Τσέρνομπιλ λάσπης και πλημμύρας πυροδοτεί στην Ουκρανία η ανατίναξη του φράγματος: Σκηνές δυστοπίας από την μεγάλη καταστροφή

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Θυσία στον… βωμό του Πούτιν οι νέοι της Ρωσίας: Στις 500.000 οι απώλειες στους 150.000 οι νεκροί στρατιώτες, υποστηρίζει ο Γάλλος υπουργός Άμυνας

Το ερώτημα που αλλάζει τα δεδομένα: Θα μπορούσε η Γερμανία να κατασκευάσει πυρηνική βόμβα; Και αν ναι, θα την άφηναν;

Συναγερμός στην ΕΕ για το «Portal Kombat»: Δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το πανευρωπαϊκό δίκτυο προπαγάνδας του Πούτιν που απειλεί τις Ευρωεκλογές

Ως τη χειρότερη περιβαλλοντική καταστροφή στην Ευρώπη από το Τσερνόμπιλ έως σήμερα χαρακτήρισε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Άντριι Μέλνικ την κατάρρευση του φράγματος Νόβα Καχόβγα, άποψη με την οποία συντάσσονται και πολλοί ειδικοί.

Το εύρος των επιπτώσεων είναι τεράστιο — από τον εκτοπισμό ανθρώπων έως τον πνιγμό ζώων και τη ρύπανση του περιβάλλοντος.

«Μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι δυνητικά 600 ή ίσως ακόμη και 800 τόνοι πετρελαίου έχουν απελευθερωθεί στο νερό», δήλωσε από την πλευρά του στις Βρυξέλλες ο υπουργός Περιβάλλοντος της Ουκρανίας Ruslan Strilets. «Αυτή η πετρελαιοκηλίδα θα παρασυρθεί στον Δνείπερο και είμαι σίγουρος ότι θα βρεθεί στη Μαύρη Θάλασσα».

Στην ολονύκτια ομιλία του που αναρτήθηκε νωρίς την Τετάρτη, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε την επίθεση «οικοκτονία», λέγοντας: «Σχηματίστηκε μια πετρελαιοκηλίδα τουλάχιστον 150 τόνων και μεταφέρθηκε από το ρεύμα στη Μαύρη Θάλασσα. Δεν μπορούμε ακόμη να προβλέψουμε πόσα από τα χημικά, τα λιπάσματα και τα προϊόντα πετρελαίου που αποθηκεύονται στις πλημμυρισμένες περιοχές θα καταλήξουν στα ποτάμια και στη θάλασσα».

Σύμφωνα επίσης με τον Olexi Pasyuk, ακτιβιστή της περιβαλλοντικής ομάδας CEE Bankwatch, οι «προσωρινές επιπτώσεις» της πλημμύρας μπορεί να διαρκέσουν έως και μια εβδομάδα.

«Ωστόσο, αργότερα ο μεγαλύτερος αντίκτυπος θα προκληθεί από την έλλειψη νερού καθώς η δεξαμενή είναι πηγή νερού για το σύστημα ποτίσματος της νότιας περιοχής τςη Χερσώνας», πρόσθεσε. «Μπορούμε να περιμένουμε σημαντικά προβλήματα για τη γεωργία και για τους ντόπιους που ζουν από αυτήν».

Η αποστράγγιση της δεξαμενής θα μπορούσε επίσης να έχει δραματικό αντίκτυπο στην παράνομα κατεχόμενη χερσόνησο της Κριμαίας. Η Κριμαία πίνει νερό από την ηπειρωτική Ουκρανία. Γι’ αυτό και μία από τις πρώτες ενέργειες εισβολής των ρωσικών στρατευμάτων, πέρυσι, ήταν να ανοίξει ξανά το κανάλι νερού που συνδέεται με τη δεξαμενή, την οποία έκλεισε η Ουκρανία μετά την προσάρτηση του 2014.

«Θα είναι μια κοινωνικοοικονομική καταστροφή. Οι αγρότες δεν θα μπορούν να καλλιεργήσουν τις καλλιέργειές τους», δήλωσε ο Wim Zwijnenburg της PAX, μιας ολλανδικής ΜΚΟ στο ερευνητικό δίκτυο Bellingcat. “Η Ουκρανία είχε ήδη [αποκλείσει] τον ποταμό προς την Κριμαία πριν από τη σύγκρουση για να σταματήσει τη ροή του νερού , που ήδη οδήγησε σε κάποια ερημοποίηση στην περιοχή. Είναι δύσκολο να προβλέψεις οτιδήποτε – τα περισσότερα από τα αποτελέσματα πιθανότατα θα εμφανιστούν σε δύο έως τρία χρόνια».

❗️The undermining of the Kakhovska HPP dam is not only one of the biggest ecological and humanitarian disasters in the east of Europe that led to the flooding of vast territories and many settlements, but is in fact the biggest crime against food security in the world.

The… pic.twitter.com/tC5ltcDmVW

— Igor Lachenkov (@igorlachenkov) June 7, 2023

Από την πλευρά της, η Iiulia Markhel, συντονίστρια του Let’s Do It Ukraine SOS, της μεγαλύτερης περιβαλλοντικής ΜΚΟ της χώρας, χαρακτήρισε την κατάρρευση του φράγματος «καταστροφή».

«Ζώα, διάφορα είδη, θα καταστραφούν», είπε. «Θα αλλάξει το κλίμα ολόκληρης της περιοχής. Οι ουκρανικές αγροτικές εκτάσεις πιθανότατα έχουν καταστραφεί. Η περιοχή θα πλημμυρίσει. Τα μέρη που θα φύγει το νερό θα μετατραπούν σε έρημους, τα μέρη που θα μείνει το νερό θα γίνουν βάλτοι».

Στο μεταξύ «σοκαρισμένος» δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι από την «αποτυχία», όπως είπε, των Ηνωμένων Εθνών και του Ερυθρού Σταυρού να παράσχουν βοήθεια στη χώρα του μετά την καταστροφή του υδροηλεκτρικού φράγματος της Καχόβκα.

Μολονότι η καταστροφή σημειώθηκε πριν από πολλές ώρες, οι υπηρεσίες των οργανισμών αυτών «δεν είναι εδώ», είπε ο Ζελένσκι μιλώντας στις γερμανικές εφημερίδες Bild και Die Welt και στο Politico. «Δεν είχαμε καμία ανταπόκριση. Είμαι σοκαρισμένος», είπε.

Ο Ζελένσκι υποστήριξε επίσης ότι Ρώσοι στρατιώτες πυροβολούν από μακριά ενώ είναι σε εξέλιξη οι προσπάθειες διάσωσης. «Όταν οι διασώστες μας προσπαθούν να τους σώσουν (σ.σ. τους κατοίκους), τους πυροβολούν» φέρεται να είπε.

Ακριβώς την ίδια δήλωση έκανε σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά του που αναρτήθηκε στο Telegram και ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμίχαλ.

«Οι Ρώσοι κατακτητές δεν κάνουν καν κάποια προσπάθεια να βοηθήσουν αυτούς τους ανθρώπους, τους άφησαν να χαθούν», υποστήριξε, καλώντας τον ΟΗΕ και τον Ερυθρό Σταυρό να παρέμβουν. «Διεθνείς ανθρωπιστικοί οργανισμοί, εκ μέρους της κυβέρνησης της Ουκρανίας, σας προτρέπω: πρέπει να δράσετε αμέσως. Κάνουμε έκκληση σε εσάς να αναλάβετε την εκκένωση από τα κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη της επαρχίας της Χερσώνας, πρέπει να σώσουμε τους ανθρώπους, τους οποίους οι κατακτητές καταδίκασαν σε θάνατο», είπε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος μίλησε επίσης τηλεφωνικά με τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν και του ανέφερε τις «κατεπείγουσες ανάγκες» της χώρας του μετά την καταστροφή. «Μιλήσαμε για την τρέχουσα κατάσταση στη Χερσώνα, τις περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές συνέπειες αυτής της ρωσικής τρομοκρατικής ενέργειας και υπογραμμίσαμε τις ανάγκες της Ουκρανίας για την αντιμετώπιση της καταστροφής», έγραψε στο Twitter.

Μαζική απομάκρυνση κατοίκων

Η μαζική απομάκρυνση κατοίκων συνεχίζεται σήμερα στη νότια Ουκρανία.

«Η πιο δύσκολη κατάσταση επικρατεί στην περιοχή Κοραμπέλνι στην πόλη της Χερσώνας. Μέχρι στιγμής το επίπεδο το νερού ανέρχεται στα 3,5 μέτρα, πάνω από 1.000 σπίτια έχουν πλημμυρίσει» στην κοινότητα που τα ουκρανικά στρατεύματα ανακατέλαβαν από τα ρωσικά τον Νοέμβριο του 2022, ανέφερε ο αναπληρωτής επικεφαλής των υπηρεσιών της ουκρανικής προεδρίας Ολεξίι Κουλέμπα.

Οι εκκενώσεις θα συνεχιστούν σήμερα και τις επόμενες ημέρες με λεωφορεία και τρένα, πρόσθεσε.

«Πάνω από 40.000 άνθρωποι βρίσκονται σε περιοχές που διατρέχουν κίνδυνο να πλημμυρίσουν. Οι ουκρανικές αρχές απομάκρυναν εσπευσμένα πάνω από 17.000. Δυστυχώς, πάνω από 25.000 άμαχοι βρίσκονται σε περιοχές υπό ρωσικό έλεγχο», ανέφερε χθες ο ουκρανός γενικός εισαγγελέας Αντρίι Κόστιν.

«Σε αυτό το στάδιο έχουν πλημμυρίσει 24 κοινότητες στην Ουκρανία», ανέφερε ο ουκρανός υπουργός Εσωτερικών Ιγκόρ Κλιμένκο.

Οι αρχές που έχουν εγκατασταθεί από τους Ρώσους στις περιοχές που έχουν καταλάβει ανέφεραν από την πλευρά τους πως άρχισαν την εσπευσμένη απομάκρυνση του πληθυσμού τριών κοινοτήτων, κινητοποιώντας περίπου πενήντα λεωφορεία.

Ο Βλαντίμιρ Λεόντιεφ, ο φιλορώσος δήμαρχος της Νόβα Καχόβκα, όπου βρίσκεται το υδροηλεκτρικό φράγμα, τόνισε πως η πόλη του πλημμύρισε και ότι 900 κάτοικοί της απομακρύνθηκαν εσπευσμένα.

Σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, έκανε λόγο για τουλάχιστον επτά ανθρώπους που αγνοούνται εξαιτίας των πλημμυρών που προκάλεσε η καταστροφή του φράγματος.

Στη Γενεύη, το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η καταστροφή του φράγματος μπορεί να προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή και να έχει «φοβερό αντίκτυπο σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και στις δυο πλευρές της γραμμής του μετώπου».

Στην Ουάσιγκτον, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου ανέφερε πως η καταστροφή «ασφαλώς» προκάλεσε κάποιους «θανάτους», προσθέτοντας πως «δεν υπάρχει οριστικό συμπέρασμα για το τι συνέβη».

Λέκκας: : Ολοκληρωτική καταστροφή πανίδας και χλωρίδας σε μήκος 400 χιλιομέτρων

Ολοκληρωτική καταστροφή της πανίδας και της χλωρίδας μίας πολύ μεγάλης έκτασης εκατέρωθεν του ποταμού Δνείπερου, σε ένα μήκος της τάξεως των 400 χιλιομέτρων από την Ζαπορίζια έως σχεδόν την Οδησσό, είναι από τις τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα φέρει η καταστροφή του φράγματος Νόβα Καχόβκα στην Ουκρανία, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ. Ο κ. Λέκκας τονίζει ότι η ανατίναξη του φράγματος Νόβα Καχόβκα στην Χερσώνα θα επηρεάσει καταλυτικά την ευρύτερη περιοχή στη βόρεια ακτή της Μαύρης Θάλασσας και αποτελεί μία καταστροφική για το περιβάλλον ενέργεια.

Ειδικότερα, το φράγμα Νόβα Καχόβκα, μήκους σχεδόν 4 χιλιομέτρων διακρίνεται σε δύο τμήματα: το πρώτο που αποτελεί ένα φράγμα βαρύτητας με αδιαπέρατο πυρήνα και αδρόκοκκα υλικά εκατέρωθεν που παρέχουν υποστήριξη στον αργιλικό πυρήνα, και ένα δεύτερο με οπλισμένο σκυρόδεμα, στο κορυφαίο τμήμα του οποίου είναι κατασκευασμένοι οι υπερχειλιστές. Η ανατίναξη έγινε σε αυτό ακριβώς το τμήμα, λόγω της μεγάλης του τρωτότητας.

Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα οι τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα:

* Ολοκληρωτική καταστροφή της πανίδας και χλωρίδας μίας πολύ μεγάλης έκτασης εκατέρωθεν του ποταμού Δνείπερου σε ένα μήκος της τάξεως των τετρακοσίων χιλιομέτρων από την Ζαπορίζια έως σχεδόν την Οδησσό και σε πλάτος της τάξεως των 50, περίπου, χιλιομέτρων.

* Μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων φερτών ιζημάτων, ενδεχομένως ρυπασμένων με υψηλά ποσοστά βαρέων μετάλλων, τα οποία θα διαχυθούν και σε περιοχές, οι οποίες παρουσίαζαν ήδη μεγάλη επιβάρυνση.

* Βίαιη αλλαγή στο καθεστώς των υπόγειων υδάτων και των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων και ειδικότερα των ποιοτικών και των ποσοτικών χαρακτηριστικών τους.

* Μόνιμη κάλυψη αγροτικών και αστικών περιοχών από στρώμα λάσπης πάχους έως και 2 μέτρων, με δυσμενείς επιπτώσεις στην πρωτογενή παραγωγή, ιδιαίτερα τροφίμων, για μεγάλο χρονικό διάστημα, και μάλιστα σε μία ευαίσθητη περιοχή λόγω του πολέμου.

* Μόνιμες αλλαγές στο μικροκλίμα των περιοχών κατά μήκος του Δνείπερου ποταμού, με επίδραση σε ευρύτερες περιοχές και ενίσχυση των καταστροφικών φαινομένων που συνθέτουν την κλιματική κρίση.

«Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις όμως είναι μόνο μία από τις κατηγορίες επιπτώσεων που αποφέρει αυτή η καταστροφή, καθώς οι κοινωνικές συνέπειες είναι επίσης μεγάλες, δεδομένου ότι περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι αναγκάζονται να μετακινηθούν άμεσα σε πιο ασφαλείς περιοχές», καταλήγει ο κ. Λέκκας.

Με πληροφορίες από Politico, Reuters, ΑFP, ΑΠΕ – ΜΠΕ

Η κατάρρευση του φράγματος ανατινάζει και τη στρατηγική σκακιέρα του πολέμου: Κέρδη, ζημίες και το ιστορικό προηγούμενο της ΕΣΣΔ