Δεκαπενταύγουστος: Η Κοίμηση της Θεοτόκου εορτάζεται με λαμπρότητα σε όλη την Ελλάδα [video]

Στις 15 Αυγούστου κάθε χρόνο, η Παναγία γιορτάζεται με μεγάλες δοξασίες σ’ όλη την Ελλάδα, σε μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης. Μαρία, Μάριος, Παναγιώτης, Γιώτα, Δέσποινα έχουν την τιμητική τους και δεν υπάρχει σπίτι που να μην έχει, τουλάχιστον, μία εορτάζουσα ή έναν εορτάζοντα.

Την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου χιλιάδες πιστών προστρέχουν στα προσκυνήματα, ενώ αμέτρητα τελετουργικά και έθιμα αναβιώνουν σε κάθε γωνιά της χώρας, όπου περισσότερα από 500 «Θεοτοκωνύμια» δηλώνουν τη λατρεία που έχουν οι πιστοί στην Παναγία: Μεγαλόχαρη, Εκατονταπυλιανή, Φανερωμένη, Χοζοβιώτισσα, Βρεφοκρατούσα, Ελεούσα, Θαλασσινή, Μυρτιδιώτισσα και πολλά ακόμη.

Και μπορεί η πιο διάσημη Παναγιά και το επίκεντρο όλων των εκδηλώσεων να είναι η Παναγία της Τήνου, όμως, σε κάθε γωνιά της χώρας – και κυρίως στα νησιά υπάρχει – και μια ξεχωριστή Παναγιά, που συνοδεύεται από κάποιο τοπικό έθιμο.

Έτοιμοι για ένα μικρό οδοιπορικό; Πάμε να ταξιδέψουμε μαζί σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας για να δούμε παραδόσεις και έθιμα του κάθε τόπου, για την μεγάλη γιορτή της Παναγίας.

Η Παναγιά της Τήνου

Το προσκύνημα στην Παναγία της Τήνου είναι, ίσως, το μεγαλύτερο θρησκευτικό προσκύνημα του Δεκαπενταύγουστου. Στο νησί που είναι απόλυτα ταυτισμένο με την Παναγιά του, συγκεντρώνονται κάθε χρόνο χιλιάδες πιστοί για να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, στον Ναό της Ευαγγελίστριας και να αποθέσουν τα τάματά τους.

Όσοι έχουν επισκεφτεί την Τήνο τον Δεκαπενταύγουστο έχουν σίγουρα αντικρύσει την εικόνα του πλήθους που στριμώχνεται για να προσκυνήσει την εικόνα της Μεγαλόχαρης, καθώς και των πιστών οι οποίοι ανεβαίνουν γονυπετείς από το λιμάνι του νησιού μέχρι το Μοναστήρι.

Η περιφορά του επιταφίου της Παναγίας γίνεται όπως στον Επιτάφιο του Χριστού, τη Μεγάλη Παρασκευή, με χιλιάδες πιστούς να ακολουθούν με αναμμένα κεριά.

Το πανηγύρι της Παναγιάς στην Τήνο διαρκεί μέχρι τις 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα δηλαδή της Παναγίας, ενώ, παράλληλα με τις εκδηλώσεις για την Κοίμηση της Θεοτόκου, στο νησί γιορτάζεται και η επέτειος της βύθισης του αντιτορπιλικού Έλλη από τους Ιταλούς, που έγινε λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος με τους Ιταλούς, στις 15 Αυγούστου  1940.

 

Πάτμος: Το έθιμο του Επιταφίου

Στο νησί της Πάτμου, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το ιστορικό μοναστήρι της Αποκάλυψης, οι μοναχοί του κάθε χρόνο τηρούν το έθιμο του επιταφίου της Παναγίας, το οποίο έχει βυζαντινές καταβολές.

Την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, ο χρυσοποίκιλτος επιτάφιος της Παναγίας περιφέρεται στα σοκάκια του νησιού σε μία μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα.

Σέριφος: το έθιμο της Ξυλοπαναγιάς

Όπως στα περισσότερα νησιά, έτσι και στη Σέριφο, οι τοπικές εκδηλώσεις συνδέονται με τη θρησκευτική λατρεία του τόπου. Στα περισσότερα ξωκλήσια γίνονται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο παραδοσιακά πανηγύρια, αλλά το σημαντικότερο είναι το πανηγύρι της Ξυλοπαναγιάς γύρω από τη γέρικη ελιά στην πλατεία, τον Δεκαπενταύγουστο στην αρχαιότερη εκκλησία του νησιού, που βρίσκεται στο χωριό Παναγιά.

Το όνομα Ξυλοπαναγιά οφείλεται σε ένα παλιό έθιμο που, αν και πλέον έχει ατονήσει, εξακολουθεί να γιορτάζεται από τους ντόπιους με ένα μεγάλο πανηγύρι. Παλαιότερα, πριν την έναρξη του πανηγυριού, το έθιμο ήθελε τους νέους να τσακώνονται για το ποιος θα σύρει πρώτος το χορό με το ταίρι του γύρω από την αιωνόβια ελιά της πλατείας. Λέγεται ότι όποιο ζευγάρι τα κατάφερνε, θα κατέληγε σε γάμο την ίδια χρονιά. Για το λόγο αυτό οι άντρες χτυπιόντουσαν με κλαριά από πικροδάφνες (τις λεγόμενες «φυλλάδες») κι έτσι προέκυψε το όνομα Ξυλοπαναγιά.

Σήμερα το έθιμο έχει σταματήσει, ωστόσο το πανηγύρι καλά κρατεί και εξακολουθεί να είναι ένα από τα σημαντικότερα στη Σέριφο. Το γλέντι διαρκεί τρεις μέρες γεμάτες φαγητό, κρασί, νησιώτικη μουσική και πολύ χορό.

Κάρπαθος: το έθιμο του Κάτω Χορού στην Όλυμπο

Η Όλυμπος, ένα από τα πιο παραδοσιακά χωριά των Δωδεκανήσων, είναι γνωστή για την αγάπη των κατοίκων της στην παράδοση. Οι λειτουργίες του Δεκαπενταύγουστου στην εκκλησία της Κοιμήσεως είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το πένθος, που χαρακτηρίζει τη γιορτή και το ίδιο στοιχείο διατηρείται και στις εκδηλώσεις της ημέρας.

Αριστερά: Γυναίκες με τις παραδοσιακές στολές της Καρπάθου στο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου Δεξιά: Το έθιμο του Κάτω Χορού στην Όλυμπο της Καρπάθου (πηγή: https://karpathos.gr/)
Το έθιμο του Κάτω Χορού αναβιώνει κάθε χρόνο στη μικρή πλατεία, μπροστά στην εκκλησία της Παναγίας. Οι οργανοπαίχτες παίζουν έναν αργόσυρτο ρυθμό και οι άντρες, καθισμένοι στο τραπέζι με ένα κομμάτι βασιλικό στο πέτο, τραγουδούν και πίνουν, με τη συνοδεία λαούτου και λίρας. Καθώς πέφτει το σκοτάδι, ξεκινά ο χορός, στον οποίο μπαίνουν σιγά-σιγά και οι γυναίκες ντυμένες με τις εντυπωσιακές παραδοσιακές φορεσιές του νησιού. Ο χορός, αργός και πάντα με σταθερό βήμα, κρατά για ώρες και η όλη ατμόσφαιρα είναι από τις ωραιότερες που μπορεί να βιώσει κανείς στα πανηγύρια του Αιγαίου.

Πάρος: Περιφορά του Επιταφίου στην Εκατονταπυλιανή

Ο ναός της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής στην Πάρο (πηγή: https: ekatontapyliani.gr)
Δεκαπενταύγουστος στην Πάρο σημαίνει Παναγία Εκατονταπυλιανή. Στο προσκύνημα συγκεντρώνονται χιλιάδες πιστοί, ενώ τη λειτουργία που γίνεται με κάθε επισημότητα, ακολουθεί μία μεγάλη παρέλαση και η περιφορά εικόνας στους δρόμους της Παροικιάς.

Το βράδυ, φωταγωγούνται όλα τα σκάφη που βρίσκονται στο λιμάνι και ένα απίστευτο θέαμα με δεκάδες βεγγαλικά πλημμυρίζει με φως τον ουρανό. Μετά την καθιερωμένη περιφορά του επιταφίου, ακολουθούν εκδηλώσεις με παραδοσιακή μουσική, χορούς, παριανό κρασί και ντόπιους μεζέδες στην παραλία της Παροικιάς.

Την ίδια ώρα, στο λιμανάκι της Νάουσας, η νύχτα γίνεται μέρα, όταν δεκάδες καΐκια προσεγγίζουν την προβλήτα με αναμμένα δαδιά.

Κέρκυρα: Οι επιτάφιοι της Παναγιάς

Παραμονή του Δεκαπενταύγουστου στην Κέρκυρα το νησί «βυθίζεται» σε απόλυτη κατάνυξη. Οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ενώ το βράδυ αμέτρητοι είναι οι επιτάφιοι της Παναγιάς που περιφέρονται στους δρόμους και τα καντούνια της πόλης.

Χαρακτηριστικό όλων των επιταφίων είναι ότι στολίζονται με εκατοντάδες πολύχρωμες, άσπρες, κόκκινες και ροζ κορδέλες, που συμβολίζουν την Τίμια Ζώνη της Παναγιάς. Οι κορδέλες θα μοιραστούν στους πιστούς στα «εννιάμερα» της Παναγίας και αυτοί με τη σειρά τους θα τις κρατήσουν στα εικονοστάσια των σπιτιών τους, για να τους φέρουν υγεία και καλοτυχία.

Το χαρακτηριστικό αυτό έθιμο, στην Κέρκυρα, χάνεται στα βάθη των αιώνων και συνεχίζεται από γενιά σε γενιά με τις γυναίκες των εκάστοτε συλλόγων των ενοριών να κάνουν κάθε χρόνο όλο και πιο εντυπωσιακούς τους επιταφίους της Παναγιάς.

Τους επιταφίους συνοδεύουν πάντα οι φιλαρμονικές του τόπου και οι χορωδίες του νησιού. Το έθιμο γίνεται σε όλο το νησί και καθηλώνει όλους τους επισκέπτες του.

Ο Δεκαπενταύγουστος, το «Μικρό Πάσχα» του καλοκαιριού, τιμάται σε όλο του το μεγαλείο. Σε κάθε γειτονιά και σε κάθε χωριό βρίσκεται και μία εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγιά. Στην πόλη την τιμητική της έχει η Παναγία της Ελεούσης, στην περιοχή Μαντούκιου, όπου γίνεται η μεγαλύτερη λιτανεία του επιταφίου, καθώς ξεκινά με τη δύση του ηλίου και διαρκεί περισσότερο από τρεις ώρες.

Στην ύπαιθρο οι γυναίκες των συλλόγων τηρούν ακόμη το έθιμο της «ορφανής» μακαρονάδας που θα τη μοιράσουν στους επισκέπτες μετά την περιφορά των επιταφίων της Παναγίας, ενώ στη χώρα της Κέρκυρας θα μοιραστούν στις εκκλησίες νηστίσιμα ψωμάκια με γλυκάνισο, ιδιαίτερη συνταγή που τη συναντάς μόνο στο νησί.

Ανήμερα της γιορτής του Δεκαπενταύγουστου το νησί ντύνεται στα γιορτινά του. Η κερκυραϊκή κουζίνα έχει την τιμητική της. Σε κάθε σπίτι μοσχοβολά το πατσιτσάδο ή παστιτσάδα με χοντρά μακαρόνια και κόκορα, που είναι και το κύριο πιάτο της ημέρας, βασισμένο πάντα σε μία ιδιαίτερη συνταγή που οι Κερκυραίοι κρατούν σαν ιερό μυστικό.

Πολλοί είναι εκείνοι, κυρίως οι τουρίστες, που θα δοκιμάσουν και το ξεροψημένο αρνάκι που συναντάς από καλοψητάδες που βρίσκονται από νωρίς στους δρόμους, στήνοντας αμέτρητες σούβλες.

Ιωάννινα: Με την ευχή να επιστρέψουν τα ιερά κειμήλια που χάθηκαν από τους ναούς της περιοχής

Η μεγάλη γιορτή της Παναγιάς τον Δεκαπενταύγουστο, τα σπουδαία θρησκευτικά μνημεία και οι ιεροί ναοί αφιερωμένοι στην Κοίμηση της Θεοτόκου, δίνουν ανάσες ζωής στα χωριά της Ηπείρου.

Στο Ζαγόρι, ο κόσμος ανταμώνει στις εκκλησιές και τα πανηγύρια. Στο Κουκούλι, στο Μακρίνο, στο Βισοκό Καλουτάς, γιορτάζουν ιστορικοί Ιεροί Ναοί, αφιερωμένοι στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Είναι Ναοί που έχουν «πληγωθεί» από ιερόσυλους, οι οποίοι αφαίρεσαν δεκάδες εικόνες -κειμήλια της Ορθοδοξίας. Μαζί με τα χρόνια πολλά και μια ακόμη ευχή από τους Ζαγορίσιους, να δουν και πάλι στους Ναούς τα ιερά τους κειμήλια που χάθηκαν μέσα σε μια νύχτα.

Από τις πρώτες εικόνες που βλέπει ο επισκέπτης στο Κουκούλι, είναι ο επιβλητικός Ιερός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, δίπλα σε έναν υπεραιωνόβιο πλάτανο, στην πλατεία του χωριού.

Το σκηνικό, αποτελεί ένα μνημείο αρχιτεκτονικής. Ο Ναός είναι μία τρίκλιτη βασιλική, όπως εξάλλου και όλοι οι ναοί του 18ου αιώνα στην περιοχή του κεντρικού Ζαγορίου.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, εκεί υπήρχε ένας παλιός Ναός χωρίς να γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία ανέγερσης του. Σωζόμενο βημόθυρο αναγράφει την ημερομηνία 1620.

Μία άλλη κτητορική επιγραφή, αναφέρει, ότι ο Ναός στη σημερινή του μορφή ,χρονολογείται από το 1788. Το εσωτερικό του είναι διακοσμημένο με τοιχογραφίες από το 1796, έργο ενός ζωγράφου Λαζάρου από τα Άνω Σουδενά Ζαγορίου. Το αποτύπωμα τους το 1873, άφησαν στο Ναό και Χιονιαδίτες αγιογράφοι και ζωγράφοι.

Συνέχεια του Ναού είναι ένα πετρόκτιστο κτίριο, με κρήνες που αναβλύζουν δροσερό νερό. Πρόκειται για ένα ξενώνα, το «αμελικό» όπου εκεί διέμεναν οι Τούρκοι φοροεισπράκτορες. Το «αμελικό», φέρει αυτήν την ονομασία, γιατί «αμελίκ», ονομαζόταν ο φόρος που είχαν επιβάλει οι Οθωμανοί.

Από τον Ιερό Ναό, εκλάπησαν το 2003 περίπου 80 ιστορικά κειμήλια, τα περισσότερα εικόνες. Πριν προλάβουν να συμπληρωθούν τρία χρόνια από την κλοπή, επέστρεψαν οι 16 από τις 80 εικόνες, που εντοπίστηκαν σε γκαλερί του Λονδίνου και του Άμστερνταμ. Τα κειμήλια επαναπατρίστηκαν μία μέρα πριν τον Δεκαπενταύγουστο του 2007. Τότε, η είδηση ότι οι εικόνες επιστρέφουν στην εκκλησία γέμισε χαρά και ελπίδα για τους κατοίκους στο Κουκούλι. Σήμερα, αίτημα, πόθος και ζητούμενο για την τοπική κοινωνία, είναι ο εντοπισμός όλων των κλεμμένων κειμηλίων και η επιστροφή τους εκεί όπου ανήκουν.

