Απευθύνοντας τις ευχές του προς τους Γάλλους στις 31 Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος Μακρόν
συμπύκνωσε σε λίγες λέξεις την κρίση στην οποία έχει βυθιστεί η χώρα του εδώ και εβδομάδες και τη λύση που σκοπεύει να δώσει. Το 2018, «ζήσαμε μια μεγάλη αναταραχή εξαιτίας μιας οργής που ερχόταν από μακριά…» Το 2019, «πρέπει να ξαναδώσουμε στη δημοκρατία όλη τη ζωτικότητά της».
Ηδη από το 1995, ο Ζακ Σιράκ είχε αναγάγει το «κοινωνικό ρήγμα» σε κεντρικό θέμα της προεκλογικής του εκστρατείας. Όταν ανέλαβε όμως την εξουσία δεν έκανε τίποτα και δύο χρόνια αργότερα οι ψηφοφόροι τον τιμώρησαν στερώντας του την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Δεν άλλαξε τίποτα ούτε την επομένη του δημοψηφίσματος του 2005, όταν οι Γάλλοι απέρριψαν το σχέδιο της ευρωπαϊκής συνταγματικής συνθήκης. Δύο χρόνια αργότερα, την επομένη της εκλογής του, ο Νικολά Σαρκοζί διαπραγματεύτηκε με τους εταίρους του τη συνθήκη της Λισαβώνας που υιοθετούσε την ουσία του Συντάγματος το οποίο είχε απορριφθεί από τους Γάλλους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ψηφοφόροι ένιωσαν προδομένοι.
Όσο για τον Φρανσουά Ολάντ, άρχισε να εφαρμόζει το 2014 μια πολιτική στήριξης των επιχειρήσεων που βρισκόταν στους αντίποδες των δογμάτων της Αριστεράς και για την οποία δεν είχε πει λέξη στην εκστρατεία του το 2012. Το ρήγμα που προκλήθηκε στο στρατόπεδό του εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την απόφασή του να μη διεκδικήσει και πάλι την προεδρία.
Θα ήταν πολύ περίεργο σε αυτές τις συνθήκες να μη χάσουν οι ψηφοφόροι την εμπιστοσύνη τους στους ηγέτες τους.
Με δεδομένη αυτή την κατάσταση, αντιλαμβάνεται κανείς τι εννοεί ο Μακρόν όταν τονίζει πως πρέπει να ξαναδοθεί στη δημοκρατία όλη η ζωτικότητά της. Πόσο μάλλον που, αν οι προκάτοχοί του φέρουν μεγάλη ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση, η δική του ευθύνη δεν είναι μικρότερη.
Ο υποψήφιος Μακρόν ήθελε να ταρακουνήσει τη Γαλλία για να την εκσυγχρονίσει καλύτερα. Ο πρόεδρος Μακρόν την έστρεψε εναντίον του, προκαλώντας μια δυσαρέσκεια που δύσκολα θα μπορέσει να ξεπεράσει.
Όσο σφοδρή και αν είναι η κριτική προς το πολιτικό σύστημα και τους πρωταγωνιστές του, η πίστη των Γάλλων στη δημοκρατία έχει βαθιές ρίζες. Αρκεί κανείς να την ακούει, να τη σέβεται και να τη λαμβάνει υπόψη. Αυτό θα είναι το διακύβευμα των επόμενων μηνών.
(*) Ο Ζεράρ Κουρτουά είναι αρθρογράφος της Monde – Πηγή: Le Monde via ΑΠΕ-ΜΠΕ
Μια βαθιά διχασμένη Αγγλία: Brexit ή τελικά θα επιβληθεί το ενωτικό δόγμα με «ελέω Θεού»…