Γράφει ο Μάριος Ευρυβιάδης
Τον Άσαντ το θέλουν νεκρό. Τη Συρία την θέλουν βαλκανιοποιημένη. Αλλά δεν τους φθάνουν αυτά. Θέλουν να κατέχουν και το ηθικό πεδίο της μάχης. Χωρίς την κατοχή του δεν νομιμοποιούνται οι πολεμόλαγνες τους πολιτικές και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την κοινή γνώμη το δικό τους “αφήγημα”, – έτσι τώρα λεν την προπαγάνδα στη Δύση- που θέλει τη δική τους πλευρά μαζί με τους αγγέλους και την άλλη μαζί με το διάβολο.
Τις τελευταίες μέρες, πριν και μετά τους δυτικούς βομβαρδισμούς κατά της Συρίας της 14ης Απριλίου, γίναμε μάρτυρες μιας φαινομενικά παράδοξης κατάστασης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Είχαμε μια θεατρική παράσταση-σύγκρουση με πρωταγωνιστές κυρίως τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, να προσπαθούν να περάσουν τη δική τους “γραμμή” με τη μορφή απόφασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά χωρίς επιτυχία διότι η κάθε πλευρά ασκούσε κατά της άλλης το δικαίωμα αρνησικυρίας που δικαιούται ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Το φαινομενικά παράδοξο είναι πως ενώ οι πρωταγωνιστές κόπτονταν να περάσουν τη δική τους γραμμή ώστε να παρουσιάζονται “δικαιωμένοι”, γνώριζαν εκ των προτέρων πως α) αυτό ήταν αδύνατο και β) πως είχαν ήδη προειλημμένες αποφάσεις για τη πολιτική που θα ακολουθούσαν. Με άλλα λόγια έγραφαν στα παλιά τους υποδήματα όλες τις αρχές αλλά και τις συμβατικές τους υποχρεώσεις και δεσμεύσεις που προκύπτουν από τη Χάρτα του ΟΗΕ.
Υπογραμμίζω εδώ πως η Χάρτα του ΟΗΕ δεν είναι ένα απλό κείμενο αρχών με ιδεαλιστικές διακυρήξεις. Είναι μια διεθνής συνθήκη που όλα τα μέλη αλλά και μη μέλη του Οργανισμού υποχρεούνται να τηρούν, διότι αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της διεθνούς έννομης τάξης, όπως αυτή δομήθηκε μετά τον Β´ΠΠ. Η Χάρτα του ΟΗΕ, πέραν του κανονιστικού/θεσμικού δικαίου, συμπεριλαμβάνει και εθιμικό δίκαιο.
Η πιο σημαντική αρχή αλλά και δέσμευση όλων των μελών και μη του ΟΗΕ είναι η συμβατική τους υποχρέωση να διατηρούν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια επιλύοντας τις διαφορές τους με ειρηνικούς τρόπους, δηλ. χωρίς τη χρήση βίας, αλλά και χωρίς καταναγκασμούς, δηλ. την απειλή χρήσης βίας.
Εδώ θα είναι χρήσιμο- διότι πιστεύω πως είναι διδακτικό αλλά και επί της ουσίας- να γίνει αναφορά και στη πιο σημαντική αρχή και θέση που διατυπώθηκε αλλά και που υπήρξε καθοδηγήτρια τις Δίκες της Νυρεμβέργης κατά των αξιωματούχων της Ναζιστικής Γερμανίας που θεωρήθηκαν οργανωτές και υπεύθυνοι για τον πόλεμο στην Ευρώπη (1939-1945). Οι Ναζί οργανωτές κατηγορήθηκαν:
Αναφορικά με τον πόλεμο, στην ετυμηγορία του Δικαστηρίου διαβάζουμε:
Είναι γνωστό σε όλους πως οι πολέμοι και οι συγκρούσεις δεν εξαλείφθηκαν τη μεταπολεμική εποχή παρά τη προγραφή του πολέμου από τη Χάρτα του ΟΗΕ. Αυτό που ίσως να μην είναι και τόσο γνωστό είναι πως μόνο σε 2-3 περιπτώσεις έχει στιγματιστεί επίσημα ένα κράτος ως “επιδρομέας” (“aggressor”), παρά το οφθαλμοφανές και αναντίλεκτο γεγονός σε όλους πως π.χ. ένα συγκεκριμένο κράτος ή κράτη λειτούργησαν ως επιδρομείς, ακριβώς όπως διατυπώνεται στη Νυρεμβέργη.
Η μια και μοναδική περίπτωση στιγματισμού κράτους ως “επιδρομέα” υπήρξε η περίπτωση του Ιράκ του Σαντάμ Χουσέιν και της εισβολής του στο Κουβέιτ του 1990. Τότε, θυμίζω, τελείωνε ο Ψυχρός Πόλεμος και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έδωσε το πράσινο φως για τη στρατιωτική εκδίωξη του επιδρομικού Ιράκ από το Κουβέιτ, κάτι που έγινε υπό την ηγεσία της Ουάσινγκτον και με τη σημαία του ΟΗΕ. Η άλλη, αμφιλεγόμενη όμως περίπτωση, είναι του πολέμου στην Κορεατική χερσόνησο το 1950 όταν κατονομάσθηκαν Βόρειος Κορέα και Κίνα ως επιδρομικές χώρες. Όμως τότε, οι αποφάσεις δεν λήφθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Τότε η Σοβιετική Ένωση απείχε των εργασιών του ΣΑ διαμαρτυρόμενη για την άρνηση των Δυτικών να παραχωρήσουν θέση στο ΣΑ στη κομμουνιστική Κίνα αντί της φιλοδυτικής Εθνικιστικής Κίνας. Και η απουσία της Σοβιετικής Ένωσης επέτρεψε στην Ουάσινγκτον να περάσει τις θέσεις της.
Άλλα παραδείγματα επιδρομικών πολέμων είναι ο πόλεμος του 1967 στη Μέση Ανατολή, η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, η εισβολή της Ινδονησίας στο Ανατολικό Τιμόρ το 1975, η εισβολή του Ιράκ στο Ιράν το 1980 (όπου είχαμε και εκτεταμένη χρήση από το Ιράκ χημικών όπλων, εν γνώσει και με τη συνεργασία των Δυτικών- ΗΠΑ, Αγγλίας Γερμανίας, Ιταλίας που του τα προμήθευαν), τους Νατοϊκούς βομβαρδισμούς της Σερβίας το 1999, την εισβολή των αμερικανών και των συμμάχων τους στο Ιράκ το 2003, την επιδρομή κατά της Λιβύης το 2011 και τις συνεχιζόμενες επιδρομές κατά της Συρίας σήμερα.
Στη Συρία έχουμε ένα συνοθύλευμα “παραγόντων αρετής” που επιδιώκουν άλλοι να “εξανθρωπίσουν” τον λαό της, άλλοι να τον εκδημοκρατίσουν, άλλοι να τον κατακτήσουν, άλλοι να τον εξισλαμίσουν, άλλοι να τον λεηλατήσουν, άλλοι να τον αποκεφαλίσουν/εκπορνεύσουν, αλλά και που ο καθένας επιδιώκει, στο τέλος, να παρασημοφορηθεί ως “ειρηνευτής”, σε “συμμαχία” με τους αγγέλους.
Με όλους αυτούς το μακελειό στη Συρία δεν θα έχει τελειωμό, μέχρι να λυντσάρουν και τον Άσαντ, να βαλκανιοποιήσουν το συριακό κράτος, αλλά και να χειροκροτηθούν ως άξιοι οικουμενικοί ηθικοπλάστες.