Στη Λευκωσία δεν θα βάλουν ποτέ μυαλό: Το κράτος στέλνει τουρίστες στα κατεχόμενα της Κύπρου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Παραμένει σε ισχύ η απόφαση για άρση του κανονισμού του ποινικού κώδικα, για να επιτρέπεται σε υπηκόους τρίτων χωρών να κάνουν διακοπές σε ξενοδοχεία στα κατεχόμενα τα οποία είναι κυπριακής ιδιοκτησίας.
Το θέμα προέκυψε με την κάθοδο Ισραηλινών τουριστών που είχαν διευθετήσει να περάσουν τις διακοπές τους στα κατεχόμενα, όταν στο αεροδρόμιο Λάρνακας δεν επιτράπηκε η είσοδος τους καθώς θα παραβιαζόταν ο σχετικός κανονισμός. Στους ελέγχους διαβατηρίων στα αεροδρόμια υπήρχε μέχρι την 17η Σεπτεμβρίου κατάλογος ξενοδοχείων στα κατεχόμενα, τα οποία ανήκουν σε Ελληνοκύπριους.
Με απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών, μετά την πίεση των Ισραηλινών και παρά τη διαφωνία του ΥΠΕΞ, υπήρξε άρση του κανονισμού ώστε να διευκολυνθούν οι Ισραηλινοί. Από τις 17 Σεπτεμβρίου και εντεύθεν, πέραν των Ισραηλινών, πολλοί υπήκοοι ξένων κρατών, κυρίως αραβικής καταγωγής, μεταβαίνουν στα κατεχόμενα για διακοπές και σε ε/κ περιουσίες, με τη συναίνεση βασικά της Κυβέρνησης. Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, την ίδια θέση με το ΥΠΕΞ έχει και το υπουργείο Ενέργειας και Τουρισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για να συζητηθεί το θέμα που προέκυψε συγκλήθηκε υπουργική σύσκεψη στις 2 Οκτωβρίου, πλην όμως αυτή αναβλήθηκε καθώς αποφασίσθηκε, με πρωτοβουλία του ΥΠΕΣ, να σταλούν κάποια ερωτήματα επί του θέματος στον Γενικό Εισαγγελέα. Ήδη ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του υπουργείου Εσωτερικών έχει αποστείλει ερωτήματα. Δηλαδή, ένα ζήτημα πολιτικής αλλά και εφαρμογής της νομοθεσίας τους κράτους θα παραπεμφθεί από την Κυβέρνηση στο Γενικό Εισαγγελέα για να δώσει νομική συμβουλή για το τι μέλλει γενέσθαι. Στη σύσκεψη κλήθηκαν να παραστούν οι υπουργοί Εξωτερικών, Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Ενέργειας – Τουρισμού, Γενικός Εισαγγελέας.
Σημειώνεται συναφώς πως η νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε αντίθεση με το κοινοτικό κεκτημένο, δεν έχει ανασταλεί στα κατεχόμενα και εφαρμόζεται στον βαθμό που είναι δυνατό. Κατά συνέπεια, εάν κάποιος που δηλώνει πως θα διαμένει σε ξενοδοχεία στα κατεχόμενα, που ανήκει σε Ελληνοκύπριους, προτίθεται να παρανομήσει και το κράτος οφείλει να τον παρεμποδίσει. Το θέμα αυτό δεν έχει σχέση με τον Κανονισμό για την Πράσινη Γραμμή, ο οποίος δεσμεύει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία. Σε σχέση με τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής διαπιστώνεται μια σύγχυση, γεγονός που προκύπτει από τα ερωτήματα που έχει θέσει το υπουργείο Εσωτερικών για να απαντηθούν από τη Νομική Υπηρεσία.
Κυπριακό και τουρισμός
Το θέμα που προέκυψε με την άρση του κανονισμού αφορά και το Κυπριακό, το κεφάλαιο της περιουσίας, αλλά έχει και οικονομική διάσταση.
Πρώτο, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, με την άρση του κανονισμού εν γνώσει της Κυπριακής Δημοκρατίας,παραβιάζεται το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών 550. Περαιτέρω, εξουδετερώνει νομικά και πολιτικά επιχειρήματα σε ό,τι αφορά το περιουσιακό. Ουσιαστικά νομιμοποιεί την παράνομη χρήση των ελληνοκυπριακών περιουσιών, γεγονός που δεν αποκλείεται να αξιοποιήσουν πολιτικά οι Τούρκοι. Εκτός κι εάν η νέα προσέγγιση διευκολύνει εν πολλοίς τα όσα έχουν γίνει αποδεκτά από την ελληνοκυπριακή πλευρά στην Πενταμερή του Κραν Μοντάνα με τα δικαιώματα που έχουν παραχωρηθεί στους χρήστες, τους σφετεριστές (η πρόταση Αναστασιάδη αναφέρει πως «για τα εδάφη που δεν θα επιστραφούν, πρέπει να υπάρχει ευελιξία και να λαμβάνονται υπόψη τα εξής: Ιδιαίτερη προσοχή για τις οικογένειες εκεί όπου έχουν γίνει σημαντικές βελτιώσεις, επόμενους αγοραστές για όσα έχουν πωληθεί από χρήστες.
