Η διένεξη ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε έναν Ψυχρό Πόλεμο στο Αιγαίο, γράφει η Zeit Online

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Για τις γενοκτονίες των… άλλων: Η Τουρκία θα στηρίξει τη μήνυση που κατέθεσε στο Διεθνές Δικαστήριο η Νότια Αφρική κατά του Ισραήλ, για τη Γάζα

Η κρίση νομιμότητας του νεοσουλτάνου και οι συνέπειές της: Οι Αμερικανοί …”σφάζουν” τον Ερντογάν με το βαμβάκι, δεν είναι πια επιλογή του η ένταση με την Ελλάδα…

Το περιοδικό TIME υμνεί τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας: Ο Μητσοτάκης θέλει η χώρα του να γίνει το “στόρι της επιστροφής” της δεκαετίας, είναι έντονα φιλοδυτικός και φιλονατοϊκός…

Η ανταπόκριση της Marion Sendker από την Κωνσταντινούπολη, στην εφημερίδα Zeit Online σχολιάζει, μεταξύ άλλων, ότι ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν εξοργίστηκε από τη δήλωση του Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν (Erdogan), ότι για εκείνον δεν υπάρχει πια.

Μάλιστα με αυτοπεποίθηση δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι οι διμερείς σχέσεις μπορούν να συνεχιστούν, στη βάση όμως του διεθνούς δικαίου, και ότι δεν πρόκειται ο ίδιος να συμμετάσχει σε αυτό το παιχνίδι των προσωπικών προσβολών.

Ο Τούρκος Πρόεδρος πάντως καταβάλλει κάθε προσπάθεια να προκαλέσει λεκτικά την ελληνική κυβέρνηση, που, ωστόσο, είναι εδώ και καιρό εξοικειωμένη με τις διακυμάνσεις στη διάθεση της τουρκικής κυβέρνησης και μάλιστα για πολλούς Έλληνες πλέον οι λεκτικές επιθέσεις του Erdogan συνιστούν φιλοφρόνηση, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η δημοσιογράφος, δηλαδή όσο πιο προσβλητικός γίνεται ο Erdogan, τόσο οι Έλληνες θεωρούν ότι κάνουν τα πράγματα σωστά.

Η Ελλάδα και η Τουρκία ήταν πάντα απλώς γείτονες, και για αυτό και εχθροί, επισημαίνει το άρθρο, που σχολιάζει ότι με τον καιρό οι μεταξύ τους διενέξεις έχουν δημιουργήσει ένα είδος Ψυχρού Πολέμου στο Αιγαίο.

Ο βασικός λόγος των περισσότερων προβλημάτων συνίσταται στα αποθέματα φυσικού αερίου στην περιοχή, με τα οποία συνδέεται η διαμάχη για τα εδάφη και τις ΑΟΖ, την οριοθέτηση των οποίων ο Τούρκος Πρόεδρος αμφισβητεί εδώ και αρκετά χρόνια. Μάλιστα ο Erdogan προχωράει τόσο, ώστε να θέτει εν αμφιβόλω και μέρη της Συνθήκης της Λωζάνης, σύμφωνα με την οποία η πλειοψηφία των νησιών του Αιγαίου ανήκει στην Ελλάδα, ακόμα και αυτά που βρίσκονται πολύ κοντά στην τουρκική ηπειρωτική χώρα.

Στο Ανατολικό Αιγαίο αρκετά από αυτά τα νησιά είναι στρατιωτικοποιημένα, κάτι που η Τουρκία ερμηνεύει ως παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάνης και αυτής των Παρισίων. Αντιθέτως, για την Ελλάδα ο εξοπλισμός αυτών των νησιών είναι ένα απαραίτητο μέτρο πρόληψης έναντι της απειλής που συνιστά ο αποβατικός στόλος στις δυτικές ακτές της Τουρκίας.

Το να τερματιστούν απλά οι διμερείς σχέσεις και να αγνοείται η γειτονική χώρα, όπως ανακοίνωσε ο Erdogan, πρακτικά είναι αδύνατο, τονίζει το δημοσίευμα, καθώς Αθήνα και Άγκυρα είναι πάντοτε αναγκασμένες να οδηγούνται σε μια διευθέτηση, κάτι που όμως είναι πολύ δύσκολο για την Τουρκία, διότι η Ελλάδα φαίνεται να έχει βρει έναν ισχυρό σύμμαχο, που η ίδια η Άγκυρα θα ήθελε να έχει, τις ΗΠΑ.

Η εφημερίδα αναφέρεται στην εδώ και χρόνια στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, με το σχόλιο ότι οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ κατά μήκος των ανατολικών ακτών της Ελλάδας «υψώνονται σαν τείχος», ενώ σημαντική είναι και η Αλεξανδρούπολη, λόγω του ότι μεγάλο μέρος της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία διεκπεραιώνεται μέσω του λιμανιού της.

Η Τουρκία παρακολουθεί με νευρικότητα τις στρατιωτικές κινήσεις φοβούμενη ότι δεν θα είναι πια εκείνη η χώρα-κλειδί σε ό,τι αφορά την πολιτική ασφαλείας. Ο καθηγητής διεθνών σχέσεων του Παντείου Παν/μίου, Κώστα Υφαντής, εκτιμά ότι οι ΗΠΑ θα επικεντρωθούν στην Ελλάδα, ώστε να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την Τουρκία, που στο παρελθόν δεν ήταν αξιόπιστος εταίρος ούτε στη Συρία ούτε στη Μαύρη Θάλασσα.

Ναι μεν ο Erdogan δεν μπορεί να κάνει επίδειξη ισχύος έναντι των ΗΠΑ, μπορεί όμως να το κάνει με την Ελλάδα: εδώ και εβδομάδες η Αθήνα καταγγέλλει τις παραβιάσεις τους ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά, ενώ την ίδια ώρα η Άγκυρα διαμαρτύρεται με τη σειρά της για παραβιάσεις του δικού της εναέριου χώρου.

Το ότι αυτές οι προκλήσεις της τουρκικής πλευράς έχουν να κάνουν και με τη σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, το άφησε ο Erdogan να εννοηθεί, όταν τάχθηκε κατά της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, παραπέμποντας στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ πριν από 40 χρόνια, όταν η Ελλάδα επρόκειτο να επανενταχθεί στη Συμμαχία αλλά η Τουρκία απειλούσε με βέτο.

Τελικά η Άγκυρα έδωσε τη συγκατάθεσή της μετά την παρέμβαση των ΗΠΑ, που διαβεβαίωσαν την Τουρκία ότι εφόσον δεν ασκήσει βέτο, οι ΗΠΑ θα μεριμνήσουν ώστε να μην έχει στο μέλλον προβλήματα με την Ελλάδα, μια συμφωνία που κατά τον Erdogan ήταν ένα «λάθος», το οποίο δεν πρέπει να επαναληφθεί τώρα στην περίπτωση των δύο σκανδιναβικών χωρών.

Από πλευράς ΗΠΑ δεν υπήρξε καμία αντίδραση, αντ’ αυτού ο Έλληνας Πρωθυπουργός μιλώντας στο αμερικανικό Κογκρέσο ζήτησε να μην δοθούν στο εξής εξοπλιστικά συστήματα στην Τουρκία.

Στην Άγκυρα οι δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη σήμαναν συναγερμό, δεδομένου ότι το Κογκρέσο μπλοκάρει μέχρι στιγμής τη συμφωνία για την προμήθεια των F16, τα οποία όμως είναι πολύ πιθανό να λάβει η Ελλάδα, κάτι που θα σήμαινε το τέλος της υπεροχής της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας.

Η δε δήλωση του Τούρκου Προέδρου ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός κάνει παράνομα lobbying σε βάρος της Τουρκίας, καταδεικνύει την ανησυχία του Erdogan μήπως η Ελλάδα και οι ΗΠΑ μπορούν να συνεννοηθούν τόσο καλά που στο τέλος στραφούν από κοινού κατά της Τουρκίας.

Αυτό που δεν μπορούσε ο Erdogan να εκφράσει ανοιχτά στην περίπτωση των ΗΠΑ, το είπε απευθυνόμενος στη Γερμανία, όταν ο Καγκελάριος Olaf Scholz κάλεσε την Άγκυρα να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, με τον Τούρκο ηγέτη να χαρακτηρίζει απαράδεκτη την παρέμβαση του Βερολίνου και τη συμμετοχή του στην εκστρατεία δυσφήμισης της Τουρκίας.

Η Άγκυρα δεν είναι συνηθισμένη σε μια τόσο άμεση παρέμβαση της Γερμανίας στα ελληνο-τουρκικά, σχολιάζει η M. Sendker, καθώς μάλιστα επί θητείας της Angela Merkel υπήρχαν θετικά μηνύματα προς την Αθήνα, αλλά η Γερμανία παράλληλα καθησύχαζε και την Τουρκία μέσω μιας ‘σιωπηρής διπλωματίας’, όπως αναφέρει το άρθρο.

Ο Κώστας Υφαντής επισημαίνει ότι η Ελλάδα φυσικά χαίρεται με κάθε είδους υποστήριξη από τους δυτικούς συμμάχους, αλλά δεν την εκπλήσσουν οι αντιδράσεις, καθώς εδώ και χρόνια τις επιδιώκει, μια και αισθάνεται συνεχώς ότι απειλείται από την Τουρκία.

Το αίσθημα της απειλής και οι εκατέρωθεν προκλήσεις αποτελούν παράδοση στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις, αναφέρει η δημοσιογράφος, αυτό όμως δεν μειώνει τη σημασία της διένεξης των δύο χωρών, που μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνη, όπως το καλοκαίρι του 2020, που η Ελλάδα ήταν για ημέρες σε κατάσταση πανικού λόγω της κλιμάκωσης της έντασης και έκτοτε επενδύει σαφώς περισσότερα σε εξοπλισμούς.

Στο ερώτημα αν υπάρχει ο κίνδυνος για μια κούρσα εξοπλισμών μεταξύ νατοϊκών συμμάχων, ο Κώστας Υφαντής απαντά ότι αυτό συμβαίνει ήδη και μάλιστα καθιστά τη διένεξη όλο και πιο επικίνδυνη. Η κατάσταση μπορεί ανά πάσα στιγμή να βγει εκτός ελέγχου, σχολιάζει, τέλος, ο Υφαντής.

Τίτλος: «Μπορεί γρήγορα να βγει εκτός ελέγχου»
Υπότιτλος: «Η διένεξη ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε έναν Ψυχρό Πόλεμο στο Αιγαίο. Και οι ΗΠΑ παίζουν σε αυτό καθοριστικό ρόλο»

Το μήνυμα έρχεται από τη Μόσχα: Η Τουρκία θα μετατρέψει τη σύγκρουση με την Ελλάδα σε “θερμό επεισόδιο”