85 χρόνια Σταύρος Ξαρχάκος: Η ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας υπό το πρίσμα της ελευθερίας και δη της εθνικής ελευθερίας αποτυπώνεται εξόφθαλμα στο έργο του

Στιγμιότυπο από την συναυλία, Σταύρος Ξαρχάκος: Ρεμπέτικο, 40 χρόνια μετά, την Τετάρτη 17 Ιανουαρίου 2024, στην αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ, ΧΑΡΗΣ ΑΚΡΙΒΙΑΔΗΣ




Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία

Ο Σταύρος Ξαρχάκος, ένας από τους βασικότερους μουσικοσυνθέτες του ελληνισμού, γιόρτασε πριν από μερικές ημέρες τα 85α γενέθλιά του. Το έργο του Σταύρου Ξαρχάκου διέπεται από μια βαθιά ελληνικότητα και ανταποκρίνεται στις μεγάλες στιγμές της ελληνικής ιστορίας και του ελληνισμού:

Στη νίκη και στην ήττα, στη ζωή και στο θάνατο, στο φως και στο σκοτάδι, στον πόλεμο και στην ειρήνη. Η ελληνικότητα του Σταύρου Ξαρχάκου μαρτυρείται στη βασική του έμπνευση, η οποία προήλθε από τους βυζαντινούς ήχους της εκκλησίας, δίπλα στο πατρικό του σπίτι, από τη Ζακυνθινή γιαγιά του που τραγουδούσε άριες με την κιθάρα της και από τους ρεμπέτικους ήχους στη γειτονιά του.

Αν και η ποίηση διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο έργο του Σταύρου Ξαρχάκου και στην ελληνικότητά του, ο ίδιος, απεξαρτημένος από το στίχο εστιάζει στον ήχο και στη μουσική. Ο ήχος του είναι έμφυτα ελληνικός. Ακόμα και στο ορχηστρικό του έργο αποτυπώνει με το μουσικό του τρόπο την ιστορία των Ελλήνων και εστιάζει στο βασικότερο πρόταγμα του ελληνισμού, την ελευθερία.

  • Με άλλα λόγια, η ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας υπό το πρίσμα της ελευθερίας και δη της εθνικής ελευθερίας αποτυπώνεται εξόφθαλμα στο έργο του δημιουργού. Κάτι τέτοιο, συνδέεται απόλυτα με την ελληνική συνέχεια, η οποία καταγράφεται από τους αρχαίους έως τους βυζαντινούς χρόνους και τα κοινά των Ελλήνων στην τουρκοκρατία.
  • Βασική επιδίωξη του Σταύρου Ξαρχάκου ήταν και είναι η διάδοση της ελληνικής συνέχειας.

Βασική παράμετρος της ελληνικής συνέχειας αποτελούν τα δημώδη άσματα. Το δημοτικό τραγούδι αποδεικνύει ακριβώς αυτή την ιστορική συνέχεια του ελληνισμού, καθότι με καταβολές από τα ομηρικά έπη διήλθε της βυζαντινής μουσικής και των επαναστατικών ασμάτων.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος αντιλαμβάνεται το συνειρμό και αναπαράγει το δημοτικό τραγούδι υπό τη δική του αντίληψη με έναν νέο ήχο, δίνοντας έτσι τη σκυτάλη στη νέα γενιά. Ως προς το τελευταίο, ο Σταύρος Ξαρχάκος καταφέρνει να συνενώνει τους Έλληνες δια μέσου της μουσικής του.

Άλλωστε, η μουσική είναι ο κοινός παρονομαστής όλων των Ελλήνων, γι’ αυτό και ένα έργο που περιγράφει την ελληνική ιστορία διεισδύει στην εθνική συνείδηση των Ελλήνων με όρους πολιτισμικής παράδοσης και εντατικοποιεί την εθνική συλλογικότητα έναντι του βασικού χαρακτηριστικού της ατομικότητας που διέπει την εποχή μας.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος διαδίδει με τη μουσική του την ελληνική διαχρονία, η οποία αποτελεί τη βασική ιδιαιτερότητα του ελληνισμού, το μοναδικό πολιτισμό που έζησε εν ελευθερία από την αρχαιότητα έως και τις παρυφές του 20 αιώνα.

Με διαφορετική διατύπωση θα μπορούσε να ειπωθεί ότι το έργο του Σταύρου Ξαρχάκου μαρτυρεί την ανθεκτικότητα του ελληνισμού και της ελληνικής εθνικής ταυτότητας.

Η συσχέτιση του Σταύρου Ξαρχάκου με τους μεγάλους πολιτικούς στοχαστές της εποχή μας, όπως ο Γιώργος Κοντογιώργης, του επιτρέπει την πολιτική παρέμβαση και εντατικοποιεί την προσήλωσή του στην ελληνική συνέχεια. Σε μια Ελλάδα των Τεμπών και της ασυλίας, ο Σταύρος Ξαρχάκος δείχνει το δρόμο.

έτσι ώστε οι σημαντικές διαμεσολαβητικές πρωτοβουλίες, τις οποίες αναλαμβάνει η Κύπρος σε περιόδους σοβαρών κρίσεων στην περιοχή, να κεφαλαιοποιούνται υπέρ της εθνικής εξωτερικής της πολιτικής.

* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων, Ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd.

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Η «Αμάλθεια» οδήγησε στην άρση του θαλάσσιου αποκλεισμού της Γάζας δια μέσου της Κύπρου: Να κεφαλαιοποιηθεί υπέρ της εθνικής εξωτερικής πολιτικής…

Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: