Στο μυαλό του Όρμπαν: Eγωισμός, Πούτιν ή μαχητικά; Μετά από σχεδόν δύο χρόνια παλινωδιών ο Όρμπαν είπε το «ναι» στη Σουηδία* Τώρα όλοι πασχίζουν να καταλάβουν τι σκεφτόταν

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αναχώρησαν για το Μάλμε η Μαρίνα Σάττι και η ελληνική αποστολή της Eurovision: Ο ΟΠΑΠ και το Eurojackpot τους εύχονται καλή επιτυχία [video]

Δεν περνάει από το μυαλό του Στέφανου Κασσελάκη ότι έχουν περάσει κι αλλοι πολύ καλύτεροι ρήτορες από τον ιδιο; Ο αχταρμάς του προέδρου του Σύριζα…

Ο Καγκελάριος της Γερμανίας συνέρχεται και σκέφτεται ομαδικά: “Να στείλουμε μήνυμα ενότητας” ενόψει της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, ζήτησε ο Όλαφ Σολτς

Χρειάστηκαν 19 μήνες αθετούμενων υποσχέσεων και πολεμικής ρητορικής για να επικυρώσει τελικά η Ουγγαρία την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Η παροιμιώδης καθυστέρηση του ηγέτη της Ουγγαρίας να αναγνωρίσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ έχει δώσει αφορμή για πολλές υποθέσεις.

Γιατί, όλη αυτή η κωλυσιεργία, αναρωτήθηκαν πολλοί;

Το ερώτημα, σύμφωνα με τους New York Times, διατυπώθηκε ακόμη και από μέλη του κυβερνώντος κόμματος της Ουγγαρίας, του Φιντές. Ο Peter Ungar, βουλευτή της αντιπολίτευσης, εκμυστηρεύτηκε ότι τον προσέγγισε ένας βουλευτής του Φιντές, ενόψει της ψηφοφορίας της Δευτέρας στο Κοινοβούλιο για την αποδοχή της επέκτασης του ΝΑΤΟ, και τον ρώτησε: «Τι στο διάολο συμβαίνει με τη Σουηδία;».

Το ότι ένα μέλος του κυβερνώντος κόμματος του Βίκτορ Όρμπαν θα ζητούσε εξηγήσεις από έναν αντίπαλο πολιτικό, είναι χαρακτηριστικό του πόσο μπερδεμένοι είναι ακόμη και οι σύμμαχοι του Ούγγρου ηγέτη.

«Το όλο θέμα είναι ακατανόητο», είπε ο Ούνγκαρ, προσθέτοντας: «Κανείς δεν καταλαβαίνει ποιο ήταν το πρόβλημα».
Ο βουλευτής δεν θέλησε να κατονομάσει το μέλος του κοινοβουλίου που τον προσέγγισε, λέγοντας ότι το Φιντές απαιτεί αδιαμφισβήτητη πίστη και αποδοχή των αποφάσεων του Όρμπαν, ανεξάρτητα από το πόσο μπερδεμένες μπορεί να φαίνονται.

Ερωτηθέν γιατί η διαδικασία έγκρισης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ κράτησε τόσο πολύ, το Γραφείο Διεθνών Επικοινωνιών της ουγγρικής κυβέρνησης παρέπεμψε σε δήλωση του Ούγγρου πρωθυπουργού την περασμένη Παρασκευή που χαιρετίζει την απόφαση της Σουηδίας να παράσχει επιπλέον μαχητικά αεροσκάφη.

Χθες, Δευτέρα, το Κοινοβούλιο τελικά υπερψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία την ένταξη της Σουηδίας. Ο υπουργός Εξωτερικών, Ζόλταν Κόβακς, χαρακτήρισε το γεγονός «ιστορική στιγμή», σημειώνοντας ότι «η Ουγγαρία έχει έννομο συμφέρον για την ασφάλεια της Ευρώπης» και ότι η Σουηδία θα είναι «ισχυρός και αξιόπιστος σύμμαχος».

Η αξιοπιστία της Ουγγαρίας, ωστόσο, αμφισβητείται περισσότερο.

Παιχνίδι εγωισμού, μέχρι τέλους

Η κυβέρνηση υπέβαλε τις αιτήσεις ΝΑΤΟ της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο Κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2022, αλλά άργησε να τις θέσει σε ψηφοφορία. Η Φινλανδία έγινε δεκτή από την Ουγγαρία τον Μάρτιο του περασμένου έτους, αλλά το Κοινοβούλιο χρειάστηκε άλλους 11 μήνες για να φτάσει στη Σουηδία.

Όρμπαν και κυβερνητικοί αξιωματούχοι επικαλέστηκαν μια σειρά από αντιφατικές και ενίοτε τραβηγμένες από τα μαλλιά δικαιολογίες για την καθυστέρηση, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και καταγγελιών για αναφορές στην Ουγγαρία σε σχολικά βιβλία που διδάσκονται στα σουηδικά σχολεία.

Ορισμένοι επικριτές της κυβέρνησης, όπως ο Peter Kreko, διευθυντής του Political Capital, μιας ερευνητικής ομάδας που επικρίνει το Fidesz, κατηγόρησε το εγωισμό του Όρμπαν και την επιθυμία του, ως ηγέτης μιας μικρής χώρας με μικρή οικονομική ή στρατιωτική επιρροή, να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής.

Άλλοι επικριτές του με μεγαλύτερη ροπή στις συνωμοσίες υποψιάστηκαν μια μυστική συμφωνία μεταξύ Όρμπαν και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, επισημαίνοντας το γεγονός ότι, από τους 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μόνο η Ουγγαρία έχει συναντηθεί και φωτογραφηθεί να δίνει τα χέρια με τον κ. Πούτιν μετά τη ρωσική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πριν από δύο χρόνια.

Ωστόσο δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η άνεση του Όρμπαν με τη Ρωσία είναι κάτι περισσότερο από την έκφραση της συχνά δηλωμένης επιθυμίας του να παραμείνει σε καλές σχέσεις με τη Μόσχα, μια σημαντική πηγή ενέργειας, αλλά και της προσπάθειάς του να αποφύγει να εμπλακεί στον πόλεμο που διεξάγεται στη γειτονιά του, την Ουκρανία.

Αυτή η στάση, αντίθετη με των συναδέλφων του Ευρωπαίων, βοήθησε το κόμμα του να επιτύχει μια συντριπτική νίκη, την τέταρτη στη σειρά, στις τελευταίες εθνικές εκλογές της Ουγγαρίας τον Απρίλιο του 2022.

Η θεωρία του «εγώ» έχει ίσως περισσότερη βάση. Η κωλυσιεργία της Ουγγαρίας σίγουρα έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας, αν και ως επί το πλείστον όχι με θετικό πρόσημο, στον Όρμπαν και τη χώρα του, η οποία έχει μόλις 10 εκατομμύρια ανθρώπους και αντιπροσωπεύει μόνο το 1 τοις εκατό της οικονομικής παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ανήσυχη από την τόση καθυστέρηση, μια δικομματική αντιπροσωπεία γερουσιαστών των Ηνωμένων Πολιτειών ταξίδεψε στη Βουδαπέστη, την ουγγρική πρωτεύουσα, στις αρχές Φεβρουαρίου για να αποδείξει ότι η Ουγγαρία αντιμετωπίζεται στα σοβαρά. Οι υπουργοί της κυβέρνησης και οι βουλευτές του κόμματος αρνήθηκαν συλλήβδην να συναντηθούν με τους γερουσιαστές, στάση που η κυβέρνηση και τα φιλοκυβερνητικά μμε της γιόρτασαν ως απόδειξη ότι η Ουγγαρία λαμβάνει τις δικές της αποφάσεις και δεν υποκύπτει στις πιέσεις.

Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας έτυχε θερμότερης υποδοχής. Ο Ουλφ Κρίστερσον ταξίδεψε στη Βουδαπέστη την Παρασκευή για να αποτρέψει μια ακόμη προκλητική στάση του Όρμπαν. Για να το καταφέρει, έφερε μαζί του υποσχέσεις για αυξημένη στρατιωτική και βιομηχανική συνεργασία μεταξύ των χωρών.

Αμέσως μετά την άφιξή του στη Βουδαπέστη, η Saab, μια σουηδική αεροναυπηγική εταιρεία, ανακοίνωσε ότι είχε υπογράψει σύμβαση με το σουηδικό κράτος για την παράδοση τεσσάρων νέων μαχητικών αεροσκαφών Gripen στην Ουγγαρία.

Ο Κρίστερσον, ο οποίος παλιότερα είχε δηλώσει ότι θα επισκεφθεί τη Βουδαπέστη μόνο αφού η Ουγγαρία επικυρώσει την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ, έφερε επίσης μαζί του την υπόσχεση ότι η Saab θα ανοίξει ένα ερευνητικό κέντρο στην Ουγγαρία.

Ίσως πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι η επίσκεψη του Σουηδού πρωθυπουργού έδωσε στον Όρμπαν την ικανοποίηση ότι τακτοποίησε έναν παλιό προσωπικό λογαριασμό. Ενώ υπηρετούσε ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2019, ο Κρίστερσον είχε συμβάλει σε ένα ταπεινωτικό πλήγμα κατά του Όρμπαν, υποστηρίζοντας τις εκκλήσεις για αποβολή του κόμματός του από ένα ισχυρό μπλοκ κεντρώων και συντηρητικών βουλευτών.

Για να αποφύγει την ταπείνωση της εκδίωξης, το Φιντές αποσύρθηκε.

Ο Agoston Mraz, διευθυντής του Ινστιτούτου Nezopont, ενός ερευνητικού κέντρου που κάνει δημοσκοπήσεις για την κυβέρνηση, είπε ότι η πιο σημαντική πτυχή της επίσκεψης του Κρίστερσον δεν ήταν απλώς η διευρυμένη στρατιωτική συνεργασία αλλά ότι ο Σουηδός πρωθυπουργός έπρεπε να χαμογελάσει μπροστά στις κάμερες δίπλα στον Όρμπαν.

«Δεν είναι μεγάλος θαυμαστής του κ. Όρμπαν, αλλά για να γίνει δεκτός στο ΝΑΤΟ πρέπει να χαμογελάσει», είπε ο κ. Μραζ.
Χωρίς αυτό, πρόσθεσε, ο κ. Όρμπαν θα δυσκολευόταν να εξηγήσει στους βασικούς ψηφοφόρους του στην περιφέρεια γιατί, μετά από τόσους μήνες καθυστερήσεων, η Ουγγαρία απέσυρε τις αντιρρήσεις της για τη Σουηδία και την άφησε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. «Έπρεπε να εξηγηθεί και η εξήγηση είναι ότι υπάρχει συμφωνία με τον Σουηδό πρωθυπουργό», είπε.

Η συμφωνία για τη στρατιωτική συνεργασία, στα σκαριά για πολλούς μήνες, δεν είχε καμία σχέση με την ένταξη της Σουηδίας στη δυτική συμμαχία και, σύμφωνα με διπλωμάτες και αναλυτές, συνδέθηκε με το ζήτημα του ΝΑΤΟ μόνο και μόνο για να μπορέσει ο κ. Όρμπαν να υποδείξει ένα συγκεκριμένο όφελος από την κωλυσιεργία του.

Αυτή η πολιτική, τουλάχιστον αρχικά, ταίριαζε σε ένα γνωστό μοτίβο, ιδιαίτερα εμφανές στις συνεχείς μάχες της Ουγγαρίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά τις οποίες αψηφά την επικρατούσα άποψη. Εξού και εμπόδισε για μήνες ένα πακέτο οικονομικής βοήθειας για την Ουκρανία, αλλά υποχώρησε υπό τη μεγάλη πίεση την 1η Φεβρουαρίου, λίγες εβδομάδες αφότου η Ευρωπαϊκή Ένωση απελευθέρωσε 10 δισεκατομμύρια δολάρια για την Ουγγαρία.

Πίσω ακόμη και από την Τουρκία

Καθώς ο χρόνος περνούσε, ωστόσο, και η Τουρκία, η μόνη άλλη δύναμη που εμπόδιζε την ένταξη της Σουηδίας, επικύρωσε την ένταξη του σκανδιναβικού έθνους τον Ιανουάριο, οι συνεχιζόμενες καθυστερήσεις της Ουγγαρίας, παρά τη δέσμευση του κ. Όρμπαν στις 24 Ιανουαρίου να αποδεχθεί τη Σουηδία «με την πρώτη δυνατή ευκαιρία», προκάλεσε αυξανόμενη αμηχανία, ακόμη και σε ορισμένους κυβερνητικούς συμμάχους.

Όταν η αντιπολίτευση κάλεσε έκτακτη σύνοδο του Κοινοβουλίου στις 5 Φεβρουαρίου, προκειμένου να διεξαχθεί τελικά ψηφοφορία για την αποδοχή της Σουηδίας, το κυβερνών κόμμα μποϊκόταρε τη σύνοδο.

Αλλά η Ουγγαρία, αναγνώρισε, είχε αιφνιδιαστεί από την ταχύτητα με την οποία η Τουρκία, ένας στενός οικονομικός και πολιτικός εταίρος, είχε επικυρώσει γρήγορα την ένταξη της Σουηδίας, μετά από περισσότερο από ένα χρόνο καθυστερήσεων. Δεν ήταν ευχάριστο για τον Όρμπαν που δεν μπορούσε να τηρηθεί η υπόσχεσή του ότι η Ουγγαρία δεν θα είναι η τελευταία.

Όμως, στο τέλος, ο κ. Όρμπαν πήρε αυτό που ήθελε, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης μερίδας ταπεινής πίτας που έφαγε ο Σουηδός πρωθυπουργός και μια ωραίας ιστορίας για να αφηγηθεί στους υποστηρικτές του.

«Ο ουγγρικός τρόπος πολιτικής», λέει ο Μραζ «είναι να φωνάζεις και να πολεμάς». Σε κάποιους, ιδιαίτερα στους Σκανδιναβούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, που είναι συνηθισμένοι να επιδιώκουν τη συναίνεση, μπορεί να μην αρέσει η ουγγρική προσέγγιση. Αλλά «δουλεύει».

Με πληροφορίες από New York Times

«Παροξυσμό» σεναρίων έφερε στη Βρετανία η απουσία του Γουίλιαμ από το μνημόσυνο του -νονού του- Κωνσταντίνου