Οι αλλαγές που θέλει ο Μητσοτάκης σε εκλογικό νόμο και Σύνταγμα: Συνταγματική η αύξηση του 3% σε 5% λέει ο Μανιτάκης, δεν χρειάζεται καν αυξημένη πλειοψηφία

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Στον Πειραιά ο Μητσοτάκης για τις «Ημέρες Καριέρας»: Να προσφέρουμε στους νέους πιο πολλές σταθερές, καλοπληρωμένες δουλειές

Δωρεάν προσυμπτωματικό έλεγχο και στην καρδιά και στον καρκίνο του παχέος εντέρου, υποσχέθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Μητσοτάκης από τη Δροσιά: Να στήσουμε ανάχωμα απέναντι σε αυτούς που με πρόστυχο τρόπο εκμεταλλεύονται την χριστιανική πίστη

Θεσμικές αλλαγές με το καλημέρα ετοιμάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Εκτός από την οικονομία, την καθημερινή διαχείριση, τα νομοσχέδια και ότι άλλο προκύψει τρία είναι τα κομβικά σημεία για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τους πρώτους μήνες της νέας του κυβερνητικής θητείας.

Το πρώτο και αμεσότερο, με την έννοια ότι έχει απόλυτο ορίζοντα φθινοπώρου είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές.

Πριν καλά καλά ο ΣΥΡΙΖΑ εκλέξει νέα ηγεσία, ο πρωθυπουργός θέλει να επαναβεβαιώσει τον χάρτη της Ελλάδας. Και αυτό φυσικά δεν θα κριθεί τόσο από τον αριθμό των δημάρχων που θα έχουν γαλάζια ή γαλαζωπή απόχρωση, αλλά από το χρώμα του χάρτη.

Και το χρώμα, το δίνει η εκλογή νέων περιφερειαρχών καθώς πλέον είναι η μόνη αυτοδιοικητική μάχη με καθαρά πολιτικό χαρακτήρα.

Το 2019, λίγο πριν τις βουλευτικές εκλογές, οι υποστηριζόμενοι από τη Νέα Δημοκρατία υποψήφιοι περιφερειάρχες κέρδισαν τις 11 από τις συνολικά 13. Τους ξέφυγε μόνον ο «άχαστος» Σταύρος Αρναουτάκης (προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ και υποστηριζόμενος και από τον ΣΥΡΙΖΑ) στην Κρήτη και ο Κώστας Μουτζούρης στο Βόρειο Αιγαίο που αν και προέρχεται από τη ΝΔ κέρδισε ως ανεξάρτητος.

Και για να ξεκινήσουμε από την αρχή, η Νέα Δημοκρατία αφού είδε ότι δεν έχει κανέναν να αντιπαρατεθεί με τον κ. Αρναουτάκη, πολύ απλά δεν θα κατεβάσει υποψήφιο και θα τον στηρίξει. Άρα δεν θα χάσει και θα μπορεί να λέει ότι στηρίζει όσους πραγματικά είναι άξιοι, απ’ όπου κι αν προέρχονται.

Από εκεί και πέρα:

• Θα στηρίξει ξανά τους νυν περιφερειάρχες Γιώργο Πατούλη (Αττική), Απόστολο Τζιτζικώστα (Κεντρική Μακεδονία), Κώστα Αγοραστό (Θεσσαλία), Νεκτάριο Φαρμάκη (Δυτική Ελλάδα), Φάνη Σπανό (Στερεά Ελλάδα), Αλέξανδρο Καχριμάνη (Ήπειρο), Χρήστο Μέτιο (Ανατολική Μακεδονία-Θράκη), Γιώργο Κασαπίδη (Δυτική Μακεδονία) και Γιώργο Χατζημάρκο (Νότιο Αιγαίο).
• Στην Πελοπόννησο θα στηρίξει τον βουλευτή Αρκαδίας Κώστα Βλάση αντί του Παναγιώτη Νίκα που δεν θα είναι ξανά υποψήφιος.

Μετά τα επείγοντα οι θεσμικές αλλαγές

Όταν τελειώσουν τα… επείγοντα θα ξεκινήσουν οι θεσμικές παρεμβάσεις, ορισμένες από τις οποίες αναμένεται να προκαλέσουν αρκετές αντιδράσεις.

Για παράδειγμα δυο σημεία στα οποία θα αναφερθεί ο πρωθυπουργός κατά την ανάγνωση των προγραμματικών του δηλώσεων είναι αλλαγές στον εκλογικό νόμο και αναθεώρηση άρθρων του Συντάγματος.

Ειδικότερα στο Σύνταγμα, το πλέον κομβικό σημείο θα είναι η αναθεώρηση του άρθρου 16 που επί δεκαετίες αποτελεί για την Ελλάδα. Με αυτό θα παρέχεται η δυνατότητα σε νομικά πρόσωπα ίσως και φορείς να ιδρύουν μη κρατικά πανεπιστήμια με όρους και προϋποθέσεις.

Στη Νέα Δημοκρατία ευελπιστούν ότι μπορούν να πετύχουν πλειοψηφία 180 εδρών στην παρούσα Βουλή (ενδεχομένως μαζί με το ΠΑΣΟΚ) ώστε στην επόμενη να αρκεί απλή πλειοψηφία 151 εδρών για να αλλάξει το σχετικό άρθρο.

Ο εκλογικός νόμος

Παράλληλα, όπως ήδη διαρρέεται, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά το αποτέλεσμα των τελευταίων βουλευτικές εκλογών φέρεται ότι έχει αποφασίσει να αλλάξει και τον εκλογικό νόμο. Μάλλον δεν θα πειράξει την ενισχυμένη αναλογική και το bonus των έως 50 εδρών, αλλά θα πειράξει το όριο της εκλογής κομμάτων.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η πρότασή του θα αφορά στις ευρωεκλογές όπου δεν υπάρχει συνταγματικός περιορισμός οι αλλαγές να ισχύουν από τις μεθεπόμενες εκλογές αν δεν έχουν αυξημένη πλειοψηφία. Μπορούν να ισχύουν από την επόμενη ημέρα.

Αν και μετά τη γνωμάτευση του Αντώνη Μανιτάκη, ίσως δεν υπάρχει πρόβλημα και για αλλαγές που θα αφορούν στις βουλευτικές εκλογές καθώς δεν θίγουν την έννοια της αναλογικότητας στην εκπροσώπηση

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον διαφαινόμενο σχεδιασμό οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 θα διεξαχθούν χωρίς σταυρό προτίμησης (επανέρχεται η λίστα που ίσχυε έως το 2009) για να αποφευχθεί το φαινόμενο «τηλεοπτική πασαρέλα».

Το κυριότερο όμως είναι ότι μπαίνει πλαφόν της τάξης του 5% για την ανάδειξη ευρωβουλευτών από τα κόμματα. Στόχος είναι να περιοριστούν τα φαινόμενα κομμάτων φωτοβολίδων τύπου ΝΙΚΗ και Σπαρτιατών, χωρίς δομές, γραφεία και υποψήφιους.

Αυτό φυσικά αναμένεται να προκαλέσει αρκετές αναταράξεις και μένει να φανεί αν θα συσπειρώσει τα παραδοσιακά κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ.

Αν, θα προταθεί αυτή η ρύθμιση και για τις βουλευτικές εκλογές μένει να αποδειχθεί. Σε κάθε περίπτωση πάντως, για τις βουλευτικές εκλογές αναμένεται να επιχειρηθεί η επιβολή πλαφόν αριθμού υποψήφιων βουλευτών στους συνδυασμούς για να αποφευχθεί το φαινόμενο μοναδικών υποψήφιων, όπως στο κόμμα Σπαρτιάτες, που εκλέγονται και δεν έχουν καν αντικαταστάτη για την οποία περίπτωση χρειαστεί να αποχωρήσει ο εκλεγμένος βουλευτής.

Είναι γνωστό ότι για τα τρία πρώτα χρόνια του βίου μιας εκλεγμένης Βουλής, σε αντίστοιχη περίπτωση διεξάγονται επαναληπτικές εκλογές με τη δυνατότητα συμμετοχής όλων των κομμάτων σε αυτές. Και φυσικά την έδρα παίρνει πάντα το πρώτο κόμμα, με την έννοια της μονοεδρικής.

Η γνωμάτευση Μανιτάκη

«Δεν βλέπω να υπάρχει συνταγματικό κώλυμα για την αύξηση του ορίου εισόδου στη Βουλή κόμματος. Καταρχήν, ήδη το γεγονός ότι προβλέπεται ένα ποσοστό για να μπορέσει κανείς να συμμετάσχει στην κατανομή των εδρών και να βγάλει βουλευτή δεν θεωρήθηκε ποτέ αντισυνταγματικό. Διερωτώμαι λοιπόν γιατί η αύξηση του ορίου από το 3 στο 5% θα μπορούσε να δικαιολογηθεί αντισυνταγματική».

Με αυτή τη δήλωση, ο Αντώνης Μανιτάκης, πρώην υπουργός, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, απάντησε στο κατά πόσο είναι συνταγματικό, να αλλάξει το όριο του 3% για την είσοδο των κομμάτων στη Βουλή, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα.

«Πιστεύω ότι είναι συνταγματικό και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Από τη στιγμή που έχουμε δεχθεί ότι είναι συνταγματικό, η ενισχυμένη αναλογική, από τη στιγμή που έχουμε δεχθεί ότι ακόμα και η πριμοδότηση με 30 ως 50 βουλευτές στο πρώτο κόμμα χάριν της κυβερνησιμότητας, το τονίζω, για να έχουμε κυβέρνηση, έχει γίνει αποδεκτό και λειτουργεί στην πράξη δεκαετίες τώρα και δεν έχει προκύψει κανένα θέμα της συνταγματικότητας με την επίκληση του επιχειρήματος της ισότητας, δεν βλέπω γιατί αυτή η αύξηση απλώς του ορίου από το 3 στο 5% παραβιάζει την αρχή της ισότητας και δεν την παραβιάζει ούτως ή άλλως το ποσοστό 3%» είπε αναλυτικά ο κ. Μανιτάκης.

Για το αν μια τέτοια τροπολογία θα μπορούσε να έχει ισχύ από την επόμενη Βουλή ή από τη μεθεπόμενη, όπως απαιτεί το Σύνταγμα όταν θίγεται το εκλογικό σύστημα, σύμφωνα με τον κ. Μανιτάκη, «δεν θίγεται το εκλογικό σύστημα και δεν νομίζω ότι χρειάζονται συνταγματικά 180 βουλευτές και 200 βουλευτές για να ισχύσει με την επόμενη εκλογική αναμέτρηση».

Ωστόσο, ο κ. Μανιτάκης υπογράμμισε πως για λόγους πολιτικούς και ηθικοπολιτικής, μια τέτοια αλλαγή χρειάζεται τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση.

Όπως είπε χαρακτηριστικά «πέρα από το τυπικό γράμμα του Συντάγματος, υπάρχει μια ηθικο-πολιτική που αναδύεται από το Σύνταγμα, έστω και αν δεν το λέει ρητά το Σύνταγμα, νομίζω ότι οι θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος και η λογική η δημοκρατική για μια τέτοια τροποποίηση επιβάλλει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, διαφορετικά, θα ήταν πολιτικά άστοχη».

Η εν λόγω τροπολογία, πάντως, ανέφερε ο κ. Μανιτάκης, θα μπορούσε να αφορά και στις Ευρωεκλογές του 2024, καθώς αυτές γίνονται σύμφωνα με την εσωτερική εκλογική νομοθεσία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως παραδείγματος χάρη μπορεί να αλλάξει το σταυρό προτίμησης, να τον καταργήσει και να επαναφέρει τη λίστα, δεν υπάρχει απαγόρευση ρητή από το Σύνταγμα.

Ορκίστηκε η νέα Βουλή των Ελλήνων: Την Τρίτη η εκλογή Προέδρου, το Σάββατο η ψήφος εμπιστοσύνης [φωτογραφίες και βίντεο]