Από τα 20 ηφαίστεια του Αιγαίου, της Σαντορίνης είναι το πιο ενεργό: Οι επιστήμονες αναζητούν στρατηγικές προειδοποίησης – Ζοφερά σενάρια
To μεγαλύτερο ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο της Μεσογείου, το ηφαίστειο Κολούμπου κοντά στη Σαντορίνη. ΑΠΕ – ΜΠΕ/SANTORY
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αρθρογράφος του Forbes ανακαλύπτει το Vinsanto της Σαντορίνης και «διαγράφει» πλέον Port, Sherry και Ice Wine: Είναι η ελαφρόπετρα από το ηφαίστειο… [videos]
Αποκάλυψη της «αποστολής 398» αλλάζει όσα γνωρίζαμε για το ηφαίστειο της Σαντορίνης: Τεράστια έκρηξη το 726 μ.Χ. – Η ελαφρόπετρα τινάχτηκε ως τα παράλια της Μικράς Ασίας [video]
Με αφορμή τα συμπεράσματα διεθνούς ερευνητικής ωκεανογραφικής ομάδας στο ηφαίστειο της Σαντορίνης, η γερμανική εφημερίδα Die Welt αναπαράγει τηλεγράφημα του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων dpa.
Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «International Ocean Discovery Program», με επικεφαλής τον Jonas Preine από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Geoscience», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υποβρύχια έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης το 726 μ.Χ. ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πίστευε μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα.
Το άρθρο συνοψίζει τα πορίσματα της εν λόγω έρευνας, επισημαίνοντας ότι η επιστημονική ομάδα προειδοποιεί για τις καταστροφικές συνέπειες που θα μπορούσε να προκαλέσει μια ενδεχόμενη ανάλογη έκρηξη του ηφαιστείου στην εποχή μας όχι μόνο στον ίδιο τον δημοφιλή προορισμό διακοπών στο Αιγαίο, όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου με κύρια προβλήματα, σε μια τέτοια περίπτωση, ένα πιθανό τσουνάμι, τη συσσώρευση στρωμάτων ελαφρόπετρας στον θαλάσσιο χώρο και τα σύννεφα στάχτης, ενώ θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο και η κυκλοφορία από αέρος και από θαλάσσης και να καταστραφούν τα υποβρύχια καλώδια.
Και καταγράφει την επισήμανση των ερευνητών ότι «δεδομένης της πιθανότητας νέας έκρηξης, απαιτούνται στρατηγικές έγκαιρης προειδοποίησης για τη Σαντορίνη με τους περισσότερους από 15.000 κατοίκους και περισσότερους από δύο εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο»
Αναλυτικά, στο δημοσίευμα αναφέρονται μεταξύ άλλων
Το αρχιπέλαγος της Σαντορίνης σχηματίστηκε από ηφαιστειακές εκρήξεις. Τώρα μια μελέτη δείχνει ότι μια έκρηξη στον Μεσαίωνα ήταν πολύ ισχυρότερη από ό,τι αναμενόταν. Ένα παρόμοιο γεγονός θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για τον δημοφιλή προορισμό διακοπών στο Αιγαίο – και υπάρχουν περαιτέρω κίνδυνοι.
Ζεστοί ουρανοί, λευκές στέγες, όψεις βράχου που υψώνονται απότομα από τη θάλασσα: το αρχιπέλαγος της Σαντορίνης (Σαντορίνη) είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς στο Αιγαίο. Το αρχιπέλαγος είναι μέρος των Κυκλάδων, μιας αλυσίδας νησιών στο νότιο Αιγαίο – με περισσότερα από 20 ηφαίστεια, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Το πιο ενεργό είναι το ηφαιστειακό σύστημα της Σαντορίνης. Είναι λοιπόν ένα από τα καλύτερα μελετημένα στον κόσμο. Ακόμη πιο εκπληκτικά είναι τα ευρήματα μιας ανάλυσης που δείχνουν ότι η έκταση μιας έκρηξης στον Μεσαίωνα έχει μέχρι στιγμής υποτιμηθεί πολύ.
Δεδομένης της πιθανότητας νέας έκρηξης, «απαιτούνται στρατηγικές έγκαιρης προειδοποίησης για τη Σαντορίνη με τους περισσότερους από 15.000 κατοίκους και περισσότερους από δύο εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο», γράφει στο περιοδικό «Nature Geoscience» μια διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Jonas Preine από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.
Δραστηριότητα εδώ και μια δεκαετία
Η δραστηριότητα ξεκίνησε πριν από περίπου 650.000 χρόνια στο τότε ηφαιστειακό νησί της Θήρας. Υπήρξαν πολλές εκρήξεις τα τελευταία 50.000 χρόνια. Τουλάχιστον πέντε από αυτές άφησαν τις λεγόμενες καλντέρες: Η οροφή καταρρέει πάνω από τον άδειο θάλαμο μάγματος, δημιουργώντας έναν κρατήρα σε σχήμα καζάνι.
Η τελευταία τέτοια έκρηξη σημειώθηκε γύρω στο 1600 π.Χ. Υπολογίζεται ότι 35 κυβικά χιλιόμετρα πυκνού βράχου πετάχτηκαν και τον 4ο αιώνα π.Χ. Η καταστροφή πιθανότατα έφερε την παρακμή του μινωικού πολιτισμού στην Κρήτη. Η καλντέρα που προέκυψε, αργότερα αναπτύχθηκε στο ηφαίστειο της Καμένης μέσω της διαφυγής λάβας, οι δύο κορυφές του οποίου σήμερα σχηματίζουν τα νησιά Παλαιά Καμένη και Νέα Καμένη στο κέντρο του αρχιπελάγους της Σαντορίνης. Η Καμένη έσπασε μεταξύ των ετών 197 π.Χ. π.Χ. και 1950 πολλές φορές, μεταξύ των οποίων και το έτος 726. Η τελευταία φορά που ήταν «ανήσυχο» ήταν το 2011/2012.
Μέχρι τώρα, πίστευαν ότι οι κύκλοι της καλντέρας προχωρούσαν πάντα με παρόμοιο τρόπο: μια εκρηκτική έκρηξη που άδειασε τον θάλαμο μάγματος ακολουθήθηκε από μικρότερες εκρήξεις λάβας που διαφεύγει, οι οποίες έγιναν ισχυρότερες καθώς το υπόγειο σύστημα σταδιακά γέμιζε ξανά με μάγμα.
Η τρέχουσα μελέτη διαψεύδει αυτή την υπόθεση. Χρησιμοποιώντας τέσσερις γεωτρήσεις στην καλντέρα σε βάθος έως και 120 μέτρα, η ομάδα ανακατασκεύασε την ήδη γνωστή έκρηξη της Καμένης το 726. Αυτή ήταν επομένως πολύ ισχυρότερη από ό,τι υποτίθεται προηγουμένως, με δείκτη ηφαιστειακής εκρηκτικότητας 5 – προηγουμένως ο μέγιστος υποτίθεται ότι ήταν να είναι 3 με 4.
Σοβαρές συνέπειες για την Ανατολική Μεσόγειο
Οι έρευνες αποκάλυψαν ένα στρώμα γκρι ελαφρόπετρας και τέφρας πάχους έως και 40 μέτρων, το οποίο λέγεται ότι αποδίδεται ξεκάθαρα σε αυτή την έκρηξη. «Αυτή η έκρηξη πρέπει να συνέβη σε μεγάλο βαθμό υποβρύχια μέσα στην πλημμυρισμένη καλντέρα, καθώς δεν βρέθηκαν σχεδόν αποθέματα από την έκρηξη στη στεριά», δήλωσε ο Jens Karstens, θαλάσσιος γεωφυσικός στο Geomar Helmholtz Center for Ocean Research Kiel.
Με εκτοξευόμενο όγκο 3,1 κυβικών χιλιομέτρων ελαφρόπετρας και τέφρας – το ισοδύναμο ενός κυβικού χιλιομέτρου πυκνού βράχου – η έκρηξη εκείνη την εποχή ήταν συγκρίσιμη με την έκρηξη του όρους Αγία Ελένη το 1980 στην πολιτεία της Ουάσιγκτον.
Σημειώνεται ότι ανάλογου περιεχομένου άρθρο δημοσιεύεται και στην έντυπη Tagesspiegel με τίτλο «Προειδοποίηση για ηφαίστειο της Σαντορίνης – Η έκρηξή του έκανε τη θάλασσα να βράσει» και υπογραφή του Walter Willems.
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE