Να ενσωματωθούν στην ελληνική προεκλογική πραγματικότητα: Η εμπειρία από τα προεδρικά debate στις Ηνωμένες Πολιτείες

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Γαλλία διαθέτει 300 πυρηνικές βόμβες και οι Ηνωμένες Πολιτείες πυρηνικά όπλα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, εδώ και πολλές δεκαετίες: Φτάσαμε στο κατακάθι της καταστροφής;

«Διαβάζω και Αλλάζω»: Το Μέγαρο της Βουλής συμμετείχε στη δράση για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου

Υπήρξε εκ των προτέρων ενημέρωση των Ηνωμένων Πολιτειών: Το Ισραήλ προχώρησε σε πλήγμα εναντίον του Ιράν, δεν εκτόξευσε πυραύλους

Του ΧΡΗΣΤΟΥ Γ. ΦΑΙΛΑΔΗ*

Τα προεδρικά ντιμπέιτ αποτελούν παράδοση στην αμερικανική πολιτική σκηνή. Δεν προβλέπονται από κανένα νόμο, ούτε βέβαια από το Σύνταγμα, αλλά σήμερα αποτελούν αναπόσπαστο και de facto στοιχείο των προεδρικών αλλά και προκριματικών εκλογών.

Το πρώτο ντιμπέιτ – και μάλιστα τηλεοπτικό – πραγματοποιήθηκε μεταξύ Κέννεντυ και Νίξον το 1960. Η σχετική βιβλιογραφία βρίθει από αναλύσεις, ιδιαίτερα για το ρόλο που έπαιξε η τηλεόραση στην ήττα του Νίξον. Χρειάσθηκε να περάσουν, ωστόσο, αρκετά χρόνια για την καθιέρωσή τους στις προεδρικές εκλογές (1976).

Έκτοτε, πολιτικοί και ψηφοφόροι αναμένουν την πραγματοποίηση των ντιμπέιτ, αν και τα τελευταία χρόνια οι θεατές έχουν μειωθεί. Ωστόσο, η σημασία που τους αποδίδεται είναι μεγάλη. Χαρακτηριστικό είναι ότι πραγματοποιούνται δημοσκοπήσεις τόσο πριν όσο και μετά τα ντιμπέιτ για να διαπιστωθεί πώς επηρέασε την πρόθεση ψήφου η εμφάνιση των υποψηφίων.

• Πολιτικοί αναλυτές και δημοσιογράφοι ανακηρύσσουν το νικητή του ντιμπέιτ και πράγματι, ουκ ολίγες φορές, ο υποψήφιος που κερδίζει τα ντιμπέιτ κερδίζει και τις εκλογές.

Η θεματολογία των ντιμπέιτ περιλαμβάνει τα πιο διαφιλονικούμενα θέματα, ενώ στόχος είναι οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι, γι’ αυτό και πραγματοποιούνται πολύ κοντά στις εκλογές. Παραδοσιακά συμμετέχουν μόνο δύο υποψήφιοι, ο δημοκρατικός και ο ρεπουμπλικανός.

Ο αριθμός των ντιμπέιτ μπορεί να διαφέρει, αλλά συνήθως είναι τρία: ένα για την εσωτερική πολιτική, ένα για την εξωτερική και ένα επί παντός θέματος. Συνήθως λαμβάνουν χώρα σε πανεπιστήμια, με παρουσία κοινού, ενώ τις ερωτήσεις θέτει είτε ένας δημοσιογράφος / συντονιστής, είτε περισσότεροι.

Πρόκειται πάντα για προσωπικότητες εγνωσμένου κύρους. Ένας από τους πιο συχνούς συντονιστές ήταν ο Jim Legrer, επί χρόνια παρουσιαστής της ειδησεογραφικής εκπομπής Newshour του δημόσιου τηλεοπτικού δικτύου PBS. Ενίοτε ερωτήσεις μπορεί να θέτουν μέλη του κοινού.

Στην κλασσική μορφή του ντιμπέιτ, κάθε υποψήφιος έχει δύο λεπτά για να απαντήσει στην ερώτηση που του θέτει ο δημοσιογράφος. Μετά το πέρας των δύο λεπτών ο αντίπαλος έχει ένα λεπτό για να απαντήσει στον πρώτο. Η σειρά προτεραιότητας αποφασίζεται με νόμισμα. Δεν υπάρχουν εναρκτήριες τοποθετήσεις παρά μόνο καταληκτικές.

Παρά το γεγονός ότι η μορφή των ντιμπέιτ έχει κατά κάποιον τρόπο αποκρυσταλλωθεί σε αυτή που περιγράφηκε παραπάνω, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Η συγκεκριμμένη μορφή που λαμβάνει ένα προεδρικό ντιμπέιτ και οι κανόνες που το διέπουν αποτελούν θέμα διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο κομμάτων στο πλαίσιο της Επιτροπής για τα Προεδρικά Ντιμπέιτ.

Η Επιτροπή αυτή είναι ιδιωτική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που δημιουργήθηκε το 1987 με σκοπό τη διασφάλιση των ντιμπέιτ ως μόνιμου μέρους της εκλογικής διαδικασίας, για την καλύτερη δυνατή ενημέρωση των ψηφοφόρων. Αν και η ίδια σημειώνει ότι αποτελεί μη κομματική (non-partisan) επιτροπή, στην ουσία τα μέλη της είναι – `και δη τα ηγετικά – επιφανή στελέχη των δύο μεγάλων κομμάτων.

Η Επιτροπή ουσιαστικά αποτελεί δικομματικό μηχανισμό, με εκπροσώπους και από τα δύο κόμματα, όπου πραγματοποιείται η διαπραγμάτευση για τη διευθέτηση των ντιμπέιτ. Επιπλέον, η Επιτροπή ασχολείται και με σχετική ακαδημαϊκή έρευνα, αλλά και με τη μετάδοση τεχνοτροπίας σε άλλες χώρες.

Δεν λείπει βέβαια και η κριτική στην όλη διαδικασία, με βασικά επιχειρήματα τον αποκλεισμό τρίτου υποψηφίου ( σύμφωνα με απόφαση της Επιτροπής, για να συμμετάσχει υποψήφιος πρέπει να συγκεντρώνει, με βάση τις δημοσκοπήσεις, το 15% της ψήφου ), την τάση υπερβολικού ελέγχου της διαδικασίας από τους υποψηφίους και τα επιτελεία τους, αλλά και την προηγούμενη ενημέρωση των υποψηφίων για τα θέματα των ντιμπέιτ, αν και γενικά οι ερωτήσεις δεν είναι γνωστές, πράγμα που εξασφαλίζεται και από την ακεραιότητα και το κύρος των συντονιστών.

• Επιπρόσθετα η πραγματοποίηση των ντιμπέιτ βασίζεται σε δωρητές και σπόνσορες, μεταξύ των οποίων ιδρύματα, οργανισμοί, ενώσεις και ιδιωτικές εταιρείες.

Πέρα από τα προεδρικά ντιμπέιτ, πραγματοποιείται και ένα ντιμπέιτ μεταξύ των υποψηφίων αντιπροέδρων, το οποίο δεν τραβά ιδιαίτερα την προσοχή. Ντιμπέιτ όμως πραγματοποιούνται και μεταξύ των υποψηφίων για το χρίσμα τόσο των δημοκρατικών όσο και των ρεπουμπλικανών. Αυτά μάλιστα είναι πολύ περισσότερα σε αριθμό – πάνω από δέκα – ενώ οι συμμετέχοντες είναι βέβαια περισσότεροι των δύο.

Θα ήταν ευχής έργον να βλέπαμε έναν τέτοιο σταθερό θεσμό να ενσωματώνεται και στην ελληνική προεκλογική πραγματικότητα, είμαστε άραγε ώριμοι;

*Διεθνολόγου, τ. Συμβούλου Δημόσιας Διπλωματίας
“ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” 9 Απριλίου 2023,σελ. 37.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Ο Ακάρ αποκάλυψε νέο μορατόριουμ ασκήσεων; Αλλά ποιον εξυπηρετεί και τι; Οι Ε.Δ. της Τουρκίας είναι καθηλωμένες από τον σεισμό…