Ντομάτες, τα «δηλητηριώδη μήλα» των Άνδεων που σκότωναν τους πλούσιους ευρωπαίους τον 17ο αιώνα: Πως κατέκτησαν τελικά τον κόσμο

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Με φύλλα κόκας, φρούτα και αρνίσιο κρέας Περουβιανός έφθασε τα 124 χρόνια: Είναι ο Μαρσελίνο Αμπάδ Τολεντίνο o γηραιότερος άνθρωπος που έζησε ποτέ;

Υπέροχες γεύσεις Ελλάδας και στο Ντουμπάι από την πρέσβειρα της μεσογειακής διατροφής Μαρία Λόη [video]

«Γιατί φάγαμε πρώτα τον πιλότο»: Επιζών του αεροπορικού δυστυχήματος στις Άνδεις που έγινε ταινία στο Netflix εξηγεί [video]

Όλοι έχουν έναν φίλο που μισεί τις ντομάτες. Αλλά ξέρατε ότι αυτός ο φόβος ή το μίσος για τις ντομάτες δεν είναι κάτι καινούργιο; Χρησιμοποιείται σε πίτσα, ζυμαρικά, ακόμη και γκασπάτσο, η πανταχού παρούσα ντομάτα συνδέεται με την Ιταλία και τη μεσογειακή μαγειρική. Αλλά όταν οι ντομάτες έφτασαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα, ήταν αιτία φόβου και τρόμου.

Οι ντομάτες προέρχονται από τις Νοτιοαμερικανικές Άνδεις, όπου υπήρχαν ως ένα μικρό άγριο φυτό. Εκείνη την εποχή έμοιαζαν ελάχιστα με αυτά που γνωρίζουμε και αγαπάμε σήμερα, καθώς ήταν πιο κοντά σε ένα ντοματίνι με κιτρινωπό χρώμα και πολύ λιγότερο γλυκό.

Οι ιστορικοί δεν είναι σίγουροι πότε ακριβώς έφτασαν οι ντομάτες στην Ευρώπη. Έχοντας λεηλατήσει τη Νότια Αμερική, οι κατακτητές της Ισπανίας κατέγραψαν προσεκτικά την ποσότητα χρυσού και αργύρου που έφτασε στη Σεβίλλη, αλλά δεν υπάρχει καμία αναφορά για σπόρους ντομάτας. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι έφτασαν γύρω στην εποχή του Hernan Cortes. Το όνομα προήλθε από το πρόθεμα των Αζτέκων tomatl, που σημαίνει «στρογγυλός καρπός».

Όταν οι ντομάτες έφτασαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη, θεωρήθηκαν εξωτικά καλλωπιστικά φυτά. Συσχετίστηκαν επίσης με το θανατηφόρο νυχτολούλουδο, εν μέρει χάρη στον Ιταλό βοτανολόγο, Pietro Andrae Matthioli, ο οποίος το χαρακτήρισε ως «χρυσό μήλο» στην πρώτη γραπτή καταγραφή της ντομάτας από το 1544. Αυτό δημιούργησε βιβλικές συσχετίσεις για την ντομάτα ως επικίνδυνη πηγή του πειρασμού, που παρέμεινε για αρκετές δεκαετίες.

Μόλις το 1600 οι Ευρωπαίοι άρχισαν να τρώνε ντομάτες, και αυτό ήταν στην ισπανική Ανδαλουσία, όπου μαγειρεύονταν σε στυλ Αζτέκων με λάδι και τσίλι. Οι Ιταλοί δεν εντυπωσιάστηκαν. Αβέβαιοι για το ποιο μέρος να φάνε, παρέμειναν αντιδημοφιλείς και αφαγώσιμες στην Ιταλία, σύμφωνα με τον William Alexander στο εύστοχο τίτλο Ανθυγιεινό, μυρωδάτο και παράξενο: Γιατί οι Ιταλοί απέφευγαν τις ντομάτες για αιώνες.

Οι ντομάτες απέκτησαν φήμη το 1700 ως δηλητηριώδες φρούτο, τόσο πολύ που ονομάστηκαν δηλητηριασμένα μήλα. Οι ευκατάστατοι Ευρωπαίοι είχαν τη συνήθεια να τρώνε πιάτα από κασσίτερο, φτιαγμένα με υψηλή συγκέντρωση μολύβδου. «Επειδή οι ντομάτες έχουν τόσο υψηλή οξύτητα, όταν τοποθετούνται σε αυτό το συγκεκριμένο επιτραπέζιο σκεύος, ο καρπός έβγαζε μόλυβδο από το πιάτο, με αποτέλεσμα πολλούς θανάτους από δηλητηρίαση από μόλυβδο», εξηγεί το περιοδικό Smithsonian.

Όταν καταναλώθηκαν για πρώτη φορά στην Ιταλία, ήταν μόνο από τους πιο τολμηρούς και η παλαιότερη συνταγή για σάλτσα ντομάτας δημοσιεύτηκε μόλις το 1694. Σύμφωνα με το How We Fell in Love with Italian Food, η ντομάτα ήταν ιδανική για τους φτωχούς γιατί μπορούσε εύκολα να διατηρηθεί και να αποθηκευτεί. Στα μέσα του 18ου αιώνα χρησιμοποιήθηκε εκτενώς ως φαγητό και τον 19ο αιώνα προστέθηκε στα ζυμαρικά, ακόμη και στο ισπανικό γκασπάτσο, πριν κατακτήσει τον υπόλοιπο κόσμο.

Πηγή Ancient-Origin.net

Από Καρδίτσα προς Άγραφα, στη «μέση του πουθενά»: Ίσως η πιο όμορφη και πιο επικίνδυνη διαδρομή της Ελλάδας [βίντεο]