Πρώτα η Ευρώπη, μετά οι ΗΠΑ: Επίτροπος Τιερί Μπρετόν, ο «πυρηνικός πύραυλος» του Μακρόν το απόλυτο αφεντικό στις Βρυξέλλες

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Εύσημα φον ντερ Λάιεν στην Κύπρο: Είναι πολύ σημαντικό κράτος -μέλος από τη γεωγραφική της θέση: Εκπληκτικό αυτό που έχει πετύχει με το θαλάσσιο διάδρομο

Στην Κύπρο την 1η Μαΐου η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Σημαντικό μήνυμα και για το Κυπριακό η παρουσία της, λέει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης

Η φυγή προς τα εμπρός που επιλέγει ο Εμανουέλ Μακρόν είναι δυστυχώς ο… πόλεμος: Πρέπει να σκεφτούμε μια «ευρωπαϊκή ασπίδα» έναντι των ρωσικών πυραύλων…

Ο Τιερί Μπρετόν κερδίζει τον πόλεμο των ιδεών στις Βρυξέλλες. Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς εισβάλλει στις πρωτεύουσες της ΕΕ και τις ευρωπαϊκές ιερές αγελάδες για να σώσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος είναι ένας πολιτικός ανεμοστρόβιλος με ένα γιγάντιο χαρτοφυλάκιο ως επικεφαλής της εσωτερικής αγοράς, την υποστήριξη του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν και πολλές προτάσεις.

Όπως καταγράφει το Politico σε ρεπορτάζ των LAURA KAYALI , SAMUEL STOLTON ΚΑΙ JOSHUA POSANER

Έχει κάνει περιοδείες στις πρωτεύουσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να κερδίσει την υποστήριξη των σχεδίων για την προστασία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας από τις ακρωτηριαστικές τιμές της ενέργειας, τις αμερικανικές επιδοτήσεις και τους «αφελείς» ελεύθερους εμπόρους της ΕΕ.

Οι, επί δεκαετίες, πιέσεις της Γαλλίας για περισσότερη κρατική παρέμβαση βρίσκει επιτέλους κάποια απήχηση στο Βερολίνο και στον 13ο όροφο του κτιρίου Berlaymont, που καταλαμβάνεται από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, η οποία οφείλει σε μεγάλο βαθμό τη δουλειά της στον Macron.

Πανταχού παρών και λαμπερός, ο Μπρετόν διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ομαδοποίηση της βιομηχανίας και της πολιτικής υποστήριξης για σαρωτικά αλλά μέχρι στιγμής ασαφή σχέδια για την ενίσχυση της καθαρής τεχνολογίας, την εξασφάλιση βασικών πρώτων υλών και την αναθεώρηση των ελέγχων της ΕΕ για την κρατική υποστήριξη που θεωρεί ότι είναι πολύ αργοί για να βοηθήσουν τις εταιρείες.

Δουλειά μου η ευθυγράμμιση…

«Φυσικά υπάρχει αντίσταση η δουλειά μου είναι ακριβώς να διαχειρίζομαι και να ευθυγραμμίζω τους πάντες», είπε στη γαλλική τηλεόραση αυτή την εβδομάδα. Οι συναντήσεις του τον Ιανουάριο με Ισπανούς, Πολωνούς και Βέλγους ηγέτες προσπαθούν να δώσουν ώθηση στη βιομηχανική πολιτική που θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο καμπής στο πώς μακράν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα χρηματοδοτήσουν εταιρείες.

Ο χρόνος είναι λίγος. Ο Von der Leyen θέλει να έχει τις προτάσεις για τη σύνοδο κορυφής τον Φεβρουάριο. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία διαμαρτύρεται ότι δεν μπορεί να καταπιεί πολύ υψηλότερες τιμές ενέργειας και αυστηρότερους κανονισμούς για πολύ περισσότερο, με τουλάχιστον έναν να ανακοινώνει ένα ευρωπαϊκό κλείσιμο και μια ασιατική επέκταση.

Ο Μπρετόν είπε ότι οι κυβερνήσεις δεν χρειάζονται να πείσουν για την ανάγκη ταχείας δράσης. Αλλά αντιμετωπίζει μια από τις ιερές αγελάδες της Ευρώπης – τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις που ελέγχονται από την εκτελεστική αντιπρόεδρο Margrethe Vestager και περιορίζουν την κρατική υποστήριξη με μακροχρόνιους ελέγχους για να διασφαλιστεί ότι οι εταιρείες δεν λαμβάνουν άδικη βοήθεια.

Δέχεται επίσης έντονες πιέσεις να διατηρήσει «ισότιμους όρους ανταγωνισμού», καθώς οι μικρότερες χώρες ανησυχούν για τη γερμανική και τη γαλλική οικονομική δύναμη πυρός.

Το ανοδικό στυλ του Γάλλου Επιτρόπου για την εσωτερική αγορά τον βλέπει συχνά να συμπεριφέρεται σαν να έχει ρόλο στις επιδοτήσεις. Το φθινόπωρο, έστειλε επιστολή στις χώρες της ΕΕ ζητώντας τους να στείλουν απόψεις σχετικά με τους κανόνες έκτακτης κρατικής βοήθειας στο τμήμα εσωτερικής αγοράς, το οποίο βρίσκεται υπό την επίβλεψή του, υπενθύμισαν δύο αξιωματούχοι της ΕΕ.

Σε μια συνάντηση με Ευρωπαίους διπλωμάτες, ένας εκπρόσωπος της Επιτροπής έπρεπε να το διορθώσει, είπαν οι αξιωματούχοι της ΕΕ, ζητώντας από τις πρωτεύουσες να βεβαιωθούν ότι η συνεισφορά θα πάει στο τμήμα ανταγωνισμού που εποπτεύεται από τη Vestager.

Πρώτα η Ευρώπη

Ενώ στον Μπρετόν δεν αρέσει να τον αποκαλούν προστατευτικό, η τελευταία του αποστολή ήταν να προστατεύσει την Ευρώπη από τον υπερατλαντικό φίλο της.

Ήδη από τον Σεπτέμβριο, είπε ένας αξιωματούχος της Επιτροπής, ο Γάλλος έλαβε εντολή από την ευρωπαϊκή βιομηχανία να μιλήσει ανοιχτά κατά του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν , ο οποίος παρέχει φορολογικές εκπτώσεις για ηλεκτρικά αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής και υποστήριξη στις αμερικανικές αλυσίδες εφοδιασμού μπαταριών .

Η εκστρατεία του με την υποστήριξη του Παρισιού ξεκίνησε. «Ήταν εποικοδομητικός, αν και σαφώς ενοχλητικός», είπε ο Tyson Barker, επικεφαλής του προγράμματος τεχνολογίας και παγκόσμιων υποθέσεων στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

Ο Γάλλος έχει βάλει ακόμη και τον εαυτό του ως «σερίφη» του μπλοκ ενάντια στους γίγαντες της Silicon Valley, προειδοποιώντας τον δισεκατομμυριούχο Elon Musk ότι η αναθεώρηση του κοινωνικού δικτύου Twitter μπορεί να φτάσει τόσο μακριά αφού «στην Ευρώπη, το πουλί θα πετάξει σύμφωνα με τους κανόνες μας ».

«Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας κατανοούν μόνο τις ισορροπίες δυνάμεων», δήλωσε ο Cédric O, πρώην υπουργός ψηφιακών υπηρεσιών της Γαλλίας που συνεργάστηκε με τον Breton κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.

«Όταν [ο Μπρετόν και ο Μασκ] βλέπουν ο ένας τον άλλον, είναι αναγκαστικά εγκάρδιοι, αλλά ο Μπρετόν δείχνει τα δόντια του και δικαίως. Είναι η δουλειά του».

Ο Μπρετόν μπορεί να εκπλήξει ακόμη και τις δικές του υπηρεσίες, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους της ΕΕ. Τον Μάιο, το τμήμα της Επιτροπής που είναι αρμόδιο για την ψηφιακή πολιτική -DG CONNECT- έμεινε εμβρόντητο όταν ο Breton ανακοίνωσε στον Τύπο ότι θα αποκάλυπτε σχέδια μέχρι το τέλος του έτους για να διασφαλίσει ότι οι τεχνολογικοί γίγαντες θα φύγουν για τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών.

Με αυτόν τον τρόπο, ο Breton -ο οποίος ήταν Διευθύνων Σύμβουλος της France Télécom στις αρχές της δεκαετίας του 2000- επανέφερε μια μακροχρόνια αδρανοποιημένη και διστακτική συζήτηση για την πολιτική που είχε σταματήσει σχεδόν πριν από μια δεκαετία, όταν η πρώην Επίτροπος Ψηφιακών Υπηρεσιών Neelie Kroes διέταξε τους τηλεπικοινωνιακούς φορείς της Ευρώπης να «προσαρμοστούν ή πεθάνουν» αντί να αναζητούν χρήματα από παρόχους περιεχομένου.

Μετά τις δεσμεύσεις του Μπρετόν, οι υπηρεσίες της Επιτροπής προσπαθούσαν σύντομα να αναπτύξουν ένα συνεκτικό πρόγραμμα πολιτικής για να ανταποκριθούν στα σχόλια του Γάλλου. Μια διαβούλευση έχει προγραμματιστεί για τις αρχές του τρέχοντος έτους.

Carte blanche

Ο Breton είναι ένα σπάνιο πλάσμα στις αίθουσες του Berlaymont, όπου η πολιτική εκκολάπτεται αργά μετά από εκτεταμένες διαβουλεύσεις. Για έναν πρώην Διευθύνοντα Σύμβουλο με ευρεία αρμοδιότητα -το χαρτοφυλάκιό του εκτείνεται από την έκταση του διαστήματος έως τα πιο μικρά μικροτσίπ- η ταχεία αντίδραση έχει μεγαλύτερη σημασία.

Πέρυσι ανησύχησε τους περιβαλλοντολόγους προβάλλοντας την προοπτική μιας αναστροφής στην απαγόρευση των ρυπογόνων αυτοκινήτων στην ΕΕ. Κούνησε το δάχτυλό του στον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς για ένα σόλο ταξίδι στην Κίνα. Ζήτησε η πυρηνική ενέργεια να θεωρείται πράσινη. Έχει προωθήσει μεγάλα έργα -όπως βιομηχανικές συμμαχίες για μπαταρίες και cloud, ή μια ασπίδα στον κυβερνοχώρο- που δεν ακολουθεί πάντα.

Προωθούσε ακόμη και ένα δορυφορικό πρόγραμμα επικοινωνίας της ΕΕ πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ με το όνομα Iris², αγαπημένο των γαλλικών αεροδιαστημικών εταιρειών, το οποίο θα δει το μπλοκ να δημιουργήσει έναν αντίπαλο στον ευρυζωνικό αστερισμό Starlink του Musk που βασίζεται στο διάστημα.

«Είναι σαφές ότι του δόθηκε μεγαλύτερη ελευθερία από άλλους», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ. «Έχει το αυτί της φον ντερ Λάιεν», πρόσθεσε ο αξιωματούχος, σημειώνοντας ότι η Μπρετόν απολαμβάνει «προνομιακή πρόσβαση» στον πρόεδρο της Κομισιόν – ο οποίος μπορεί να έχει υπόψη του ότι θα χρειαστεί γαλλική υποστήριξη για μια δεύτερη θητεία.

Πράγματι, ο τεράστιος ρόλος του Μπρετόν σχεδιάστηκε εν μέρει ως αντίβαρο σε έναν Γερμανό πρόεδρο.

«Υπάρχει κριτική στη φον ντερ Λάιεν επειδή είναι υπερβολικά Γερμανίδα», εξήγησε ο Σεμπαστιέν Μαγιάρ, διευθυντής της δεξαμενής σκέψης του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ. «Μπορεί αναπόφευκτα να υπάρξει διαχωρισμός ρόλων μεταξύ τους – [όπου ο Breton είναι] ένα αντίβαρο».

Τον αποκαλούν «μη κατευθυνόμενο πύραυλο», αλλά τις περισσότερες φορές ο Γάλλος έχει την υποστήριξη του Παρισιού όταν βγαίνει εκτός σεναρίου. Το άρθρο του Οκτωβρίου με τον Ιταλό συνάδελφο Πάολο Τζεντιλόνι, το οποίο ζητούσε μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομική αλληλεγγύη, ήταν μέρος της ατζέντας της Γαλλίας, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της Επιτροπής.

«Όταν βγήκε στον Τύπο με τον Τζεντιλόνι εναντίον των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ του Σολτς, σαφώς έκανε τη δουλειά για τον Μακρόν», είπε ο αξιωματούχος.

Η έκκλησή του τον Νοέμβριο για επανεξέταση της απαγόρευσης των κινητήρων αυτοκινήτων το 2035 ήρθε μόλις μια εβδομάδα μετά την οριστικοποίηση της κρίσιμης πράσινης νομοθεσίας από τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς, και συγκρούστηκε με τη θέση της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής COP 27 για το κλίμα στην Ινδονησία.

Αλλά ακολούθησε τη θέση των καπεταναίων της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Stellantis, Carlos Tavares και ο Luca de Meo της Renault, που ήθελαν οι Βρυξέλλες να πατήσουν φρένο στην κλιματική αλλαγή.

Ο Μπρετόν δεν είχε συντονίσει εκ των προτέρων τα σχόλιά του για το αυτοκίνητο με τους συναδέλφους του, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους της Επιτροπής.

Λιγότερο από 10 ημέρες αργότερα, η Γαλλίδα πρωθυπουργός Ελίζαμπεθ Μπορν επανέλαβε την προσοχή σχετικά με την «εξαιρετικά φιλόδοξη» απαγόρευση του κινητήρα και προειδοποίησε ότι η στροφή στην κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν αποθαρρυντική.

Μετάβαση στη λίστα

Ο Μπρετόν αναγνώρισε ότι δεν ήταν η πρώτη επιλογή του Μακρόν για την κρίσιμη θέση της ΕΕ, λέγοντας στο POLITICO σε ζωντανή εκδήλωση ότι ήταν «επίτροπος του σχεδίου Β».

Ερωτηθείς εάν στόχευε μια θέση εργασίας στη λίστα Α για τη νέα εντολή της Επιτροπής το 2024, είπε ότι «ίσως να είναι σε θέση να εξετάσει μια νέα ανάθεση σχεδίου Β -εάν πρόκειται για σχέδιο Β».

«Σκέφτεται το μέλλον», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ. «Κοιτάξτε τις αναρτήσεις του στο LinkedIn. Σκέφτεται να περάσει τις επόμενες ευρωεκλογές. Σίγουρα θέλει να πείσει τον Μακρόν να αποκτήσει ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο».

Η κατάληψη της κορυφαίας θέσης της Επιτροπής μπορεί να είναι δύσκολη, βασιζόμενη στον τρόπο με τον οποίο θα παραταχθούν οι ηγέτες της ΕΕ, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους της ΕΕ και της Γαλλίας.

Υπάρχουν και άλλες δουλειές, συμπεριλαμβανομένης της ανατροπής του άγραφου νόμου ότι κανένας Γάλλος ή Γερμανός υποψήφιος δεν μπορεί να κατέχει το οικονομικά ισχυρό χαρτοφυλάκιο ανταγωνισμού. Μια άλλη επιλογή θα μπορούσε να είναι να γίνει ο επίσημος ψηφιακός τσάρος της Ευρώπης, συνδυάζοντας τις εξουσίες επιβολής του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες και του νόμου για τις ψηφιακές αγορές σε μια υπερεθνική υπηρεσία ψηφιακής επιβολής, δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.

Ο Μπρετόν απέφυγε τις εικασίες για τα μακροπρόθεσμα σχέδιά του.

«Σε όλη μου τη ζωή, έχω ενημερωθεί για την επόμενη πιθανή δουλειά μου 15 λεπτά πριν», είπε τον περασμένο μήνα.

Με πληροφορίες από Politico / LAURA KAYALI , SAMUEL STOLTON ΚΑΙ JOSHUA POSANER