Στο Μακρίνο το όμορφο χωριουδάκι του Ανατολικού Ζαγορίου που βρίσκεται στα 1.000 μέτρα υψόμετρο μέσα σε ένα καταπράσινο φυσικό τοπίο, η ομώνυμη ιερά Μονή από το 1700, γιορτάζει τον 15Αύγουστο.

Η Μονή αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου είναι μια τρίκλιτη βασιλική.

Σήμερα είναι μετόχι της Μονής Βουτσάς. Η στέγη της, είναι ξύλινη και καλυμμένη με πλάκες. Το εσωτερικό του Ναού είναι αγιογραφημένο, ενώ εντυπωσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο της.

Μία κτητορική επιγραφή, του 1792, μαρτυρά πως οι τοιχογραφίες. είναι έργο των ζωγράφων Ιωάννη και Αναστασίου Αναγνώστη από το Καπέσοβο.

Τον Νοέμβριο του 2007 ιερόσυλοι άρπαξαν από τον Ναό 2 εικόνες και άλλα θρησκευτικά κειμήλια.

Οι δύο δεσποτικές εικόνες που απεικονίζουν η μία τον Χριστό Παντοκράτορα και η άλλη την Παναγία Πορταΐτισσα, χρονολογούμενες στο 18ο αιώνα, εντοπίστηκαν πολλά χρόνια μετά σε γκαλερί του εξωτερικού, καθώς μετά την κλοπή τους, είχαν αναρτηθεί στην πλατφόρμα αναζητούμενων έργων τέχνης της Ιντερπόλ. Στις 5 Οκτωβρίου 2021 παραδόθηκαν στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας.

Σε τόπο υψηλό, «βισοκό» σύμφωνα με την σλάβικη ετυμολογία της λέξης, στέκεται επί αιώνες ,ως ακλόνητος ζωντανός μάρτυρας της Ορθοδοξίας, η Μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου πάνω από το χωριό Καλουτά.

Σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό, σε ένα μικρό οροπέδιο, η Μονή της Κοίμησης Θεοτόκου Βισοκού, σύμφωνα με επιγραφή στην κύρια είσοδο του καθολικού, χτίστηκε το 1114 από τον τοπικό άρχοντα Μιχαήλ. Στην θέση της Μονής, υπήρχε ομώνυμος οικισμός ,καθώς το σημείο, ήταν ιστορικό και πνευματικό κέντρο, σταυροδρόμι εμπορίου, πέρασμα από την Θεσσαλία στην Ήπειρο και τα λιμάνια του Ιονίου και της Αδριατικής.

Στην επιγραφή του καθολικού αναγράφεται επίσης, πως «ανακαινίστηκε το 1787 από τον σεβαστό ηγούμενο Κωνστάντιο και ότι τοιχογραφήθηκε το 1818».

Ο Ναός είναι μονόκλιτη βασιλική ,ενώ στο μοναστηριακό συγκρότημα είναι περίκλειστο, περιβάλλεται στις τρεις πλευρές του από ψηλό τοίχο, ο οποίος αποτελεί και το εξωτερικό των κελιών.

Η στέγη του Ναού είναι ξύλινη, ενώ το καθολικό του διακοσμούν τοιχογραφίες τόσο στους εσωτερικούς τοίχους όσο σε εξωτερικούς που προστατεύονται από το χαγιάτι.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αντλούμε από την κτητορική επιγραφή, «ο ναός τοιχογραφήθηκε το 1818 από τον Καπεσοβίτη Αναστάσιο Αναγνώστη υιό Οικονόμου και τον υιό Γεώργιο τον Τσεπελοβίτη».

