Στιγμιότυπο από βίντεο του Nat Geo Travel στο twitter
Πάνω από 15 χρόνια μετά την ανακάλυψή της, η Σπηλιά του Μεσονυκτίου Τρόμου στην Μπελίζ, αυτής μικρής ανεξάρτητης χώρας στις βορειοδυτικές ακτές της Καραϊβικής, εξακολουθεί να παρέχει τεκμήρια για ανθρωποθυσίες στον θεό της βροχής των Μάγια, πριν από μια χιλιετία.
Το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε για ταφές κατά την Κλασική περίοδο των Μάγια (250 έως 925 μ.Χ), και το βάφτισαν έτσι το 2006 κάποιοι ντόποιοι όταν κλήθηκαν να διασώσουν έναν τύπο που παγιδεύτηκε εκεί στην προσπάθειά του να κάνει πλιάτσικο.
Η νέα έρευνα και το εύρημα έκπληξη
Αυτές τις ημέρες, ένα τριετές ανασκαφικό έργο από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα περισσότερα από 10.000 οστά που αποκαλύφθηκαν στο σπήλαιο ανήκαν σε τουλάχιστον 118 ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους είχαν ενδείξεις τραύματος, το οποίο τους προκλήθηκε τη στιγμή του θανάτου.
The Midnight Terror Cave: Blue fibers found in plaque from possible Maya sacrificial victims https://t.co/por7bdVRyw
— Breaking Belize News (@belizemedia) October 11, 2022
Για να βουτήξουν βαθύτερα στις τελευταίες στιγμές των θυμάτων, οι ερευνητές δεν εξέτασαν γενικώς τα οστά αλλά το στόμα των θυσιασθέντων, ερευνώντας την ασβεστοποιημένη πλάκα από τα δόντια τους, γνωστή ως οδοντική πέτρα.
Ομως η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις 20 Σεπτεμβρίου στο International Journal of Osteoarchaeolog, ανέδειξε μερικές περίεργες μπλε ίνες που είχαν προσκολληθεί στα δόντια τουλάχιστον δύο εκ των θυμάτων.
Deep in the jungles of Belize you’ll find the largest Maya city in the region https://t.co/Pr43wTRPpm pic.twitter.com/2HZBI7PUFY
— Nat Geo Travel (@NatGeoTravel) October 10, 2018
Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Amy Chan, αρχαιολόγος που εργάζεται στη διαχείριση πολιτιστικών πόρων, ξεκίνησε την ανάλυσή της για τα δόντια του Σπηλαίου, ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια ενδιαφερόμενη αρχικά να αντλήσει πληροφορίες για την οδοντική υγεία των θυμάτων.
«Αφού βρήκα ελάχιστα περιστατικά οδοντικής παθολογίας, με ενδιέφερε να προσδιορίσω ποια τρόφιμα κατανάλωναν τα θύματα», δήλωσε στο LiveScience.
Η οδοντική πέτρα μπορεί να διατηρήσει μικροσκοπικά κομμάτια φαγητού που έτρωγε κάποιος -όπως γυρεόκοκκους, άμυλα και φυτόλιθοι, που είναι ανοργανοποιημένα μέρη φυτών. Eτσι η Τσαν ανέξυσε έξι από τα δόντια και τα έστειλε προς εραστηριακή έρευνα στο Ινστιτούτο Παλαιολογικής Ερευνας στο Κολοράντο. Αυτό που ανακαλύφθηκε ήταν ότι τα δείγματα περιείχαν κυρίως ίνες βαμβακιού και ότι αρκετές από αυτές ήταν βαμμένες με έντονο μπλε.
«Η ανακάλυψη των μπλε ινών βαμβακιού και στα δύο δείγματα ήταν μια έκπληξη», λέει η Τσαν, επειδή «το μπλε χρώμα αποτελούσε σημαντικό παράγοντα στο τελετουργικό των Μάγια».
Η μοναδική αυτή χρωστική ουσία που καταγράφεται ως «Το Μπλε των Μάγια» έχει βρεθεί και σε άλλες τοποθεσίες στην Κεντρική Αμερική και φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί σε τελετές -ιδίως για να χρωματίσει τα σώματα των θυμάτων που θυσιάστηκαν, έγραψαν ο Chan και οι συνεργάτες του στην εργασία τους. Αυτές οι μπλε ίνες βρέθηκαν επίσης σε ένα αλκοολούχο ποτό με βάση την αγαύη σε ταφές στο Teotihuacan, έναν αρχαιολογικό χώρο στο σημερινό Μεξικό.
Αλλά η Chan και η ομάδα της πρόσφεραν μια άλλη εξήγηση για τις ίνες που βρέθηκαν στα δόντια: Ίσως τα θύματα να είχαν βαμβακερά υφάσματα στο στόμα τους, πιθανώς από τη χρήση φιμωμάτων που οδήγησαν στη θυσία τους. Εάν τα θύματα τελούσαν υπό κράτηση για παρατεταμένη χρονική περίοδο, η οδοντική πέτρα ίσως πρόλαβε να ενσωματώσει τις μπλε ίνες.
Human Sacrifices in The Midnight Terror Cave Had Strange Blue String in Their Teeth https://t.co/jTsonEzyAs
— ScienceAlert (@ScienceAlert) October 10, 2022
«Είναι ενδιαφέρον ότι βρέθηκαν έγχρωμες ίνες στην οδοντική πέτρα», λέει Gabriel Wrobel, βιοαρχαιολόγος στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (δεν συμμετείχε στη μελέτη) στο Live Science. «Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι ο λογισμός αντικατοπτρίζει μόνο τη διατροφή, αλλά αυτή η μελέτη είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πόσες περισσότερες πληροφορίες μπορούν να αντληθούν».
Ωστόσο η Κλερ Έμπερτ, περιβαλλοντική αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπεργκ (επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη) δήλωσε δύσπιστη στο Live Science κατά πόσον οι μπλε ίνες προήλθαν από φίμωση. Ωστόσο, σημείωσε ότι οι μελέτες οδοντικής πέτρας είναι σημαντικές επειδή «μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εξετάσουμε άλλες πτυχές της ζωής των Μάγια, που κυμαίνονται από τις τελετουργικές έως τθις οικιακές».
Με πληροφορίες από LiveScience