει άραγε ένα ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της πορείας του ασφαλιστικού βίου κάθε εργαζόμενου, ώστε να κοπούν με το μαχαίρι οι μαϊμού συντάξεις, που μέχρι και σήμερα δίνονται αφειδώς;
Βεβαίως το κρίσιμο ερώτημα είναι αν το υπό συζήτηση νέο ασφαλιστικό καθεστώς δίνει ανάσα στο παραπαίον σημερινό σύστημα. Όπως όλα δείχνουν με την κυβερνητική πρόταση παρατείνεται μέσω της προσωπικής διαφοράς η σημερινή κατάσταση μέχρι το 2018, για τους ήδη συνταξιούχους, αλλά μειώνονται κατά πολύ οι συντάξεις των νεοεισερχομένων.
Ταυτόχρονα λόγω αδυναμίας να ελέγξουν τα ασφαλιστικά Ταμεία την αδήλωτη εργασία και το καθεστώς με τα μπλοκάκια, επιχειρείται μια ρύθμιση με ασφαλιστικές κρατήσεις 6,5% για τους εργαζόμενους και 13,5% για τους εργοδότες.
Αυτές οι ρυθμίσεις δεν οδηγούν σε λύση της αδήλωτης εργασίας, μια και τα μπλοκάκια έχουν καθιερωθεί από πολλούς εργοδότες προκειμένου να αποφύγουν τις ασφαλιστικές εισφορές.
Το ασφαλιστικό θα μπορούσε να έχει βιωσιμότητα στο βάθος του χρόνου, αν υπήρχε ένα Ταμείο εδώ και πολλά χρόνια κι αν είχε δημιουργηθεί μια Τράπεζα με σκοπό να αξιοποιήσει τα αποθεματικά του, καθώς και τα όποια άλλα περιουσιακά του στοιχεία.
Τώρα είναι πλέον αργά μια και οι εποχές των παχέων αγελάδων τελείωσαν και κάθε λύση και προσωρινή θα είναι, και το κυριότερο θα οδηγεί στη μείωση των συντάξεων με ότι αυτό σημαίνει για τους απόμαχους της εργασίας…