Το πολιτικό σύστημα είναι σε αδιέξοδο, οδηγεί τη χώρα ξανά στα βράχια: Η Ελλάδα που μας πληγώνει…
FILE PHOTO: Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Αλέξης Τσίπρας (πλάτη) μιλά από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής κατά τη δεύτερη μέρα συζήτησης της κύρωσης του νομοσχεδίου για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο Πέλαγος, Αθήνα, Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021. Τον παρακολουθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. ΑΠΕ-ΜΠΕ, Αλέξανδρος Μπελτές
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει
Γιώργος Σεφέρης
Αυτός ο στίχος του Σεφέρη στοιχειώνει τη ζωή μας. Η Μεταπολίτευση ήταν, για πρώτη φορά από την εποχή της ανεξαρτησίας και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους, μια ευκαιρία για την Ελλάδα να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της.
Για πρώτη φορά οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν αμφισβητούνταν, το δημοκρατικό πολίτευμα ήταν όσο ποτέ άλλοτε ισχυρό και χωρίς αγκυλώσεις.
Οι οιωνοί ήταν καλοί για την οικοδόμηση ενός κράτους δικαίου και κοινωνικής δικαιοσύνης. Εντούτοις, οι πολιτικές ελίτ που κυβέρνησαν τη χώρα την οδήγησαν στα βράχια. Η ευθύνη βέβαια δεν βαρύνει μόνο το πολιτικό σύστημα αλλά γενικότερα τις πνευματικές ελίτ, τη γραφειοκρατία και το οικονομικό κατεστημένο.
Η κρίση δεν ήταν μόνο οικονομική αλλά βαθιά πολιτική και πολιτισμική. Οι πνευματικές ελίτ δεν φάνηκαν αντάξιες των περιστάσεων, βυθίστηκαν στην ίδια παρακμή με τις πολιτικές ελίτ, συνέδραμαν στην ανάπτυξη του πελατειακού συστήματος που κατέφαγε τις σάρκες της χώρας.
- Κάπως έτσι χρεοκόπησε η χώρα και πέρασε μέσα από μια δεκαετή κρίση που ανέτρεψε κεκτημένα και την οδήγησε στη διεθνή επαιτεία και την επιτροπεία για να επιβιώσει.
- Μέσα από τις πολιτικές ανατροπές με την τελευταία κυβέρνηση της κρίσης αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ, η χώρα ξαναβρήκε, έστω και εξουθενωμένη, μια κάποια κανονικότητα.
Η επάνοδος της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία, αυτή τη φορά με μια νεοφιλελεύθερη ηγεσία, δεν κατάφερε να κλείσει τις πληγές της κρίσης. Ο πόλεμος εναντίον της προηγούμενης κυβέρνησης δημιούργησε ένα τοξικό πολιτικό κλίμα που η νέα κυβέρνηση συντήρησε με κάθε μέσο.
Οι αστοχίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι λίγο πολύ γνωστές. Εντούτοις, παρά τον πόλεμο που δέχτηκε και τις κατηγορίες για καμένη γη, άφησε στην κυβέρνηση Μητσοτάκη ένα πλεόνασμα 37 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Παρά τις πομπώδεις διακηρύξεις της η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν κατάφερε πολλά πράγματα στον τομέα της οικονομίας, που παρουσιαζόταν ότι κατείχε τη μαγική συνταγή. Η Ελλάδα παραμένει μια αποικία χρέους με μια οικονομία που παραπαίει και ένα παραγωγικό μοντέλο που στηρίζεται στον τουρισμό και κάποιες υπηρεσίες.
Η χώρα έχει το υψηλότερο χρέος στην Ευρωζώνη το οποίον ανέρχεται σε 200,7 % του ΑΕΠ της. Πρόκειται για ένα χρέος 357,3 δισ. ευρώ και 540 δισεκατομμυρίων ευρώ, αν προστεθεί και το ιδιωτικό χρέος. Ο μέσος όρος του δημοσίου χρέους στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 97,7% του ΑΕΠ.
Η πανδημία, οι πυρκαγιές του καλοκαιρού και η τελευταία χιονοθύελλα ανέδειξαν όλες τις παθογένειες του ελληνικού κράτους. Η τελευταία συζήτηση στην ελληνική Βουλή με αφορμή την πρόταση μομφής του ΣΥΡΙΖΑ, ανέδειξε το τοξικό πολιτικό κλίμα και την αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων να συνεννοηθούν ακόμη και στα στοιχειώδη.
Το δυστύχημα είναι πως λίγα πράγματα έχουν αλλάξει σε επίπεδο πολιτικής κουλτούρας, σε επίπεδο πολιτικού συστήματος, ακόμη και σε επίπεδο πολιτιστικού παραδείγματος.
Η σημερινή κυβέρνηση Μητσοτάκη εφάρμοσε ακριβώς τα ίδια για τα οποία κατηγορούσε την προηγούμενη κυβέρνηση: έδωσε ώθηση στις πελατειακές σχέσεις, δημιούργησε ένα σύστημα ελέγχου των ΜΜΕ, το ισχυρότερο της Μεταπολίτευσης, αποδόμησε τον κρατικό μηχανισμό, ευνόησε με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της το οικονομικό κατεστημένο σε βάρος των οικονομικά φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων και οδήγησε το σύστημα υγείας στα όριά του.
Στην εξωτερική πολιτική συνέχισε την πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης, επεκτείνοντας ακόμη περισσότερο την εξάρτηση της χώρας από τους Αμερικανούς, χωρίς κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα για την ασφάλειά της.
Με την Ελλάδα να είναι ολόκληρη μια αμερικανική βάση από την Αλεξανδρούπολη ώς τη Σούδα, οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ εξακολουθούν να χαϊδεύουν την Τουρκία με το βλέμμα στραμμένο στη μετά Ερντογάν εποχή.
Η ουκρανική κρίση επαναπροσδιορίζει νέες πολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής, ευνοϊκές για την Τουρκία. Μια Τουρκία που κάποιοι Έλληνες αναλυτές τη βλέπουν να καταρρέει οικονομικά κάθε πρωί και η οποία όμως παρά τις όποιες δυσκολίες της έχει ένα χρέος που δεν ξεπερνά το 50% του ΑΕΠ της.
- Η δε οικονομία της, σε αντίθεση με την ελληνική, έχει σταθερές παραγωγικές βάσεις. Με μια αμυντική βιομηχανία που της απέφερε 3,2 δισ. από τις εξαγωγές της τελευταίας χρονιάς.
Είναι βέβαια θετικό το γεγονός ότι η Ελλάδα με τους τελευταίους εξοπλισμούς-που και αυτοί ξεκίνησαν από την προηγούμενη κυβέρνηση- δημιούργησε ένα αξιόπιστο σύστημα αποτροπής. Το οποίο όμως δεν καλύπτει την Κύπρο που κείται πάντα μακράν.
Εντούτοις ένα σύστημα αποτροπής δεν μπορεί να στηρίζεται σε μια αποδιαρθρωμένη ελληνική οικονομία, μια καταναλωτική οικονομία χωρίς έναν υγιή παραγωγικό τομέα και σε μια δημογραφική υποχώρηση που οδηγεί σε ένα γερασμένο πληθυσμό, ειδικά με την έξοδο από τη χώρα τα τελευταία χρόνια πέραν του μισού εκατομμυρίου νέων ανθρώπων, με πανεπιστημιακή μάλιστα εν πολλοίς κατάρτιση. Το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας γίνεται όλο και πιο οξύ.
Η Ελλάδα για να επιβιώσει χρειάζεται ριζικές αλλαγές στην οικονομία, την παιδεία και τον κρατικό μηχανισμό. Χρειάζεται επίσης μια κάποια πολιτική συναίνεση στις αλλαγές που πρέπει να γίνουν και στην αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης. Εννοείται ότι η πολιτική δεν θα συνεχίσει να ασκείται στη βάση των πελατειακών σχέσεων, της διαφθοράς και της διαπλοκής.
Συμπερασματικά η χώρα χρειάζεται μια νέα διαφορετική πορεία, ένα νέο αξιακό πολιτικό κώδικα, ένα όραμα για το μέλλον. Ένα ισχυρό κράτος και μια ισχυρή οικονομία που να υπηρετεί όμως όλα τα κοινωνικά στρώματα και ειδικά τα φτωχότερα, αντί να είναι στην υπηρεσία μιας μικρής ολιγαρχίας.
Το όραμα όμως δεν υπάρχει ούτε στη σημερινή κυβέρνηση Μητσοτάκη, με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της, που το πιθανότερον θα εξαντλήσει δύο τετραετίες, ούτε σε αυτή που θα έρθει, κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τα σημερινά δεδομένα.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα συνεχίσει να ενισχύει το ολιγαρχικό οικονομικό κατεστημένο και θα αφήσει πίσω της ένα αποδομημένο κοινωνικό κράτος με ακόμη μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες από τις σημερινές.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κατατρύχεται από τις εσωτερικές διαμάχες ανάμεσα στους δεινόσαυρους του παλιού 3% και αυτούς που θέλουν να ανοίξουν το κόμμα στην κοινωνία. Ανάμεσα σε έναν εθνομηδενισμό και αυτούς που αντιλαμβάνονται την ανάγκη προάσπισης της εθνικής κυριαρχίας της χώρας.
Το πολιτικό σύστημα είναι σε αδιέξοδο και χωρίς αλλαγή πορείας, χωρίς ένα διαφορετικό όραμα για τη χώρα, ο κίνδυνος να την οδηγήσει ξανά στα βράχια είναι ορατός. Ίσως είναι η ώρα της κοινωνίας να αντισταθεί σε αυτή την αδιέξοδη πορεία.
*Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE