Η πείρα μας έχει δείξει ότι ο πόλεμος κρίνεται στο πεδίο της οικονομίας: Η Ελλάδα σαν ισοβίτης…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
“Θα είμαστε πρώτο κόμμα”, ισχυρίζεται ο Στέφανος Κασσελάκης: Θέλω να κυβερνήσω δύο τετραετίες για να εφαρμόσουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων (videos)
Μητσοτάκης: Μέτρο σύγκρισης των ευρωεκλογών το αποτέλεσμα των προηγούμενων * Η αντιπολίτευση θέλει εκλογές – δημοψήφισμα κατά της κυβέρνησης, σηκώνουμε το γάντι
Του Σταύρου Λυγερού
Οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση έχει περιέλθει σε δυσχερή θέση. Όπως μας έχει δείξει η πείρα των χρόνων του Μνημονίου, ο πόλεμος κρίνεται στο πεδίο της οικονομίας. Και σ’ αυτό το πεδίο, η αισιόδοξη ρητορική του Τσίπρα δεν έχει μεγάλη σχέση με την πραγματικότητα που βιώνει η μικρομεσαία θάλασσα που αποτελεί τον κορμό της ελληνικής κοινωνίας.
Η καταγραφόμενη υστέρηση των δημοσίων εσόδων τον Αύγουστο μπορεί να μην προεξοφλεί τελικά απόκλιση από τον στόχο όσον αφορά το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά αποτυπώνει τη φοροδοτική κόπωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η κάλυψη των δημοσιονομικών στόχων με υπερφορολόγηση, άλλωστε, απορροφά ζωτικούς πόρους από την πραγματική οικονομία, γεγονός που την καθηλώνει. Είναι θεμελιώδες ότι όταν η πραγματική οικονομία βρίσκεται σε τόσο άσκημη κατάσταση ούτε το ασφαλιστικό, ούτε το τραπεζικό σύστημα μπορούν να είναι υγιή.
Και εάν φέτος η κυβέρνηση αναμένεται να πιάσει και πιθανόν να υπερβεί τον μνημονιακό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ (περίπου 3.350 εκατ.), τα πράγματα το 2018 θα είναι πολύ δύσκολα, επειδή ο στόχος διπλασιάζεται. Το 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 σημαίνει ετήσια αφαίμαξη της πραγματικής οικονομίας κατά περίπου 6.700 εκατ. ευρώ.
Καιροφυλακτεί ο “κόφτης”
Για να προσεγγισθούν αυτοί οι στόχοι θα πρέπει η οικονομία να τρέξει με υψηλότατο ρυθμό ανάπτυξης που με τις υφιστάμενες συνθήκες είναι ανεδαφικός. Αυτό φάνηκε και από την υποβάθμιση των προβλέψεων για το 2017. Εάν δεν προσεγγισθούν οι στόχοι είτε θα επιβληθούν νέοι φόροι σε μία υπερφορολογημένη οικονομία είτε θα ενεργοποιηθεί ο “κόφτης”, δηλαδή θα γίνουν οριζόντιες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Αυτό συνεπάγεται νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, αλλά και επιδείνωση της κατάστασης στον ήδη υποχρηματοδοτημένο κρατικό μηχανισμό.
Μία τέτοια εξέλιξη θα ρίξει ακόμα περισσότερες επιχειρήσεις και νοικοκυριά στον γκρεμό, συσσωρεύοντας περαιτέρω οικονομικά και κοινωνικά ερείπια. Στο πολιτικό επίπεδο, αυτό θα παροξύνει το ήδη βαρύ κλίμα δυσαρέσκειας που επικρατεί και στους κόλπους των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Οι δημοσκοπήσεις είναι αποκαλυπτικές των εκλογικών διαρροών, παρότι η ΝΔ του Μητσοτάκη δεν εμφανίζει ισχυρή πολιτική δυναμική.
Οι ελπίδες του Τσίπρα για σημαντική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και για συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας διαψεύσθηκαν το προηγούμενο διάστημα. Τώρα πλέον, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει επενδύσει τα πάντα στο σενάριο της καθαρής εξόδου από το Μνημόνιο το καλοκαίρι του 2018.
Το χρέος και η καθαρή έξοδος
Μέχρι τότε η κυβέρνηση ποντάρει πολλά στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων με σκοπό να τεθεί η οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Αναμφίβολα, η ανακοίνωση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους θα δημιουργούσε κλίμα οικονομικής σταθερότητας και ασφάλειας, γεγονός που με τη σειρά του θα διευκόλυνε την έλευση επενδύσεων. Θα είχε, επίσης, και υψηλό πολιτικό συμβολισμό.