Ο Economist απαξιώνει την πολιτική των διεφθαρμένων Βρυξελλών για το μεταναστευτικό: Δεν κατάλαβαν ότι η Ευρώπη αποτελεί μαγνήτη για τους μετανάστες…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ursula von der Leyen to visit Cairo with the PMs of Greece, Belgium and Italy on March 17

Τι μετράει ο δείκτης «γυάλινης οροφής» του Economist για τις συνθήκες εργασίας των γυναικών: Πρώτη η Ισλανδία – Στον αντίποδα, Νότια Κορέα, Τουρκία, Ιαπωνία

Η Ελλάδα πλήρης Δημοκρατία, πρώτη φορά μετά το 2010, σύμφωνα με τον Economist: Θορυβώδης ελευθερία έκφρασης, αλλά και δημοσιογραφία με περιορισμούς

Το βρετανικό περιοδικό Economist δημοσιεύει άρθρο γνώμης σχετικά με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) στο μεταναστευτικό.

Στο άρθρο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι αν υπάρχει ένα πράγμα που αρέσει στους Ευρωπαίους περισσότερο από τον Αύγουστο και τις κυβερνήσεις συνασπισμού, αυτό είναι ένα ημιτελές σχέδιο της ΕΕ. Το ευρώ έφερε μεγάλο μέρος της ηπείρου σε μια νομισματική ένωση, η οποία κατέληξε να προκαλεί ατελείωτες διχόνοιες.

Η ενιαία αγορά είναι ένας θρίαμβος για αγαθά όπως τα αυτοκίνητα και τα widgets, αλλά λειτουργεί άσχημα για τις υπηρεσίες που κυριαρχούν πλέον στην οικονομία.

Η μετανάστευση αποτελεί εδώ και καιρό μια άλλη πολιτική που θα ολοκληρωθεί στο μέλλον. Τα εσωτερικά σύνορα καταργήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος του μπλοκ πριν από σχεδόν 30 χρόνια. Αλλά η βρώμικη υπόθεση του πώς θα διαχειριστούν τα εξωτερικά σύνορα -και οι εκατοντάδες χιλιάδες που τα διασχίζουν παράνομα χρόνο με το χρόνο- είχε μελετηθεί πολύ λίγο.

Το αποτέλεσμα ήταν ένα χαοτικό σύστημα ασύλου, που αφήνει χιλιάδες νεκρούς στη Μεσόγειο κάθε χρόνο και τροφοδοτεί την άνοδο των λαϊκιστών πολιτικών. Στις 14 Ιουνίου τουλάχιστον 78 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους όταν ένα υπερπλήρες αλιευτικό σκάφος ανατράπηκε στα ελληνικά ύδατα, ενώ εκατοντάδες άλλοι παραμένουν αγνοούμενοι.

• Δόθηκε επιτέλους μια μαχαιριά για την ολοκλήρωση των εργασιών. Και, φυσικά, κανείς δεν είναι ευχαριστημένος. Η Ευρώπη αποτελεί μαγνήτη για τους μετανάστες, καθώς είναι πλούσια και εύκολα προσβάσιμη από πολλούς ανθρώπους που προέρχονται από εμπόλεμες (ή φτωχές) περιοχές της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.

Ορισμένοι μετανάστες που εισέρχονται με μικρές βάρκες ή μέσω ξηράς δικαιούνται άσυλο επειδή διαφεύγουν από διώξεις- αλλά περισσότεροι από τους μισούς από τους αφιχθέντες δεν δικαιούνται.

Πολλοί αποβιβάζονται σε κοινωνίες που έχουν κάνει κακή δουλειά στην ενσωμάτωση προηγούμενων κυμάτων αλλοδαπών, προερχόμενων συχνά από προηγούμενες αποικίες.

Το σύστημα μπορεί να είναι ευγενικό: ένα κύμα περίπου 4 εκατομμυρίων Ουκρανών κατέφυγε σε χώρες της ΕΕ με λίγα προβλήματα. Συχνότερα είναι δυσλειτουργικό, μετατρέποντας έναν ευαίσθητο τομέα πολιτικής σε έναν τομέα όπου όλοι αποδίδουν ευθύνες, αλλά δεν αποδέχονται καμία.

Όπως συμβαίνει συχνά, το «κουβάρι» των κανόνων της ΕΕ και των εθνικών κανόνων έχει αφήσει πίσω του ένα χάος (αυτό θα είναι οικείο σε όσους θυμούνται με πόση λαχτάρα οι εθνικές κυβερνήσεις αγνοούσαν τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ πριν από την κρίση του ευρώ μια δεκαετία πριν).

Το επακόλουθο της κατάργησης των εσωτερικών συνόρων το 1995 στο πλαίσιο της συμφωνίας του Σένγκεν ήταν ότι οι αποτυχίες της (πολιτικής) μετανάστευσης σε μια χώρα -για παράδειγμα ένα εξωτερικό σύνορο που παρουσιάζει διαρροή- θα επηρέαζαν άλλες χώρες στη ζώνη. 

Για να διασφαλιστεί ότι οι κυβερνήσεις φρουρούσαν σωστά τα σύνορά τους με τις χώρες εκτός ΕΕ, οι μετανάστες που περνούσαν παράνομα στο μπλοκ έπρεπε να υποβάλλονται σε επεξεργασία από τη χώρα στην οποία είχαν πατήσει για πρώτη φορά το πόδι τους.

Γνωστό ως σύμβαση του Δουβλίνου, αυτό έθετε τεράστια βάρη σε μέρη πρώτης γραμμής, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Χώρες όπως η Σουηδία ή η Γερμανία -όπου οι περισσότεροι μετανάστες ήλπιζαν να εγκατασταθούν- μπορούσαν να στέλνουν τους μετανάστες που έφταναν σε αυτές πίσω στον τόπο όπου αφίχθησαν  για πρώτη φορά.

Αυτό ήταν διαχειρίσιμο όταν οι ροές ήταν μικρές. Αλλά στη δεκαετία του 2010 οι αριθμοί αυξήθηκαν λόγω της αραβικής άνοιξης, του πολέμου στη Συρία και του χάους στο Αφγανιστάν.

• Οι μεσογειακές χώρες ζήτησαν βοήθεια από τους γείτονές τους στην ΕΕ. Καμία δεν δόθηκε, ιδίως επειδή αυτό που πραγματικά χρειαζόταν ήταν να συμφωνήσουν οι χώρες να υποδεχθούν οι ίδιες τους μετανάστες, εκτός από εκείνους -που ξεπέρασαν το 1 εκατομμύριο- που εγκαταστάθηκαν στη Γερμανία κατά τη διάρκεια ενός έντονου κύματος αφίξεων το 2015-16.

Μια προσπάθεια τότε για μια νέα συμφωνία για το μεταναστευτικό κατέληξε σε οξύτητα που εξακολουθεί να υφίσταται. Αρκετές χώρες της κεντρικής Ευρώπης αρνήθηκαν απλώς να υποδεχτούν οποιονδήποτε αιτούντα άσυλο, καταγγέλλοντας τα σχέδια της ΕΕ να επιβάλει μαζική μετανάστευση σε έναν απρόθυμο πληθυσμό. Και έτσι το σύστημα σχεδόν κατέρρευσε.

Οι νότιες χώρες μερικές φορές έκαναν ελάχιστα για να αναχαιτίσουν τους μετανάστες ή τους αντιμετώπιζαν τόσο άσχημα που οι αρχές του βορρά δίσταζαν να τους στείλουν πίσω. Η Σένγκεν, ένα από τα σημαντικά επιτεύγματα της ΕΕ, παραπαίει: έξι χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Γερμανίας, έχουν περιορίσει τα ταξίδια χωρίς διαβατήριο.

Τα πράγματα μπορεί τώρα να αλλάξουν ως αποτέλεσμα μιας απροσδόκητης συμφωνίας μεταξύ των κυβερνήσεων της ΕΕ στις 8 Ιουνίου. Για πρώτη φορά θα εφαρμοστεί ένα στοιχείο “υποχρεωτικής αλληλεγγύης”.

Οι χώρες πέρα από τις πρώτες γραμμές της μετανάστευσης θα πρέπει να δέχονται τουλάχιστον 30.000 αιτούντες άσυλο ετησίως. Όσες αρνούνται θα πρέπει να καταβάλλουν 20.000 ευρώ (21.600 δολάρια) ανά μετανάστη σε ένα ταμείο της ΕΕ. Αυτό θα ελαφρύνει το βάρος της Ιταλίας και άλλων χωρών.

Σε αντάλλαγμα, οι χώρες της πρώτης γραμμής θα πρέπει να φιλοξενήσουν στρατόπεδα στα οποία θα εξετάζονται οι αιτήσεις ασύλου ορισμένων μεταναστών, επιβεβαιώνοντας έτσι την ιδιότητά τους ως συνοριοφύλακες για ολόκληρη την ΕΕ, έναν ρόλο για τον οποίο δυσανασχετούν. 

Η Ευρώπη θα ρίξει χρήματα στις βασικές αιτίες της μετανάστευσης. Μια αντιπροσωπεία ηγετών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Giorgia Meloni της Ιταλίας, μόλις βρέθηκε στην Τυνησία με την υπόσχεση οικονομικής βοήθειας, με την ελπίδα να περιοριστεί η μετανάστευση αν η εύθραυστη χώρα καταρρεύσει.

• Γιατί, μετά από τόσα χρόνια πικρίας, μια συμφωνία κατέστη ξαφνικά δυνατή; Ο Vit Novotny του Κέντρου Wilfried Martens, μιας δεξαμενής σκέψης στις Βρυξέλλες, υποστηρίζει ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ΕΕ έχει αποκτήσει εμπειρία στη διαχείριση μεγάλων, συναισθηματικών κρίσεων, όπως η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κλιματική αλλαγή.

Εν μέρει, έχουν αντληθεί διδάγματα από τις αποτυχίες του παρελθόντος, όπως το να δοθεί διέξοδος στις χώρες που αρνούνται να δεχτούν μετανάστες. Αλλά και η διάθεση γύρω από τη μετανάστευση έχει αλλάξει. Μια ζωηρή αγορά εργασίας σημαίνει ότι οι μετανάστες, νόμιμοι ή μη, χρειάζονται για να στελεχώσουν εργοστάσια και να παραδίδουν πίτσες.

Έχοντας δείξει γενναιοδωρία προς τους Ουκρανούς, οι Ευρωπαίοι αισθάνονται άνετα να δίνουν μικρότερη σημασία σε άλλους από τον υπόλοιπο κόσμο. Η συζητούμενη συμφωνία για το μεταναστευτικό κατέστη δυνατή εν μέρει επειδή η Ευρώπη είναι πιο ευτυχής από πριν να είναι σκληρή με όσους φτάνουν στις ακτές της.

Ορισμένοι μετανάστες, για παράδειγμα εκείνοι των οποίων οι χώρες δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, θα επιστρέφονται μετά από έναν επιφανειακό έλεγχο των αιτημάτων ασύλου τους και θα μπορούσαν να καταλήξουν να απελαύνονται σε χώρες μακριά από τη χώρα τους. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι δυσαρεστημένες.

Η ΕΕ μιλάει τώρα ανοιχτά για την παρακράτηση της βοήθειας ή την ακύρωση των εμπορικών συμφωνιών με τις φτωχές χώρες, εάν αυτές δεν βοηθήσουν στη μετανάστευση, για παράδειγμα με την επιστροφή αιτούντων άσυλο που απέτυχαν. (Σήμερα, λιγότεροι από έναν στους πέντε από αυτούς που δεν γίνεται δεκτή η αίτησή τους για άσυλο απελαύνονται επιτυχώς).

Η μετανάστευση είναι η αχίλλειος πτέρνα της Ευρώπης. Ένας τόπος που θεωρεί τον εαυτό του ως δύναμη του καλού στον κόσμο, δυσανασχετεί που πρέπει να παριστάνει τον κακό αστυνομικό όταν πρόκειται να κρατήσει τους ανθρώπους έξω, όπως πρέπει. Αλλά η άρνηση να αντιμετωπιστεί η δυσλειτουργία του παλιού συστήματος δεν έχει ωφελήσει κανέναν.

Η συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων έχει ακόμη δρόμο να διανύσει μέχρι να γίνει νόμος της ΕΕ – μέχρι το τέλος του έτους, όπως ελπίζεται. Ένα ατελές σύστημα που λειτουργεί θα είναι καλύτερο από ένα κακό που δεν λειτουργεί.

Τίτλος: Why Europe’s asylum policy desperately needs rebooting
Υπότιτλος: A deadly shipwreck in Greek waters highlights its dangers

ΠΗΓΗ: Περιοδικό Economist

«Η συμμαχία του χάους πέρασε στην επίθεση»: Δοκιμάζονται οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσίας και της Άγκυρας με τη Δαμασκό, ο ρόλο των ανταρτών του PKK