Τον Σεπτέμβριο του 2005, ιερόσυλοι αφαίρεσαν 12 εικόνες από το τέμπλο. Η εικόνα της Βάπτισης του Χριστού εντοπίσθηκε να πωλείται σε γκαλερί του Λονδίνου, τον Ιούνιο 2017. Με την παρέμβαση της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Λονδίνο, η εικόνα αποσύρθηκε από τον κατάλογο των προς πώληση έργων και επαναπατρίστηκε στον Ιούλιο του 2020.

Στα βήματα της Παναγιάς στη Στερεά Ελλάδα

H Κοίμηση της Θεοτόκου, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα σε όλη τη Στερεά Ελλάδα.

Στο Καρπενήσι η Παναγία η Προυσού και η Παναγία Τατάρνας, στη Θήβα η Μεγάλη Παναγιά και στον Ορχομενό η Παναγία η Σκριπού, οι Μονές Αγάθωνος και Δαμάστας, η Παναγιά Γαυριώτισσα στην Αμφίκλεια, η Αντίνιτσα βόρεια της Λαμίας, η Προυσιώτισσα στις Βαρδάτες στη Φθιώτιδα, η Παναγία της Βαρνάκοβας στη Φωκίδα, της Παναγίας της Φανερωμένης Αρτάκης, της Χιλιαδούς, της Ντινιούς στην Ιστιαία, και της Κοιμήσεως Θεοτόκου Μάτζαρη Οξυλίθου είναι ορισμένα μόνο από τα μοναστήρια και τις εκκλησίες, αφιερωμένες στην Μεγαλόχαρη σε όλη τη Στερεά Ελλάδα.

 

Ακόμα το «Πάσχα του καλοκαιριού» για το μεγαλύτερο μέρος των ορεινών χωριών στη Δυτική Φθιώτιδα, την Ευρυτανία και την ορεινή Φωκίδα αποτελεί το ραντεβού γι αυτούς που μετακόμισαν σε άλλους τόπους και οργανώνουν τα ανταμώματα και τα πανηγύρια.

      Παναγία Προυσιώτισσα: Η κυρά της Ρούμελης

Στο κέντρο καταπράσινων και πανύψηλων βουνών, στα νότια του νομού Ευρυτανίας και μόλις 36 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι, βρίσκεται εδώ και περίπου χίλια χρόνια το ιστορικό και σε όλους ακουστό μοναστήρι της Κυράς της Ρούμελης, της Παναγίας της Προυσιώτισσας περιτριγυρισμένο από απότομους και άγριους βράχους που προκαλούν δέος και μόνο που τους ατενίζεις.

Το μοναστήρι είναι ιστορικό, αγιασμένο που η φήμη του ξεπέρασε τα στενά όρια της Ρούμελης, της Θεσσαλίας αλλά και της χώρας. Κατά χιλιάδες προστρέχουν οι πιστοί στη χάρη της, άλλοι να την επικαλεστούν και άλλοι θερμά να την ευχαριστήσουν.

Όχι μόνο τον Αύγουστο όπου και εορτάζει το μοναστήρι (στις 23 Αυγούστου ημέρα αποδόσεως της Κοίμησης της Θεοτόκου και συνάμα ημέρα ευρέσεως της θαυματουργού εικόνας) αλλά και όλο το χρόνο, άνθρωποι γονατιστοί, άλλοι με λαμπάδες και τάματα, μάνες με παιδιά στην αγκαλιά, ηλικιωμένοι που με δυσκολία περπατούν, νέοι που ζητούν την παρηγοριά, γονείς με τα παιδιά τους.

Όλοι προσμένουν καρτερικά στη σειρά, για να φτάσουν στο μικρό και σκοτεινό ναό, καθολικό της Ιεράς Μονής, για να φτάσουν στη Χάρη Της, να ακουμπήσουν τα γεμάτα πίστη χείλη τους στην σεβάσμια εικόνα της Παναγίας, να λάβουν τις δωρεές Της και τις ευλογίες Της.

