Αμερικανικό Κογκρέσο- πρόεδρος Ομπάμα για το Ιράν, σημειώσατε “ένα”
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Με έναν συμβιβαστικό ελιγμό από την πλευρά του Προέδρου Ομπάμα αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή ο «περσικός πόλεμος» ανάμεσα στον Αμερικανό Πρόεδρο και την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας. Μπροστά στην απειλή που διατυπώθηκε ομόφωνα από τούς Ρεπουμπλικάνους και Δημοκρατικούς Γερουσιαστές να παραπέμψουν το σχέδιο νόμου στην Ολομέλεια της Γερουσίας για ψηφοφορία , ο Πρόεδρος Ομπάμα επέλεξε την αναδίπλωση δηλώνοντας ότι θα κύρωνε ένα συμβιβαστικό νόμο που θα παρέχει στο Αμερικανικό Κογκρέσο το δικαίωμα παρέμβασης και ψηφοφορίας για την τελική συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που θεωρείται ότι θα είναι έτοιμη τον Ιούνιο. Αυτό τελικά έγινε.
Σε μία προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ο Λευκός Οίκος αναφέρθηκε σε υποχωρήσεις από την πλευρά των μελών του Κογκρέσου. Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί Γερουσιαστές όμως ανέφεραν ότι απλά ο Πρόεδρος υπέστη, στο συγκεκριμένο θέμα, μια ήττα.
Η ουσία του συγκεκριμένου νόμου είναι ότι το Κογκρέσο θα έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει για την τελική Συμφωνία που θα υπογραφεί με το Ιράν , αφού μελετήσει το σχετικό κείμενο της Συμφωνίας που ο Πρόεδρος υποχρεούται από τον νόμο αυτό να στείλει στο Σώμα μαζί με όλα τα σχετικά απόρρητα έγγραφα. Για περίοδο 30 ημερών που είναι ο προβλεπόμενος από το νόμο χρόνος για την εξέταση της Συμφωνίας απαγορεύεται η άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στο Ιράν , υπέρ των οποίων είχε ψηφίσει το Κογκρέσο και είναι ακόμη σε ισχύ.
Το ζήτημα αυτό θα αποφασισθεί με ειδική για τον σκοπό αυτό ψηφοφορία που θα διεξαχθεί μετά την απόφαση για την τελική συμφωνία και με «αντάλλαγμα » την διάλυση πυρηνικών εγκαταστάσεων και υποδομών από την πλευρά του Ιράν.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ενδιαφέρουσα αυτή εξέλιξη αφενός συνιστά ένα σημαντικό προηγούμενο το οποίο το Αμερικανικό Κογκρέσο προφανώς θα εκμεταλλευτεί και στο μέλλον, αφετέρου θα προβληματίζει τα κόμματα ιδιαίτερα εκείνο από το οποίο θα προέρχεται ο /η Πρόεδρος πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση αφού μέσα από τις εξελίξεις αυτές αναδεικνύεται για μία ακόμη φορά η σοβαρότητα της σχέσης ανάμεσα στην Εκτελεστική με την Νομοθετική Εξουσία και η ισχύς της δεύτερης στις ΗΠΑ , γεγονός που κάνει κάθε Πρόεδρο να επιθυμεί ένα φιλικό προς τον Λευκό Οίκο Κογκρέσο.
Παράλληλα δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται και το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ομπάμα προφανώς θέλει με κάθε τρόπο συμφωνία με το Ιράν, ανεξάρτητα από το πολιτικό κόστος που καλείται να πληρώσει, δικαιώνοντας με τον τρόπο αυτό όσους εντός και εκτός ΗΠΑ θεωρούν ότι έτσι ο Πρόεδρος θα έχει επιλύσει ένα σημαντικό πρόβλημα στην περιοχή ώστε να μπορεί ανενόχλητος πλέον να στρέψει την προσοχή του στην αντιμετώπιση των Ρωσικών δραστηριοτήτων αφού θεωρεί τη Ρωσία ως πιο σημαντική “απειλή” για τα Αμερικανικά συμφέροντα, γεγονός που έχουν επισημάνει έγκυροι αναλυτές και γνωστά Αμερικανικά Ινστιτούτα μελετών.
Η ιστορία άρχισε να ξετυλίγεται όταν ο πρώην Πρόεδρος της Επιτροπής δημοκρατικός γερουσιαστής Menendez και ο σήμερα Πρόεδρος της Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής B. Corker, εισηγήθηκαν σχέδιο νόμου το σημαντικό χαρακτηριστικό του οποίου ήταν ότι παρείχε στο Αμερικανικό Κογκρέσο, στο οποίο σήμερα την πλειοψηφία έχουν οι Ρεπουμπλικάνοι, το δικαίωμα της άσκησης veto στην διαδικασία κύρωσης της τελικής συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Η συζήτηση και ο συμβιβασμός που τελικά επετεύχθη διεξήχθησαν μέσα σε μία φορτισμένη ατμόσφαιρα αφού η σύναψη της ενδιάμεσης συμφωνίας αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής και στο εσωτερικό των ΗΠΑ με αρκετούς συντηρητικούς παράγοντες κυρίως, να εκφράζουν την αντίθεση τους στη σύναψη της συμφωνίας αυτής θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να υιοθετήσουν μια πιο σκληρή στάση απέναντι στο Ιράν που να περιλαμβάνει ακόμη και πολεμικές επιχειρήσεις, αλλά και στις διεθνείς της σχέσεις όπου πρώτο το Ισραήλ και στη συνέχεια η Ρωσία για διαφορετικούς βέβαια λόγους η κάθε πλευρά, έδειξαν με σαφή τρόπο την δυσφορία και την ανησυχία τους για την συγκεκριμένη εξέλιξη.
Στην κριτική των συντηρητικών, οι υποστηρικτές της συμφωνίας και κατ’ επέκταση της πολιτικής που ο Πρόεδρος Ομπάμα ακολουθεί απέναντι στο Ιράν, αντιτείνουν αφενός την αποτυχία του πολεμικού εγχειρήματος του πρώην Προέδρου Τζ. Μπούς εναντίον του Ιράκ, αφετέρου το γεγονός ότι μία στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του Ιράν θα πλήξει μεν αλλά δεν θα καταστρέψει ολοσχερώς τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του με αποτέλεσμα να χρειασθεί νέα Αμερικανική πολεμική επιχείρηση στη Μέση Ανατολή εξέλιξη την οποία θεωρούν εκ των προτέρων αποτυχημένη, επικίνδυνη και στην οποία είναι αντίθετοι.
Το βασικό επιχείρημα όσων συμφωνούν με την συγκεκριμένη πολιτική επιλογή του Προέδρου Ομπάμα είναι ότι αν το Αμερικανικό Κογκρέσσο , δεν εγκρίνει τελικά την συμφωνία ΗΠΑ -Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα του δευτέρου, τότε η Διπλωματία θα έχει αποτύχει και η Διεθνής υποστήριξη στις κυρώσεις που είχαν ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί το Ιράν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα καταρρεύσει δίνοντας με τον τρόπο αυτό την δυνατότητα στους σκληροπυρηνικούς παράγοντες του Ιράν να επιδιώξουν με κάθε τρόπο την κατασκευή πυρηνικών όπλων, εξέλιξη με απρόβλεπτες συνέπειες. Έτσι οι υποστηρικτές των πολιτικών επιλογών του Αμερικανού Προέδρου επιθυμούσαν αρχικά την καταψήφιση της πρότασης νόμου των Corker-Menendez και ζητούσαν και από τούς Αμερικανούς πολίτες να επηρεάσουν προς την κατεύθυνση αυτή τους εκπροσώπους τους στο Κογκρέσο. Ακόμη και ο υπουργός των εξωτερικών κ. Κέρι, τηλεφώνησε σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στόν Αμερικανικό τύπο σε αρκετούς γερουσιαστές ζητώντας τους να καταψηφίσουν τό σχέδιο νόμου Corker-Menendez. αν αυτό τελικά έφθανε στην Ολομέλεια της Γερουσίας. Σήμερα οι υποστηρικτές της πολιτικής Ομπάμα θεωρούν ότι ο συμβιβασμός ήταν αναγκαίος ώστε να μην χαθεί το ” δάσος ” χάριν ενός “δένδρου”.
Μετά τις ανακοινώσεις των υποψηφιοτήτων Χίλαρυ Κλίντον για τους Δημοκρατικούς και Μάρκο Ρούμπιο για τους Ρεπουμπλικάνους, για το προεδρικό αξίωμα που σηματοδοτούν ότι η διαδικασία για τις προεδρικές εκλογές αρχίζει προς το παρόν αργά αλλά σταθερά, και με δεδομένο ότι ο/η επόμενο(η) Πρόεδρος θα έχει την ουσιαστική διαχείρηση αυτών των επιλογών, είναι βέβαιο ότι το ζήτημα του Ιράν θα αποτελέσει σημείο αντιπαράθεσης ανάμεσα στούς υποψηφίους όπως ιδιαίτερα και λόγω της Κουβανικής καταγωγής του κ. Ρούμπιο, σημείο συζήτησης θα αποτελέσει και η νέα εποχή στις Αμερικανο-Κουβανικές σχέσεις μετά την πρόσφατη συνάντηση Ομπάμα -Κάστρο στον Παναμά. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι καί η Ρωσία πρόσφατα ασχολήθηκε με την αναβάθμιση των σχέσεών της με την Κούβα.
Σε κάθε περίπτωση διανύουμε μία πολύ σημαντική περίοδο στις διεθνείς σχέσεις. Αν υπ’αρξουν και θετικές συνέπειες για την ανθρωπότητα ακόμη καλύτερα.
* Ο Γιώργος Δημητρακόπουλος είναι πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Koινοβουλίου