Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου και άλλους αξιωματούχους στην Κωνσταντινούπολη. UN Photo, Emrah Gruel
Στις 25 τρέχοντος μήνα θα διεξαχθεί η πολυαναμενόμενη Τριμερής στο Βερολίνο. Στη συνάντηση του Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, με τους ηγέτες των δύο Κοινοτήτων, κ.κ. Νίκο Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακκιντζί κύριο ζητούμενο είναι η συνομολόγηση των όρων αναφοράς, έτσι ώστε να μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία και να αρχίσει η ουσιαστική διαπραγμάτευση στο κυπριακό. Πριν όμως ασχοληθώ με την ουσία των διαπραγματεύσεων ας δούμε λίγο τη συγκυρία, το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα διεξαχθεί η Τριμερής στο Βερολίνο.
Δεύτερον η συνάντηση θα διεξαχθεί στον απόηχο των γνωστών εξελίξεων στη Συρία και των όποιων επιδράσεων έχει στη θέση της Τουρκίας. Η οποία Τουρκία, κατά τη γνώμη μου, πέτυχε κάποιους στόχους στη Συρία αλλά όχι τόσους και τέτοιους όσους διατυμπανίζει. Εξήλθε μεν ενισχυμένος ο Ερντογάν και με τις υπερβολές φυσικά της εσωτερικής προπαγάνδας, αλλά δεν κατέστη η Τουρκία ο άρχων στην Βόρεια Συρία και ο γενικός εποπτεύων την περιοχή.
Τέταρτον την ίδια στιγμή οι σχέσεις Κύπρου και ΗΠΑ και οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ βρίσκονται στο ζενίθ τους, ενώ δεν είναι και οι καλύτερες των μετασοβιετικών χρόνων, οι σχέσεις Κύπρου – Ρωσίας και Ελλάδας – Ρωσίας.
Έκτον η αξιοπιστία της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ βρίσκεται σε εξαιρετικά χαμηλό σημείο. Ο κάθε λογικός άνθρωπος βασανίζεται από το ερώτημα αν και κατά πόσον θα τύχουμε και εμείς ανάλογης μεταχείρισης με τους Κούρδους από την αμερικανική διοίκηση. Στο κάτω-κάτω της γραφής εμείς είμαστε απλά εταίροι των ΗΠΑ ενώ οι Κούρδοι υπήρξαν σύμμαχοι και μάλιστα εν όπλοις στο πεδίο των μαχών.
Όγδοον η Τουρκία προσέρχεται στη νέα διαδικασία για το κυπριακό, αρχής γενομένης με την Τριμερή του Βερολίνου, όχι με μειωμένες, όχι με τις ίδιες, αλλά με αυξημένες απαιτήσεις και διεκδικήσεις. Η θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» μέσα από την οποία προσπαθεί να τεκμηριώσει διεκδικήσεις και επεκτατισμό που δεν νομιμοποιούνται από καμμιά διεθνή συμφωνία ή Συνθήκη, και ας το παραβλέπουν σκόπιμα ορισμένοι εντός και εκτός Κύπρου και η θέση για λύση εκτός παραμέτρων ΟΗΕ, οριοθετούν τη νέα στάση της.
Δέκατο στην ε/κ κοινότητα μπήκαμε ήδη σε τροχιά Βουλευτικών εκλογών αλλά και μια καθημερινή πολεμική αντιπαράθεση σχεδόν όλων με όλους και εφ’ όλης της ύλης. Το Εθνικό Συμβούλιο αδυνατεί να εκδώσει έστω και μια δήλωση ενώ την ίδια ώρα δεν συνέρχεται καν να ενημερωθεί για τις εξελίξεις και τα δρώμενα.
Στη συνάντηση του Βερολίνου και μέσα στη δεδομένη συγκυρία στόχος πρέπει να είναι να συμφωνηθούν από τη μια οι όροι αναφοράς και από την άλλη μια διαδικασία η οποία ΔΕΝ θα επιτρέπει στην Τουρκία να τους ανατρέψει, ούτε να θέσει στην πορεία ζητήματα «νέων ιδεών» στο κυπριακό εκτός αποφάσεων ΟΗΕ. Φυσικά μπορεί να το κάνει από μόνη της ετσιθελικά. Το ζητούμενο είναι οι «όροι αναφοράς» και η διαδικασία να είναι τέτοιοι που να μην το νομιμοποιούν.
Πέραν των πιο πάνω ούτε οι όροι αναφοράς, ούτε η διαδικασία πρέπει να επιτρέπουν την πρόταξη όρων και προαπαιτούμενων, για να προχωρήσει η διαδικασία.
Κύριο ζητούμενο και στοχούμενο είναι μέσον των συνομιλιών να φτάσουμε σ΄ ένα Κανονικό Κράτος.
Και σ΄ ένα Κανονικό Κράτος ο φυσικός πλούτος της χώρας είναι απόλυτα δικός της και η κυριαρχία της είναι απόλυτη σε ξηρά, αέρα και θάλασσα. Άρα δεν νομιμοποιούνται οι διεκδικήσεις της Τουρκίας μάλιστα πριν τη λύση. Άλλο θέμα αν και η Τουρκία, μετά την λύση είναι καλοδεχούμενος οικονομικός και εμπορικός εταίρος στα πλαίσια της καλής γειτονίας και της διεθνούς νομιμότητας.
Το βασικότερο νέο δεδομένο η ανάδειξη της Ρωσίας στον νέο ισχυρό παράγοντα της περιοχής