Επίσης πρέπει να υπάρχει ένα όριο για τις άδειες που θα παραχωρούνται). Δεύτερο, η άρση του κανονισμού αιμοδοτεί οικονομικά το κατοχικό καθεστώς. Σύμφωνα με πληροφορίες, από το Ισραήλ σχεδόν το 80% των τουριστών μεταβαίνει με ταξιδιωτικά πακέτα στα κατεχόμενα. Αυτό ισχύει και για τουρίστες από τον Κόλπο και γειτονικές με την Κύπρο χώρες. Υπενθυμίζεται πως η παρέμβαση της πρέσβεως του Ισραήλ προς τον ΥΠΕΣ Κωνσταντίνο Πετρίδη είναι που οδήγησε στην αλλαγή πλεύσης.
Συνεπώς, πέραν της πολιτικής διάστασης, που είναι η σοβαρότερη, υπάρχει και η οικονομική, που συνδέεται με τον τουρισμό.
Το θέμα αναμένεται να ξεκαθαρίσει με παρέμβαση του Γενικού Εισαγγελέα. Μέχρι τότε, η άρση εφαρμογής του κανονισμού, που θα ίσχυε για δεκαπέντε μέρες, επεκτείνεται.
ΤΑ ΠΛΕΙΣΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
Ο κατάλογος με τα ξενοδοχεία στα κατεχόμενα στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας. Είτε υπήρχαν πριν το 1974 είτε έχουν κτιστεί μετά την εισβολή σε ελληνοκυπριακή γη. Με βάση τον κατάλογο, στην κατεχόμενη επαρχία Κερύνειας, υπάρχουν 136 ξενοδοχεία ή τουριστικά καταλύματα, στην κατεχόμενη Αμμόχωστο 59 και στην κατεχόμενη Λευκωσία 10. Με βάση τον κατάλογο, πολύ μικρός αριθμός είναι τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας. Τα πλείστα είναι ιδιωτική περιουσία Ελληνοκυπρίων, υπάρχει και κρατική γη καθώς και εκκλησιαστική. Τα περισσότερα ξενοδοχεία έχουν αλλάξει όνομα. Πολύ λίγα διατηρούν το παλιό όνομα, όπως το Μιμόζα, το Σαλαμίς, Πανόραμα στην Αμμόχωστο, το Ατλαντίς, Αμπέλια, Bristol, Celebrity, Dome, Dorana, Jasmine court, Mare Monte, Socrates στην κατεχόμενη Κερύνεια.
Έγγραφο του ΥΠΕΞ παραπέμπει σε αποφάσεις του ΕΔΑΔ
Σε έγγραφο του Υπουργείου Εξωτερικών με αφορμή το ζήτημα που προέκυψε με ξένους επισκέπτες στα κατεχόμενα, το οποίο επισυνάπτεται στον κατάλογο των ξενοδοχείων, που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους ( καθώς και σε Τ/κ, κράτος και Εκκλησία), παρουσιάζονται με νομικούς και πολιτικούς όρους οι λόγοι που είναι παράνομο να μεταβαίνουν υπήκοοι τρίτων χωρών ( στα κατεχόμενα) και να διαμένουν σε ε/κ περιουσίες. Στο έγγραφο-υπόμνημα, γίνονται αναφορές σε αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Στην απόφασή του ΕΔΑΔ της 18ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με την εφαρμογή του ατομικού δικαιώματος στην περιουσία της κ. Τιτίνας Λοϊζίδου στην προσφυγή κατά της Τουρκίας και στην Τέταρτη Διακρατική Αίτηση Κύπρου κατά της Τουρκίας, της 10ης Μαΐου 2001. Στις αποφάσεις υποστηρίζονται τα δικαιώματα των προσφύγων στις ιδιοκτησίες τους.Το δικαίωμα των εκτοπισθέντων ιδιοκτητών στα ακίνητά τους επιβεβαιώθηκε εκ νέου στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Δεκέμβριος 2005) στην προσφυγή της Μύρας Ξενίδης-Αρέστης κατά Τουρκίας και επανειλημμένως επανεπιβεβαιώθηκε σε πολλές περιπτώσεις σε προσφυγές κατά της Τουρκίας.
Στις 12 Μαΐου 2014, το ΕΔΑΔ εξέδωσε απόφαση στο πλαίσιο της τέταρτης διακρατικής προσφυγής της Κύπρου κατά Τουρκίας, σύμφωνα με το Άρθρο 41 της Σύμβασης, για δίκαιη ικανοποίηση, η κύρια αιτία της οποίας ήταν η παραβίαση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας Ελληνοκυπρίων στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθιστά απολύτως σαφές ότι η Τουρκία είναι υποχρεωμένη, σύμφωνα με το άρθρο 46 της Σύμβασης, να συμμορφωθεί με την κύρια κρίση της διακρατικής υπόθεσης, ιδίως όσον αφορά τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ελληνοκυπριακών δικαιωμάτων ιδιοκτησίας. Στο έγγραφο, αναφορά γίνεται και στην προσφυγή Μελέτη Αποστολίδη κατά τους Όραμς( στα δικαστήρια Κύπρου και Βρετανίας).