Οι νέοι της Ελλάδας θα είναι οι αυριανοί ηγέτες της επιστήμης και της καινοτομίας στη χώρα, λέει ο Εμμανουήλ Τσεσμελής
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι ηγέτες της άκρας δεξιάς εστιάζουν πάντα σε όλα τα σημάδια φθοράς της εποχής, που για αυτούς είναι σημάδια παρακμής: Πως χρησιμοποιούν τη «λογική» του φόβου
Γιατί έπρεπε να είναι μυστική η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας; Έγινε κρυφά στο Λονδίνο ενόψει της επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα
Της ΑΝΝΑΣ ΓΡΙΜΑΝΗ
INFO:
Πειραματικός φυσικός στοιχειωδών σωματιδίων με μια καριέρα που εκτείνεται στην επιστημονική έρευνα, ακαδημαϊκή διδασκαλία, επικοινωνία της επιστήμης καθώς και στην διοίκηση και τις διεθνείς σχέσεις, σε μεγάλους επιστημονικούς οργανισμούς όπως το CERN και πανεπιστήμια παγκοσμίως. Ο Εμμανουήλ Τσεσμελής είναι Ανώτατος Φυσικός και Επικεφαλής Διεθνών Σχέσεων (για κράτη μη μέλη) του CERN και Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο Nanyang Technological University στην Σιγκαπούρη. Από το 2016 υπηρετεί επίσης ως μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας της Ελλάδας. Επίτιμο Μέλος της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, εκλεγμένο Fellow του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Φυσικής (FAIP), και μέλος του Jesus College της Οξφόρδης.
Γεννημένος στη Μελβούρνη της Αυστραλίας το 1966, με σπουδές στην Αθήνα, τη Μελβούρνη και το Ντόρτμουντ της Γερμανίας, από όπου έλαβε το διδακτορικό του στην Πειραματική Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων σχετικά με το πείραμα UA2 του CERN . Από το 1993 στα πειράματα NOMAD και SPY για την ανίχνευση του τ-νετρίνο και ήταν μέλος της ομάδας σχεδιασμού για την δέσμη νετρίνο CNGS από το CERN στο Gran Sasso στην Ιταλία. Από το 1998 μέλος του διεθνούς πειράματος CMS, το οποίο ανακοίνωσε το 2012 την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs. Έχει συγγράψει μεγάλο αριθμό επιστημονικών εργασιών σε επιστημονικά περιοδικά και είναι πολυετής η ενασχόληση του με την επικοινωνία της επιστήμης και την προβολή της σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμβουλος του Γενικού Διευθυντή του CERN για τις Διεθνείς Σχέσεις διαδραματίζει καθοριστικό συμβουλευτικό ρόλο, παρέχοντας μια πολιτική και στρατηγική υποστήριξη.
Γιατί οι Έλληνες διακρίνονται;
Σε προσωπικό επίπεδο οι φοιτητές από τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους άλλους. Ως προσωπικότητες είναι πολύ ισχυρές. Αυτούς που βλέπω στο CERN είναι πολύ καλοί αφού ανταγωνίζονται συναδέλφους τους από άλλα κράτη. Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα μπορεί να έχει τις προκλήσεις του αλλά οι απόφοιτοι του είναι εξαιρετικοί. Ίσως να είναι πιο αυτόνομοι, να μην τα περιμένουν όλα από ένα σύστημα, να πρέπει να παλέψουν. Διψάνε για γνώση και να δείξουν ότι είναι καλοί.
Πόσο διεθνής είναι η σύγχρονη Ελλάδα;
Από την άποψη της επιστήμης, η Ελλάδα είναι καλά ενσωματωμένη στη διεθνή κοινότητα. Συμμετέχει και συνεισφέρει με επιτυχία σε πολλές διεθνείς προσπάθειες, όπως στο CERN, και χαιρετίζει την συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό στη σύγχρονη εποχή, καθώς η επιστήμη, η τεχνολογία και η καινοτομία καταρρίπτουν τα φυσικά σύνορα.
To έργο σας και η πρωτοπορία του.
Μεγάλα επιστημονικά έργα στην πειραματική σωματιδιακή φυσική, όπως ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων(LHC), με τη διεθνή συνεργασία και τεχνολογίες αιχμής. Μέσω αυτού του έργου η ανάπτυξη της <<επιστημονικής διπλωματίας>> για την οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ των ηπείρων.
Ο πολιτισμικός παράγοντας, σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από οικονομικές πολιτικές.
Ο πολιτιστικός παράγοντας, όπως εκφράζεται για παράδειγμα από την επιστήμη, τις τέχνες, και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, προσφέρει ελπίδα για το μέλλον. Δείχνει ότι ακόμη και σε περιόδους οικονομικής δυσκολίας το ανθρώπινο πνεύμα θα επικρατήσει τελικά εάν υπάρχει ελπίδα.
Η ελληνικότητα είναι συνείδηση ή τρόπος αντίληψης;
Η ελληνικότητα είναι βαθιά ριζωμένη στη συνείδησή μας και μας κάνει να είμαστε υπερήφανοι που είμαστε Έλληνες. Θα πρέπει να χρησιμεύσει ως γέφυρα για να φέρει τους Έλληνες πιο κοντά.
Ποιά πρέπει να είναι η δημόσια εικόνα του επιστήμονα;
Η ανθρώπινη κατανόηση του κόσμου γύρω μας έχει κάνει μεγάλα άλματα προς τα εμπρός χάρη στην πρωτοπορία της επιστήμης. Οι πρόοδοι στην επιστήμη και την τεχνολογία που γίνονται, μαζί με την οικοδόμηση της ανθρώπινου δυναμικού, θεωρούνται επίσης, ως σημαντικό συστατικό στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη μιας χώρας και την επίλυση των μεγάλων προβλημάτων της ανθρωπότητας. Από την άποψη αυτή, η δημόσια αντίληψη της επιστήμης είναι θετική.
Η Ελλάδα σήμερα καινοτομεί;
Ναι. Η πρόσφατη πρωτοβουλία που ανακοινώθηκε για την ίδρυση του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση για να μείνουν οι νέοι επιστήμονες στη χώρα και να συνεισφέρουν στην ανάπτυξει της χώρας μέσα από την καινοτομία. Αυτοί οι νέοι θα είναι οι αυριανοί ηγέτες της επιστήμης και της καινοτομίας στην Ελλάδα.
Δέχεται εκείνους που ξεχωρίζουν;
Ναι, εφόσον εξερεύνηση νέων εδαφών απαιτεί από τους ανθρώπους να ξεχωρίζουν και να σκέφτονται έξω από το κουτί. Είναι ζωτικής σημασίας να βρεθεί ένας δρόμος προς τα εμπρός.
Τι μπορεί να κάνουν οι επιφανείς Έλληνες του εξωτερικού για την χώρα;
Θα πρέπει να προσπαθήσουν να δώσουν κάτι πίσω στη χώρα προέλευσής τους, ειδικά σε περιόδους ανάγκης, όπως συμβαίνει τώρα. Η μεταφορά στην ελληνική κοινωνίατης εμπειρίας, των γνώσεων και των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό μπορεί να γίνει από όλους μας. Η επίδειξη της υποστήριξης είναι ένα πολύ ισχυρό μήνυμα στις δύσκολες στιγμές.
Η νέα επιχειρηματικότητα συνεπάγεται και μια καινούργια άποψη της κοινωνίας;
Οι κοινωνίες είναι δυναμικές και αλλάζουν μέσα από αυτά που συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή. Η νέα επιχειρηματικότητα μέσω της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας σημαίνει ότι η κοινωνία αλλάζει γρηγορότερα, ο κόσμος γίνεται όλο και μικρότερος και οι επαναστάσεις στον τρόπο που ζούμε είναι δυνητικά πιο διαταραγμένες.
Η ιδέα που αγαπήσατε.
Η ιδέα να συγκεντρωθούν 12 ευρωπαϊκές χώρες το 1954, οι οποίες βρίσκονταν σε πόλεμο μεταξύ τους μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα, και για χάρη της επιστήμης (και της ανθρωπότητας) να ιδρύσουν το CERN με το σύνθημα της επιστήμης για την ειρήνη. Το ευρωπαϊκό πνεύμα της Ελλάδας άνοιξε το δρόμο για να γίνουμε ιδρυτικά μέλη του CERN.
Να μιλήσουμε για τις αξίες σας-ποιες δεν θα διαπραγματευόσαστε;
Η ειλικρίνεια, το φιλότιμο και ο σεβασμός προς τους άλλους. Αυτές είναι οι αξίες που απαιτούνται για την προσέγγιση των λαών και των πολιτισμών.
Τι κάνουν οι επιτυχημένοι σε μια αποτυχία;
Οι επιτυχημένοι μαθαίνουν από τα λάθη που έκαναν σε περιόδους αποτυχίας, κάνουν διορθωτικές ενέργειες, προσαρμόζονται στις νέες περιστάσεις και επιμένουν μέχρι το τέλος με αποφασιστικότητα, πάθος και αφοσίωση.
Μια νοσταλγία σας. Και η ταινία που είδατε πάνω από μια φορά.
Να εμπνεύσω τους νέους να φτάσουν στα αστέρια και να μην φοβούνται να ονειρεύονται. Η ταινία Dead Poets Society και η έμπνευση που μπορεί να δώσει ένας άνθρωπος σε πολλούς.
Το περιεχόμενο της προσδοκίας που μεγαλώνει με εσάς.
Η ανακάλυψη του άγνωστου.