Αν δεν βελτιωθεί η εισπραξιμότητα, η κατάσταση των ασφαλιστικών φορέων θα είναι δυσχερής

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Υπό έλεγχο η φωτιά σε εγκαταλελειμμένο κτίριο του ΙΚΑ στο κέντρο της Αθήνας

Πυρκαγιά στο εγκαταλελειμμένο κτίριο του ΙΚΑ στο κέντρο της Αθήνας

Συντάξεις Αυγούστου: Aπό Τετάρτη 26 Ιουλίου η καταβολή κύριων και επικουρικών

Tου Δημήτρη Μπούρλου *

Κυρίαρχο θέμα των τελευταίων ημερών είναι το μεγάλο έλλειμμα με το οποίο ξεκινά από 1-1-2017 την λειτουργία του το νέο υπερταμείο, δηλαδή ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης, που ανέρχεται κατ΄ αρχήν σε 3 δισ. ευρώ περίπου, περιορίζεται όμως τελικά περίπου στο 1,1 δισ. ευρώ, μετά από ειδική κρατική επιχορήγηση αλλά και χρηματοδότηση από το ειδικό Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών. 

Κι αυτό βεβαίως το πολύ υψηλό έλλειμμα εμφανίζεται, παρά τις σημαντικές μειώσεις που υπέστησαν κάποιες επικουρικές συντάξεις και παρά την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, που χωρίς αμφιβολία οδηγεί σε περιορισμούς των συντάξεων, σε όσους υποβάλλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης μετά τις 12 Μαΐου του 2016, που εφαρμόζεται ο νέος νόμος για το ασφαλιστικό.

Προσδοκίες, από πλευράς Κυβέρνησης και Υπουργείου Εργασίας, για βελτίωση της οικονομικής κατάστασης υπάρχουν και στηρίζονται στον νέο τρόπο υπολογισμού και καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών, αυταπασχολουμένων, επιστημόνων, αγροτών κ.λ.π., που πλέον προσδιορίζονται και συνδέονται με το εισόδημα από την άσκηση του ασφαλιστικού επαγγέλματος.  Αυτό, θα ελαφρύνει το κόστος των ασφαλιστικών εισφορών σε κάποιες κατηγορίες, θα βαρύνει όμως υπέρμετρα κάποιες άλλες κατηγορίες, που δηλώνουν υψηλότερα εισοδήματα από την άσκηση του επαγγέλματός τους.  Οι ελπίδες ερείδονται στην βελτίωση της εισπραξιμότητος, που το Υπουργείο αναμένει να επιτευχθεί, με τον νέο τρόπο που δομεί τις κοινωνικοασφαλιστικές υποχρεώσεις.  Εκφράζω σοβαρές επιφυλάξεις για την επιτυχία των νέων ρυθμίσεων, πέραν του αν είναι δίκαιες ή άδικες (άποψή μου είναι ότι δεν είναι δίκαιες), δεδομένου ότι η υπέρμετρη επιβάρυνση, μάλλον σε αδυναμία καταβολής εισφορών θα οδηγήσει, η δε ελάφρυνση μπορεί να μην καταλήξει σε αλλαγή του τοπίου, σε σχέση με τον αριθμό αυτών που καταβάλλουν εμπρόθεσμα τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.

Είναι προφανές βέβαια ότι αν δεν βελτιωθεί η εισπραξιμότητα, η οικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών φορέων θα είναι ιδιαίτερα δυσχερής και θα συζητούμε και πάλι για νέες μειώσεις, τόσο των κύριων όσο και των επικουρικών συντάξεων, κάτι βεβαίως, που όπως μέχρι σήμερα φάνηκε, δεν είναι η λύση για το ασφαλιστικό μας σύστημα.

Ένα δεύτερο θέμα που απασχόλησε και απασχολεί ασφαλισμένους και συνταξιούχους, είναι οι επανυπολογισμοί των κύριων και των επικουρικών συντάξεων.  Για μεν τις δεύτερες, οι επανυπολογισμοί σχεδόν ολοκληρώθηκαν, για δε τις κύριες συντάξεις αναμένεται να γίνουν και να ολοκληρωθούν μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες.  Θεωρώ ότι ο επανυπολογισμός της σύνταξης είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα, με κεντρικό ενδιαφερόμενο τον ίδιο τον συνταξιούχο, που όλως αιφνιδίως του ανακοινώνεται ότι το «ορθό» είναι η σύνταξή του να προσδιορίζεται με ένα νέο, διαφορετικό, πιο «δίκαιο τρόπο».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο συνταξιούχος αυτός έχει το δικαίωμα να γνωρίζει πλήρως τον τρόπο με τον οποίο επανυπολογίσθηκε η σύνταξή του, ώστε σε κάθε περίπτωση να μπορεί να ασκεί τα δικαιώματά του, όπως γίνεται και στην περίπτωση της έκδοσης της απόφασης, με την οποία του χορηγήθηκε η σύνταξή του.  Αυτή δε η ενημέρωσή του, δεν πρέπει να εξαντλείται στην ανακοίνωση του ποσού που ελάμβανε πριν τον επανυπολογισμό και στην ανακοίνωση του ποσού μετά τον επανυπολογισμό καθώς και σε αναφορά των κάθε μορφής κρατήσεων που έχει, αλλά πρέπει να περιέχει πλήρη αναφορά του τρόπου και της μεθόδου, με την οποία, με βάση τα έτη ασφάλισής του και τις συντάξιμες αποδοχές του, καταλήγει να λαμβάνει το νέο ποσό σύνταξης, μετά τον γενόμενο επανυπολογισμό.

Υπάρχει, αναφορικά με τις επικουρικές συντάξεις, δέσμευση  του Υπουργείου, ότι θα αποσταλούν ενημερωτικά σημειώματα – επιστολές, με τα οποία θα ενημερωθούν οι συνταξιούχοι, επικουρικών συντάξεων, που είδαν μειώσεις στις συντάξεις τους, για τον τρόπο επανυπολογισμού.  Αναμένουμε να εξετάσουμε το περιεχόμενό τους. Είναι δε ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί καταδεικνύει και τον τρόπο που θα γίνουν οι επανυπολογισμοί και στις κύριες συντάξεις, που αναμφίβολα ενδιαφέρουν πολύ περισσότερο το σύνολο των συνταξιούχων.

* O Δημήτρης Μπούρλος, είναι δικηγόρος – εκδότης του περιοδικού «ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΙΚΑ»