Ο άνθρωπος πίσω από τις ομιλίες Ζελένσκι: Πώς η Ουκρανία νικά κατά κράτος τη Ρωσία στον επικοινωνιακό πόλεμο
File photo Από τη ζωντανή μετάδοση της ομιλίας Ζελένσκι στην Κνεσέτ . Πολίτες την παρακολουθούν από γιγαντοοθόνη σε πλατεία στο Τελ Αβίβ EPA/ABIR SULTAN
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ο αιματηρός πόλεμος που διεξάγεται επί 50 ημέρες έχει πολλά μέτωπα. Ένα από αυτά είναι το μέτωπο της επικοινωνίας, της ενημέρωσης, της προπαγάνδας και, φυσικά, της χρήσης τόσο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όσο και του αποδεδειγμένα πλέον επικοινωνιακού υπερόπλου ονόματι Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σ’ αυτό το πολεμικό μέτωπο η Ουκρανία έχει κερδίσει την Ρωσία κατά κράτος, καθώς όπως επιτυχημένα σχολιάζει η βρετανική εφημερίδα Τhe Guardian, προσφέρει ένα διαρκές επικοινωνιακό masterclass.
Κεφαλαιώδους σημασίας είναι φυσικά οι ομιλίες του Ζελένσκι προς τον λαό του αλλά και οι ομιλίες του σε ξένα κοινοβούλια σε όλο τον κόσμο που κατάφεραν να προσφέρουν πρωτοφανή συγκίνηση και διεθνή υποστήριξη, ενισχύοντας ταυτόχρονα το ηθικό του λαού στο εσωτερικό της Ουκρανίας, αλλά και των εκατομμυρίων προσφύγων και εκπατρισμένων πολιτών της.
- Οι ομιλίες του Ζελένσκι είναι μια καθιερωμένη πλέον μαρτυρία σε πραγματικό χρόνο για την πλέον αιματηρή και απροκάλυπτη πολεμική επίθεση που εκδηλώθηκε επί ευρωπαϊκού εδάφους μετά τον β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.
Όμως, οι ομιλίες αυτές δεν είναι ένα ατομικό προϊόν. Όσο κι αν ο Ουκρανός πρόεδρος έχει λόγω της προηγούμενης καριέρας του ως ηθοποιός μια άνεση με τις κάμερες και τους ρόλους, με την απόδοση του επιθυμητού μηνύματος και την μετάδοση του προσδοκόμενου συναισθήματος στους ακροατές του, δεν πράττει μόνος.
Κάποιοι βρίσκονται πίσω από τους λόγους του που θα μείνουν σίγουρα την ιστορία. Ποιοί είναι αυτοί;
Ο συγγραφέας τους λοιπόν είναι ένας 38χρονος πρώην δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής με λιγότερους από 200 ακόλουθους στο Twitter.
Σε μια συνέντευξη που πραγματοποιήθηκε μέσω WhatsApp, ο Ντμίτρο Λίτβιν είπε στον Observer ότι οι ιδέες πίσω από τις ομιλίες ήταν του ίδιου του Ζελένσκι: «Ο πρόεδρος πάντα ξέρει τι θέλει να πει και πώς θέλει να το πει».
Και πρόσθεσε: «Στις ομιλίες, τα συναισθήματα είναι πιο σημαντικά. Και φυσικά ο πρόεδρος είναι συγγραφέας των συναισθημάτων και της λογικής των λέξεων». Άλλοι παγκόσμιοι ηγέτες «μπορεί να μάθουν πώς να το κάνουν». Με άλλα λόγια, θα μπορούσαν να μιμηθούν τον έντονο συνδυασμό ειλικρίνειας και συναισθηματικής δύναμης του Ζελένσκι.
Ο Λίτβιν είναι μέλος του στενού κύκλου του προέδρου. Αυτός και οι συνάδελφοί του ζουν και εργάζονται στην Bankova – το ουκρανικό αντίστοιχο με τον Λευκό Οίκο ή την Downing Street – από τις πρώτες μέρες της εισβολής.
Κάποτε αρθρογράφος στο εβδομαδιαίο ειδησεογραφικό περιοδικό Levyy Bereg , που πήρε το όνομά του από την αριστερή όχθη του ποταμού Δνείπερου, ο Λίτβιν ήταν απρόθυμος να πει περισσότερα. «Συνήθως δεν σχολιάζω αυτό το θέμα», είπε.
Ο Σέρχιι Λεστσένκο, ένας άλλος πρώην δημοσιογράφος που έγινε σύμβουλος του Ζελένσκι εν καιρώ πολέμου, περιέγραψε τον Λίτβιν ως λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό βοηθό: «Συλλέγει τις ιδέες του προέδρου κάθε μέρα. Λειτουργεί ως συλλέκτης μυαλού ή αισθήσεων». Τη μια μέρα το θέμα μπορεί να είναι η βαρβαρότητα των Ρώσων στρατιωτών, την επόμενη η επείγουσα ανάγκη της Ουκρανίας για αμυντικά όπλα.
Ο Λίτβιν έχει προϋπηρεσία στην ουκρανική πολιτική σκηνή. Ήταν πολιτικός αναλυτής του “Υπηρέτη του Λαού”, του πολιτικού κόμματος του Ζελένσκι, και σκληρός αντίπαλος του Πέτρο Ποροσκένκο, του προκατόχου του Ζελένσκι στην ουκρανική προεδρία.
Ένας πρώην συνάδελφός του δήλωσε ότι οι επιθέσεις του Λιτβιν στην ηγεσία της Ουκρανίας μετά την πολύνεκρη φιλοευρωπαϊκή εξέγερση της Πλατείας Μαϊντάν το 2014 είχαν διχάσει την ουκρανική κοινωνία. «Δεν είμαι φαν. Αλλά είναι έξυπνος», πρόσθεσε ο πρώην συνάδελφος.
Γράφοντας στο Facebook στην αρχή του πολέμου, ο Λίτβιν είχε προχωρήσει σε πολλές αιχμηρές διαπιστώσεις για τον ίδιο τον Πούτιν. «Η φαντασία του είναι φτωχή, άρα πάντα αντικατοπτρίζει κάτι… Πρέπει να καταλάβουμε ότι η αντικειμενική πραγματικότητα δεν είναι αυτή που έχει υπό τον έλεγχό της τον Πούτιν. Οι κυρώσεις της Δύσης δεν θα τον επηρεάσουν. Αναζητά την απομόνωση». Ο αδυσώπητος στόχος του Πούτιν είναι να αλλάξει το κράτος και την «πολιτική πραγματικότητα» της Ουκρανίας, έγραφε σε κάποιες αναρτήσεις του Λίτβιν.
Η μέθοδος του Λίτβιν σίγουρα λειτουργεί. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 95% των Ουκρανών πιστεύει ότι η χώρα τους μπορεί να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή, παρά την κατωτερότητα του Κιέβου όσον αφορά τα τανκς, τα στρατεύματα και την αεροπορία. Και το 78% πιστεύει ότι η Ουκρανία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Τα προσωπικά ποσοστά του Ζελένσκι, που ήταν σε ύφεση στις αρχές Φεβρουαρίου, έχουν εκτοξευθεί στα ύψη.
Πολλοί από τους ανώτερους συμβούλους του Ζελένσκι προέρχονται από την τηλεόραση και ετοιμάστηκαν μαζί του στο Kvartal-95, το στούντιο παραγωγής του. Οι προσπάθειές τους να κερδίσουν την παγκόσμια υποστήριξη βοηθούνται από τη σαφή φύση της εισβολής της Ρωσίας. Η Ουκρανία είναι το θύμα. Παλεύει για την επιβίωση. Αυτό καθιστά τον Zelenskiy ηγέτη αυτού που ο πολιτικός επιστήμονας Ivan Krastev αποκαλεί «ρομαντικό αστερισμό».
Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα η Ορίσια Λουτσέβιτς, διαχειρίστρια του Φόρουμ για την Ουκρανία στη βρετανική δεξαμενή σκέψης Chatham House, σημείωσε πως ο Ζελένσκι και το επικοινωνιακό επιτελείο του κατάφεραν να δημιουργήσουν μια αίσθηση «ιστορικής αποστολής», συνδέοντας τον τωρινό αγώνα των Ουκρανών εναντίον των Ρώσων εισβολέων με παλιότερες μάχες κατά της Μόσχας.
Συγχρόνως, όντας εξοικειωμένοι με την ποπ κουλτούρα, κατάφεραν να παρουσιάσουν τον πόλεμο ως μάχη «του φωτός κατά του σκότους» α λα «Lord of the Rings», με τους Ρώσους στρατιώτες να είναι τα Ορκ και τον Βλαντίμιρ Πούτιν ως αόρατο Σάουρον.
Με πληροφορίες από Observer/The Guardian
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE