FILE PHOTO: Συμμετοχή μονάδων και προσωπικού από κράτη-μέλη και ΝΑΤΟ, αλλά και από κράτη που δεν ανήκουν στη Συμμαχία, στην πολυεθνική άσκηση Ναρκοπολέμου “Αριάδνη 18”, η οποία διοργανώθηκε από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και διεξήχθη στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου Πελάγους. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΕΝ, STR
Δεν επιθυμώ με αυτή την παρέμβαση να αναλύσω το εξαιρετικό άρθρο του Σταύρου Λυγερού για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας σε σχέση με το Δίκαιο της Θάλασσας.
Είναι το καλύτερο που έχει γραφτεί μέχρι σήμερα για το θέμα. Θα ήθελα όμως να σχολιάσω τρία σημεία του άρθρου:
Α. H Λιβύη και η Τουρκία δεν είναι μέρη της UNCLOS, διότι δεν έχουν προσχωρήσει σε αυτήν, όπως βλέπετε εδώ.
Β. Υπάρχει επίσης ένα πρόβλημα με τις γεωγραφικές συντεταγμένες. Στην Ελλάδα επικρατεί η αντίληψη ότι ένα κράτος μπορεί να στείλει μονομερώς γεωγραφικές συντεταγμένες. Αυτό είναι απολύτως λανθασμένο.
Η UNCLOS όσον αφορά στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας (προσέξτε, τα δύο κράτη έκαναν οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και όχι ΑΟΖ) στο Άρθρο 84 αναφέρει:
Άρθρο 84 Ναυτικοί χάρτες και πίνακες γεωγραφικών συντεταγμένων
Δηλαδή η UNCLOS αναφέρει, ξεκάθαρα, ότι πρέπει να προηγηθεί συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και μετά να σταλούν οι γεωγραφικές συντεταγμένες στον ΟΗΕ.
Από ό,τι είμαι σε θέση να γνωρίζω κανένα παράκτιο κράτος δεν έχει στείλει, μονομερώς, γεωγραφικές συντεταγμένες για ΑΟΖ ή υφαλοκρηπίδα. Πρέπει να τονίσουμε εδώ ότι η Τουρκία έκανε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας με το ψευδοκράτος στις 21 Σεπτεμβρίου 2011 και κατέθεσε τις συντεταγμένες στον Γ.Γ. του ΟΗΕ οκτώ χρόνια αργότερα στις 13 Νοεμβρίου 2019!
Σε μια συνομιλία που είχα με τον Εμμανουήλ Γούναρη, που υπήρξε ο πρώτος εμπειρογνώμων δίκαιου θάλασσας του υπουργείου εξωτερικών και παρακολούθησε την Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας από το 1976 μέχρι το 1982, μου ανέφερε:
«Η αποστολή σχετικών συντεταγμένων θαλασσίων ζωνών στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, σύμφωνα με την UNCLOS του 1982, προϋποθέτει την ύπαρξη, προηγουμένως, οριοθετικής συμφωνίας μεταξύ δυο παράκτιων κρατών. Η συχνά μονομερής αποστολή συντεταγμένων θαλασσίων ζωνών από την Τουρκία στον Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, στο παρελθόν, δεν μπορεί να έχει οποιαδήποτε νομική ισχύ διότι δεν υπάρχει οριοθετημένη συμφωνία.»
Η Ιστορία με τις Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Είχε αρχίσει μια μεγάλη συζήτηση για την πρόθεση της προηγούμενης κυβέρνησης να προωθήσει τις γεωγραφικές συντεταγμένες για την υφαλοκρηπίδα στον ΟΗΕ, αλλά κανείς δεν γνωρίζει εάν αυτό είναι στις προθέσεις και της νέας κυβέρνησης.
Είχε, βέβαια γραφτεί ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε έτοιμες αυτές τις συντεταγμένες. Αυτό είναι απόλυτα ανακριβές, διότι οι συντεταγμένες αυτές έχουν καθοριστεί, δεκαετίες τώρα, από την υδρογραφική υπηρεσία του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και από το Υπουργείο Εξωτερικών.
Η Κύπρος πριν αρκετό καιρό, ανακοίνωσε μια μονομερή οριοθέτηση ΑΟΖ με την Τουρκία και δημοσίευσε τον παρακάτω χάρτη που δείχνει τις γεωγραφικές συντεταγμένες βάσει μέσης γραμμής.
Χάρτης μονομερούς οριοθέτησης ΑΟΖ Κύπρου-Τουρκίας
Η κυπριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα στείλει τον χάρτη και τις γεωγραφικές συντεταγμένες στον ΟΗΕ, αλλά ουδέποτε το έπραξε.
Γ. Ο Περιβόητος Χάρτης Μανιάτη
Ο παρακάτω χάρτης είναι ο μοναδικός επίσημος χάρτης της Ελλάδας, που δείχνει ότι η Ελλάδα έχει μονομερώς οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτές της Αλβανίας, της Ιταλίας και της Λιβύης.
Η Ελλάδα, ουσιαστικά, έχει ήδη οριοθετήσει την ΑΟΖ της με την Λιβύη από το 2011. Εκείνη την χρονιά, ο Υφυπουργός Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης έκανε ένα σημαντικό βήμα για την κατοχύρωση των εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων με το νόμο 4001/2011 για την έρευνα των υδρογονανθράκων.
Ουσιαστικά, με αυτό το νόμο, η Ελλάδα οριοθέτησε, μονομερώς, την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ με αυτή της Λιβύης, δίνοντας πλήρη επήρεια στην Γαύδο.
Χάρτης Υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ του Νόμου 4001/2011
Με βάση αυτόν τον χάρτη παραχωρήθηκαν για εξερεύνηση τα δύο οικόπεδα, νοτιοδυτικά της Κρήτης, στις τρεις εταιρίες, TOTAL, EXXON MOBIL και ΕΛΠΕ. Ήταν μία τεράστια ευφυής κίνηση του Γιάννη Μανιάτη, που άλλοι τώρα προσπαθούν να πιστωθούν ως δική τους επιτυχία. Αλλά το υπουργείο Εξωτερικών, στην τελευταία επιστολή του στον ΟΗΕ, αγνόησε και δεν αναφέρθηκε στον νόμο Μανιάτη.
Και δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον Σταύρο Λυγερό στο τελευταίο κρίσιμο σημείο του άρθρου του:
Με την μονοδιάστατη αμυντική ελληνική στρατηγική είναι δεδομένο, όμως, ότι αργά ή γρήγορα θα «φάμε γκολ», αφού σ’ αυτόν τον αγώνα δεν υπάρχει λήξη, ώστε να ελπίζει σε ισοπαλία.
Ήρθε η ώρα των μεγάλων αποφάσεων για τις ελληνικές θάλασσες: Ως απάντηση στην επιθετική Τουρκία