Ελλαδοτουρκικός διάλογος για Ασφάλεια: Άιντα και βρετανοί δεν θέλουν “άλλους” στη διάσκεψη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Γιατί έξι χώρες-μέλη της Ε.Ε. έστειλαν αντιπροσώπους στην ορκωμοσία του Πούτιν; Μήνυμα «σύγχυσης και όχι σταθερότητας»… Γαλλία, Ελλάδα και Κύπρος στην πρώτη γραμμή!
Για εμάς δεν υπάρχει τίποτε άλλο από μια ακόμη ισχυρότερη Ευρώπη, δήλωσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Μήνυμα ειρήνης και συνεργασίας στους Τουρκοκύπριους
Του Κώστα Βενιζέλου
Η Αθήνα και η Άγκυρα προχωρούν στην έναρξη συζητήσεων σε τεχνοκρατικό επίπεδο για το θέμα της Ασφάλειας στην Κύπρο. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Φ», κατά τη διάρκεια της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδος και Τουρκίας, Νίκου Κοτζιά και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, την περασμένη Πέμπτη στο Αμβούργο, κατέληξαν στην έναρξη των συζητήσεων σε επίπεδο Γενικών Γραμματέων των ΥΠΕΞ.
Στόχος να προετοιμαστεί το έδαφος για συνάντηση του Πρωθυπουργού της Ελλάδος, Αλέξη Τσίπρα και του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πριν από τη Διάσκεψη της Γενεύης, που χρονικά ορίστηκε για τη 12η Ιανουαρίου 2017. Οι Νίκος Κοτζιάς και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, κατά τη συνάντησή τους που έγινε στο περιθώριο της συνόδου του ΟΑΣΕ, δεν υπεισήλθαν στην ουσία του θέματος, παραπέμποντας στους δυο υψηλόβαθμους διπλωμάτες που θα αναλάβουν να συζητήσουν το δύσκολο αυτό κεφάλαιο.Είναι, όμως, γνωστό πως υπάρχουν μεγάλες διαφορές.
Η Ελλάδα επιμένει στην κατάργηση των εγγυήσεων και την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής, ενώ η Τουρκία θέλει και εγγυήσεις και παρουσία στρατευμάτων της στο νησί. Με βάση και τις πρόσφατες επαφές του Έσπεν Μπαρθ Άιντα στην Άγκυρα, το μήνυμα που αποκόμισε ο αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού είναι πως η Τουρκία δεν συζητά σε καμία περίπτωση την κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση όλων των στρατευμάτων. Προβάλλεται η γνωστή θέση για τη δημιουργία στρατιωτικής βάσης, ενώ τα χρονοδιαγράμματα που αφορούν στη μείωση των στρατευμάτων ξεπερνούν τα δέκα χρόνια. Η Τουρκία παρουσιάζεται, ωστόσο, έτοιμη να συζητήσει διαφοροποίηση των υφιστάμενων συνθηκών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, λόγω και αυτής της θέσης της Άγκυρας, που χαρακτηρίζεται από κάποιους ως «εξέλιξη» και «διαφοροποίηση στάσης», διαπιστώνονται κινήσεις από τρίτους για την εξεύρεση μιας «συμβιβαστικής φόρμουλας». Αυτές οι φόρμουλες περιλαμβάνουν ουσιαστικά τη διασφάλιση είτε μέσω μακρών μεταβατικών περιόδων διατήρησης στρατού και εγγυήσεων είτε μικρότερης με επαναξιολόγηση των δεδομένων όταν ολοκληρωθεί το χρονοδιάγραμμα που θα συμφωνηθεί. Λόγω της παρασκηνιακής κινητικότητας που διαπιστώνεται δεν είναι άσχετο και το γεγονός ότι εσχάτως πυκνώνουν και στο εσωτερικό φωνές, που υποστηρίζουν πως η Αθήνα έχει σηκώσει ψηλά τον πήχη στο θέμα των εγγυήσεων όπως και κάποιοι στη Λευκωσία. Αυτές οι προσεγγίσεις δημιουργούν σύγχυση στους τρίτους, ενώ προδήλως υπονομεύουν διαπραγματευτικά την ελληνική πλευρά.
Δεν θέλουν… πολυκοσμία
Την ίδια ώρα, ο σχεδιασμός των Ηνωμένων Εθνών ενόψει Γενεύης είναι η επίτευξη πολιτικής συμφωνίας, δηλαδή ενδιάμεσης λύσης, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων που θα διεξαχθούν στη Γενεύη, από τις 9-12 Ιανουαρίου 2017. Στόχος είναι η διαμόρφωση ενός πλαισίου συμφωνίας, που θα συμπληρωθεί στη συνέχεια με τη συζήτηση όσων ανοικτών θεμάτων θα παραμείνουν. Τούτο, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, δεν μπορεί να κρατήσει ανοικτό το Κυπριακό για πολλούς μήνες.
Σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές, η ομάδα του Διεθνούς Οργανισμού υποστηρίζει πως θα διεξαχθεί μια διάσκεψη τύπου Μπούργκενστοκ, η οποία θα είναι ανοικτής διάρκειας. Το θέμα της σύνθεσης φαίνεται να αποτελεί αντικείμενο έντονων παρασκηνιακών διεργασιών, με τον ΟΗΕ να μην επιθυμεί συμμετοχή άλλων πλην των πέντε. Δηλαδή των δυο κοινοτήτων και των τριών εγγυητριών δυνάμεων, Ελλάδος, Τουρκίας και Βρετανίας. Τα Ηνωμένα Έθνη και συγκεκριμένα ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα, θεωρούν πως δύσκολα θα μπορέσουν να συμμετάσχουν στη Διάσκεψη τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ενώ για την Ευρωπαϊκή Ένωση σημειώνεται πως θα παρίσταται, όπως έγινε και το 2004 (τότε ήταν ο Επίτροπος Γκούντερ Φερχόιγκεν). Δεν θα συμμετέχει στο τραπέζι των συζητήσεων η Ε.Ε., αλλά θα βρίσκεται στον χώρο και θα διαδραματίζει ρόλο συμβουλευτικό, όπως σήμερα ο απεσταλμένος της στις συνομιλίες, Πίτερ Βαν Νούφελ. Εκτός από την ομάδα Άιντα, πληροφορίες αναφέρουν πως ούτε η Βρετανία επιθυμεί διευρυμένη συμμετοχή της στη Διάσκεψη. Το σίγουρο είναι πως το Λονδίνο δεν θέλει τις υπόλοιπες χώρες των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και πιο συγκεκριμένα τις Ρωσία, Γαλλία και Κίνα. Η πρωτοβουλία του Παρισιού και προσωπικά του Φρανσουά Ολάντ μπορεί να ανατρέψει αυτές τις προσεγγίσεις. Η παρουσία, πάντως, των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν θα είναι με ρόλο συμβαλλόμενου μέρους.
ΘΑ ΤΥΧΕΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ Κ.Δ., ΛΕΝΕ ΣΤΑ ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ
Τα Ηνωμένα Έθνη, τα οποία δηλώνουν πως αιφνιδιάστηκαν από το αποτέλεσμα της 1ης Δεκεμβρίου, όταν προέκυψε η Συμφωνία του Δείπνου, σε κατ΄ ιδίαν συζητήσεις αξιωματούχων τους, αναφέρουν σε σχέση με το ζήτημα της σύνθεσης της Διάσκεψης, πως το θέμα της τροποποίησης, κατάργησης των Συνθηκών Εγγύησης και Ασφάλειας, θα απασχολήσει τις τρεις εγγυήτριες.
Παράλληλα, θεωρούν σύνθετο ζήτημα αυτό της συμμετοχής στη Διάσκεψη της Κυπριακής Δημοκρατίας και φαίνεται ότι έχουν ζητήσει νομική συμβουλή. Όπως συναφώς αναφέρουν πηγές του Διεθνούς Οργανισμού, το θέμα της συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας θα τύχει νομικής επεξεργασίας.
Κωδικοποίηση θέσεων από Αθήνα και Λευκωσία – Συνάντηση στις Βρυξέλλες την Τετάρτη
Η Αθήνα έχει διαμορφώσει μια συνολική πρόταση για το θέμα της Ασφάλειας, η οποία διαβιβάστηκε στη Λευκωσία και αποτελεί βασικό εργαλείο πολιτικής
Η Αθήνα έχει διαμορφώσει μια συνολική πρόταση για το θέμα της Ασφάλειας, η οποία διαβιβάστηκε στη Λευκωσία και αποτελεί βασικό εργαλείο πολιτικής
Αθήνα και Λευκωσία θα κωδικοποιήσουν τις θέσεις τους στα θέματα της Ασφάλειας και θα συζητήσουν θέματα τακτικής ενόψει των συνομιλιών στη Γενεύη και της πενταμερούς διάσκεψης. Στις Βρυξέλλες, την ερχόμενη Τετάρτη, 14 Δεκεμβρίου, πριν την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του Πρωθυπουργού της Ελλάδος, Αλέξη Τσίπρα, και του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, στην παρουσία των υπουργών Εξωτερικών, Κοτζιά και Κασουλίδη, και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Νίκου Χριστοδουλίδη.
Η Αθήνα έχει ως γνωστό διαμορφώσει μια συνολική πρόταση για το θέμα της Ασφάλειας, η οποία διαβιβάστηκε στη Λευκωσία και αποτελεί βασικό εργαλείο πολιτικής. Παράλληλα, διά του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες στο διεθνές πεδίο για το θέμα της Ασφάλειας, έχοντας ως κεντρικό άξονα την κατάργηση των εγγυήσεων και την πλήρη αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων. Προτείνει παράλληλα την υπογραφή ενός συμφώνου φιλίας, που θα διέπει τα θέματα της Ασφάλειας. Όπως πληροφορούμαστε, η ελληνική κυβέρνηση, που αιφνιδιάστηκε από τη συμφωνία του δείπνου της 1ης Δεκεμβρίου, έχει θέσει κάποιες προϋποθέσεις και θέλει αυτές να τηρηθούν. Παράλληλα, αξιολογεί το ευρύτερο περιβάλλον στις σχέσεις με την Τουρκία, κυρίως σε ό,τι αφορά στις συνεχείς και σχεδόν καθημερινές προκλήσεις της Άγκυρας σε βάρος της Ελλάδος.