Είναι αλήθεια αυτό; Οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν βλέπουν καμία πιθανότητα να υλοποιηθεί ο EastMed
FILE PHOTO: Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Κ) με τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη (Α) και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου (Δ), δίνουν τα χέρια κατά τη διάρκεια τριμερούς συνάντησής τους για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, στο Ζάππειο Μέγαρο, Πέμπτη 02 Ιανουαρίου 2020. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Όταν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ συμφωνούσαν πριν από δύο χρόνια να κατασκευάσουν έναν αγωγό φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη, οι ελπίδες ήταν μεγάλες.
Γινόταν λόγος για «γεωπολιτική εταιρική συνεργασία» μεταξύ των τριών χωρών, για «γέφυρα» μεταξύ των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Μεσόγειο και των καταναλωτών στην Ευρώπη.
Τίτλος του κειμένου στην εφημερίδα TAGESSPIEGEL: «Το σχέδιο για τον αγωγό φυσικού αερίου δεν έχει πλέον καμία αξία»
Υπότιτλος: «Ο αγωγός από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη δεν είναι οικονομικά βιώσιμος – Αναζήτηση για εναλλακτικές λύσεις».
Το ρεπορτάζ του συντάκτη Thomas Seibert στην εφημερίδα TAGESSPIEGEL, αναφέρει, μεταξύ άλλων:
Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής, περίπου 20 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως θα μεταφέρονταν μέσω του αγωγού EastMed μήκους 1.900 χιλιομέτρων, ο οποίος θα κόστιζε 6 δις Ευρώ και θα καθιστούσε την Ευρώπη λιγότερο εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο.
Όμως, δύο χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου 2020, το έργο αποδεικνύεται αποτυχία.
Ο αγωγός ήταν εξαρχής αμφιλεγόμενος. Η Τουρκία παραπονέθηκε ότι αποκλείεται από την εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου στα ύδατα γύρω από την Ελλάδα και την Κύπρο και όξυνε τη διαμάχη για τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο στέλνοντας πολεμικά πλοία και πραγματοποιώντας τη δική της αναζήτηση για φυσικό αέριο.
Ειδικοί έκριναν πως ο ακριβός αγωγός ήταν οικονομικά μη βιώσιμος. Σε αυτά προστέθηκαν οι τεχνικές προκλήσεις που συνεπάγεται η κατασκευή ενός μεγάλου αγωγού μέσω της Μεσογείου. Η κατασκευή του αγωγού δεν έχει ξεκινήσει μέχρι τώρα.
Ωστόσο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ αρχικά έστελναν μηνύματα υποστήριξης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των Αμερικανών, τα αποθέματα φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν στα ανοικτά των ακτών του Ισραήλ και της Αιγύπτου και στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας και της Κύπρου πριν από 13 χρόνια ανέρχονται συνολικά σε 3,5 τρις κυβικά μέτρα.
Η ποσότητα αυτή θα ήταν αρκετή για να τροφοδοτήσει μια χώρα όπως η Γερμανία επί 40 χρόνια. Οι υποστηρικτές του σχεδίου υπόσχονταν ότι ο EastMed θα μειώσει την εξάρτηση της Ευρώπης από τις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ο αγωγός θα δώσει στην πολιτική της ΕΕ για το φυσικό αέριο «περισσότερη ευελιξία και ανεξαρτησία», δήλωνε ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο EastMed θα ενίσχυε την περιφερειακή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου εις βάρος της Τουρκίας. Και τα τέσσερα κράτη βρίσκονταν σε διαμάχη με την Άγκυρα. Λίγο πριν την υπογραφή του έργου στην Αθήνα, ο Erdogan προχώρησε σε μια αμφιλεγόμενη συμφωνία με την κυβέρνηση της Λιβύης, με την οποία οριοθετούνταν οι θαλάσσιες περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Γι’ αυτό και ο αγωγός προοριζόταν και ως εργαλείο στη διαμάχη με την Τουρκία.
Ωστόσο, τίποτα μάλλον δεν θα γίνει με τα σχέδια για τον EastMed. Σε εμπιστευτικά έγγραφα προς την Ελλάδα και το Ισραήλ που διέρρευσαν στον Τύπο στις αρχές Ιανουαρίου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέκρινε τον αγωγό ως μη βιώσιμο από οικονομικής απόψεως, δυνητικά επιβλαβή για το περιβάλλον και πολιτικά αποσταθεροποιητικό. Η Ουάσιγκτον δεν θα υποστηρίζει πλέον το σχέδιο.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan θεωρεί ότι επιβεβαιώθηκαν οι θέσεις του. Οι αναλύσεις των Αμερικανών έδειξαν ότι ο αγωγός «δεν έχει καμία θετική πλευρά», είπε. Αλλά και οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν βλέπουν καμία πιθανότητα να υλοποιηθεί ο EastMed.
Η απόφαση για το αν ένα έργο έχει από οικονομικής απόψεως νόημα και είναι τεχνικά εφικτό δεν ανήκει στους πολιτικούς, αλλά στις αγορές, δήλωσε εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης. Ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, δήλωσε στην Καθημερινή ότι είναι διατεθειμένος να συζητήσει εναλλακτικές λύσεις, εάν ο EastMed αποδειχτεί ανέφικτος.
Η αναζήτηση για αυτές τις εναλλακτικές λύσεις βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Έτσι, συζητείται το κατά πόσον το φυσικό αέριο από την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο θα μπορούσε να διοχετευθεί από την ξηρά στα σύνορα Αιγύπτου-Λιβύης με μικρότερους αγωγούς. Ένας αγωγός από εκεί προς την Κρήτη θα είχε μήκος μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα αντί για 1.900 χιλιόμετρα, και ως εκ τούτου θα ήταν φθηνότερος στην κατασκευή.
Ειδικοί αμφιβάλλουν, ωστόσο, για το κατά πόσον η μεταφορά φυσικού αερίου μέσω αγωγών από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη εξακολουθεί να έχει νόημα.
Η Ευρώπη επιδιώκει να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050 και ήδη δεν προωθεί νέους αγωγούς φυσικού αερίου ή πετρελαίου. Το υψηλό επενδυτικό κόστος για αγωγούς μέσω θαλάσσης εγείρει το ερώτημα του κατά πόσον μπορεί κανείς να υπολογίζει σε νέους αγωγούς φυσικού αερίου για την Ευρώπη.
Επιπλέον, το Ισραήλ και η Αίγυπτος -οι χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο- έχουν πλέον βρει άλλους εξαγωγικούς δρόμους και πελάτες για το φυσικό τους αέριο. Το Ισραήλ εξάγει φυσικό αέριο στην Αίγυπτο και από την αρχή του έτους και στην Ιορδανία.
Με αμερικανική υποστήριξη, το αέριο πρόκειται σύντομα να μεταφέρεται από την Αίγυπτο στον Λίβανο μέσω Ιορδανίας και Συρίας. Η Αίγυπτος επεκτείνει επίσης την εξαγωγή υγροποιημένου αερίου με πλοία, προμηθεύοντας χώρες όπως η Ινδία, το Πακιστάν και η Τουρκία.
Αλλά και στις πολιτικές εντάσεις μεταξύ της Τουρκίας και των γειτόνων της, οι οποίες αποτέλεσαν πολιτικό κίνητρο για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, παρατηρείται κινητικότητα. Η Τουρκία και η Αίγυπτος συνομιλούν μετά από πολλά χρόνια παγωμένων σχέσεων, ενώ ενδεχομένως να γίνει μια νέα αρχή και στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, ο Erdogan ανακοίνωσε ότι ο αρχηγός του Ισραηλινού κράτους, Isaac Herzog ίσως επισκεφθεί σύντομα την Τουρκία.
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLEΤα τουρκικά drones σκοτώνουν και στην Αιθιοπία: Τα κατασκευάζει ένας εκ των γαμπρών του Ερντογάν