Αριστεροδεξιά σύγκλιση για τις ευρωπαϊκές τράπεζες
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΥ
Οπως ειναι πασιγνωστο, οι διαβοητες προσφατες «εξετασεις αντοχης» των ευρωπαικων τραπεζων, διεξαχθηκαν με αιτιολογια την πιστοποιηση φερεγγυοτητος για την ενταξη τους ή οχι στο εκκολαπτομενο συστημα της Ευρωπαικης τραπεζικης ενοποιησης. Με την τελευταια προβλεπεται να αποκοπει ο ομφαλιος λωρος αναμεσα σε τραπεζικα και δημοσια χρεη.
Σε αντιδιαστολη με ο,τι συμβαινει μεχρι σημερα, με την τραπεζικη ενωση, η ενδεχομενη στηριξη των «συστημικων» τραπεζων δεν θα επιρριπτεται πλεον στα εθνικα κρατη και οικονομιες ουτε στους φορολογουμενους, αλλα στην Ευρωπαικη Κεντρικη Τραπεζα. Η τελευταια αναλαμβανει απο τις 4 Νοεμβριου 2014 την εποπτεια του συνολου των συστημικων ευρωπαικων τραπεζων, με προοπτικη να λειτουργει εναντι αυτων και ως «τελικος πιστωτης», δηλαδη να καλυπτει ενδεχομενες αδυναμιες τους στο μελλον.
Επειτα απο 5ετη δοκιμασια στην Ευρωζωνη, κατα την οποια, λογω της προτεραιοτητος στη στηριξη των τραπεζων, καταρρευσαν στο συνολο τους οι ευρωπαικες οικονομιες, επι τελους δρομολογειται με μεγαλη και απαραδεκτη καθυστερηση ενα μετρο αναγκαιο και απαρακαμπτο για την τραπεζικη και νομισματικη σταθεροποιηση, του οποιου το κοστος δεν θα επιρριπτεται κατ’αναγκην στην πραγματικη οικονομια, ουτε στα κρατη ουτε στους φορολογουμενους. Η τραπεζικη ενοποιηση αποτελει αυτονοητη προυποθεση για καθε νομισματικη περιοχη στον κοσμο. Το αμερικανικο δολλαριο συνδεει 52 πολιτειες σε κοινο νομισμα, ενω η αμερικανικη ομοσπονδιακη τραπεζα εποπτευει τις πολιτειακες, αναλαμβανοντας, σε περιπτωση αναγκης, ως «τελικος πιστωτης», τα χρεη τους, οπως προσφατα συνεβη με την Καλιφορνια. Οταν σημειωνεται τοπικη υπερχρεωση, αναγνωριζεται ως τελειως αλυσιτελες να αφινεται η υπερχρεωμενη πολιτεια να σταθεροποιηθει μονη της και προς τουτο ενεργοποιειται διαπολιτειακο συστημα αλληλεγγυης, μεσω του αμερικανικου ομοσπονδιακου τραπεζικου συστηματος.
H τρεχουσα διεθνης οικονομικη κριση πυροδοτηθηκε με την αποφαση του νεοφιλελευθερου προεδρου Μπους να αφισει την γιγαντιαια αμερικανικη τραπεζα Λημαν Μπραδερς να καταρρευσει στις 15 Σεπτεμβριου 2008. Με τον διαδοχο του, η πολιτικη εχει αλλαξει και η ομοσπονδιακη τραπεζα εχει διασωσει 3000 τραπεζες, σε συνδυασμο με την παροχη περισσοτερων απο 3000 δισεκατομμυριων προς την οικονομια, προς εξασφαλιση του υψηλου επιπεδου απασχολησης και λειτουργιας της οικονομιας. Μονον ακραιοι υπερφιλελευθεροι Ρεπουμπλικανοι μεμφονται την πολιτικη διασωσεων απο την ομοσπονδιακη τραπεζα, στιγματιζοντας την «σπαταλη» δημοσιου χρηματος και υποστηριζοντας η ανακαμψη παραμενει ευθραυστη, λογω του «τραπεζοκεντρικου» μοχλου, αντι να φερεται απο τις «υγιεις» δυναμεις της αγορας.
Εαν η Ευρωπη της τελευταιας 5ετιας εχει αυτοπαγιδευθει σε βαθια υφεση και μαζικη ανεργια, αυτο οφειλεται σε μεγαλο βαθμο οχι μονον στην αδρανοποιηση των κρατων μελων με τον ελεγχο των δαπανων και ελλειμματων τους, αλλα επισης και ισως περισσοτερο στο οτι η ΕΚΤ δεν αναλαμβανει ρολο αντιστοιχο με αυτον της αμερικανικης κεντρικης τραπεζας προς στηριξη ειτε των τραπεζων ειτε απευθειας της οικονομιας. Παρ’ολα αυτα, υπο την πιεση των πραγματων, εστω και με καθυστερηση, η ΕΚΤ συρεται σημερα στην αναληψη αυτου του ρολου τοσο με την παροχη απεριοριστης ρευστοτητος για αγορες ακομη και τιτλοποιημενων επισφαλων δανειων, οσο και με την προγραμματισμενη τραπεζικη ενοποιηση της νομισματικης περιοχης του ευρω.
Οσο η τραπεζικη ενοποιηση καθυστερει, τοσο η στηριξη των τραπεζων θα επιβαρυνει την οικονομια και τους φορολογουμενους. Στην πορεια προς ολοκληρωση της αναγκαιας τραπεζικης ενοποιησης αντιτασσονται δυναμεις τοσο απο την υπερφιλελευθερη και συντηρητικη δεξια πλευρα, οσο και απο την ευρωπαικη, ιδιως Γερμανικη, Αριστερα. Τα επιχειρηματα τους ειναι κοινα, οπως επισης η αρνητικη σταση τους στο κοινοβουλιο και στο ανωτατο γερμανικο δικαστηριο. Επιχειρηματα που εξαπολυει απο την δεξια πλευρα ο Γερμανος υπερσυντηρητικος Χανς Βερνερ Ζιν επαναλαμβανονται απο εκπροσωπους της Γερμανικης Αριστερας (Linke). Η ηγερια της τελευταιας Σαρα Βαγκενκνεχτ δεν δισταζει να διαβαλει την αξιοπιστια των εξετασεων αντοχης με το επιχειρημα οτι «διασωζονται ετσι τραπεζες ζομπυ, των οποιων τον λογαριασμο θα πληρωσει τελικα ο φορολογουμενος».
Ακομη και ο ρολος της ΕΚΤ ως «τελικου πιστωτη» αμφισβητειται τοσο απο δεξιας οσο και απο αριστερης πλευρας, καθ’οσον προεξοφλειται οτι σε καθε περιπτωση «ο λογαριασμος θα επιρριπτεται στον (Γερμανο) φορολογουμενο». Απο την Ελλαδα, αρκετοι εχουν ηδη σπευσει να διαβαλουν την αξιοπιστια των προσφατων εξετασεων αντοχης, διαβεβαιωνοντας οτι δεν ησαν εγκυρες, αλλα «εξετασεις σκοπιμοτητος», που πληττουν αμεσα την αξιοπιστια της ιδιας της ΕΚΤ. Τα αυτα υποστηριξε στο Ευρωπαικο Κοινοβουλιο ο ευρωβουλευτης της Λινκε Φαμπιο Ντε Μαζι. Ωστοσο, εαν η αξιολογηση των ελληνικων τραπεζων ειχε αποβει αρνητικη, ποιος θα πειθοταν οτι η ετυμηγορια δεν υπαγορευοταν επισης απο πολιτικες σκοπιμοτητες; Εαν με την ενταξη στην τραπεζικη ενωση, η στηριξη των ελληνικων τραπεζων μετατιθεται στην ΕΚΤ, τι νοημα εχει η αμφισβητηση των κριτηριων με τα οποια πραγματοποιειται αυτη η μεταθεση, αφου ετσι απαλλασσεται το ελληνικο κρατος και ο Ελληνα φορολογουμενος;
Ομοιως, τι νοημα εχει ο στιγματισμος της επικειμενης ευρωπαικης τραπεζικης ενωσης ως «τραπεζοκεντρικης», αφου η μεχρι σημερα ευθραυστοτητα τοσο του ευρω οσο και της Ευρωζωνης οφειλεται ακριβως στην καταλυτικη ανεπαρκεια «τραπεζοκεντρικης» διαχειρισης; Και εαν με αυτη την κατηγορια η συντηρητικη, νεοφιλελευθερη και «αντικρατικιστικη» Δεξια ειναι συνεπης με τον εαυτον της, ποσο συνεπεις μπορουν να αισθανονται οσοι απο την Αριστερα διακινουν επιχειρηματα των ακραιων αντιπόδων τους; Εαν υποθεσουμε οτι υπαρχει αριστεροδεξια συναινεση στον ευρωπαισμο, η αριστεροδεξια συναινεση για την απορριψη του δεν ειναι υποθετικη, αλλα περισσοτερο απο προφανης…
E-mail: [email protected]