   Η Παναγία της Τατάρνας

Με φόντο την Λίμνη των Κρεμαστών στα όρια τη Ευρυτανίας με την Αιτωλοακαρνανίας δεσπόζει στη νέα της θέση η Παναγία η Τατάρνα.

Το καινούργιο μοναστήρι άρχισε να κτίζεται το 1970, σε απόσταση 500μ. νοτιανατολικά από το παλαιό. Σήμερα υπάρχουν ελάχιστα λείψανα του μοναστηριού του 1556 στην θέση Παλιομονάστηρο.

Η παράδοση τοποθετεί την ίδρυση του Μοναστηριού στις αρχές του 12ου αιώνα, συγκεκριμένα στο 1111.

«Βασιλομονάστηρο» το αποκαλούσαν οι παλαιοί και πίστευαν πως το έχτισε η Αγία Θεοδώρα, Βασίλισσα της Άρτας χωρίς όμως να ισχύει καθώς η Άγια αυτή Βασίλισσα έζησε 100 χρόνια αργότερα.

Το μοναστήρι βούλιαξε το 1963 καθώς σημειώθηκε κατολίσθηση στην περιοχή.

Κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο στη χάρη Της χιλιάδες είναι οι επισκέπτες που φτάνουν μέχρι εκεί να προσκυνήσουν.

   Η Παναγιά του Αγάθωνα

Στην Φθιώτιδα το Μοναστήρι του Αγάθωνα -που βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 600 μέτρων 30 χιλιόμετρα δυτικά της Λαμίας, στην περιοχή της Υπάτης- είναι σημείο αναφοράς μιας και εορτάζει το, Δεκαπενταύγουστο και δέχεται χιλιάδες επισκέπτες απ’ όλον τον κόσμο.

Μάλιστα φέτος η ανακατάταξη του γέροντα Βησσαρίωνα έχει φέρει πολύ ποιο κοντά του πιστούς στο Μοναστήρι και έχει γίνει πλέον σημείο προορισμούς για το τουριστικό ρεύμα που προκαλεί ο εκκλησιαστικός τουρισμός.

 

Το παλιό Μοναστήρι, που ασκήτευε ο Όσιος Αγάθωνας και βρισκόταν στα όρια των γειτονικών χωριών Λυχνού και Καστανιάς, έπαθε καθίζηση και η εικόνα της Παναγίας εξαφανίστηκε, για να βρεθεί σε φωτόλουστη σπηλιά και εκεί, κοντά στη σημερινή του θέση, να κτίσει το μοναστήρι τον 14ο με 15ο αιώνα.

Ακόμη και σήμερα οι κάτοικοι των γύρω χωριών μιλούν για την ύπαρξη «στα παλιά χρόνια» μοναστηριού στο νοτιοδυτικό μέρος του χωριού σε κοντινή θέση, που καλείται «Παλιομονάστηρο». Στο μοναστήρι αυτό, πάντοτε σύμφωνα με την παράδοση, ασκήτευε ο μοναχός Αγάθωνας.

Ωστόσο δεν είναι λίγα τα Μοναστήρια στη Φθιώτιδα που είναι αφιερωμένα στην Παναγιά.

Μεταξύ αυτών η Παναγία η Δαμάστα που είναι στις βορεινές πλαγιές του Καλλίδρομου όρους σε υψόμετρο 740 μ. και 23 χιλιόμετρα μακριά από τη Λαμία.

Η Μεταμόρφωση Σωτήρος 4 χιλιόμετρα πάνω από τη λουτρόπολη των Καμμένων Βούρλων. Βρίσκεται σε μια επιβλητική θέση σε υψόμετρο 300 μ. έχει μπροστά του τον Β. Ευβοϊκό

Η Παναγία η Γαυριώτισσα δεσπόζει πάνω από την Αμφίκλεια σε υψόμετρο 800μ.΄Είναι ένα μοναστήρι στις πλαγιές του Παρνασσού που έχει χτιστεί το 1755.

Το Μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι κτισμένο σε υψόμετρο 720 μ. στη βορειοανατολική πλευρά του Παρνασσού στην κεντρική Λοκρίδα και απέχει 12 χιλιόμετρα από την Κάτω Τιθορέα.

Το Μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσας είναι χτισμένο στο χωριό Ξυνιάδα Δομοκού. Το Μοναστήρι κτίσθηκε το 1962 όταν ο νυν ηγούμενος του Μοναστηριού οραματίστηκε την εμφάνιση της Παναγίας και υπέδειξε στους κατοίκους του χωριού το σημείο ύπαρξης της εικόνα της Παναγίας και η οποία βρέθηκε στη συνέχεια και στη χάρη της χτίστηκε το Μοναστήρι

Το Μοναστήρι της Παναγίας της Αντίνιτσας βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όθρυς 20 χιλιόμετρα βόρεια της Λαμίας. Κατά την επανάσταση του 1821 έλαβε ενεργό μέρος και απετέλεσε κέντρο αντίστασης και ορμητήριο των αγωνιστών. Το Μοναστήρι καταστράφηκε ολοσχερώς από τις κατοχικές δυνάμεις το 1944 και η αναστήλωση του άρχισε και πάλι στην δεκαετία του 1960

   Εύβοια: Το πανηγύρι του Οξυλίθου

Στην Εύβοια τον Δεκαπενταύγουστο όσοι βρεθούν θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία σε μια από τις πολλές γραφικές εκκλησίες που υπάρχουν και οι οποίες είναι αφιερωμένες στην Κοίμηση της Θεοτόκου, ενώ όσοι είναι λάτρεις της παράδοσης και των πανηγυριών έχουν εξίσου την ευκαιρία να βρεθούν σε ένα από τα καθιερωμένα πανηγύρια που γίνονται σε πολλά μέρη της Εύβοιας.

Στην Κεντρική Εύβοια το γνωστότερο όλων είναι το πανηγύρι του Οξυλίθου, στο οποίο νέοι και νέες μαζεύονται την παραμονή της γιορτής της Παναγίας και φτιάχνουν το πατροπαράδοτο στιφάδο, ενώ την επομένη στήνεται γλέντι στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, όπου επισκέπτες και κάτοικοι έχουν την ευκαιρία να γευτούν το στιφάδο και να γλεντήσουν.

Στη Βόρεια Εύβοια η Παναγία της Λιχάδας είναι εξίσου γνωστή για το πανηγύρι της, ενώ λίγο πιο έξω από τη Χαλκίδα και πιο συγκεκριμένα στη παραλία Χιλιαδού τελείται η καθιερωμένη λειτουργία στο απόμερο αλλά πολύ όμορφο εκκλησάκι της Παναγίας.

Στα Ψαχνά και στην Ιερά Μονή Γοργοϋπήκοου γίνεται παραδοσιακή λιτανεία του Επιταφίου της Παναγίας σύμφωνα με την τάξη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ενώ στην εκκλησία της Παναγίας στο Βασιλικό τελείται κάθε χρόνο πανηγύρι στο δεύτερο δημοτικό σχολείο.

Άλλα γνωστά πανηγύρια της Παναγίας στην Εύβοια είναι στο Γυμνό, στην Αγία Άννα, στα Φύλλα, της Παναγίας της Περιβλέπτου στα Πολιτικά, στη Στενή, στους Στρόπωνες, στον Πάλιουρα και σε πολλά άλλα χωριά της Εύβοιας.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ιωάννινα, Λαμία, Κέρκυρα/Ελλάδα

Σε απόγνωση το προσωπικό της Πυροσβεστικής: Χρωστούν σε κάθε πυροσβέστη 200 ρεπό και 150 μέρες άδεια

Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE