Η παρασημοφόρηση ενός αποτυχημένου διπλωμάτη: Εκδηλώσεις τιμής στη χώρα της αφέλειας και της υπερβολής
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Ακόμη μια κυπριακή πρωτιά στην αφέλεια. Η αποχώρηση του 27ου απεσταλμένου του ΟΗΕ στο Κυπριακό, που έγινε με δική του απόφαση ενόψει της καθόδου του στις βουλευτικές εκλογές στη χώρα του, τη Νορβηγία, έγινε με ειδικές τελετές.
Αποχαιρετιστήριες δεξιώσεις, αποχαιρετιστήρια μηνύματα και ευχαριστίες. Αλλά και αναμνηστικά δώρα. Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε αποχώρησε από μια αποστολή που δεν πέτυχε. Δεν επιτεύχθηκε συμφωνία. Την ίδια ώρα, θα πρέπει να παραδεχθούμε πως, κατά την τρίχρονη παρουσία του, συνεπήρε τους οπαδούς της όποιας λύσης. Βρέθηκε και πολλές φορές στο μάτι του κυκλώνα.
Ο λόγος; Από την αρχή μπήκε στη λογική της πεπατημένης, που θέλει τους απεσταλμένους να πιέζουν την αδύνατη πλευρά, τους Ελληνοκύπριους δηλαδή, γιατί θεωρούν πως μόνο διά αυτής της οδού θα υπάρξει αποτέλεσμα. Μόνο έτσι θα πεισθεί η Τουρκία να συνεργαστεί. Με την παραχώρηση κι άλλων δώρων δηλαδή. Ακόμη και στις τελευταίες του δημόσιες τοποθετήσεις κατάφερε να προκαλέσει αντιδράσεις καθώς κινήθηκε και πάλιν σε μια λογική διαχωρισμού.
Στη δεξίωση που παρέθεσε προς τιμή του ο κατοχικός ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, ο κ. Άιντε απευθυνόμενος στους Τουρκοκύπριους είπε ότι δεν είναι «υγιές» να παραμένει κάποιος στην αίθουσα αναμονής, υποδεικνύοντας τα εξής:
«Εσείς σε αυτή την πλευρά το γνωρίζετε αυτό, κάτι που δεν το γνωρίζουν όλοι στην άλλη πλευρά».
Δηλαδή, για τον Νορβηγό διπλωμάτη του ΟΗΕ, κάποιοι στην ελληνοκυπριακή πλευρά δεν θέλουν λύση, ενώ κατά τη δική του άποψη στην τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι στόχος όλων. Αλλά και στη διευκρινιστική δήλωση που έγινε στη συνέχεια δεν υπήρξε επί της ουσίας διαφοροποίηση. Αναγνώρισε ότι η υφιστάμενη κατάσταση στην Κύπρο κρατά πίσω και τις δύο κοινότητες, «αλλά αυτό είναι πιο έκδηλο στην καθημερινή ζωή της τουρκοκυπριακής κοινότητας».
Εννοεί προφανώς το γνωστό τουρκικό αφήγημα για «απομόνωση» των Τουρκοκυπρίων. Το γεγονός ότι η Κύπρος είναι υπό κατοχή, είναι οι Ελληνοκύπριοι που εκδιώχθηκαν από τα σπίτια και τις περιουσίες τους, δεν θεωρείται σημαντικό για τον κ. Άιντε. Το μήνυμά του, κοντολογίς, είναι πως το θύμα, διαθέτοντας δυνατότητες… υπερδύναμης, δεν επιδιώκει λύση.
Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε ξεπερνώντας τους όρους εντολής της αποστολής του επιχείρησε να δημιουργήσει δικά του κανάλια επικοινωνίας με τη λεγόμενη κοινωνία των πολιτών και με κάποιους από το πολιτικό προσωπικό (οι ίδιοι που θαύμαζαν τον Ντε Σότο, τον Ντάουνερ, τον Ανάν). Και σε αυτό το επίπεδο κινήθηκε διαχωριστικά. Σε αυτούς που θέλουν λύση και σε αυτούς που δεν δέχονται (την όποια λύση). Και τι κατάφερε; Να δημιουργήσει συμπάθειες και θαυμασμό μόνο στη θλιβερή μειοψηφία των οπαδών της όποιας λύσης.
Θα μπορούσε να κριθεί και σε μια σειρά από άλλες ενέργειές του όπως την προώθηση της τουρκικής αξίωσης για εφαρμογή για Τούρκους πολίτες στην Κύπρο των τεσσάρων ελευθεριών της Ε.Ε. Θα μπορούσε να κριθεί και για όσα του καταλογίζει –και δικαίως– η Αθήνα για τη συμπεριφορά του.
Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε έχει μια ακόμη υποχρέωση στο Κυπριακό πριν αφοσιωθεί στον προεκλογικό του αγώνα: Να συντάξει δύο εκθέσεις για την Κύπρο. Θα είναι το τελευταίο του αποτύπωμα σε μια τρίχρονη πορεία με σκαμπανεβάσματα. Ξεκίνησε με… καλές συστάσεις. Δεν κατάφερε να αποφύγει την πεπατημένη. Δεν κατάφερε να κρατήσει –τουλάχιστον– ισορροπημένη στάση.
Η αποστολή του εκ του αποτελέσματος κρίνοντας απέτυχε, αλλά παρασημοφορήθηκε στη χώρα της υπερβολής και της αφέλειας. Φανταστείτε να λυνόταν το Κυπριακό επί ημερών του.