Να αποφευχθούν απόπειρες επιβολής λύσης στο Κυπριακό ζητά η Μόσχα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Ο ρόλος της Ρωσίας στο Κυπριακό έγκειται στην προσφορά βοήθειας προς τις δυο πλευρές να φτάσουν σε μια αποδεκτή από μέρους τους λύση για το κοινό τους μέλλον και να προσπαθήσουμε να διασφαλισθεί η αρχή της μη επέμβασης από μέρους οιασδήποτε τρίτης πλευράς.
Αυτό αναφέρει σε συνέντευξή του στο «Φιλελεύθερο» (www.philenews.com), ο πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Στανισλάβ Οσάτσι σημειώνοντας παράλληλα ότι οι παράμετροι της διευθέτησης θα πρέπει να ανταποκρίνονται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ο Ρώσος διπλωμάτης τονίζει ταυτόχρονα, στέλνοντας μηνύματα προς διάφορες κατευθύνσεις πως «ακολουθούμε ουδέτερη στάση απέναντι στις δυο κοινότητες στην πορεία των συνομιλιών και καλούμε και τις άλλες πλευρές να αποφεύγουν απόπειρες επιβολής προς τη μια ή την άλλη πλευρά οποιουσδήποτε έξωθεν όρους».
Ο Στανισλάβ Οσάτσι αναφέρεται και στο ρόλο του Συμβουλίου Ασφαλείας σημειώνοντας ότι στο ζήτημα της εφαρμογής μιας πιθανής συμφωνίας μεταξύ των πλευρών αναφορικά με την επανένωση αποτελεί ένα θέμα που θα πρέπει να επεξεργαστεί. Υποδεικνύει, ωστόσο, πως εξ όσων γνωρίζει, τέτοιου είδους έκκληση από μέρους των Κυπρίων δεν έχει απευθυνθεί προς το Σ.Α.
-Εκτιμώντας την πορεία των συνομιλιών για τη διευθέτηση του Κυπριακού, θεωρείτε ότι οι πλευρές βρίσκονται κοντά στην επίτευξη συμφωνίας ;
– Εμείς χαιρετίσαμε την επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών τον Μάιο αυτού του χρόνου και παρακολουθούμε με προσοχή την πορεία της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Εξ΄ όσων μπορούμε να κρίνουμε, μέχρι σήμερα έχει σημειωθεί συγκεκριμένη πρόοδος και οι δυο ηγέτες επιδεικνύουν βούληση για την επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης. Σε σημαντικό βαθμό προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλει η θετική ατμόσφαιρα, που έχει διαμορφωθεί σε προσωπικό επίπεδο μεταξύ τους. Προς το παρόν, δυστυχώς, παραμένουν αρκετά θέματα, επί των οποίων οι δυο πλευρές δεν μπορούν να φτάσουν σε μια συμφωνία (θέματα όπως το περιουσιακό, των εγγυήσεων, της ιθαγένειας και ορισμένα άλλα). Είναι φανερό ότι απλές και εύκολες λύσεις σ αυτή την πορεία δεν υφίστανται. Ευελπιστούμε ότι οι δυο πλευρές θα επιδείξουν ετοιμότητα για συμβιβασμούς και υπολογισμό των αμοιβαίων ανησυχιών.
–Η επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Σεργκέϊ Λαβρώφ επιβεβαίωσε τη διατήρηση του διαχρονικού ενδιαφέροντος της Μόσχας προς το Κυπριακό πρόβλημα. Με ποιο τρόπο θα μπορούσε να συμβάλει η Ρωσία στη διαδικασία διευθέτησης του Κυπριακού ;
– Η Ρωσία ακολουθεί μια συνεπή γραμμή υπέρ μιας συνολικής, βιώσιμης και δίκαιης διευθέτησης του Κυπριακού, με αυστηρό σεβασμό των συμφερόντων και των δυο κυπριακών κοινοτήτων. Ο ρόλος μας έγκειται στην προσφορά βοήθειας προς τις δυο πλευρές να φτάσουν σε μια αποδεκτή από μέρους τους λύση για το κοινό τους μέλλον και να προσπαθήσουμε να διασφαλισθεί η αρχή της μη επέμβασης από μέρους οιασδήποτε τρίτης πλευράς, παράλληλα οι παράμετροι της διευθέτησης να ανταποκρίνονται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ακολουθούμε ουδέτερη στάση απέναντι στις δυο κοινότητες στην πορεία των συνομιλιών και καλούμε και τις άλλες πλευρές να αποφεύγουν απόπειρες επιβολής προς τη μια ή την άλλη πλευρά οποιουσδήποτε έξωθεν όρους.
– Θεωρείτε ότι μια συμφωνία διευθέτησης του Κυπριακού επιβάλλεται όπως περιλαμβάνει και πρόνοια για το θέμα των εγγυήσεων ;
– Το θέμα της διατήρησης ή της κατάργησης του συστήματος εγγυήσεων εμπίπτει στις εξωτερικές πτυχές του Κυπριακού Προβλήματος και θα επιλυθεί, μεταξύ άλλων και με τη συμμετοχή των άμεσα εμπλεκομένων στη δεδομένη διαδικασία χωρών. Κατά την άποψη μας, στο θέμα αυτό πρέπει να γίνουν σεβαστές οι τελικές συμφωνίες, τις οποίες θα επεξεργασθούν οι κυπριακές κοινότητες κατά τη διαδικασία των συνομιλιών. Εμείς θα αποδεχθούμε οποιαδήποτε απόφαση, που θα εγκριθεί από τις δυο κοινότητες της νήσου σε χωριστά δημοψηφίσματα.
-Τι έχει προσφέρει το σύστημα των εγγυήσεων ;
– Να κρίνουν τι έχει προσφέρει το σύστημα των εγγυήσεων μπορούν μονάχα οι ίδιοι οι κάτοικοι της νήσου. Και είναι ακριβώς οι Κύπριοι – Έλληνες και Τούρκοι, – που θα έχουν να κρίνουν κατά τη διάρκεια των δημοψηφισμάτων τις προτάσεις στις οποίες θα καταλήξουν οι πλευρές στην πορεία των διαπραγματεύσεων. Μόνο οι συνομιλίες θα δείξουν αν το νησί χρειάζεται ή όχι τη διατήρηση του συστήματος των Συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου.
-Μπορεί η Ρωσία σαν Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να διαδραματίσει οποιονδήποτε ρόλο κατά την περίοδο που θα ακολουθήσει την επίτευξη μιας τελικής διευθέτησης του Κυπριακού ;
– Ως Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ θεωρούμε ως ένα από τα σημαντικότερα καθήκοντα μας τη διασφάλιση ευνοϊκών εξωτερικών συνθηκών για την επίτευξη από μέρους των δυο κοινοτήτων μιας σταθερής και δίκαιης λύσης του Κυπριακού προβλήματος στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την Κύπρο και των ενδοκυπριακών αποφάσεων Κορυφής του 1977 και του 1979. Σ΄ αυτό υπολογίζουμε στη συνεργασία των εταίρων μας της «πεντάδας» του Σ. Α. του ΟΗΕ. Η μορφή συμμετοχής του ΟΗΕ στο ζήτημα της εφαρμογής μιας πιθανής συμφωνίας μεταξύ των πλευρών αναφορικά με την επανένωση αποτελεί ένα θέμα που θα πρέπει να επεξεργαστεί. Εξ΄ όσων γνωρίζουμε, τέτοιου είδους έκκληση από μέρους των Κυπρίων δεν έχει απευθυνθεί. Είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε ενεργά υπό την ιδιότητα του Μονίμου Μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ υπέρ μιας ειρηνικής διαδικασίας επανένωσης της χώρας μετά την επίτευξη όλων των σχετικών διμερών συμφωνιών.
Η Ρωσία πρωταγωνιστεί στην επεξεργασία κοινών μέτρων κατά της τρομοκρατίας
Η κόκκινη γραμμή είχε ξεπεραστεί κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001
– Η Ανθρωπότητα βρέθηκε αντιμέτωπη με την απειλή της τρομοκρατίας. Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο ;
-Η τρομοκρατία ως μια πανανθρώπινη απειλή δεν αποτελεί καινούργιο φαινόμενο. Αρκετές χώρες βρέθηκαν αντιμέτωπες μαζί της κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Στη χώρα μας αγωνιζόμαστε ενεργά κατά της τρομοκρατίας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Είναι αλήθεια ότι τότε το φαινόμενο αυτό δεν είχε τέτοιες διαστάσεις, όπως σήμερα και κατά κανόνα η αντιμετώπιση του γινόταν σε τοπικά επίπεδα, πολύ συχνά μάλιστα χωρίς έξοδο από τα σύνορα συγκεκριμένων κρατών. Εντούτοις, μέσα στις συνθήκες της παγκοσμιοποίησης, η τρομοκρατία απέκτησε σταδιακά ένα υπερεθνικό χαρακτήρα. Η κόκκινη γραμμή είχε ξεπεραστεί, κατά τη γνώμη μου, κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Η τραγωδία της Νέας Υόρκης, όπως καμιά άλλη, έδειξε ότι οποιαδήποτε χώρα είναι ευάλωτη ενώπιον μιας τέτοιας απειλής. ΄Όπως θα θυμάστε, ήταν τότε ακριβώς που η διεθνής κοινότητα έκανε τη σκέψη για την απόλυτη αναγκαιότητα της από κοινού αντιμετώπισης του κινδύνου της τρομοκρατίας. Η Ρωσία ως μια χώρα που έτυχε όχι μονάχα μιας τρομοκρατικής επίθεσης, όχι μόνο πρόσφερε χέρι βοήθειας προς τους υπερατλαντικούς μας εταίρους, αλλά αποτέλεσε και ένα από τους πρωταγωνιστές της επεξεργασίας κοινών μέτρων για την καταπολέμηση αυτής της νεοφανούς πρόκλησης. Είμαι πεπεισμένος ότι μόνο από κοινού θα μπορέσουμε να βρούμε ένα αποτελεσματικό μηχανισμό αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Η εξόντωσης αυτής της επιδημίας , αναμφίβολα αποτελεί ένα πανανθρώπινο στόχο. Αποτελεσματικό εργαλείο αποτελεί η συνεργασία διμερούς μορφής. Μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους η Ρωσία και η Κύπρος υπέγραψαν Διακυβερνητική Συμφωνία Συνεργασίας Καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Το έγγραφο αυτό πρέπει να συμβάλει για μεγαλύτερο συνδυασμό μεταξύ των χωρών μας σ΄ αυτό τον τομέα. Η οικοδόμηση ενός κόσμου, απαλλαγμένου από οποιαδήποτε μορφή μη ανέχειας και εξτρεμισμού αποτελεί το κοινό μας χρέος έναντι των μελλοντικών γενεών. Και εγώ πιστεύω ειλικρινά ότι η αποστολή αυτή είναι εφικτή. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ακόμη μια φορά την αποφασιστικότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την επίτευξη της.
Ενεργή η συμμετοχή Μόσχας στην προσπάθεια ειρήνευσης στη Συρία
Η Ρωσία ύστερα από έκκληση των συριακών αρχών και σε πλήρη συμφωνία με τις πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου εδώ και δυόμιση μήνες αγωνίζεται κατά του Ισλαμικού κράτους.
– Η επίλυση του Συριακού προβλήματος είναι δυνατή υπό τις σημερινές συνθήκες ;
– Στο παρόν στάδιο αυτό αποτελεί το πρωταρχικό καθήκον και στόχος ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας και χωρίς αμφιβολία, την προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας. ΄Ολες οι ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην περιοχή αυτή σκοπεύουν στην αναγκαιότητα σύντομης εξεύρεσης λύσης του Συριακού προβλήματος. Από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης του είχαμε άμεση εμπλοκή στις προσπάθειες εξεύρεσης εξόδου από τη δημιουργηθείσα κατάσταση. Αναμφίβολα, η διαδικασία συμφιλίωσης και η σταδιακή αποστρατικοποίηση της χώρας αυτής πρέπει να γίνονται υπό τον καθοριστικό ρόλο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και στη βάση μιας πλήρους μορφής ενδοσυριακής διαπραγματευτικής διαδικασίας. Υπενθυμίζω ότι η Ρωσία έχει ενταχθεί ενεργά στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων πάνω σ΄ αυτό το θέμα, αρχικά με τη μορφή που είχε στη Γενεύη και στη συνέχεια στη Βιέννη. Στις αρχές του 2015 στη Μόσχα έγινε η αρχή μιας διαδικασίας διαλόγου μεταξύ εκπροσώπων των πιο διαφορετικών πολιτικών και θρησκευτικών τάσεων της Συρίας. Η Ρωσία ύστερα από έκκληση των συριακών αρχών και σε πλήρη συμφωνία με τις πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου εδώ και δυόμιση μήνες αγωνίζεται κατά του Ισλαμικού κράτους, το οποίο αποτελεί κομβικό εμπόδιο για ειρηνική επίλυση του Συριακού προβλήματος. Είμαστε πεπεισμένοι ότι μια σφαιρική προσέγγιση, η οποία εμπεριέχει την εξόντωση των ριζοσπαστικών τρομοκρατικών ομάδων, παράλληλα με τα βήματα προσέγγισης από μέρους των εκπροσώπων της συριακής κοινωνίας, αποτελούν το εχέγγυο της πολυπόθητης επίλυσης του Συριακού προβλήματος. Και αυτό ταυτόχρονα θα αποτελέσει ένα σημαντικό επιπρόσθετο παράγοντα διασφάλισης της ασφάλειας σ΄ ολόκληρη την περιοχή.
Συμμετοχή ρωσικών επιχειρήσεων σε προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων
«Η Κύπρος αποτελεί ένα από τα λίγα κράτη της Ε.Ε., τα οποία εκφράζεται ανοικτά ενάντια στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας», λέει.
-Η Ρωσία και η Κύπρος συνδέονται με πολυεπίπεδες σχέσεις. Υπάρχουν νέα σχέδια για την περαιτέρω ανάπτυξη τους ;
-Η ιστορία των επισήμων ρωσο – κυπριακών σχέσεων μετρά ήδη 55 χρόνια. ΄Εχουν παραδοσιακά φιλικό χαρακτήρα, γεγονός που υποβοηθείται σε σημαντικό βαθμό από τη σύμπτωση ή κοντινές θέσεις πάνω στα βασικά διεθνή προβλήματα, καθώς και η συνεπής γραμμή της Ρωσίας υπέρ της επίτευξης μιας συνολικής, δίκαιης και βιώσιμης διευθέτησης του Κυπριακού Προβλήματος. Στην δε παρούσα πολύπλοκη γεωπολιτική κατάσταση η Κύπρος αποτελεί ένα από τα λίγα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία εκφράζεται ανοικτά ενάντια στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Για το υψηλό και σημαντικό απόθεμα ανάπτυξης του επιπέδου των ρωσο – κυπριακών σχέσεων μαρτυρούν τα αποτελέσματα της επίσημης επίσκεψης, που πραγματοποίησε τον Φεβρουάριο ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης στη Μόσχα, που εκφράστηκαν μέσω της υπογραφής σειράς συμφωνιών σε διάφορους τομείς, περιλαμβανομένης της στρατιωτικο – τεχνικής συνεργασίας, καταπολέμησης της τρομοκρατίας, επιστημονικο – τεχνικής συνεργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη εργασίας του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Σεργκέϊ Λαβρώφ, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Ρώσος αξιωματούχος και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης συμφώνησαν για την περαιτέρω διεύρυνση της πολύμορφης συνεργασίας μεταξύ των χωρών μας. Ανάμεσα στις συγκεκριμένες προτάσεις θα μπορούσαμε να σημειώσουμε την ίδρυση ρωσο – κυπριακών κοινοπραξιών επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων, που παράγονται στην Κύπρο, καθώς και τη συμμετοχή ενδιαφερομένων ρωσικών επιχειρήσεων σε προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων στο νησί. Λαμβάνοντας υπόψη την τόσο θετική δυναμική της ρωσο – κυπριακής διμερούς συνεργασίας, θα μπορούσε να λεχθεί ότι στη συνέχεια αυτή η τάση να συνεχίσει να ενδυναμώνει για το καλό των δυο χωρών μας.
– Πόσοι Ρώσοι πολίτες ζουν στην Κύπρο ; Πως αισθάνονται την κυπριακή φιλοξενία ;
–Αυτή τη στιγμή ο αριθμός των συμπατριωτών μας, που ζουν στην Κύπρο, υπολογίζεται ότι είναι περίπου 30 χιλιάδες. Το γεγονός ότι ένας τόσο μεγάλος αριθμός ανθρώπων κατοικεί μόνιμα με ευχαρίστηση στην Κύπρο και εργάζεται, αποτελεί από μόνο του την καλύτερη απάντηση στην ερώτηση σας.
Πιο σκληρά μέτρα κατά της Άγκυρας
«Δεν θα θέλαμε να σκεφτούμε ότι η απάντηση κρύβεται στις προσωπικές επιδιώξεις και οικονομικές επιζητήσεις του Ερντογάν», τονίζει.
-Πολλοί διερωτούνται γιατί η Τουρκία να καταρρίψει ρωσικό αεροσκάφος. Ποια η δική σας ερμηνεία της πράξης αυτής;
-Καλύτερα να απευθύνουμε την ερώτηση αυτήν στις τουρκικές αρχές. Γιατί να το έκανα είναι μεγάλη ερώτηση σήμερα. Όμως είναι αναμφίβολο ότι πρόκειται για μια πρόκληση από της τουρκικής πλευράς. Ποιος βρίσκεται πίσω απ’ αυτήν την εξέλιξη και ποιοι ήταν οι λόγοι της Άγκυρας ακόμα παραμένει αίνιγμα. Δεν θα θέλαμε να σκεφτούμε ότι η απάντηση κρύβεται στις προσωπικές επιδιώξεις και οικονομικές επιζητήσεις του Ερντογάν.
-Μέχρι πού μπορεί να φτάσει αυτή η αντιπαράθεση; Η Μόσχα θα περιοριστεί στα μέτρα κατά της Τουρκίας που έχει εξαγγείλει;
-Είναι γνωστό ότι στη διάρκεια πολλών χρονών η συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας και Τουρκίας αναπτυσσόταν δυναμικά, συμπεριλαμβανομένων μεγάλα οικονομικά σχέδια, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας. Έχοντας καταρρίψει το δικό μας πολεμικό αεροσκάφος, οι Τούρκοι έθεσαν υπό το χτύπημα τη συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών. Ένα τέτοιο βήμα δεν μπόρεσε να μείνει αναπάντητο. Όπως ξέρετε, εγκαταστήσαμε στο έδαφος της Συρίας αντιαεροπορικά συστήματα S-400, επιβάλλαμε μια σειρά περιοριστικών μέτρων οικονομικού χαρακτήρα, καθώς και κλείσαμε κάποιες κατευθύνσεις της κοινής μας δράσης. Είμαι πεπεισμένος ότι αυτό δεν είναι το όριο. Πρόσφατα ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Βλαντίμιρ Πούτιν μίλησε για επιπρόσθετους σκληρούς μοχλούς επιρροής κατά της Άγκυρας στην ομιλία μπροστά τα δυο βουλές της Ομοσπονδιακής Συνέλευσης. Μόνο ο καιρός θα δείξει πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.