Οι Ευρωπαίοι όταν δεν συμφωνούν, που συμβαίνει σχεδόν πάντα, χρησιμοποιούν αυτή τη φράση: “Rendez-vous clause””
Οι υπουργοί Εξωτερικών της άβουλης Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες για να διασώσουν την Τουρκία. Copyright: European Union
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Απειλεί την Κύπρο ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, που εκτέλεσε παράνομη επίσκεψη στα κατεχόμενα: Προστατεύουμε την (παράνομη) “γαλάζια πατρίδα” χωρίς δισταγμό!!! Ακούει η Αθήνα;
Γιατί έπρεπε να είναι μυστική η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας; Έγινε κρυφά στο Λονδίνο ενόψει της επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα
Για όποιον εκτιμά τα καθαρά και απλά λόγια δεν είναι εύκολα τα πράγματα στην ευρωπαϊκή πολιτική. Όταν πρέπει οι 27 κυβερνήσεις να συμφωνήσουν, εύκολα καταλήγουν σε μια συλλογή από σλόγκαν, εκκλήσεις και δηλώσεις προθέσεων.
Ωστόσο στην βρυξελλιώτικη ‘Ζαργκόν’ υπάρχουν και ωραίες εκφράσεις όπως η “rendez-vous clause”. Όταν σε ένα εκρηκτικό ζήτημα δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία, αυτό αναβάλλεται. Επειδή η ημερομηνία φιξάρεται γραπτώς, η ρήτρα έχει μια κάποια αποτελεσματικότητα: Η πίεση διατηρείται.
Τα παραπάνω αναφέρει στην εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ο ανταποκριτής της στις Βρυξέλλες Matthias Kolb.
Σημειώνει τα εξής:
Αυτό το κόλπο με το ραντεβού για αργότερα χρησιμοποιείται προς το παρόν κυρίως στη διαμάχη για την αντιμετώπιση της Τουρκίας, αφού ταιριάζει – όπως συχνά λέγεται – στην «πολύπτυχη σχέση».
«Όλα συνδέονται με όλα», αναστενάζει ένας ευρωπαίος διπλωμάτης. Η συνεργασία σε ζητήματα μετανάστευσης δύσκολα μπορεί να ξεχωριστεί από τουρκικές στρατιωτικές αποστολές στη Λιβύη ή στη Συρία. Τα συναισθήματα δεν παίζουν μόνο ρόλο, επειδή ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoğan δημιουργεί τεράστια πόλωση και συνιστά στον γάλλο Emmanuel Macron να πάει για «ψυχιατρική θεραπεία».
Επικρατεί και απογοήτευση, επειδή κάποτε υπήρχε ελπίδα. Το 2005 άρχισαν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, που υπό τον Πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν εκσυγχρονιζόταν. Τώρα αυτός ενεργεί ως αυταρχικός Πρόεδρος εναντίον της αντιπολίτευσης και των ελεύθερων ΜΜΕ. Επειδή τουρκικά πλοία στην ανατολική Μεσόγειο αναζητούν αέριο και σε περιοχές, που διεκδικούνται από την Κύπρο και την Ελλάδα, σχεδόν σημειώθηκε στρατιωτική κλιμάκωση το καλοκαίρι στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας, που και οι δύο ανήκουν στο ΝΑΤΟ. Αθήνα και Λευκωσία απαιτούν από τους εταίρους της ΕΕ όχι μόνο αλληλεγγύη, αλλά και κυρώσεις κατά της Άγκυρας που πραγματικά θα πονέσουν.
Στις αρχές Οκτωβρίου, στη σύνοδο κορυφής, αποφασίστηκαν μεν ποινές για μάνατζερ ενός τουρκικού ενεργειακού ομίλου, αλλά δόθηκε στην Κύπρο και στην Ελλάδα η υπόσχεση να χρησιμοποιηθούν το Δεκέμβριο όλα «τα διαθέσιμα εργαλεία» στην ΕΕ. Δηλαδή: Κυρώσεις θα πρέπει να επιβληθούν, αν η Τουρκία συνεχίσει τις προκλήσεις και δεν συμφωνήσει με τη «θετική πολιτική ατζέντα». Αυτή περιέχει πολλά, όσα συμφωνήθηκαν τον Μάρτιο του 2016 στο προσφυγικό Σύμφωνο: Εκτός από την κάλυψη της φροντίδας για τους σύριους πρόσφυγες στην Τουρκία από οργανώσεις παροχής βοήθειας που πληρώνει η ΕΕ, περιλαμβάνονται π.χ. και βελτιώσεις της υπάρχουσας από το 1963 τελωνειακής ένωσης.
Το φθινόπωρο, ο Ερντογάν αγνόησε τις εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση, εξ ου και κατέστη αναγκαίο το κύρος της Angela Merkel για να κλειστεί ένα ακόμα Rendezvous στα μέσα Δεκεμβρίου. Στη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για εξωτερικές υποθέσεις πρέπει να υποβάλει έκθεση για «την επίκαιρη κατάσταση των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων». Ο Josep Borrell πρέπει να περιγράψει γραπτώς ποιες συνέπειες θα είχαν οι κυρώσεις κατά του τουρκικού τραπεζικού και ενεργειακού τομέα. Όπως λένε διπλωμάτες, κανείς δεν βλέπει καλύτερες εναλλακτικές από τη συμφωνία.
Αυτή την απειλή, σε συνδυασμό με την εγχώρια οικονομική κρίση και τη μη επανεκλογή του Donald Trump, ζύγισε τώρα ο Ερντογάν και ξεκίνησε μια επίθεση γοητείας μετά το νέο έτος. Στις Βρυξέλλες και σε πολλές πρωτεύουσες επικρατεί «προσεκτική αισιοδοξία», γιατί η εμπιστοσύνη έναντι της Άγκυρας είναι ελάχιστη. Χρειάζονται κατάλληλα βήματα για την αποκλιμάκωση της διένεξης με τους Έλληνες και τους Κυπρίους – λένε διπλωμάτες. Δεν μπορεί κανείς μέσα σε λίγες εβδομάδες να μεταστραφεί και να πάει από τις ευρείες κυρώσεις στην εκπλήρωση των επιθυμιών της Τουρκίας για άρση της υποχρέωσης βίζας. Αυτό δεν θα το δέχονταν καλά πολλοί στη Γερμανία και τη Γαλλία, όπου σύντομα θα γίνουν εκλογές. Σύμφωνα με όσους έχουν εσωτερική πληροφόρηση, περισσότερα χρήματα για τη φροντίδα των προσφύγων στην Τουρκία και πέρα από το 2022 θα ήταν λιγότερο ‘καυτό’ ζήτημα. Κανείς δεν βλέπει καλύτερες εναλλακτικές – λένε.
Ένας παράγοντας είναι και το Ευρωκοινοβούλιο, όπου πολλοί ζητούν τερματισμό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αυτό το απορρίπτει ο Sergey Lagodinsky, επικεφαλής της αντιπροσωπείας ΕΕ-Τουρκίας, για να μπορέσει να βοηθηθεί περαιτέρω η κοινωνία των πολιτών. Όπως λέει, ενώ η οργή για τις ενέργειες του Ερντογάν στην ανατολική Μεσόγειο καθορίζει τις συζητήσεις, η φροντίδα των προσφύγων δεν τυγχάνει σχεδόν καμιάς προσοχής. «Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα χρήματα χρησιμοποιούνται λάθος εκ συστήματος ή καταλήγουν στον Ερντογάν, όπως λένε οι Δεξιοί», λέει ο Πράσινος, που εκφράζει επικρίσεις ότι οι Ευρωπαίοι δεν επεξεργάζονται με σοβαρότητα συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις σύμφωνες με το δίκαιο ασύλου. Η μεταρρύθμιση του ασύλου έχει κολλήσει – ο στόχος που είχε θέσει ο ΥΠΕΣ Horst Seehofer να πετύχει κατά τη Γερμανική Προεδρία πολιτική συμφωνία δεν υλοποιήθηκε. Διπλωμάτες λένε ότι απέχουμε χρόνια από την εξεύρεση λύσης.
Και γι’ αυτόν τον λόγο επίσης δεν θα παίξει κανένα ρόλο το ζήτημα στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον Μάρτιο. Για την Τουρκία όμως, πιθανότατα θα συζητούν και πάλι επί ώρες οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων και, ακόμα κι αν η Άγκυρα συνεχίσει να συνεργάζεται, οι Έλληνες, οι Κύπριοι ή οι Γάλλοι πιθανότατα θα επιμείνουν για την επόμενη “rendez-vous clause”. Η πίεση πρέπει να παραμείνει – έναντι του Ερντογάν και των εταίρων.
ΠΗΓΗ: εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, Matthias Kolb