Αποκαλύψεις Πομπέο για τον «απολυταρχικό» Ερντογάν: Το μαρτύριο με το τρίωρο βίντεο, τα ψεύδη των αυλικών και η πόρτα που παραλίγο να σπάσει…
FILE PHOTO: Συνάντηση Πομπέο – Ερντογάν στην Αγκυρα τον Οκτώβριο του 2018. EPA, TURKISH PRESIDENTIAL PRESS OFFICE
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αποκαλύψεις που περιγράφουν έναν πλήρως βυθισμένο στον απολυταρχισμό αγενή Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περιλαμβάνει ο Μάικ Πομπέο στο βιβλίο του «Never give an inch», αναδεικνύοντας την προβληματική σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας και επί κυβέρνησης Τραμπ.
Ο Πομπέο γράφει ευθέως ότι «η στροφή του προέδρου Ερντογάν προς τον πλήρη απολυταρχισμό – ισλαμισμό ολοκληρώθηκε μετά το υποτιθέμενο πραξικόπημα του 2016»,
Στην αφήγησή του, ο πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ ανακαλεί πως όταν επισκέφθηκε την Αγκυρα ως διευθυντής της CIA, το 2017, ο Ερντογάν τον ανάγκασε να δει ένα τρίωρο βίντεο για το πραξικόπημα, το οποίο, όπως λέει, ήταν «τόσο απεχθές και ατελείωτο, που έθεσε σε κίνδυνο την ψυχική υγεία μου».
Το ίδιο βίντεο ήρθε ξανά στο μυαλό του δύο χρόνια αργότερα, όταν ως υπουργός Εξωτερικών μετέβη στην Αγκυρα μαζί με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς με την αποστολή να διαχειριστεί την πολύπλοκη κατάστασης που είχε διαμορφώσει το περιβόητο τηλεφώνημα Τραμπ – Ερντογάν και την ανακοίνωση περί αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία.
«Οταν φθάσαμε στο Προεδρικό Παλάτι, ο Ερντογάν ζήτησε να δει για λίγα λεπτά μόνος του τον αντιπρόεδρο. Επειτα από μισή ώρα είπα στους συνεργάτες του ότι έπρεπε οπωσδήποτε να δω τον Μάικ Πενς. Αποτέλεσμα ουδέν.
Ηθελε να σπάσει την πόρτα
Πέρασαν άλλα 20 λεπτά και ήμουν πια αποφασισμένος. Χωρίς να ζητήσω άδεια, κατευθύνθηκα προς την αίθουσα όπου βρισκόταν σε εξέλιξη η συνάντηση. Η πόρτα ήταν κλειδωμένη. Είπα στον ομόλογό μου ότι θα τη σπάσω. Είχα αρχίσει να ανησυχώ ότι ο Ερντογάν είχε αναγκάσει τον Πενς να βλέπει το ίδιο τρίωρο βίντεο. Οι συνεργάτες μου φοβήθηκαν ότι αν πράγματι επιχειρούσα να παραβιάσω την πόρτα θα βρισκόμουν αντιμέτωπος με την ασφάλεια του Ερντογάν, η οποία ενδεχομένως να αντιδρούσε επιθετικά. Παραδόξως με άφησαν να μπω μέσα».
«Η συζήτηση επιδεινώθηκε πολύ σύντομα«, προσθέτει: «Τελικά ο Ερντογάν συμφώνησε σε προσωρινή εκεχειρία. Είχαμε ανοίξει χάρτες πάνω στο τραπέζι και τους δείχναμε ακριβώς τα σημεία στα οποία βρίσκονταν Αμερικανοί στρατιώτες. Ο Ερντογάν άρχισε να μας αμφισβητεί και να μας ρωτάει αν είμαστε σίγουροι για αυτά που του δείχναμε. Οταν του είπαμε ότι ήμασταν απολύτως βέβαιοι, κοίταξε τους δικούς του με βλέμμα που τα έλεγε όλα, “μου είπατε ψέματα”».
Μαλιστα ο Πομπέο προβάινει στην εκτίμηση αυτό το γεγονός τον έπεισε «χωρίς αμφιβολία ότι «στρατιωτικοί ηγέτες που υπηρετούν δικτάτορες συχνά τους κρύβουν την αλήθεια».
Οι επικοινωνίες Τραμπ – Ερντογάν
Σε άλλο σημείο της αφήγησής του επιβεβαιώνει τις συχνές τηλεφωνικές επαφές που είχαν οι πρόεδροι Τραμπ και Ερντογάν. «Του τηλεφωνούσε διαρκώς ζητώντας του να του εκδώσει τον Γκιουλέν, ενώ γκρίνιαζε συνεχώς για τη στήριξη που παρείχαμε στους Κούρδους».
Στο κεφάλαιο για τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι δεν κρύβει τα πραγματικά συναισθήματα που επικράτησαν στην αμερικανική κυβέρνηση για τη στάση της Τουρκίας. «Κρυφογελάσαμε με τον πρόεδρο Τραμπ για τις διαρροές του Ερντογάν και των μυστικών υπηρεσιών του για όσα συνέβησαν στο προξενείο. Ο Ερντογάν ήταν σχεδόν δικτάτορας, τι λόγο είχε να παραπονιέται για μια δολοφονία εγκεκριμένη από μια κυβέρνηση;» αναρωτιέται.
Η επίσκεψη – μήνυμα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο
Ο Πομπέο αναφέρεται επίσης στην απόφασή του να επισκεφθεί τον Νοέμβριο του 2020 το Οικουμενικό Πατριαρχείο χωρίς να συναντήσει κανέναν Τούρκο αξιωματούχο. «Ηθελα με αυτόν τον τρόπο να στείλω μήνυμα στήριξης. Οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου δυσαρεστήθηκαν, αλλά ο Ορθόδοξος κόσμος συνειδητοποίησε ότι η Αμερική είναι δίπλα του».
Για Ελλάδα και Μητσοτάκη
Τελείως διαφορετικός είναι ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζει τη σχέση του με την Ελλάδα και τον ρόλο της χώρας μας στην περιοχή. Εξηγεί πως ήταν απολύτως συνειδητή η απόφασή του να επικεντρωθεί και να αξιοποιήσει νέες ευκαιρίες στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσει την ενίσχυση των σχέσεων με την Ελλάδα, εξέλιξη για την οποία είναι υπερήφανος. «Μια χώρα η οποία διολίσθαινε στον αντιαμερικανισμό τη δεκαετία του ’70, σήμερα θεωρεί τις ΗΠΑ τον προτιμητέο σύμμαχο. Επικεντρώθηκα με τον Ελληνα πρωθυπουργό στην αντιμετώπιση των διενέξεων που είχαν προκύψει από τις παράνομες τουρκικές ενέργειες στον τομέα των ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο, συμμετείχα ως ο πρώτος ΥΠΕΞ ΗΠΑ στο σχήμα 3+1 για τις ενεργειακές προοπτικές στην περιοχή, έκανα κάτι που δεν είχε γίνει για χρόνια, έστειλα επιστολή στον Ελληνα ομόλογό μου εξαίροντας τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, ενώ παρότρυνα την Τουρκία να τερματίσει τις μελετημένες προκλήσεις της στην περιοχή».
Ο κ. Πομπέο αναφέρεται και στη στενή προσωπική σχέση του με τον κ. Μητσοτάκη και στο γεγονός ότι με τη σύζυγό του Σούζαν φιλοξενήθηκαν στην πρωθυπουργική οικία στην Κρήτη. «Οι σχέσεις μας με ένα σύμμαχο που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωτικής σημασίας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι τώρα πιο ισχυρές από κάθε άλλη φορά από την εποχή του Σχεδίου Μάρσαλ».
«Στα κάγκελα» Τσαβούσογλου – Καλίν
Οι αποκαλύψεις Πομπέο προκάλεσαν τηγν έντονη αντίδραση της τουρκικής ηγεσίας. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σχολίασε:
«Υπήρξε η συνάντηση του προέδρου μας με τον Πενς τετ-α-τετ πριν από τη συνάντηση των αντιπροσωπειών των δύο χωρών. Κι ενώ εγώ και ο Πομπέο μαζί με άλλους συνεργάτες περιμέναμε σε κάποιο άλλο γραφείο είδαμε πως ο Πομπέο ενοχλήθηκε επειδή η συνάντηση είχε μεγαλύτερη διάρκεια και υπήρξαν αιτήματα του όπως ‘να πάμε μέσα τώρα’. Κι εγώ του είπα ‘ο ένας είναι πρόεδρος και ο άλλος αντιπρόεδρος. Όταν μας χρειαστούν θα μας καλέσουν’. Και του είπα από την άποψη ευγένειας αλλά και πρωτοκόλλου δεν θα είναι σωστό να μπούμε μέσα και τον προειδοποίησα.
Και συνέχισε: «Τώρα αντιλαμβανόμαστε γιατί ενοχλήθηκε. Εκείνες τις ‘άθλιες εικόνες’ όπως τις αποκαλεί, εμείς τις ζήσαμε εδώ. Η τρομοκρατική οργάνωση δολοφόνησε 251 πολίτες μας. Μιλάω για την FETO.
- Από όσα γράφει εναντίον του προέδρου μας, αντιλαμβανόμαστε ότι έχει υποστηρίξει και ο ίδιος την απόπειρα πραξικοπήματος. Αυτός είναι και ο λόγος που ενοχλήθηκε από το βίντεο. Διότι σε αυτό δείχνει πώς ξεκίνησε το πραξικόπημα και πώς ο τουρκικός λαός απέτρεψε το πραξικόπημα. Ο ίδιος ενοχλήθηκε τόσο πολύ που ο τουρκικός λαός νίκησε τους πραξικοπηματίες, γι’ αυτό και χρησιμοποιεί αυτό το ύφος και μιλάει έτσι».
Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του, ο Τσαβούσογλου κατηγορεί τον Πομπέο ότι αυτός χάλασε τις ισορροπίες που υπήρχαν ανάμεσα στην Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο.
«Αυτοί ήταν που χάλασαν τις ισορροπίες στις σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο. Κι ο ίδιος επειδή στις επόμενες εκλογές θα είναι υποψήφιος θέλει την υποστήριξη του ελληνικού λόμπι και γι’ αυτό τα γράφει αυτά.
»Σε όσα αναφέρονται υπάρχουν αναληθείς πληροφορίες, υπερβολές και δείχνει πως ήταν τόσο ανέντιμοι και διπρόσωποι. Με αυτό το άτομο αναγκαστήκαμε μαζί του να συνεργαστούμε για την ανάπτυξη των σχέσεων. Είδαμε πόσο ανειλικρινής και διπρόσωπος.
Νομίζω ο πρώην ομόλογος μου Μάικ Πομπέο έγραψε αυτό το βιβλίο για την έναρξη της προεκλογικής του εκστρατείας για την προεδρία. Έτσι πιστεύω. Για τους ισχυρισμούς που αναφέρατε υπάρχουν αναληθείς πληροφορίες και το λέω με διπλωματική γλώσσα εσεις μπορείτε να πείτε και ‘ψέμα’. Υπάρχει υπερβολή, και υπάρχει παραπληροφόρηση καθώς η υποστήριξη της τρομοκρατίας είναι ποινικό αδίκημα στις ΗΠΑ και προσπαθεί να την αποφύγει», κατέληξε ο Τσαβούσογλου που ούτε λίγο ούτε πολύ είπε και τρομοκράτη τον Πομπέο…
- Αντίδραση υπήρξε και από τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος ανέφερε:
«Όσο διαρκούσε η συνάντηση και δεν τελείωνε, τόσο ο Πομπέο περνούσε νευρική κρίση. Εμείς τα μάθαμε μετά. Είναι περίεργο πράγμα, ο αντιπρόεδρος σου είναι μέσα σε συνάντηση κι εσύ απ᾽εξω ασκείς πιέσεις και λες ‘θα μπω μέσα’ ο ίδιος. Εδώ δεν υπήρχε αίτημα απο τον αντιπρόεδρο του, επιχείρησε να μπει και άσκησε πίεση στην πόρτα. Το μάθαμε μετά.
Στο βιβλίο αναφέρει πως είναι περήφανος για την ανάπτυξη των σχέσεων με την Ελλάδα και πως απο την εποχή του Κίσινγκερ κανένας δεν στήριξε τόσο πολύ την Ελλάδα. Αρα οι ΗΠΑ δεν τηρούν αμερόληπτη στάση μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ. Γνωρίζαμε πως οι ΗΠΑ στέκονται δίπλα στην Ελλάδα και τη στηρίζουν αλλά αυτό το ομολογησε και το καταγράφουμε.
Το χειρότερο απο όλα είναι έδειξε πως ενώ μιλάει για ειρήνη στο Αιγαίο προκαλεί ένταση μεταξύ των δυο συμμάχων όταν στηρίζει ξεκάθαρα μόνο την Ελλάδα. Και σήμερα η κυβέρνηση Μπάιντεν στη στάση της αυτή δεν έχει πολύ μεγάλη διαφορά. Σε ορισμένα θέματα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ, το βαθύ κράτος, την πολιτική που ξεκίνησε ο Ομπάμα και τη συνέχισε ο Τραμπ, τώρα το κάνει και η κυβέρνηση Μπαιντεν, κατέληξε ο Καλίν.
Με πληροφορίες από Καθημερινή, Σκάι, MiddleEastEye
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE