Επιστήμη - Τεχνολογία
#Tags:
Osiris-RExαστεροειδήςQueenδιαστημικός βράχοςΜπράιαν ΜέιΣερ Μπράιν ΜέιNASAΗ κάψουλα της ΝΑSA επιστρέφει ύστερα από 7 χρόνια στη Γη κουβαλώντας ίσως τα μυστικά της ζωής στον πλανήτη μας: Το ταξίδι στον αστεροειδή Bennu και ο καθοριστικός ρόλος του Μπράιν Μέι των Queen στο εγχείρημα
To Osiris Rex καθώς θα εισέρχεται στην γήινη ατμόσφαιρα. Απεικόνιση της ΝΑSA
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Την Κυριακή 24/9, η κάψουλα Osiris-Rex της NASA θα μπει «ουρλιάζοντας» στην ατμόσφαιρα της Γης με ταχύτητα μεγαλύτερη κατά 15 φορές από μια σφαίρα τουφεκιού.
Στον ουρανό θα φαίνεται σαν μία βολίδα έτοιμη να πέσει… κατά πάνω μας αλλά μια θερμική ασπίδα σε συνδυσμό με αλεξίπτωτα θα επιβραδύνουν την κάθοδό της και θα την οδηγήσουν σε μια ήπια πτώση στη Δυτική Έρημο της Γιούτα.
Η κάψουλα μεταφέρει ένα πολύτιμο φορτίο: Μια χούφτα σκόνης που αποσπάσθηκε από τον αστεροειδή Bennu, έναν διαστημικό βράχο, ύψους περίπου διπλάσιο του πύργου του Άιφελ.
We are counting down the days! ⏳
On Sunday, Sept. 24, the #OSIRISREx spacecraft will deliver a sample capsule containing a rocky material collected from the surface of the asteroid Bennu to Earth.
Here’s how the delivery will work >> https://t.co/tU0YJ0TX8P pic.twitter.com/Oa5Wh9nvgT
— NASA Marshall (@NASA_Marshall) September 18, 2023
Και η σκόνη αυτή υπόσχεται να απαντήσει σε μερικά από τα πιο «βαθιά» μας ερωτήματα: Όπως το «από πού ερχόμαστε;»
«Όταν θα λάβουμε τα 250 γραμμάρια του αστεροειδούς Bennu, θα είναι σαν να εξετάζουμε υλικό που υπήρχε στο Σύμπαν πριν από τον πλανήτη μας, ίσως ακόμη και πριν από το ηλιακό μας σύστημα», εξηγεί ο καθηγητής Ντάντε Λωρέτα (Dante Lauretta), κύριος ερευνητής της αποστολής.
Και προσθέτει: «Προσπαθούμε να συναρμολογήσουμε τις απαρχές μας. Πώς σχηματίστηκε η Γη και γιατί είναι κατοικήσιμος κόσμος;
Από πού άντλησαν το νερό τους οι ωκεανοί;
Από πού προήλθε ο αέρας στην ατμόσφαιρά μας και, το πιο σημαντικό, ποια είναι η πηγή των οργανικών μορίων που σχημάτισαν κάθε ζωή στη Γη;».
Η επικρατούσα θεωρία σήμερα λέει ότι πολλά από τα συστατικά που προκάλεσαν τη ζωή στη Γη, έφιασαν στον πλανήτη μας -σε μια πρώιμη φάση της ιστορίας του- ύστερα από μια βροχή αστεροειδών, κάποιοι από τους οποίους προσέκρουσαν πάνω μας. Κάποιοι ήταν ίσως ακριβώς όπως ο Bennu.
Are you ready to unlock the secrets of our solar system? It’s almost time! 🕒
This Sunday, Sept. 24, the #OSIRISREx spacecraft, built by our engineers, containing a sample of asteroid Bennu, is finally returning to Earth after its seven-year mission. Here’s how we did it 👇 pic.twitter.com/1dzMb7utb0
— Lockheed Martin (@LockheedMartin) September 21, 2023
Επτά χρόνια ταξίδι
Η προσπάθεια για την απόκτηση θραυσμάτων ή σκόνης από τον Bennu ξεκίνησε το 2016, όταν η NASA εκτόξευσε την κάψουλα Osiris-Rex προς τον διαστημικό αυτό βράχο που έχει πλάτος 500 μέτρων. Χρειάστηκαν δύο χρόνια για να φτάσει η Osiris στο «σώμα» του και άλλα δύο χρόνια χαρτογράφησης για να μπορέσει η ομάδα της αποστολής να εντοπίσει με σιγουριά μια τοποθεσία στην επιφάνεια του διαστημικού βράχου και να συλλέξει ένα δείγμα «χώματος».
O ρόλος του Σερ Μπράιαν Μέι των Queen
Απολύτως καθοριστικός στην όλη διαδικασία ήταν ο βρετανός θρύλος της ροκ αλλά και αστροφυσικός (με διδακτορικό στο σπουδαίο Imperial College του Λονδίνου παρακαλώ) Sir Brian May.
Ο κιθαρίστας των Queen είναι ειδικός στη στερεοφωνική απεικόνιση. Την ικανότητα άλλωστε του Μπράιαν Μέι να δημιουργεί μοναδικές στέρεο ηχητικές ‘εικόνες’ την έχουμε γνωρίσει όλοι από τις ανεπανάληπτες ηχογραφήσεις των Queen.
Υπεραπλουστεύντας, ο Μέι έχει την ικανότητα να «ευθυγραμμίζει» δύο εικόνες ενός θέματος που λαμβάνονται από ελαφρώς διαφορετικές γωνίες για να δημιουργήσει ουσιαστικά μια τρισδιάστατη προβολή -εν προκειμένω- του εδάφους.
Ο Μέι και οι συνεργάτες του προσδιόρισαν έτσι μία μικρή λίστα κατάλληλων τοποθεσιών για τη λήψη δειγμάτων από τον Bennu.
Και βρήκαν τα ασφαλέστερα μέρη για να προσεγγισθούν αυτά από την κάψουλα Osiris. Εν ολίγοις, σχημάτισαν έναν όσο το δυνατόν πιο ακριβή Ατλαντα του pol;y μακρινού αστεροειδούς.
«Πάντα έλεγα ότι χρειαζόμαστε και την Τέχνη και την Επιστήμη», δηλώνει ο Σερ Μπράιαν στο BBC. «Πρέπει να νιώσει κανείς το έδαφος για να ξέρει αν το διαστημόπλοιο είναι πιθανό η όχι να συντριβεί πάνω σε αυτόν τον βράχο. Κάτι που θα ήταν καταστροφικό».
Η στιγμή της λήψης του δείγματος, στις 20 Οκτωβρίου 2020, ήταν εκπληκτική.
Η κάψουλα Όσιρις-Ρεξ κατέβηκε στον αστεροειδή με τον μηχανισμό «αρπαγής» να επικρέμαται στο άκρο ενός βραχίονα μήκους 3 μέτρων.
Το σχέδιο ήταν να χτυπηθεί η επιφάνεια του αστεροειδούς και, ταυτόχρονα, να προκληθεί μια «έκρηξη» αερίου αζώτου για να μαζέψει χαλίκι και σκόνη.
- Ομως αυτό που συνέβη ήταν κάτι σαν σοκ.
Όταν ο μηχανισμός ήρθε σε επαφή, η επιφάνεια έσπασε σαν να ήταν από ρευστό υλικό. Η πίεση του αζώτου προκάλεσε έναν κρατήρα διαμέτρου 8 μέτρων. Το υλικό πετάχθηκε προς όλες τις κατευθύνσεις, αλλά ευτυχώς και μέσα στον θάλαμο συλλογής.
Και κάπως έτσι φθάσαμε εδώ. Η Όσιρις-Ρεξ απέχει πλέον μόλις λίγες ώρες από το να παραδώσει το δείγμα που μάζεψε τρια χρόνια πριν από τον Bennu γράφοντας το τέλος ενός επταετούς ταξιδιού, συνολικής απόστασης επτά δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων.
Μόλις η κάψουλα βρεθεί με ασφάλεια στο έδαφος της ερήμου της Γιούτα (χάρτης) θα μεταφερθεί στο Διαστημικό Κέντρο Johnson στο Τέξας, όπου έχει κατασκευαστεί μια ειδική αίθουσα καθαρισμού και ανάλυσης των δειγμάτων.
Η NASA θεωρεί τον Bennu ως τον πιο επικίνδυνο διαστημικό βράχο στο Ηλιακό μας Σύστημα. Η πορεία του μέσα στο διάστημα του δίνει την υψηλότερη πιθανότητα πρόσκρουσης στη Γη από οποιονδήποτε άλλο γνωστό αστεροειδή.
Αλλά μην πανικοβάλλεστε, οι πιθανότητες είναι πολύ μικρές: σαν παίζετε κορώνα γράμματα και να έρθουν 11 κορώνες στη σειρά.
Ο Bennu πιθανώς περιέχει πολύ νερό -έως και 10%- κρυμμένο στα μέταλλά του. Οι επιστήμονες θα ψάξουν εάν η αναλογία διαφορετικών τύπων ατόμων υδρογόνου σε αυτό το νερό είναι παρόμοια με αυτή των ωκεανών της Γης.
Εάν, όπως πιστεύουν ορισμένοι ειδικοί, η πρώιμη Γη ήταν τόσο ζεστή που έχασε μεγάλο μέρος των υδάτων της, τότε η εύρεση μιας αντιστοιχίας του γήινου ύδατος με αυτό του Bennu θα ενίσχυε την ιδέα ότι κάποιος βομβαρδισμός από αστεροειδείς ήταν καθοριστικός για αυτό που σήμερα λέμε «οι θάλασσές μας».
Επίσης ο Bennu πιθανώς περιέχει περίπου 5-10% άνθρακα στο βάρος του.
Και εδώ βρίσκεται το μεγάλο ενδιαφέρον.
Όπως γνωρίζουμε, η ζωή στον πλανήτη μας βασίζεται στην οργανική χημεία.
Και εκτός από το νερό, έπρεπε να διαθέτουμε και κάποια σύνθετα μόρια για να ξεκινήσει κάποτε η ζωή στην κάποτε νεαρή Γη.
Το κατά πόσον αυτά -νερό και οργανικά στοιχεία- μάς ήρθαν κάποτε από το διάστημα μέσω ενός βομβαρδισμού από αστεροειδείς, είναι το μυστικό στο χώμα που μας φέρνει η κάψουλα από τον Bennu.
Προέχει βεβαίως να προσγειωθεί με αφάλεια.
Με πληροφορίες από ΒΒC