FILE PHOTO Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης μαζί με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κα Ursula von der Leyen, φωτογραφία Ανδρέας Λουκαϊδης, ΓΤΠ, PIO
Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία
Στη διακαναλική συνέντευξη του προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη ηγέρθη, μεταξύ άλλων, το ζήτημα της λογοδοσίας. Η λογοδοσία εμπίπτει στην ευρύτερη έννοια της πολιτικής ευθύνης ως πράξης ευθιξίας και υποχρέωσης του πολιτικού προσωπικού έναντι της κοινωνίας και ενώπιων της δικαιοσύνης.
Ωστόσο, η περιοριστική αναφορά στο έργο των Υπουργών δεν συνιστά λογοδοσία, αλλά, μια εκ των υστέρων περιληπτική ενημέρωση των πολιτών για τις δράσεις που ήδη έγιναν και για τις αποφάσεις που ήδη λήφθηκαν.
Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης και το καθήκον του πολιτικού προσωπικού στη λογοδοσία δεν αφορά στην ενημέρωση των πεπραγμένων ή στην καλύτερη περίπτωση την απλή παραδοχή μιας λανθασμένης και ζημιογόνας απόφασης.
Η έμπρακτη ανάληψη της πολιτικής ευθύνης σημαίνει την παραίτηση από το αξίωμα που κατέχω. Σήμερα, το πολιτικό προσωπικό, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και αλλού, εννοεί την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης με όρους λεκτικής παραδοχής του λάθους. Τελικώς, η λογοδοσία από ζήτημα γίνεται ζητούμενο.
Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης συνδέεται ή θα έπρεπε να συνδέεται με την ανάκληση του πολιτικού προσωπικού. Εάν οι προεκλογικές δεσμεύσεις αθετηθούν ή εάν οι πολιτικές αποφάσεις που ληφθούν δεν ευνοούν το καλώς νοούμενο συμφέρον της κοινωνίας, τότε θα πρέπει να υπάρξει η δυνατότητα της ανάκλησης του πολιτικού προσωπικού.
Το «κοινωνικό συμβόλαιο», όπως κατεγράφη τον 18ο αιώνα αφορά στην ατομική ελευθερία, η οποία σε πολλές περιπτώσεις μετετράπη σε ατομικά δικαιώματα. Αντιθέτως, αυτό που σήμερα χρειάζεται η κοινωνία δεν είναι περισσότερα δικαιώματα, αλλά την είσοδό της σε άλλες πτυχές της ελευθερίας, όπως η κοινωνική και η πολιτική.
Η θεσμοθέτηση της κοινωνίας σε συντελεστή της πολιτείας με σκοπό την έμπρακτη συμμετοχή της στη λήψη των αποφάσεων, θα οδηγήσει σε ένα νέο «πολιτικό συμβόλαιο», το οποίο θα ισορροπήσει τη σχέση της κοινωνίας με την πολιτική και θα προσδώσει στην εξωστρέφεια και στη διαφάνεια.
Ως προς το τελευταίο και κατά τη διάρκεια της διακαναλικής συζήτησης, ο πρόεδρος ερωτήθηκε για ζητήματα για τα οποία δεν μπόρεσε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, καθότι είναι εν εξελίξει.
Στην περίπτωση της θεσμοθέτησης της κοινωνίας και δια μέσου μιας συναποφασιστικής διαδικασίας επί των πολιτικών θεμάτων, η επίτευξη της σμίκρυνσης τέτοιου είδους περιορισμών να ήταν ορατή. Σε μια πρώτη φάση, το εργαλείο της δημοσκόπησης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση με σκοπό την άντληση των απόψεων της κοινωνίας επί ουσιωδών θεμάτων λαμβάνοντας υπόψιν τα ευρήματα κατά τη λήψη των αντίστοιχων αποφάσεων.
Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη κατάφερε να διευθετήσει ανοικτά θέματα, όπως, η ΑΤΑ και οι εκποιήσεις και να θέσει σε τροχιά σημαντικής βελτίωσης ζητήματα, όπως το μεταναστευτικό, το οποίο εν προκειμένω θα πρέπει να ιδωθεί με την ίδια επιστημοσύνη που καλεί η εξαγγελία περί πανεπιστημιακών νοσοκομείων.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι η μέθοδος που χρησιμοποιεί ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης διαφέρει από προηγούμενες πρακτικές, ωστόσο, χρειάζεται περισσότερη και συστηματική προσπάθεια.
Θα πρέπει να αναποδογυρίσει το τραπέζι, να σκεφτεί ανάποδα από την εποχή του χρησιμοποιώντας τις έννοιες της λογοδοσίας και της πολιτικής ευθύνης με έναν πιο ξεκάθαρο τρόπο και προς όφελος της κοινωνίας. Μια νέα σχέση μεταξύ της κοινωνίας και της πολιτικής είναι μονόδρομος.
* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων, Ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd.
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE